اوراق بهادار اسلامی (صکوک) چیست
صکوک (Sukuk) جمع کلمه صک و به معنی اسناد است. این لغت در فارسی مترادف چک در نظر گرفته می شود. ابزارهای مالی اسلامی یا همان صکوک، اوراق بهادار با ارزش مالی یکسان و قابل معامله در بازارهای مالی هستند. این اوراق بر پایه یکی از قراردادهای مورد تایید اسلامی طراحی شده و دارندگان آن به صورت مشاع مالک یک یا مجموعهای از داراییها و منافع حاصل از آنها هستند.
صکوک ابزار نوینی است که در کشورهای اسلامی به جای اوراق قرضه بهکار گرفته میشود این اوراق مبتنی بر دارایی با درآمد ثابت یا متغیر قابل معامله در بازار ثانویه و بر اساس اصول شریعت است. اوراق صکوک باید خود دارای ارزش بوده و نمیتوانند بر اساس فعالیتهای سفته بازی باشند.
انواع اوراق بهادار مالی اسلامی (صکوک) عبارتند از:
اوراق قرض الحسنه
اوراق وقفی
اوراق مرابحه
اوراق اجاره
اوراق استصناع
اوراق سلف
اوراق منفعت
اوراق مشارکت
اوراق مضاربه
اوراق مزارعه
اوراق مساقات
اوراق مشتقه
تفاوت اساسی صکوک با اوراق قرضه مرسوم در بازارهای مالی:
1- صکوک بیانگر مالکیت یک دارایی مشخص است، در حالی که اوراق قرضه فقط حاکی از تعهد بدهی هستند. یعنی رابطه بین صادرکننده و خریدار اوراق قرضه رابطه وام دهنده و وام گیرنده است که نرخ بهره وام هم ثابت است و این موجب ربا می شود.
2- دارایی موضوع اوراق صکوک از نظر شرعی باید مجاز و صحیح باشد، در حالی که در اوراق قرضه داراییهایی که از نظر اسلام پذیرفته نیست نیز می تواند پشتوانه اوراق قرار بگیرد.
3- اعتبار اوراق قرضه به اعتبار صادرکننده یا ناشر آن وابسته است و با آن سنجیده می شود، در حالی که اعتبار صکوک به ناشر بستگی ندارد بلکه به ارزش دارایی پشتوانه بستگی دارد.
4- فروش صکوک در بازار ثانویه، فروش مالکیت یک دارایی است؛ اما فروش اوراق قرضه فروش بدهی است.
5- در صکوک امکان افزایش اصل دارایی و در نتیجه ارزش خود ورقه صکوک وجود دارد در حالی که اصل بدهی در اوراق قرضه قابلیت افزایش ندارد.
ترتیبی که برای خواندن مقالات "انواع اوراق" به شما پیشنهاد میکنیم:
اوراق بهادار اسلامی (صکوک)
این مطالب را حتما بخوانید: