مردم ایران به به بلوغ سیاسی رسیده‌اند و دیگر در دام جمهوری اسلامی نمی‌افتند
حسین رونقی
متن کامل مصاحبه حسین رونقی: «در ایران، مردم دیگر در دام جمهوری اسلامی نمی‌افتند»
مصاحبه: به مناسبت دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ایران، این مخالف سرسخت داخلی به بلوغ سیاسی مردم اشاره می‌کند که به طور گسترده دور اول را تحریم کردند.
مصاحبه‌کننده: آرمن آرفی
تاریخ انتشار: ۵ جولای ۲۰۲۴
مدت زمان مطالعه: ۱۰ دقیقه
حسین رونقی، یکی از سرسخت‌ترین مخالفان جمهوری اسلامی که سنگین‌ترین هزینه‌ها را پرداخته، در ۳۹ سالگی چندین بار به خاطر اعتراضاتش علیه ظلم‌های رژیم به زندان افتاده است. او در ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۲ دوباره دستگیر شد زیرا سرکوب خونین اعتراضات پس از مرگ مهسا امینی را که به خاطر بدحجابی کشته شده بود، نقد کرده بود. دو ماه بعد با وثیقه آزاد شد. این روزنامه‌نگار و وبلاگ‌نویس که با وال استریت ژورنال همکاری دارد، در دوران بازداشت پایش شکسته و آسیب دیده و یکی از کلیه‌هایش از کار افتاده است.
آزار و اذیت مداوم مقامات اسلامی هرگز نتوانسته آزادی بیان او را متوقف کند. به مناسبت دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در ایران که یک ماه پس از مرگ ابراهیم رئیسی در یک حادثه هلیکوپتر برگزار شد، حسین رونقی به نرخ بی‌سابقه ۶۰ درصدی عدم مشارکت در دور اول اشاره می‌کند، علی‌رغم درخواست‌های رهبر معظم، آیت‌الله علی خامنه‌ای، برای مشارکت گسترده. او دور دوم را که بین اصلاح‌طلب مسعود پزشکیان و اصولگرای تندرو سعید جلیلی برگزار می‌شود، بی‌معنی می‌داند.
پرسش: چه درسی از دور اول انتخابات ریاست جمهوری می‌گیرید؟
حسین رونقی: پس از حوادث اخیر، به ویژه پس از آغاز جنبش «زن، زندگی، آزادی»، مشخص بود که مردم به دنبال راهی برای ابراز اعتراض و مخالفت خود با قدرت هستند. ما دوباره به طور گسترده شاهد این موضوع در آخرین انتخابات ریاست جمهوری بودیم. اگرچه مقامات می‌گویند نرخ مشارکت ۴۰ درصد بوده، اما شواهد بسیاری که جمع‌آوریشده است نشان می‌دهد که مشارکت از ۱۵ درصد فراتر نرفته است، زیرا مردم به طور کلی سیستم سیاسی در ایران را رد کرده‌اند.
پرسش: آیا این نرخ پایین مشارکت پیامی به جمهوری اسلامی است، که رهبرجمهوری اسلامی خواستار مشارکت گسترده بود؟
حسین رونقی: این نه تنها یک شکست بزرگ، بلکه یک «نه» بزرگ به جمهوری اسلامی است، حتی اگر ارقام رسمی مشارکت درست باشد، زیرا مقامات همیشه تأکید کرده‌اند که رأی دادن به معنای تأیید سیستم است، صرف‌نظر از اینکه کدام کاندیدا انتخاب شود. بنابراین مردم ترجیح دادند به پای صندوق‌های رأی نروند تا مجبور نشوند سیاست‌های مخرب قدرت را تأیید کنند و در عوض بتوانند تمام رویه‌های منفی، ضد ایرانی و مخالف منافع جمعی را رد کنند.
پرسش: نظرتان در مورد اصلاح‌طلبانی که از مردم خواستند به نفع مسعود پزشکیان رأی دهند چیست؟
حسین رونقی: این توضیح به طور ضعیف از سوی اصلاح‌طلبان یا افرادی که خود به سیستم وابسته هستند داده شده است. همه این شخصیت‌ها که خود را روزنامه‌نگار، تحلیلگر یا فعال سیاسی معرفی می‌کنند و مردم را به رأی دادن به نفع ایران تشویق می‌کنند، خود به سیستم وابسته هستند و نمی‌توان آن‌ها را بخشی از مردم دانست. آن‌ها در واقع نقش تبلیغاتچی قدرت را بازی می‌کنند، چه در داخل و چه در خارج از کشور، و هدفشان قطبی‌سازی جامعه، رادیکالیزه کردن آن و با استفاده از دروغ، تشویق مردم به مشارکت در رأی‌گیری به نام انتخاب بین بد و بدتر است.
پرسش: آیا به نظر شما امروز تفاوتی بین اصلاح‌طلبان و اصولگرایان در ایران وجود دارد؟
حسین رونقی: مشکل این است که بین دو کاندیدای بد انتخاب بهتری وجود ندارد. هر دو گزینه تقریباً یکسان هستند و رئیس جمهور در ایران هیچ تأثیری بر سیاست‌های کشور ندارد. مسئله این است که سیاست‌های اساسی قدرت، مانند برنامه هسته‌ای یا دخالت‌های سپاه پاسداران در کشورهای همسایه ایران، در اختیار رئیس جمهور نیست. همین‌طور در مورد مسئله حجاب اجباری.
پرسش: دولت‌های اصلاح‌طلب، مانند دولت محمد خاتمی (۱۹۹۷-۲۰۰۵) و حسن روحانی (۲۰۱۳-۲۰۲۱)، به بهبود آزادی‌های فردی و آزادی مطبوعات و نشر کمک نکرده‌اند؟
حسین رونقی: این فقط در یک دوره کوتاه پس از دوره رفسنجانی (۱۹۸۹-۱۹۹۷) رخ داد و این به خاطر اصلاح‌طلبان نبود. دلیل آن این بود که قدرت در آن زمان با پدیده‌های جدیدی مانند رونق مطبوعات آزاد و اینترنت مواجه شد و پیش از آنکه بفهمد واقعاً چیست، دست به کار شد. بنابراین در دوران خاتمی سانسور اینترنت آغاز شد. در دوران روحانی ما با گسترده‌ترین و پیشرفته‌ترین سیستم محدودیت اینترنت مواجه شدیم، به لطف نخبگان، روشنفکران و کارشناسانی که او توانسته بود به سیستم جذب کند تا دستگاه سرکوب و تبلیغات قدرت را تغذیه کنند.
پرسش: چطور انتقادات تند مسعود پزشکیان، برای مثال در مورد نقش پلیس اخلاق، در مناظره‌های تلویزیونی را توضیح می‌دهید؟
حسین رونقی: این فقط شعار است. اگر به تاریخ مناظره‌های تلویزیونی جمهوری اسلامی نگاه کنید، مناظره‌های سال ۲۰۰۹، ۲۰۱۳ و حتی ۲۰۱۷ بسیار انتقادی‌تر از مناظره‌های امروزی بودند. اما همیشه روش کار یکسان بوده است. هدف این بوده که مردم را تشویق کنند در انتخابات شرکت کنند تا بعداً بگویند که مردم از قدرت حمایت می‌کنند. به همین دلیل نباید این مناظره‌ها را جدی گرفت. آن‌ها فقط برای منحرف کردن توجه مردم هستند تا آن‌ها را به رأی دادن و تأیید قدرت ترغیب کنند. اما امروز، مردم برعکس می‌خواهند بتوانند آینده خود را تعیین کنند. آن‌ها می‌خواهند کسی را انتخاب کنند که بتواند بر زندگی‌شان تأثیر بگذارد، بتواند تغییراتی ایجاد کند، بتواند جلوی کشتار مردم توسط سپاه پاسداران را بگیرد.
پرسش: آیا با تأیید کاندیداتوری پزشکیان در مقابل جلیلی، رهبر جمهوری اسلامی برای مردم تله‌ای نگذاشته تا آن‌ها را مجبور به رأی دادن و مشروعیت دادن به رژیم کند؟
حسین رونقی: کاملاً درست است. هدف از این قطبی‌سازی جعلی جامعه این است که مردم را به پای صندوق‌های رأی بکشاند. اما حقیقت این است که آگاهی مردم در سال‌های اخیر آن‌قدر رشد کرده که دیگر در دام جمهوری اسلامی و این سیاست‌های دروغین نمی‌افتند. هسته جامعه ایرانی امروز هیچ تفاوتی بین این دو کاندیدایی که به طور کامل توسط رهبر جمهوری اسلامی انتخاب شده‌اند نمی‌بیند و در نتیجه بر این باور است که رأی او هیچ تأثیری بر آینده‌اش ندارد. به همین دلیل است که دیگر به پای صندوق‌های رأی نمی‌رود.
پرسش: به جز آزادی‌ها، بهبود وضعیت اقتصادی به نظر می‌رسد اولویت بسیاری از ایرانیان باشد. آیا این مسئله نمی‌تواند مردم را به رأی دادن در دور دوم ترغیب کند؟
حسین رونقی: بله، مسئله اقتصاد یکی از مهم‌ترین مسائل در ایران است زیرا به طور مستقیم به زندگی هر فرد مربوط می‌شود. فقر به معضلی تبدیل شده که در سال‌های اخیر در جامعه گسترش یافته است، به طوری که بخش بزرگی از جمعیت دیگر نمی‌تواند نیازهای خود را تأمین کند، چه برسد به افزایش قیمت داروها. مشکل این است که در مورد اقتصاد هم، مردم قبلاً تجربه وعده‌های دولت‌های مختلف را داشته‌اند که محقق نشده‌اند. در دوران حسن روحانی، که از حمایت اصلاح‌طلبان برخوردار بود، نرخ تورم افزایش یافت.
پرسش: شما بارها زندانی و توسط مقامات شکنجه شده‌اید. با این حال، همیشه اصرار داشته‌اید که در ایران بمانید. چرا؟
حسین رونقی: ما در حال حاضر در دوره‌ای تاریخی برای ایران و مردمش زندگی می‌کنیم. در طول بیست و سه سال گذشته، من بارها دستگیر شده‌ام، چندین بار زندان رفته‌ام و شکنجه شده‌ام، اما هیچ‌گاه از هدفی که برای خود تعیین کرده‌ایم یعنی آزادی برای تمام جامعه ایرانی منحرف نشده‌ام. هیچ چیزی نمی‌تواند مرا دلسرد کند.
حسین رونقی: علاوه بر این، من معتقدم که فعالیت سیاسی در داخل ایران، حتی اگر محدود باشد، بسیار مؤثرتر از فعالیتی است که از خارج انجام می‌شود. به همین دلیل هرگز قبول نکرده‌ام ایران را ترک کنم و تحت هیچ شرایطی این کار را نخواهم کرد، حتی اگر تهدیدات زیادی دریافت کنم. ما در کشور هنرمندان، نویسندگان و سیاستمداران خوبی داریم، اما ما به افرادی نیاز داریم که بایستند و مبارزه کنند، حتی اگر به قیمت جانشان تمام شود. من فکر می‌کنم یکی از آن‌ها هستم. زیرا سرنوشت این کشور و مردمش برای من مهم‌تر از هر چیزی است که ممکن است به طور شخصی برای من اتفاق بیفتد.
متن انگلیسی:
EXCLUSIVE. Hossein Ronaghi: "In Iran, the people no longer fall into the trap of the Islamic Republic"
INTERVIEW. On the occasion of the second round of the Iranian presidential election, this fierce internal opponent highlights the political maturity of the population, which massively boycotted the first round.
Interview by Armin Arefi
Published on 05/07/2024 at 06:30, updated on 05/07/2024 at 09:18
Reading time: 10 min
He is one of the fiercest opponents of the Islamic Republic, who has paid a heavy price for it. At 39, Hossein Ronaghi, a prominent human rights activist, has been imprisoned numerous times for publicly opposing the regime's abuses. He was arrested again on September 24, 2022, for criticizing the bloody crackdown on protests following the death of Mahsa Amini, who had been killed a week earlier for improper hijab. Released on bail two months later, this journalist and blogger, who collaborates with the Wall Street Journal, had one leg broken and lost the use of a kidney during his detention.
The constant harassment by Islamic authorities has not hindered his freedom of speech in any way. On the occasion of the second round of the presidential election in Iran, organized a month after the death of Ebrahim Raisi in a helicopter accident, Hossein Ronaghi prefers to highlight the record abstention rate (60%) recorded in the first round, despite the call for mobilization by Supreme Leader Ayatollah Ali Khamenei. And he does not mince his words in denouncing a second round, between the reformist Massoud Pezeshkian and the ultraconservative Saeed Jalili, which he considers meaningless.
Le Point: What lesson do you draw from the first round of the presidential election?
Hossein Ronaghi: After the events of recent years, specifically after the outbreak of the "Woman, Life, Freedom" movement, it was clear that the people were looking for a way to express their protest and opposition to power. We witnessed this again on a large scale during the last presidential election. If they claim, according to their own figures, that the turnout was only 40%, the numerous testimonies we have gathered indicate that the participation did not exceed 15%, due to the population's rejection of the entire political system in Iran.
Le Point: Do you consider this low turnout a message sent to the Islamic Republic, whose supreme leader had called for a strong mobilization?
Hossein Ronaghi: It is not only a big defeat but also a great "no" addressed to the Islamic Republic, even if the official turnout figures are correct, because during this entire period, the authorities insisted that voting constituted an endorsement of the system, regardless of the chosen candidate. Thus, the population preferred not to go to the polls to avoid being in a position to validate the power's destructive policies and, on the contrary, be able to reject all its negative, anti-Iranian practices that oppose the collective interest.
Now, some members of the power are these days offering all sorts of strange justifications, like the fact that it was too hot or that voters had other things to do, to try to convince themselves that the people have not turned against them. But the reality of society is that the majority of the population, including within the system of the Islamic Republic, no longer has any hope in this regime, which it considers ineffective.
Le Point: What do you think of the reformists who have called on the population to vote nonetheless for Massoud Pezeshkian?
Hossein Ronaghi: This explanation is timidly given by reformists, or people who are themselves linked to the system. All these personalities who present themselves as journalists, analysts, or political activists and call on the population to vote for the good of Iran themselves belong to the system and cannot be considered part of the people. They actually play the role of propagandists for the power, whether inside or outside the country, aiming to polarize society, radicalize it, and using lies to encourage them to participate in the vote in the name of choosing between bad and worse.
Le Point: Do you think there is a difference today between reformists and conservatives in Iran?
Hossein Ronaghi: The problem is that there is no better choice between two bad candidates. Both options are pretty much the same, and the president of the Republic in Iran is useless in having any impact on the country's policies. The issue is that the fundamental policies of power, such as the nuclear program or the interventions of the Revolutionary Guards in Iran's neighboring countries, are not within the president's purview. The same goes for the issue of mandatory hijab.
Furthermore, if you look at the past mandates of reformist or conservative presidents, you will see that they were generally similar. Iranian society has come to understand this and no longer takes seriously all the events, advertisements, and propaganda, especially on social networks. If you were to go to Iran today and take a walk in the streets, especially in the provinces, you would see that there is practically nothing about the elections. The televised debates between candidates are perceived with anger and are ridiculed. Thus, the public makes no distinction between reformists and conservatives.
Le Point: So, personally, you don't see any difference between the ultraconservative Saeed Jalili and the reformist Massoud Pezeshkian?
Hossein Ronaghi: No, I don't see any difference between them. Mr. Pezeshkian has nothing to envy Saeed Jalili in terms of repression. Quite the contrary. Consider, he played an important role in the "Cultural Revolution [purge of universities in the early 1980s, Ed.]," in the repression of universities and the separation of men and women in medical studies at the university.
Le Point: Have reformist governments, such as those of Mohammad Khatami (1997-2005) and Hassan Rouhani (2013-2021), not contributed to an improvement in individual freedoms and a liberalization of the press and publishing?
Hossein Ronaghi: This only happened for a short period after Rafsanjani's mandate (1989-1997) and was not due to the reformists. The reason is that power at that time faced several new phenomena, such as the rise of the free press and the Internet, and took the lead when it realized what it was really about. It was thus under Khatami's mandate that Internet censorship began. Under Rouhani's government, we experienced the most extensive and sophisticated Internet limitation system, thanks notably to all the elites, intellectuals, and experts in the country that he managed to attract to the system to feed the apparatus of repression and propaganda of power.
Some reformist governments have even proven worse, and even more brutal, than the conservatives. It was under Khatami's presidency, in July 1999, that the repression of the dormitories of Tehran University took place. There are still students missing to this day, whose families do not know if they are dead or still alive. Also, remember what happened in November 2019. We still do not know the exact number of people killed in these protests during which the Internet shutdown was unprecedented in Iran, and perhaps in the world. If the image of these governments may differ, their political foundation is identical. They are both faithful to Islamic law. As the Persian expression goes, it is with cotton that one cuts the people's heads, not with a sharp dagger.
Le Point: How do you explain, then, the fierce criticism expressed by Massoud Pezeshkian, for example on the role of the morality police, during the televised debates?
Hossein Ronaghi: These are just slogans. If you look at the history of televised debates organized by the Islamic Republic, you will see that the debates of 2009, 2013, or even 2017 were much more critical than those held today. But the process has always been the same. It was about encouraging people to participate in elections to later say that they supported the ruling power. That's why these debates should not be taken seriously. They only serve to distract the people to push them to vote and approve the power. But today, people want to be able to determine their future. They want to be able to choose someone who can influence their lives, who has the power to make changes, who can prevent the Revolutionary Guards from killing people in the streets.
Le Point: By authorizing the candidacy of reformist Pezeshkian against the bogeyman Jalili, didn't the supreme leader set a trap for the population to force them to vote and re-legitimize the regime?
Hossein Ronaghi: Absolutely. The goal of this false polarization of society is to push the population to go to the polls. But the truth is that the people's awareness has grown so much in recent years that they no longer fall into the trap of the Islamic Republic and its deceptive policies. The core of Iranian society today sees no difference between these two candidates entirely chosen by the supreme leader and therefore believes that their vote has no effect on their future. That's why they no longer go to the polls.
Le Point: Beyond freedoms, the improvement of the economic situation seems to be a priority for many Iranians. Can't this issue push voters to vote in the second round?
Hossein Ronaghi: Indeed, the economy is one of the most important issues in Iran because it directly affects the life of every individual. Poverty has become a scourge that has spread in society in recent years, so much so that a large part of the population can no longer meet their needs, not to mention the rising prices of medicines. The problem is that in terms of the economy, too, the people have already experienced unfulfilled government promises. Under Hassan Rouhani, who had the support of the reformists, the inflation rate exploded.
Despite the semi-censorship of the Internet, people have access to all information and observe the results, which speak for themselves. That is why a reformist or conservative presidency makes no practical difference in their eyes. This is all the more true as candidate Massoud Pezeshkian has already indicated that he would follow the economic policies defined by the Leader. Yet, it is impossible to have a healthy economy with all these destructive policies: whether it is the cost of Iran's bellicose ballistic program or the sanctions.
Le Point: By repression, the Islamic Republic has managed to silence anti-regime protests, while you call for not participating in the presidential election. What is left for the people to express their discontent?
Hossein Ronaghi: It is natural that protests are less numerous. Every revolution, protest, or revolt has its periods of peaks and troughs. But with all the political and social pressures currently at work in Iran, as well as the economic situation and the daily frustrations imposed by the power on the population, we will soon witness much more serious protests than before. Now, not participating in elections is a way to shake the foundations of power. The Islamic Republic cannot be overthrown overnight. This is a long process with acts of resistance that, step by step, weaken the power of the Islamic Republic and gradually lead to the change desired by society.
Thus, not participating in elections, whatever they may be, is one way to neutralize power and strengthen the solidarity of the people. This action demonstrates the strength of the population and causes a collapse within the system itself. This must have consequences for the way foreign countries deal with the Islamic Republic. A participation rate of only 15% of voters in the presidential election necessarily has repercussions on these countries' policies towards Iran.
Le Point: You have been imprisoned many times and tortured by the authorities. Yet, you have always insisted on staying in Iran. Why?
Hossein Ronaghi: We are currently living in a historic period for Iran and its people. Over the past twenty-three years, I have been arrested many times, have been in prison several times, where I was tortured, which has not deterred me for a moment from the goal we have set: freedom for the entire Iranian society. Nothing can discourage me.
Moreover, I believe that political activism inside Iran, even if it is limited, is much more effective than activism from abroad. That is why I have never agreed to leave Iran, and I will not do so under any circumstances, even if I receive many threats. We have good artists, good writers, good politicians in the country, but we need people who stand up and fight, even if it costs them their lives. I believe I am one of them. Because the fate of this country and its people is more important to me than anything that can happen to me personally.
متن فرانسوی:
EXCLUSIF. Hossein Ronaghi : « En Iran, le peuple ne tombe plus dans le piège de la République islamique »
ENTRETIEN. À l'occasion du second tour de la présidentielle iranienne, ce farouche opposant de l'intérieur souligne la maturité politique de la population, qui a massivement boycotté le premier tour.
Propos recueillis par Armin Arefi
Publié le 05/07/2024 à 06h30, mis à jour le 05/07/2024 à 09h18
Temps de lecture : 10 min
C'est l'un des plus farouches opposants à la République islamique, qui le lui a fait lourdement payer. Illustre militant des droits de l'homme, Hossein Ronaghi a connu, à 39 ans, les geôles iraniennes à de nombreuses reprises pour s'être publiquement insurgé contre les abus du régime. Il a été de nouveau arrêté le 24 septembre 2022 pour avoir critiqué la répression sanglante des manifestations qui ont suivi la mort de Mahsa Amini, tuée une semaine plus tôt pour un voile mal porté. Libéré sous caution deux mois plus tard, ce journaliste et blogueur, qui collabore avec le Wall Street Journal, a eu une jambe brisée et a perdu l'usage d'un rein durant sa détention.
Le harcèlement permanent des autorités islamiques n'a en rien entravé sa liberté de parole. À l'occasion du second tour de l'élection présidentielle en Iran, organisé un mois après la mort d'Ebrahim Raïssi dans un accident d'hélicoptère, Hossein Ronaghi préfère souligner le taux d'abstention record (60 %) enregistré au premier tour, malgré l'appel à la mobilisation lancé par le guide suprême, l'ayatollah Ali Khamenei. Et ne mâche pas ses mots pour dénoncer un second tour, entre le réformateur Massoud Pezeshkian et l'ultraconservateur Saïd Jalili, dépourvu d'intérêt selon lui.
Le Point : Quel enseignement tirez-vous du premier tour de l'élection présidentielle ?
Hossein Ronaghi : Après les événements qui se sont produits au cours des dernières années, spécifiquement après l'éclatement du mouvement « Femme, Vie, Liberté », il était clair que le peuple était à la recherche d'une voie pour exprimer sa contestation et son opposition au pouvoir. Nous en avons été à nouveau témoins de façon large à l'occasion de la dernière élection présidentielle. S'ils affirment, selon leurs propres chiffres, que le taux de participation n'a été que de 40 %, les nombreux témoignages que nous avons récoltés indiquent que la participation n'a pas dépassé les 15 %, en raison du rejet par la population de l'ensemble du système politique en Iran.
Estimez-vous que ce faible taux de participation est un message envoyé à la République islamique, dont le guide suprême avait appelé à une forte mobilisation ?
Hossein Ronaghi : Il s'agit non seulement d'une grosse défaite, mais aussi d'un grand « non » adressé à la République islamique, quand bien même les chiffres officiels de la participation seraient corrects, car durant toute cette période, les autorités ont insisté sur le fait que le vote constituait une approbation du système, peu importe le candidat choisi. Ainsi la population a-t-elle préféré ne pas se rendre aux urnes pour éviter de se retrouver en position de devoir valider les politiques destructrices du pouvoir et être au contraire en mesure de rejeter toutes ses pratiques négatives, anti-iraniennes et opposées à l'intérêt collectif.
Maintenant, certains membres du pouvoir apportent ces jours-ci toutes sortes de justifications étranges, comme le fait qu'il faisait trop chaud ou que les électeurs avaient d'autres choses à faire, pour tenter de se convaincre que le peuple ne s'est pas retourné contre eux. Mais la réalité de la société est que la majorité de la population, y compris au sein du système de la République islamique, ne porte plus aucun espoir dans ce régime qu'elle considère comme inefficace.
Que pensez-vous des réformateurs qui ont appelé la population à voter malgré tout en faveur de Massoud Pezeshkian ?
Hossein Ronaghi : Cette explication est timidement donnée par des réformateurs, ou des gens qui sont eux-mêmes liés au système. Toutes ces personnalités qui se présentent comme des journalistes, des analystes, des militants politiques appellent la population à voter pour le bien de l'Iran appartiennent eux-mêmes au système et ne peuvent être considérés comme faisant partie du peuple. Ils jouent en réalité le rôle de propagandistes du pouvoir, que ce soit à l'intérieur ou à l'extérieur du pays, avec pour but de polariser la société, de la radicaliser, et en usant de mensonges, de les encourager à participer au vote au nom du choix entre le mauvais et le pire.
Existe-t-il, selon vous, une différence aujourd'hui entre les réformateurs et les conservateurs en Iran ?
Hossein Ronaghi : Le problème est qu'il n'y a pas de meilleur choix entre deux candidats mauvais. Les deux options sont à peu près les mêmes, et le président de la République en Iran ne sert à rien pour avoir un quelconque impact sur la politique menée par le pays. Le souci est que les politiques fondamentales du pouvoir, comme le programme nucléaire ou les ingérences des Gardiens de la révolution dans les pays voisins de l'Iran, ne sont pas du ressort du président de la République. Il en va de même de la question du port obligatoire du voile.
En outre, si vous observez les mandats passés des présidents réformateurs ou conservateurs, vous verrez qu'ils étaient globalement similaires. Cela, la société iranienne a fini par le comprendre, et elle ne prend plus au sérieux tous les événements, les publicités et la propagande réalisés notamment sur les réseaux sociaux. Si vous vous rendiez aujourd'hui en Iran et faisiez un tour dans la rue, notamment en province, vous verriez qu'il n'y a pratiquement rien au sujet des élections. Les débats télévisés entre candidats sont perçus avec colère et sont tournés en ridicule. Ainsi le public ne fait-il aucune différence entre les réformateurs et les conservateurs.
Vous ne voyez donc personnellement aucune différence entre l'ultraconservateur Saïd Jalili et le réformateur Massoud Pezeshkian ?
Hossein Ronaghi : Non, je ne vois aucune différence entre eux. M. Pezeshkian n'a même rien à envier à Saïd Jalili en termes de répression. Bien au contraire. Rendez-vous compte, il a joué un rôle important dans la « révolution culturelle [purge des universités au début des années 1980, NDLR] », dans la répression des universités et la séparation des hommes et des femmes dans les études de médecine à l'université.
Les gouvernements réformateurs, comme ceux de Mohammad Khatami (1997-2005) et de Hassan Rohani (2013-2021) n'ont-ils pas contribué à une amélioration des libertés individuelles et à une libéralisation de la presse et de l'édition ?
Hossein Ronaghi : Cela ne s'est produit que pendant une courte période après le mandat de M. Rafsandjani (1989-1997) et ce n'est pas dû aux réformateurs. La raison est que le pouvoir s'est retrouvé à l'époque face à plusieurs phénomènes nouveaux, comme l'essor de la presse libre et de l'Internet, et a pris les devants lorsqu'il s'est rendu compte de quoi il s'agissait réellement. C'est ainsi sous le mandat de M. Khatami que la censure de l'Internet a débuté. C'est sous le gouvernement de M. Rohani que l'on a connu le système de limitation de l'Internet le plus vaste et perfectionné, grâce notamment à toutes les élites, les intellectuels et les experts du pays qu'il avait réussi à attirer vers le système pour nourrir l'appareil de répression et de propagande du pouvoir.
Certains gouvernements réformateurs se sont même révélés pires, et même plus sauvages, que les conservateurs. C'est sous la présidence de M. Khatami, en juillet 1999, que la répression des dortoirs de l'université de Téhéran a eu lieu. Il reste encore à ce jour des étudiants toujours portés disparus, dont les familles ne savent pas s'ils sont morts ou encore en vie. Souvenez-vous également de ce qui s'est passé en novembre 2019. On ne sait toujours pas exactement le nombre de personnes qui ont été tuées dans ces manifestations durant lesquelles la coupure d'Internet s'est révélée sans précédent en Iran, et peut-être dans le monde. Si l'image de ces gouvernements peut différer, leur fond politique est identique. Ils sont tous deux fidèles à la loi islamique. Comme le dit l'expression persane consacrée, c'est avec du coton que l'on coupe la tête du peuple, pas avec un poignard acéré.
Comment expliquez-vous dans ce cas les farouches critiques exprimées par Massoud Pezeshkian, par exemple sur le rôle de la police des mœurs, lors des débats télévisés ?
Hossein Ronaghi : Il ne s'agit que de slogans. Si vous vous fiez à l'histoire des débats télévisés organisés par la République islamique, vous observerez que les débats de 2009, de 2013 ou même de 2017 étaient bien plus critiques que ceux réalisés aujourd'hui. Mais le procédé s'est toujours révélé le même. Il s'agissait d'encourager le peuple à participer aux élections pour pouvoir dire ensuite que celui-ci soutenait le pouvoir en place. Voilà pourquoi il ne faut pas prendre ces débats au sérieux. Ils ne servent qu'à détourner l'attention du peuple afin de le pousser à voter et à approuver le pouvoir. Mais aujourd'hui, le peuple souhaite au contraire pouvoir déterminer son avenir. Il veut pouvoir choisir quelqu'un qui puisse influer sur sa vie, qui ait le pouvoir de réaliser des changements, qui puisse empêcher que les Gardiens de la révolution tuent la population en pleine rue.
Justement, en autorisant la candidature du réformateur Pezeshkian face à l'épouvantail Jalili, le guide suprême n'a-t-il pas tendu un piège à la population pour la contraindre à voter et à relégitimer le régime ?
Hossein Ronaghi : Tout à fait. Le but de cette fausse polarisation de la société vise à pousser la population à se rendre aux urnes. Mais la vérité est que la conscience du peuple s'est tant développée au cours des dernières années, qu'il ne tombe plus dans le piège de la République islamique et de ces politiques mensongères. Le cœur de la société iranienne ne voit plus aujourd'hui aucune différence entre ces deux candidats intégralement choisis par la personne du guide suprême, et il considère par conséquent que son vote n'a plus aucun effet sur son avenir. Voilà pourquoi il ne se rend plus aux urnes.
Au-delà des libertés, l'amélioration de la situation économique semble constituer la priorité de nombreux Iraniens. Cette question ne peut-elle pas pousser les électeurs à voter au second tour ?
Hossein Ronaghi : En effet, la question de l'économie est l'une des plus importantes en Iran car elle touche directement à la vie de chaque individu. La pauvreté est un fléau qui s'est étendu au cours des dernières années dans la société, de sorte qu'une grande partie de la population n'est plus en mesure de subvenir à ses besoins, sans même parler de l'augmentation des prix des médicaments. Le problème est qu'en matière d'économie aussi, le peuple a déjà eu l'expérience des promesses gouvernementales non tenues. Sous Hassan Rohani, qui bénéficiait du soutien des réformateurs, le taux d'inflation a explosé.
Malgré la semi-censure d'Internet, le peuple garde accès à toutes les informations et observe les résultats, qui parlent d'eux-mêmes. Voilà pourquoi une présidence réformatrice ou conservatrice ne change concrètement rien à ses yeux. Ceci est d'autant plus vrai que le candidat Massoud Pezeshkian a d'ores et déjà indiqué qu'il suivrait les politiques économiques définies par le Guide. Or, il est impossible d'avoir une économie saine avec toutes ces politiques destructrices : que ce soit le coût du programme balistique belliciste de l'Iran ou les sanctions.
À force de répression, la République islamique a réussi à faire taire les manifestations antirégime, tandis que vous appelez de votre côté à ne pas participer à l'élection présidentielle. Que reste-t-il dès lors au peuple pour exprimer son mécontentement ?
Hossein Ronaghi : Il est naturel que les manifestations soient moins nombreuses. Chaque révolution, contestation ou révolte, possède ses périodes de pics et de creux. Mais avec toutes les pressions politiques et sociales, actuellement à l'œuvre en Iran, ainsi que la situation économique et les contrariétés imposées au quotidien par le pouvoir à la population, nous serons bientôt témoins de manifestations beaucoup plus sérieuses que les précédentes. Maintenant, ne pas participer aux élections est une manière de faire trembler les fondements du pouvoir. On ne peut renverser la République islamique du jour au lendemain. Ceci est un long processus avec des actes de résistance qui, pas à pas, fragilisent le pouvoir de la République islamique et conduisent, au fur et à mesure, au changement souhaité par la société.
Ainsi, ne pas participer aux élections quelles qu'elles soient est une des façons de neutraliser le pouvoir et de renforcer la solidarité du peuple. Cette action démontre la force de la population et entraîne un effondrement à l'intérieur même du système. Ceci doit avoir des conséquences sur la manière dont les pays étrangers traitent avec la République islamique. Une participation de seulement 15 % des électeurs à la présidentielle a forcément des répercussions sur les politiques de ces pays à l'égard de l'Iran.
Vous avez été emprisonné à de nombreuses reprises, et torturé par les autorités. Pourtant, vous avez toujours tenu à rester en Iran. Pourquoi ?
Hossein Ronaghi : Nous vivons actuellement une période historique pour l'Iran et son peuple. Au cours de ces vingt-trois dernières années, j'ai été arrêté à de nombreuses reprises, ai connu plusieurs fois la prison, où j'ai été torturé, ce qui ne m'a pas détourné un instant de l'objectif que nous nous sommes fixé : la liberté pour toute la société iranienne. Rien ne peut me décourager.
En outre, j'estime que l'activisme politique à l'intérieur de l'Iran, même s'il est limité, reste beaucoup plus efficace que celui réalisé depuis l'étranger. Voilà pourquoi je n'ai jamais accepté de quitter l'Iran et je ne le ferai sous aucun prétexte, même si je reçois de nombreuses menaces. Nous possédons dans le pays de bons artistes, de bons écrivains, de bons politiciens, mais nous avons besoin de gens qui se dressent et combattent, même si cela doit se faire au prix de leur vie. Je pense être l'un d'entre eux. Car le destin de ce pays et de ce peuple est plus important à mes yeux que tout ce qui peut m'arriver sur le plan personnel.