مالاریا یکی از علل اصلی مرگ و میر کودکان در جهان است، اما مبارزه ممکن است و حتی شما می توانید در آن سهیم باشید

مالاریا یک بیماری است که توسط پشه های آلوده منتقل می شود. نیش پشه آنوفل آلوده، انگلی را منتقل می کند که وارد جریان خون قربانی می شود و به کبد فرد می رود و در آنجا انگل تولید مثل می کند. این انگل که پلاسمودیوم نام دارد باعث تب شدید می شود که همراه لرز و درد است. مالاریا در بدترین موارد منجر به کما و مرگ می شود.

برآورد سازمان بهداشت جهانی نشان می دهد که سالانه 241 میلیون نفر به این بیماری مبتلا می شوند.  تنها بخش کوچکی از قربانیان مالاریا بر اثر آن می میرند. مرگ از مالاریا در اطفال شایعتر است - از هر چهار قربانی مالاریا، سه نفر کودک هستند. مالاریا یکی از علل اصلی مرگ و میر کودکان است. هر سال حدود نیم میلیون کودک را می کشد. این یعنی 1320 کودک فوت شده از مالاریا در هر روز.

چگونه جهان می تواند در مبارزه با مالاریا پیشرفت کند؟

در تاریخچه سلامت، مهم ترین پیشرفت اغلب در پیشگیری از بیماری – به جای درمان – حاصل می شود. برای بیماری های عفونی، پیشگیری به معنای قطع انتقال بیماری است.

مبتکرانه ترین راه بشر برای پیشگیری از عفونت، دستیابی به ایمن سازی از طریق واکسن است. کار بر روی واکسن های مالاریا به چندین دهه قبل برمی گردد، اما متأسفانه این واکسن ها به اندازه واکسن های ضد بیماری های دیگر موفق نبوده اند. 

با این حال این امید وجود دارد که ششرایط تغییر کند. فناوری mRNA - که توسط همه‌گیری کووید جان گرفته است - برای چشم‌انداز واکسنی علیه مالاریا نیز امیدوارکننده به نظر می‌رسد. اما مطمئناً مدتی طول می کشد تا واکسن مالاریای کارآمد به طور گسترده در دسترس باشد.

در این میان، دنیا باید به روش های دیگری از خود در برابر مالاریا محافظت کند. این چیزی است که دنیا در آن به طور فزاینده ای موفق شده است.  

مالاریا در نیمی از جهان شیوع داشت - از آن زمان در بسیاری از مناطق از بین رفته است

یک راه مقابله، کاهش تدریجی وسعت مناطقی است که مالاریا در آنها شیوع دارد. 

مالاریا یک بیماری گرمسیری نیست. بلکه در تمام دنیا وجود داشت، اما به تدریج در همه جا به جز مناطق گرمسیری از بین رفت. از نظر تاریخی، مالاریا در اروپا و آمریکای شمالی شایع بود - الیور کرامول در ایرلند، فردریش شیلر در مانهایم و آبراهام لینکلن در ایلینوی به این بیماری مبتلا شدند.

نقشه زیر نشان می دهد که در دوران مدرن این بیماری نه تنها در اروپا و آمریکای شمالی، بلکه در شرق آسیا و استرالیا و در بسیاری از مناطق کارائیب، آمریکای جنوبی و آفریقا نیز از بین رفته است. محققان تخمین می زنند که از لحاظ تاریخی - و تا حدود سال 1900 - اجداد ما در نیمی از سطح کره زمین در معرض خطر ابتلا به مالاریا بودند. از آن زمان تا کنون، منطقه ای که در آن انسان ها در معرض خطر ابتلا به مالاریا هستند به یک چهارم کاهش یافته است.

این امر از طریق استفاده از حشره کش ها، زهکشی زمین های باتلاقی و شرایط بهتر منازل به دست آمد. رشد اقتصادی برای این تحولات، حیاتی بود به طوری که امروزه این بیماری بیشتر در فقیرترین مناطق جهان شیوع دارد.

این ادعای مکرر که مالاریا باعث مرگ نیمی از انسان هایی شده که تا به حال زندگی کرده اند، به احتمال زیاد اغراق آمیز است؛ اما مطمئناً تب منتقله توسط پشه یکی از شایع ترین علل مرگ و میر در تاریخ بشر بوده است.  در چند نسل گذشته، بشریت در این نبرد طولانی مدت علیه این بیماری به دست آورد. سازمان جهانی بهداشت گزارش داده که میزان مرگ و میر جهانی از مالاریا در قرن بیستم 90 درصد کاهش یافته است.

چگونه جهان در حال پیشرفت است در حالی که در آن مالاریا هنوز شایع است

توسعه اقتصادی یک روند کُند است. آیا در حال حاضر فرصت هایی برای محافظت از مردم در برابر مالاریا وجود دارد؟

بله. یک فناوری شگفت‌آور ساده و ارزان در چند سال گذشته جان میلیون‌ها نفر را نجات داده است: پشه بندهای آغشته به حشره کش.

پشه بندها از کسانی که در آنها می خوابند محافظت می کند و حشره کشی که با آن آغشته می شوند، پشه ها را می کشد - به این ترتیب پشه بندها از جامعه بزرگتری هم محافظت می کنند، بسیار شبیه به روشی که واکسیناسیون نه تنها از کسانی که واکسن را دریافت می کنند، بلکه از اطرافیان آنها نیز محافظت می کند. چنین اقداماتی در سطح بهداشت عمومی که از خود فرد و نیز دیگرانی که با او در تماس هستند محافظت می کند، به ویژه راه های موفقی برای مبارزه با مشکلات جهانی هستند.

پیشرفت در مبارزه با مالاریا از اوایل قرن گذشته در دو تصویر زیر نشان داده شده است. این نقشه تغییر مرگ و میر کودکان از مالاریا را در سطح محلی در سراسر آفریقا به ما نشان می دهد (آخرین داده ها مربوط به سال 2019 است). تعداد مرگ و میر سالانه جهانی - در تمام سنین - از 900,000 به 630,000 نفر در سال کاهش یافته است. همچنین اختلالات ناشی از همه گیری کووید، منجر به افزایش مرگ و میر مالاریا شده است.

چگونه این پیشرفت ممکن بود؟ مطالعه سمیر بات (Samir Bhatt) و همکارانش در نیچر نشان داد که سه معیار بهداشتی برای پیشرفت در مبارزه با مالاریا در آفریقا اهمیت ویژه ای دارند. تاکنون مهم ترین اقدام، توزیع پشه بندهای آغشته به حشره کش بوده است. حدود دو سوم موارد جلوگیری شده را می توان به پشه بندها نسبت داد. بقیه به لطف سمپاشی داخل ساختمان و درمان موارد مالاریا با آرتمیسینین، دارویی که توسط Tu Youyou کشف شد، به دست آمده است. او در سال 2015 جایزه نوبل پزشکی را برای این موفقیت دریافت کرد.

ما می توانیم به دستاوردهای بیشتری برسیم و شما می توانید کمک کنید

پیشرفت هرگز به خودی خود اتفاق نمی افتد. طی هزاران سال اجداد ما بدون دفاع در معرض انگل مالاریا قرار داشتند. تغییر این روند مرهون دستاوردهای علمی، سیاسی و اقتصادی چند نسل اخیر است.

امروز ما در موقعیت بسیار بهتری قرار داریم و چندین دهه پیشرفت را در پشت سر داریم: می توانیم به گذشته نگاه کنیم و مطالعه کنیم که چه چیزی برای استفاده از این دانش برای پیشرفت بیشتر مفید بوده است.

برخی از مهم‌ترین تحقیقات در توسعه جهانی این سوال را مطرح می‌کنند که در کجا تلاش‌های اضافی می‌تواند بیشترین فایده را داشته باشد. یک ارزیاب خیریه که کار بسیار دقیقی روی این موضوع انجام می دهد، «GiveWell» است. تحقیقات آنها به شما می گوید که کمک مالی شما به کدام بخش می تواند بیشترین تأثیر مثبت را داشته باشد. تحقیقات این موسسه نشان می‌دهد که کمک‌های مالی برای حمایت از مبارزه با مالاریا، یکی از اثربخش ترین شیوه های کمک خیریه است. در راس موسسات خیریه توصیه شده GiveWell، دو سازمان قرار دارند که در جهت این هدف تلاش می کنند: Against Malaria Foundation و Malaria Consortium.

ادامه مبارزه موفق با مالاریا مستلزم تعهد دولت های سراسر جهان است. این مشکلی است که اگر از تحقیقات علمی حمایت کنیم، ممکن است بتوانیم آن را با فناوری بهتر در آینده - به احتمال زیاد با واکسن -ا حل کنیم.

اما از سوی دیگر، این مشکلی است که همه از سرتاسر دنیا به تنهایی می‌توانند به حلّ آن کمک کنند. می‌توانید تحقیق در مورد چگونگی کمک مالی به پیشرفت در مبارزه جهانی با مالاریا را در اینجا بخوانید: GiveWell.org. اگر می‌خواهید به این مبارزه کمک کنید، می‌توانید همانجا کمک مالی کنید.

ما مجبور نیستیم در دنیایی زندگی کنیم که در آن روزانه 1320 کودک بر اثر یک بیماری قابل پیشگیری جان خود را از دست می دهند.

منبع: https://ourworldindata.org/malaria-introduction

پانوشت ها: https://t.me/c/1519487861/1472