بیانیه انجمن اسلامی جامعه پزشکی ایران پیرامون واکسیناسیون عمومی کرونا
بنام خدا
در روزهاى گذشته موضوع واكسن كرونا بعنوان يك موضوع بسيار مهم در مجامع دانشگاهى، مراكز درمانى و جامعه پزشكى مطرح شده و همچنين بسرعت در ميان آحاد مردم و لايه هاى مختلف اجتماعى و حتى مردم كوچه و خيابان بعنوان موضوع اصلى مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است. در مورد شيوع كرونا در ايران، سياستگذارى هاى حاكميتى و عملكرد ستاد ملى مبارزه با كرونا و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكى در كنترل و مبارزه با شيوع اين بيمارى خطرناک سخن بسيار است كه بايد در زمان مناسب مورد بحث و نقد قرار گيرد، اما در مورد موضوع واكسیناسیون عمومی و ورود واكسن از كشورهاى مختلف كه اكنون به دغدغه ذهنى بخش كثيرى از ملت تبديل شده است، در اين فرصت نكات ذيل را بايد به آگاهى ملت شريف ايران رسانيد:
١- دانش بعنوان بزرگترين دستاورد بشر در طول اعصار و قرون، ذره ذره انباشته شده و از نسلى به نسل ديگر منتقل شده و بعنوان ذخيره اى بشرى براى زندگى بهتر بدون اينكه مالكيت خاصى داشته يا متعلق به نژاد، جمعيت يا كشور خاصى باشد، دستآورد ابناء بشر است براى همه انسانها، حتى نسل هايى كه در آينده چشم بر عرصه حيات مى گشايند.
درست بهمين علت است كه قرن هاست دانشمندان دستآوردهاى خود را از نظر تئوريك با يكديگر و با ساير مجامع علمى به اشتراك گذاشته و دانشمندان مختلف از گوشه و كنار جهان مساعى يكديگر را تكميل و به تكامل دانش بشرى يارى رسانده اند. لذا علم تحديد پذير نيست و آلودن اين دستآورد ممتاز بشرى به عرصه های ديگر ، نه تنها حاصل مثبتى نداشته و به امنيت و رفاه بيشتر نمى انجامد، بلكه انسان ها را از منافع غير قابل كتمان آن محروم مى كند.
٢- در يك نظام مبتنى بر عقلانيت و اصول حكمرانى خوب، سياستمداران و دولتمردان، تصميمات خود را بر اساس نظر كارشناسان و متخصصان هر حوزه اخذ كرده و در هنگامه كشوردارى، دولتمردان در واقع مجرى سياستگذارى ها و مصوباتى هستند كه با پشتوانه كار تخصصى و علمى و بر اساس برآيند نظرات نخبگان و متخصصان هر حوزه طراحى و به تصويب رسيده اند؛ طبيعتاً معكوس شدن اين فرآيند منطقى، نه تنها به حل مشكلات يك كشور و انتخاب راه حلهاى درست تر نيانجاميده، بلكه ممكن است به خطاهاى فاحش و شكست هاى غير قابل جبران در اداره يك كشور و مسير حيات يك ملت بيانجامد.
٣- متأسفانه در موضوع واكسن كرونا بنظر مى رسد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكى از ارائه مشورت تخصصى لازم كه برگرفته از دانش متراكم خيل عظيم دانشمندان و متخصصان وانجمن های علمي حوزه هاى مختلف علوم پزشكى و نهادهاى علمى و تخصصى كشور مى باشد به مقامات جمهوری اسلامی قاصر بوده و لذا از اين لحاظ قابل انتقاد بوده و بايد پاسخگو باشند
۴- معمولا در عرف اداره کشورها از موضوعات علمى و تخصصى سياست زدايى شده و مبحث سلامت عمومى از آسيب هاى هر گونه نگاه غير تخصصى مصون مى ماند. از اين منظر هر گونه تصميم گيرى و اعلام مواضع در مورد واکسن كرونا مى بايست از ابتدا تا انتها توسط صاحبان كرسى هاى علمى و تخصصى و نهادهاى حاكميتى مرتبط مانند سازمان غذا و دارو صورت گرفته و از سخنان ضد و نقيض و وعده هاى متناقض و متضاد توسط مقامات سیاسی و اجرايى اكيداً خوددارى شود. موضوع كرونا از آنجا كه نه فقط با جان مردم و سلامت عزيزان آنان مستقيماً در ارتباط بوده و تقريباً هر خانواده اى بعلت داشتن يك يا چند فرد سالمند يا بيمار زمينه اى، استرس سنگين و روزمره از دست دادن عزيزى را تحمل مى كند بلكه با توجه به ارتباط تنگاتنگى كه با معيشت آحاد مردم و اقتصاد خرد و كلان تك تك شهروندان دارد به صدر مشكلات خانواده ها ارتقاء يافته است. محدویت های طولانى مدت کرونايى آنهم در شرايط تحريم هاى ظالمانه وگرانی سر سام آور تداوم اين محدوديت ها باعث فقر وبیکاری وافزایش درصد افرادى كه تحمل بار كمرشكن مشكلات اقتصادى را نداشته و به زير خط فقر سقوط كرده يا خواهند كرد، آینده مبهم بیماری زایی ويروس كرونا وجهش هاى جديد و خطرناك آن، خستگى پيش از پيش كادر درمان و تلفات دردناك پزشکان و پرستاران، فقدان آينده روشنى از درمان قطعی براى اين بيمارى، افسردگى و مشكلات روحى در ميان رده هاى درمانى، كاهش منابع مادى نظام سلامت، تعطيلى مراكز آموزشى و بروز افت تحصيلى يا ترك تحصيل در ميان رده هاى آموزش پذير دانش آموزى و دانشجويى، مشكلات روحى روانى ناشى از ناقص ماندن واكنش سوك در خانواده هاى داغديده و سرفصل هاى بسيار گسترده اى از اين دست موضوعى بسيار حياتى و واجد جنبه هاى مختلف اجتماعى و علمى- تخصصى بوده و موضوعى نيست كه تنها در ميان سياستمداران و دولتمردان قابل بحث و تصميم گيرى باشد. از سوی دیگر احساس سرخوردگى و مخدوش شدن غرور ملی بابت تأخير در تزریق واکسن كرونا و عقب ماندن از خيل كشورهاى ريز و درشتى كه واكسيناسيون خود را با استفاده از فرآورده هاى كارخانه هاى معتبر دنيا آغاز كرده اند به مشكلات روحى و روانى متراكم و خشم درونى خواهد انجاميد كه ممكن است ابعاد آن براى دولتمردان حتى قابل تصور نباشد.
٥- با توجه به بحث هاى اخير در مورد كرونا، متأسفانه دستگاههاى تبليغاتى و بويژه صدا و سيما، مسير غلط و ناروايى را در مورد واكسن های مختلف كرونا در پيش گرفته و بدون توجه به پيامدهاى چنين روش هاى زيانبارى، در عمل به جنگيدن با دستآوردهاى علمى بشرى برخاسته اند. ما ضمن تقبيح اين قبيل اقدامات رسانه ملى و رسانه هاى ريز و درشت اقمارى، خيرخواهانه هشدار مى دهيم كه نبايد به بهاى سلب اعتماد مردم به نظام سلامت و دستآوردهاى پزشکی و درمان هاى حياتى و نجات بخش پشت کرده و به ترويج باورهاى غلط و توهم آميز درمانى در اذهان مردم برای نیل به مقصودهاى سياسى پرداخت، اما بى ترديد ، سلب اعتماد مردم از طب مدرن دانشگاهى و تزلزل آنان نسبت به فرآورده هاى پيشرفته دارويى و واكسيناسيون و اصول بهداشت همگانى كه زيربناى نظام سلامت است در دراز مدت ره به جایی نخواهد بود وموجبات خسارتهای جبران ناپذیری برای سلامت عمومی جامعه خواهد شد.
بر همين اساس انجمن اسلامى جامعه پزشكى ایران ضمن ارج نهادن به تلاش هاى خستگى ناپذير دانشمندان ايرانى و ارج نهادن به جهد ارزشمند پژوهشگران عزيز كشور براى توليد واكسن داخلى كرونا، از دولت جمهورى اسلامى مصرانه مى خواهد كه تا زمان تأييد نهايى و توليد انبوه واكسن ايرانى، از تمام ظرفيت هاى موجود استفاده كرده و بر اساس نگاهى كاملاً علمی و تخصصى در سريعترين زمان ممكن نسبت واردات واكسن هايى كه مورد تأييد سازمان جهانى بهداشت بعنوان معتبر ترين نهاد علمى و تخصصى بين المللى است، اقدام نمايد. طبيعتاً هر گونه تأخير در اين زمينه و دخيل كردن تصميمات غير تخصصى، به مصابه خود تحريمى بوده و پيامدهاى زيانبار و ناگوارى را برای ملت بزرگ ایران بدنبال خواهد داشت.
▫انجمن اسلامی جامعه پزشکی ایران