آنچه آمریكا از شبکه‌های اجتماعی ایرانی آموخته است.
همآواسیاست ایالات متحده می بایست بیشتر بر مردم ایران و کمتر بر رژیم متمرکز باشد.
الی لیک
۳۰ دسامبر۲۰۲۰
بیشتر شهروندان آمریکایی ناهید شیربیشه را نمی شناسند. اما در ایران، او به نماد قدرتمند مقاومت تبدیل شده است. کمی بیشتر از یک سال پیش، او شاهد قتل پسرش در اعتراضات برعلیه دولت در تهران بود. ماه گذشته وی ویدئویی را منتشر کرد که در محل قتل وی ساخته شده بود و در ایران فراگیر شد.
وقتی ماه گذشته با او صحبت کردم، سپاسگزاری او از دولت ترامپ من را بسیار شگفت زده کرد. وی گفت: "آنها به نام پسر من و نام خودم اشاره کردند و هنگامی که پسرم کشته شد و من در زندان بودم از صدای من پشتیبانی کردند."
سیاست های دونالد ترامپ در ارتباط با ایران، اعمال فشار بر رژیم ایران برای دستیابی به توافق هسته ای بهتر از توافق منعقد شده در سال ۲۰۱۵ بود.
تحریم های اعمال شده توسط ایالات متحده بر مسئولان رژیم ایران هدفمند برای آزادی زندانیان سیاسی یا فراهم آمدن شرایط برگزاری همه پرسی بر قدرت ولایت فقیه، آنچنان که فعالین سیاسی ایرانی سال هاست خواستار ان هستند، نبود. حتی اگر سیاست ترامپ هم به سرانجام می رسید، که موفق نشد، مردم ایران همچنان در اسارت سرکوبگران خود می ماندند.
وزیر امور خارجه مایک پمپئو، نقض حقوق بشر رژیم را محکوم می کند. او بر فساد حکومتی تاکید داشت و از روایات مخالفان و قربانیان حکومت گفت. جذاب (https://www.youtube.com/watch?v=ashx7uX56UI) تر آنکه، او به بخش کوچکی از وزارت امور خارجه اختیاراتی داد که از شبکه‌های اجتماعی برای ایجاد دیپلماسی عمومی ایالات متحده با مردم ایران استفاده شود.
این همان جایی است که شیربیشه ورود می کند. یک سال پیش، پمپئو از قتل پسر ناهید شیربیشه، پویا بختیاری، در یک کنفرانس در ارتباط با نقض حقوق بشر در ایران (https://www.state.gov/human-rights-and-the-iranian-regime/) که کمتر پوشش داده شد، نام برد. وزارت امور خارجه اطمینان حاصل کرد که این سخنرانی به فارسی برگردان شده و در شبکه اجتماعی فارسی زبان ایالات متحده منتشر شده است.
این رویکرد نوین سیاست خارجه آمریکا در ارتباط با ایران، مدیون مورا نامدار ، شهروند ایرانی-آمریکایی است که مایک پومپئو با وی در سال ۲۰۱۸ در دالاس دیدار کرد. نامدار، دانش آموخته وکلالت، در همان سال به عنوان مشاور برایان هوک، نماینده ایالات متحده در ایران، استخدام شد. نامدار و یک متخصص رسانه های اجتماعی به نام لن خودورکوفسکی به زودی حساب های فارسی زبان اینستاگرام و تلگرام وزارت امور خارجه را به دست گرفتند و از آنها برای سنجش پیام های مورد علاقه مردم ایران استفاده کردند.
اشاره مایک پمپئو به نام بختیاری، نمونه ای از این روند کاری بود. نامدار تاکید کرد که چه اندازه چنین موضوع ویژه ای مورد پسند روزمره همگان بود و بر مایک پمپئو فشار اورد تا آن را در سخنرانی خود بگنجاند. به همین ترتیب ، تصمیم وزارت امور خارجه در سال ۲۰۱۹ مبنی بر ممنوعیت ویزا برای مقامات ارشد رژیم و خانواده های آنها، ناشی از انتشارات رسانه های اجتماعی داخل ایران بود که خشم مردم را نشان می داد، از این که وابستگان رژیم ایران می توانستند در دانشگاه های ایالات متحده و غرب تحصیل کنند، در حالی که بسیاری از ایرانیان طبقه متوسط از دسترسی به این سیستم آموزشی محروم شدند.
این یک تغییر کوچک اما معنی دار به حساب می آید. وزارت خارجه آمریکا، از شبکه های اجتماعی فارسی زبان خود، به عنوان بستر رسانه ای برای پخش و انتشار مواضع و سیاست های خود استفاده کرد. رویکرد نوین این بخش، از رسانه های شبکه های اجتماعی به عنوان ابزاری برای دریافت دیدگاه مردم ایران در مورد رژیم خود و سیاست های ایالات متحده استفاده کرد.
یک بخش تکمیلی از این سیاست شامل ارتباط بیشتر با ایرانیان آمریکایی است. در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما، بیشتر این فعالیت ها از طریق شورای ملی ایرانیان آمریكا (نایاک)، یك گروه ذی نفع كه رابطه نزدیک با حزب دموكرات ایجاد كرده و تلاش کرده است تا خواست شهروندان ایرانی-آمریكایی تبار را به عنوان حامی سیاست های رژیم ایران نمایش دهند. در زمان ترامپ، وزارت امور خارجه همه تلاش خود را بکار بست تا ایرانیانی که خواهان تغییر بنیادین نظام سیاسی در ایران هستند، بیشتر مطرح شوند.
الیوت آبرامز، جایگزین هوک به عنوان نماینده ویژه ایالات متحده برای امور ایران شده است ، گفت: "در حالی که با ایرانیانی که در تبعید زندگی می کنند یا ایالات متحده را خانه خود انتخاب کرده اند، گفتگو می کنیم، خط فکری مشترک پیدا می کنیم." وی گفت ، پیام آنها این است: "مردم ایران را فراموش نکنید." آبرامز گفت ، وی در گفتگوهای خود با ایرانی-آمریکایی انتقاداتی را نیز شنیده است. آنها نمی خواهند سیاست ایالات متحده فقط متمرکز بر رژیم باشد و انها خواهان توافقی دیپلماتیک «که مردم ایران را رها کند و به بقای رژیم کمک کند» نیستند.
این بدان معنا نیست که دولت آمریکا می بایست مسئولیت گذار ایران به سوی دموکراسی را بر عهده بگیرد. این مهم، تنها بر دوش مردم ایران بوده، هست و می بایست باشد. اما وجود یک گروه کوچک در وزارت امور خارجه که آنچه را که کنشگران ایرانی در شبکه های اجتماعی بازمی گویند، دنبال می کند، راهی مفید برای ارزیابی حقانیت رژیم ایران در نزد مردم ایران است. با گذر زمان، این می تواند راهی ارزشمند برای برقراری ارتباط مستقیم با ایرانیانی باشد که ممکن است روزی مسئولیت کشور را بر دوش انها باشد.