شروع سرکوب هدفمند جامعه مدنی و معترضان
✅ از اواسط بهمن‌ماه سال جاری و در پی اعلام دستگاه قضایی مبنی بر «عفو» و آزادی ده‌ها هزار نفر از زندانیان عمومی و سیاسی و بالاخص بازداشت‌شدگان قیام ژینا، شمار نسبتا قابل توجهی از بازداشت‌شدگان اعتراضات ۱۴۰۱ از زندان آزاد شدند. با اینحال از همان ابتدا سوالات بسیاری در مورد نحوه اجرای این «عفو» و زندانیانی که شامل آن می‌شوند وجود داشت. هر چند در بهمن و اسفند ۱۴۰۱ شمار زیادی از دستگیرشدگان مرتبط با قیام ژینا از زندان آزاد شدند، اما صدها نفر نیز همچنان با اتهامات سنگین در زندان باقی ماندند. برخی از این بازداشت‌شدگان پس از گذشت ماه‌ها هنوز بلاتکلیف هستند و حداقل ده نفر نیز زیر حکم اعدام قرار دارند. حالا با گذشت نزدیک به چهارماه از اعلام عفو گسترده که بنابر اعلام دستگاه قضایی منجر به آزادی و یا مختومه شدن پرونده ۲۱ هزارنفر از دستگیرشدگان اعتراضات ۱۴۰۱ شد، پرونده‌های قضایی جدیدی برای برخی از آنان تشکیل شده و دستگاه قضایی در حال احضار مجددشان با عناوین اتهامی جدید است.
🔹️در روز ۱۷ اردیبهشت‌ماه آرمیتا عباسی در صفحه‌ی شخصی‌اش در اینستاگرام از احضارش به دلیل «جریحه‌دار کردن عفت عمومی» خبر داد. آرمیتا، شهروند ۲۱ ساله، روز ۲۶ مهرماه دستگیر شده و در نهایت در دوازدهم بهمن از زندان آزاد شده بود.
🔹️حمیده زراعی یکی دیگر از بازداشت‌شدگان قیام ژینا که در روز چهلم حدیث نجفی دستگیر شده و حدود پنج‌ماه در زندان کچویی کرج زندانی بود نیز هفته گذشته مجددا به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام به دادسرا احضار شد. او پیش‌تر به یکسال حبس قطعی محکوم شده بود اما در جریان آزادی زندانیان در بهمن‌ماه به همراه شمار دیگری از زنان معترض زندانی از زندان کچویی آزاد شد.
🔹️علیرضا فاضلی؛ فعال سیاسی مشروطه‌خواه نیز که در تاریخ هفت مهرماه دستگیر شده و در بهمن‌ماه شامل عفو شده بود، در ۱۸ اردیبهشت مجددا به شعبه ۳ دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه ۳۸ جرائم امنیت و اخلاقی احضار شد.
🔹️در روز یازدهم اردیبهشت ۱۴۰۲، رضا محمدحسینی، توسط نیروهای امنیتی در منزل خود بازداشت شد. او پیش‌تر در۲۶ بهمن‌ماه ۱۴۰۱ از زندان رجایی‌شهر کرج آزاد شده بود.
🔹️عباس شریفی نیز برای بار دوم در ساعت ۱۰ صبح روز ۲۲ فروردین در منزل شخصی خود بازداشت شد او در پی تشکیل پرونده جدید اوایل اردیبهشت‌ماه به قید وثیقه آزاد شد. عباس شریفی در پرونده پیشین خود به ۴۸ ماه حبس تعزیری محکوم شده بود که بعد از ۵ ماه پرونده مختومه شده و در جریان «عفو» در روز ۱۱ اسفند ۱۴۰۱ از زندان آزاد شده بود.
🔹️همچنین براساس گزارشهای دیگری، برخی از متهمانی که پیش‌تر در جریان آزادیهای گسترده در بهمن‌ماه آزاد شده بودند و گمان میرفت که پروندهشان مشمول عفو شده، با حکم محکومیت از طرف دادگاه انقلاب مواجه شدهاند. پرونده روح‌الله نخعی، روزنامه‌نگار، یکی از این موارد است. او توسط شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران، به اتهامات «اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام» به دو سال و ۷ ماه حبس محکوم شد که این حکم عینا در دادگاه تجدید نظر تایید شد. محکومیت این روزنامه‌نگار به زندان در حالی صورت گرفته است که شش همپروندهای دیگر او، با اتهامات یکسان، همگی شامل عفو شده و پروندههایشان محتومه شده است. روح‌الله نخعی در تاریخ اول مهرماه توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از ۱۱۷ روز بازداشت موقت، با تودیع قرار وثیقه از زندان تهران بزرگ آزاد شد.
🔹️برخی دیگر از دستگیرشدگان اعتراضات نیز در حالی همچنان در زندان هستند که تمام شرایط برخورداری از عفو را دارا بودهاند. از جمله این افراد میتوان به محمد پورابراهیم، شهروند ساکن مشهد، اشاره کرد. او اول دی‌ماه در منزل شخصی خود بازداشت شد و هم اکنون با وجود گذشت بیش از چهارماه همچنان در شرایط بلاتکلیفی و در بازداشت موقت به سر میبرد. محمد پورابراهیم به «تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی علیه نظام» متهم شده است، دو اتهامی که میتوانست شامل عفو ۲۲ بهمن شود.
🔹️همچنین وکیل مسعود اسلامی‌نسب، از شهروندان بازداشتی در مورد وضعیت او گفته است که «با وجود شمول عفو نسبت به اغلب متهمین سیاسی و معترضین، مسعود اسلامی‌نسب (بختیاری) علیرغم نبود هرگونه تخریب یا ضرب و جرح یا شاکی خصوصی در پرونده وی، شامل عفو نشده و همچنان در بند و بازداشت می‌باشد.» اسلامی‌نسب در تاریخ ۲۱ مهرماه دستگیر شده و در ابتدا به محاربه متهم شده بود که بعدتر از این اتهام تبرئه شد.
🔹️مورد دیگر مهدی داستانی معلم اهل یزد است که در مهرماه دستگیر شده و توسط دادگاه به اتهام اخلال در نظم عمومی به یکسال حبس تعزیری،۷۴ ضربه شلاق، دو سال ممنوع الخروجی و یک سال انفصال از خدمت محکوم شد، او در حالی که همه شرایط شمول عفو را داشته، اما با مخالفت قاضی پرونده مواجه شده و همچنان در زندان است. گفته میشود قاضی به دلیل «معلم» بودن، او را شایسته برخورداری از «عفو» ندانسته است.
🔹️در حالی که تعداد دقیق بازداشت‌ها در جریان قیام ژینا مشخص نیست اما غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه در اسفندماه ۱۴۰۱ اعلام کرد که حداقل ۲۲ هزار نفر از معترضانی که اخیراً بازداشت شده بودند، پروندهشان مختومه شده است. این عدد نشان می‌دهد که تعداد واقعی دستگیری‌های اخیر بسیار بالاتر از تخمین‌ها و آمارهای موجود است.
🔹️با فروکش کردن اعتراضات در خیابان و همچنین خلوت شدن زندانها، حالا به نظر میرسد دستگاه قضایی و سیستمهای امنیتی در حال احضار، دستگیری و سرکوب هدفمند گروههای مختلف جامعه مدنی و معترضان هستند. در هفتههای اخیر، احکام سنگین کمیتههای انضباطی دانشگاهها، صدها دانشجو را که در اعتراضات دانشجویی سال گذشته نقش داشتند، به محرومیتهای طولانیمدت از تحصیل و بعضا اخراج از دانشگاه محکوم کرده است. بدین معنی که بسیاری از دانشجویانی که پیش از این دستگیر شده و براساس فشارها و همچنین عفو قوه قضاییه، پرونده قضاییشان مختومه شده و محکومیت زندان دریافت نکردند، حالا به حکم کمیتههای انضباطی از حق تحصیل محروم شدهاند.
🔹️همچنین احضار و پروندهسازی مجدد برای شماری از زندانیان سیاسی که در بهمن‌ماه از زندان آزاد شده بودند نیز ادامه دارد. عالیه مطلبزاده، کامیار فکور و محمد حبیبی از جمله این فعالان سیاسی هستند که یا مجددا دستگیر و زندانی شده و یا به اتهامی جدید به دادسرا احضار شدهاند.
🔹️سرکوب هدفمند فعالان کارگری نیز در دو ماه گذشته با شدت بیشتری دنبال شده است. هماکنون دستکم بیست فعال کارگری زندانی هستند و تعدادی نیز در انتظار محاکمه به سر میبرند.
🔹️اگر شما هم جزو افراد آزادشده در جریان عفو قضایی بهمن ۱۴۰۱ هستید و مجددا با اتهاماتی جدید به دادسرا احضار شدهاید، به کمیته پیگیری وضعیت بازداشت‌شدگان پیام دهید.