hyperpigmentation

لک صورت یا هایپرپیگمنتیشن به معنای تیرگی یا تغییر رنگ پوست تو نواحی خاصی از صورته. این مشکل معمولاً به‌خاطر تولید بیش از حد ملانین، رنگدانه‌ای که به پوست رنگ می‌ده، ایجاد می‌شه.

چند نوع ما لک داریم؟ به‌طور کلی ۳نوع لک داریم: 1. ملاسما، 2. لک آفتاب (sun spot)، 3. لک بعد از التهاب PIH و PIE

حالا دلایل هایپرپیگمنتیشن به‌طور کلی چین؟

1. نور خورشید: وقتی بهتون می‌گم خورشید بزرگترین دشمن پوسته جدی گفتم. ضدآفتاب بزنید. قرار گرفتن در معرض UV خورشید می‌تونه باعث تحریک تولید ملانین و در نتیجه لک‌های تیره بشه. این نوع لک‌ها معمولاً به نام "لک‌های خورشیدی" یا "لک‌های سن" یا ملاسما شناخته می‌شن.

2. جوش و آکنه: بعد از بهبودی جوش‌ها، ممکنه پوست دچار تغییر رنگ بشه که به اون "لک‌های پس از التهاب" می‌گن. این لک‌ها معمولاً به‌خاطر التهاب ناشی از جوش ایجاد می‌شن.

حالا هرکدوم از این ۳نوع لک چی هستن اصلاً؟

▪︎ ملاسما:

ملاسما یه اختلال پوستیه که به‌صورت لکه‌های قهوه‌ای یا خاکستری روی پوست، به‌ویژه تو نواحی صورت، مثل پیشانی، گونه‌ها، لب‌ها و بینی، ظاهر می‌شن. این وضعیت معمولاً به‌خاطر افزایش تولید ملانین، رنگدانه‌ای که به پوست رنگ می‌ده‌، ایجاد می‌شه.

چگونگی به وجود آمدن ملاسما:

1. تولید ملانین: ملانین توسط سلول‌های خاصی به نام ملانوسیت‌ها تولید می‌شن. توی ملاسما، این سلول‌ها به‌طور غیرطبیعی فعال می‌شن و مقدار زیادی ملانین تولید می‌کنن.

2. عوامل هورمونی: تغییرات هورمونی، به‌ویژه تو دوران بارداری (به‌عنوان "ماسک بارداری" هم شناخته می‌شن) یا در اثر مصرف قرص‌های ضد بارداری، می‌تونه باعث افزایش فعالیت ملانوسیت‌ها بشه.

3. نور آفتاب: قرارگیری در معرض اشعه UV خورشید می‌تونه به تحریک ملانوسیت‌ها و افزایش تولید ملانین منجر بشه. این عامل یکی از مهم‌ترین دلایل بروز ملاسماست. (ضدآفتاب بزنید)

4. ژنتیک: سابقه خانوادگی یکی دیگه از عوامل مؤثر توی بروز ملاسماست. افرادی که توی خانواده‌شون سابقه این اختلال وجود داره، بیشتر تو معرض خطر هستن.

5. استرس: بعضی از تحقیقات نشون می‌دن که استرس و تغییرات عاطفی ممکنه تو ایجاد یا تشدید ملاسما نقش داشته باشن.

حدود ۱۵-۵۰ درصد خانم های باردار این رو تجربه‌ش می‌کنن، معمولاً تو سن ۲۰ تا ۴۰ سالگی و به‌خصوص توی خانم‌ها دیده می‌شه، در واقع ۹۰ درصد افرادی که به ملاسما دچار می‌شن از خانم‌ها و ده درصد از آقایون هستن.

ملاسما اگر در اثر مصرف دارو یا بارداری باشه معمولاً بعد از قطع مصرفش می‌ره و گاهی هم نمی‌ره و می‌مونه کلاً.

انواع ملاسما:

- ملاسما اپیدرمی: این نوع توی لایه بالایی پوست (اپیدرم) قرار داره و معمولاً رنگش قهوه‌ای روشن‌تره و مشخص‌تره یعنی مثلاً یک داره کامل رو می‌شه دید.

- ملاسما درم: این نوع توی لایه‌های عمیق‌تر پوست قرار داره و معمولاً رنگ تیره‌تری داره و خیلی شکلش معلوم نیست یعنی کناره‌هاش محون.

- ملاسما مختلط: ترکیبی از هر دو نوع بالا هستش.

درمانش چیه؟ اول از همه برای این‌که بدتر نشه باید باید ضدآفتاب بزنید. اس پی افش حداقل باید ۳۰ باشه و هر ۲ ساعت تمدید کنید.

اگه دلیلش موقتیه که خب بعد از قطع دارو می‌ره اما اگه نرفت و کم‌رنگ‌تر هم نشد اگه اپیدرمال باشه با دارو یا روش‌های هوم‌کر می‌ره اگه از نوع درمال باشه پوست به پوست فرق می‌کنه اما عموماً با هوم‌کر نمی‌ره و باید برین پیش متخصص پوست برای درمان‌های دارویی و کلنیکی.

▪︎ نوع دوم از لک‌ها، لک‌های آفتاب:

همونطور که از اسمش مشخصه عامل اصلیش آفتاب و اشعه uv هست.

خیلی‌ها این رو با کک و مک اشتباه می‌گیرن اما کک و مک خیلی زیاده و توی کل صورت هستش اما لک‌های آفتاب اینطور نیست و البته کک و مک ژنتیکیه.

▪︎ نوع سوم از لک‌ها، لک‌های بعد از التهاب PIH و یا PIE:

وقتی پوست به هردلیلی ملتهب می‌شه مثل زخم، آکنه، استفاده اشتباه از دوتا محصول، راش و غیره یه فاکتورهایی روی پوست ترشح می‌شن که روی رنگدانه‌های پوست تاثیر می‌ذارن و تولید ملانین رو بیشتر می‌کنن و در آخر لک به‌وجود می‌آد.

لک PIH هم دو مدل داره، یا اپیدرمال (سطحی) هست یا درمال و یا عمقی. از روی رنگشم می‌شه تشخیص داد که اگه اپیدرمال باشه قهوه‌ای و قرمزه و اگه عمیق‌تر باشه خاکستری و آبی‌تره و چون عمیق‌تره کندتر خوب می‌شه.

اما PIE فقط رنگش قرمزه و بخاطر التهاب و عروقی هستش که آسیب دیدن. برای همین می‌گم جوش‌هاتونو دستکاری نکنید!

درمان‌های هایپرپیگمنتیشن:

درمان هر ۳ تقریباً یکیه.

1. محصولات موضعی: که شامل یه‌سری کرم و سرم هستن و به‌طور کلی درمان هوم‌کر:

باید اول لایه‌برداری از سطح پوست انجام بشه که توی این نوع لایه‌برداری بهتره از الفاهیدروکسید اسیدها و یا aha خودمون استفاده کنید که شامل لاکتیک اسید، گلایگولیک اسیده و مندلیک اسیده. برای حذف سلول‌های مرده روی پوست و لایه‌برداری.

چندتا برند خوب بخوام بگم: لاکتیک اسید برند سندی رایلی، مندلیک اسید پائولاز چویس، گلایکولیک اسید پائولاز چویس، لاکتیک اسید و گلایکولیک اسید ایزنتری، گلایکولیک اسید مدیکیت، سرم گلایکولیک اسید سندی رایلی. سرم مندلیک اسید و لاکتیک اسید پائولاز چویس، aha پائولاز چویس.

بین این‌ها فقط ایزنتری و aha پائولاز چویس هست که دو و یا بیشتره تعداد اسید aha داخلشون که aha پائولاز چویس (25% aha داخلش داره و 2% bha) خیلی قویه برای مصرف اولیه توصیه نمی‌کنم.

در مرحله بعدی باید یه‌سری محصول استفاده کنید تا اثر روشن‌کنندگی و کنترل رنگدانه‌های پوست رو داشته باشن مثل: نیاسینامید، ویتامین سی، ازلائیک اسید، آلفا اربوتین.

چندتا محصول بخوام پیشنهاد بدم: ویتامین سی مدیکیت، ویتامین سی پائولاز چویس، ویتامین سی کوزارکس فرم ال‌اسکوربیک اسید، ویتامین سی ویشی.

ازلائیک اسید پائولاز‌چویس، ازلائیک اسید گیگ اند گورجس.

نیاسینامید اکسیس وای (برای لک‌های تازه جوش خوبه فقط و لک‌های قدیمی رو زورش نمی‌رسه)، نیاسینامید و الفا اربوتین تیام، نیاسینامید اسید سندی رایلی.

و در وهله بعد باید از محصولی استفاده کنید تا ساز و کار پوست و چرخه‌ش سریع‌تر بشه و این چیزی نیست جز ویتامین A. اگر زیر بیست سال هستید این نیازتون نمی‌شه و استفاده نکنید لطفاً اما اگر لک‌هاتون با موارد بالا نرفتن این رو باید دکتر براتون تجویز کنه.

ویتامین A و مشتقاتش شامل ترتینوئید‌ها و رتینول‌ها و ایزوترتینوئیدها و رتینال‌هاست. چندتا برند خوب: رتینال مدیکیت، رتینال گیگ اند گورجس، رتینول شاینی، رتینول نامبر سون. یه‌سری نسخه‌های دارویی وجود داره مثل دیفرین و اداپالن که اینو باید زیرنظر پزشک استفاده کنید و اگه بالای ۲۲، ۲۳ سال هستید اول از درصدهای پایین رتینول استفاده کنید و بعد برید سراغ این‌ها. این‌ها دارو هستن، یه پماد دارو نه صرفاً کرم. سرخود استفاده نکنید.

دلیل این‌که محصولات اوردینری رو پیشنهاد ندادم اینه‌که درمقایسه با این محصولات مثل یه شوخی می‌مونن.

یه‌سری محصول هستن مثل ضدلک کدلی و ضدلک رجیمن لب که کدلی حاوی درصد کمی لایه‌بردار و انتی‌اکسیدانه، کنارش نیاز به لایه‌بردار و ویتامین سی هم پیدا می‌کنید.

و رجیمن لب حاوی چند نوع اسیده که در کنار اون هم انتی‌اکسیدان لازم دارید.

و البته یه‌محصولی داریم به نام ترنگزمیک اسید که درکنار ویتامین سی روی لک‌ها تاثیر خوبی داره، این محصول از برند اینکی لیسته.

درکل همه این درمان‌ها بستگی به مقاومت و عمق و زمان لک روی صورت شما داره.

یادتون نره درکنار تمام این محصولات باید مرطوب‌کننده و ضدآفتاب غنی استفاده کنید تا به پوستتون و سد لیپیدیش آسیب نرسه.

و ضدآفتاب‌. ضدآفتاب رو جدی بگیرید لطفاً. ضدآفتاب نزدن در مراحل بدتر منجر به تشکیل ملانوما یا همون سرطان پوستی می‌شه در طی زمان. مخصوصاً توی ایران که کشور آفتابی‌ای هست ضدآفتاب و تمدیدش رو فراموش نکنید. توی این پست و این پست ضدآفتاب معرفی کردم.

اگه لک‌هاتون در اثر التهاب بود باید از محصولاتی استفاده کنید در‌کنار محصولات بالا که سنتلا، سیکا، سراماید و پنتنول داشته باشن. و همچنین سد لیپیدیتون کامل تقویت شده باشه که توی این پست راجع بهش صحبت کردم. سد لیپیدی پوست رو اصلاً شوخی نگیرید چون خیلی خیلی مهمه. درکل وقتی پوستتون سرحال باشه تا درصد زیادی توی درمان جلو میفتید.

توی این پست یه‌سری آنلاین شاپ مطمئن که محصولات اصل دارن معرفی کردیم.

درنهایت اگه لک‌های شما مقاوم بودن و به درمان خانگی جواب ندادن برید پیش دکتر خوب. با درمان‌های کلینیکی، دارویی و یا لیزری براتون حلش می‌کنه.

امیدوارم این پست براتون مفید بوده باشه.