enqelabrojava
آیا کاهش حضور نظامی آمریکا در عراق بازگشت داعش را تسهیل میکند یا قدرت ایران و ترکیه را افزایش میدهد؟
وضعیت فعلی و طرح گذار نیروهای ائتلاف
طرح خروج تدریجی: در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ایالات متحده و عراق بر سر یک طرح دو مرحلهای برای کاهش تدریجی عملیات ائتلاف به توافق رسیدند. با این حال، نیروهای آمریکایی برای پشتیبانی از مأموریت علیه داعش در شمال شرقی سوریه و عراق، در این کشور باقی خواهند ماند.
تعداد نیروها: حدود ۲۵۰۰ نیروی ائتلاف در عراق و ۲۰۰۰ نیروی آمریکایی در سوریه حضور دارند.
جدول زمانی:
مرحله اول (تا سپتامبر ۲۰۲۵): ائتلاف به رهبری نظامی خود پایان داده و به سمت همکاریهای امنیتی دوجانبه حرکت میکند.
مرحله دوم (تا سپتامبر ۲۰۲۶): اعضای سابق ائتلاف عملیات علیه داعش در شمال شرق سوریه را از پایگاههای عراق ادامه خواهند داد.
جابجایی استراتژیک: انتظار میرود نیروهای آمریکایی به تدریج از بغداد به اقلیم کردستان عراق منتقل شوند که این امر نفوذ استراتژیک دولت اقلیم کردستان (KRG) را به عنوان یک مرکز لجستیکی افزایش میدهد.
تأثیر سقوط رژیم اسد در سوریه
تغییر موضع عراق: پس از سقوط رژیم اسد، عراق اکنون ترجیح میدهد نیروهای ائتلاف در پایگاه عین الاسد در غرب عراق باقی بمانند تا با تهدیدات ناشی از مرز سوریه مقابله کنند. این نگرانی به دلیل وابستگی سابق مقامات جدید سوریه (به رهبری احمد شرع) به القاعده و سابقه جنگ آنها در عراق است.
خطر بازگشت داعش: سقوط رژیم اسد و تعداد محدود نیروهای دولت جدید سوریه، خطر سوءاستفاده داعش از خلاء امنیتی را افزایش داده است. حملات داعش در عراق و سوریه در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۳ افزایش یافته است.
خروج احتمالی آمریکا از سوریه: گزارشها حاکی از آن است که دولت ترامپ به خروج از سوریه تمایل دارد. این اقدام میتواند منجر به حمله ترکیه به نیروهای دموکراتیک سوریه (هسد) و ایجاد خلاء امنیتی برای داعش شود.
چالشها و دینامیکهای منطقهای
تهدید شبهنظامیان وابسته به ایران: این گروهها به حملات خود علیه نیروهای ائتلاف در عراق و سوریه ادامه میدهند. تمرکز بیشتر نیروهای آمریکایی در اقلیم کردستان میتواند این منطقه را به هدف بزرگتری برای ایران تبدیل کند.
روابط بغداد و اربیل: تنشهای تاریخی بر سر بودجه، صادرات نفت و مناطق مورد مناقشه همچنان پابرجاست. حضور بیشتر آمریکا در اقلیم کردستان نیازمند ایجاد توازن در روابط با هر دو طرف است.
نقش ترکیه: ترکیه، ههسهد را معادل پکک میداند و تهدید به عملیات نظامی جدیدی علیه آنها کرده است. سقوط رژیم اسد و نزدیکی دولت جدید سوریه به آنکارا، فشار بر کردها را افزایش داده است.
توصیههای سیاستی
حفظ و جابجایی نیروها: تعداد نیروهای فعلی در عراق حفظ شود، اما بخشی از آنها از استان انبار به اقلیم کردستان منتقل شوند تا ضمن تقویت ارتباط با نیروهای مستقر در سوریه، از تهدیدات شبهنظامیان وابسته به ایران در امان بمانند.
حفظ نیروها در سوریه: باقی ماندن در شمال شرقی سوریه برای جلوگیری از بازگشت داعش و حفظ نفوذ آمریکا در شکلگیری دولت جدید سوریه ضروری است.
اصلاحات پیشمرگه: حمایت از اصلاحات در نیروهای پیشمرگه باید ادامه یابد.
استقرار دائمی نیروها: وزارت دفاع باید گزینههای استقرار دائمی نیروها در اقلیم کردستان عراق را بررسی کند.
تضمینهای امنیتی برای کردها: با توجه به افزایش حضور آمریکا، باید تضمینهای امنیتی مانند استقرار سامانههای دفاع موشکی (با موافقت بغداد) برای حفاظت از اربیل در برابر حملات احتمالی ارائه شود.
همکاری منطقهای: گفتگو با ترکیه برای جلوگیری از اقدامات نظامی بیثباتکننده و حمایت از فرآیند صلح بین آنکارا و پکک.
توافقات دوجانبه و برنامه ویزا: عراق باید سریعاً توافقات امنیتی دوجانبه با کشورهای عضو ائتلاف منعقد کند. همچنین در صورت خروج کامل، یک برنامه ویزای مهاجرتی ویژه برای همکاران عراقی و سوری ایجاد شود.