Uczennica karana w pokoju
⚡ KLIKNIJ TUTAJ, ABY UZYSKAĆ WIĘCEJ INFORMACJI 👈🏻👈🏻👈🏻
Uczennica karana w pokoju
Słowa kluczowe Tematyka
Wszystko
architektura
design
ekspresjonizm
film
fotografia
impresjonizm
malarstwo
moda
muzea
podróże
postacie
religijna
rynek sztuki
rzeźba
secesja
surrealizm
sztuka abstrakcyjna
sztuka dawna
sztuka polska
sztuka współczesna
zabytki
Rodzaj
Wszystko
aktualności
ciekawostki
esej
książka
podcast
relacja
timeline
wywiad
Artysta
Wszystko
Adam Chmielowski
Agnolo Bronzino
Albrecht Dürer
Aleksander Gierymski
Alfons Karpiński
Alfons Mucha
Alfred Wierusz-Kowalski
Alina Szapocznikow
Amedeo Modigliani
Amrita Sher-Gil
Andrea Mantegna
Andrew Wyeth
Andriej Rublow
Andrzej Wróblewski
Andy Warhol
Anna Bilińska
Anne Vallayer-Coster
Anton van Dyck
Antoni Piotrowski
Antonio Gaudi
Arnold Böcklin
Artemisia Gentileschi
Artur Grottger
Ary Scheffer
Auguste Renoir
Auguste Rodin
Berthe Morisot
Bronisław Linke
Bruno Schulz
Canaletto
Caravaggio
Carel Fabritius
Carl Larsson
Carlo Crivelli
Caspar David Friedrich
Claude Monet
Cyprian Kamil Norwid
Diego Rivera
Diego Velázquez
Edgar Degas
Édouard Manet
Edvard Munch
Edward Dwurnik
Edward Hopper
Edward Okuń
Egon Schiele
El Greco
Élisabeth Vigée Le Brun
Eugène Delacroix
Eugeniusz Zak
Felicjan Szczęsny Kowarski
Feliks Michał Wygrzywalski
Ferdynand Ruszczyc
Fernand Khnopff
Fra Angelico
Francis Bacon
Francisco Goya
Franciszek Starowieyski
Franciszek Żmurko
François Boucher
François Gérard
Frans Hals
Frédéric Bazille
Frida Kahlo
George Bellows
Georges de La Tour
Georges Seurat
Georgia O’Keeffe
Gian Lorenzo Bernini
Giovanni Bellini
Gustav Klimt
Gustav Vigeland
Gustave Courbet
Gustaw Gwozdecki
Hanna Rudzka-Cybis
Hans Holbein Młodszy
Hans Memling
Hans Vredeman de Vries
Henri de Toulouse-Lautrec
Henri Matisse
Henri Rousseau
Henryk Kuna
Henryk Rodakowski
Henryk Siemiradzki
Henryk Tomaszewski
Hieronim Bosch
Igor Mitoraj
Jacek Malczewski
Jacobus Vrel
Jacques-Louis David
Jadwiga Mehoffer
James McNeill Whistler
Jan Matejko
Jan Rembowski
Jan Rubczak
Jan Stanisławski
Jan van Eyck
Jean-Auguste-Dominique Ingres
Jeanne Hébuterne
Jerzy Nowosielski
Joan Miro
Joel Bergner
Johann Heinrich Füssli
Johannes Vermeer
John Singer Sargent
Józef Brandt
Józef Chełmoński
Józef Czapski
Józef Gielniak
Józef Mehoffer
Józef Pankiewicz
Józef Simmler
Judith Leyster
Julia Margaret Cameron
Julian Fałat
Katarzyna Kobro
Kazimierz Malewicz
Kazimierz Sichulski
Kazimierz Stabrowski
Kirsty Mitchell
Konrad Krzyżanowski
Konstanty Laszczka
Lee Miller
Leon Battista Alberti
Leon Wyczółkowski
Leonardo da Vinci
Leonor Fini
Leonora Carrington
Leopold Gottlieb
Lucas Cranach Starszy
Lucian Freud
Ludwik de Laveaux
Ludwik Puget
Magdalena Abakanowicz
Maksymilian Gierymski
Marc Chagall
Marcello Bacciarelli
Maria Nostitz-Wasilkowska
Maria Stangret-Kantor
Marie Laurencin
Marina Abramovic
Maurycy Gottlieb
Max Ernst
Mela Muter
Michalina Krzyżanowska
Michał Anioł
Olga Boznańska
Oskar Kokoschka
Otto Dix
Pablo Picasso
Paolo Uccello
Paul Cézanne
Paul Gauguin
Peter Paul Rubens
Petrus Christus
Piero della Francesca
Pieter Bruegel Starszy
Piotr Michałowski
Rafael Santi
Rafał Malczewski
Rembrandt
Remedios Varo
René Magritte
Salvador Dalí
Sandro Botticelli
Sofonisba Anguissola
Soter Jaxa-Małachowski
Stanisław Horno-Popławski
Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy)
Stanisław Szukalski
Stanisław Witkiewicz
Stanisław Wyspiański
Stasys Eidrigevicius
Stefan Filipkiewicz
Stefan Norblin
Stefano di Giovanni
Suzanne Valadon
Tadeusz Ajdukiewicz
Tadeusz Kantor
Tadeusz Makowski
Tadeusz Pruszkowski
Tamara Łempicka
Teodor Axentowicz
Teofil Kwiatkowski
Teofil Ociepka
Théodore Géricault
Tycjan
Victor Brauner
Vilhelm Hammershøi
Vincent van Gogh
Vittore Carpaccio
Vivian Maier
Wacław Koniuszko
Waldemar Świerzy
Wassily Kandinsky
William Blake
William Turner
Wit Stwosz
Witold Pruszkowski
Witold Wojtkiewicz
Wlastimil Hofman
Władysław Czachórski
Władysław Hasior
Władysław Podkowiński
Władysław Ślewiński
Władysław Strzemiński
Władysław Wankie
Wojciech Fangor
Wojciech Gerson
Wojciech Kossak
Wojciech Weiss
Yoko Ono
Zdzisław Beksiński
Zofia Stryjeńska
Zygmunt Waliszewski
Agata Wesołowska
•
8503
•
18 września 2020
» Agata Wesołowska Urodziła się w 1980 r. we Włocławku; obecnie mieszka w Toruniu, gdzie ukończyła studia m.in. z socjologii (doktorat), filozofii, dziennikarstwa i historii sztuki. Pracuje jako przewodniczka miejska, edukatorka oraz pilotka wycieczek (polskich i zagranicznych). Prowadziła zajęcia, w tym poetyckie, dla uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej w Toruniu, również dla osób z dysfunkcją wzroku. Debiutowała w liceum na łamach „Gazety Kujawskiej”. Dotychczas swoje wiersze publikowała na łamach pisma artystycznego „Undergrunt”, „Czasopisma Artystycznego Nestor” oraz w wydawnictwach pokonkursowych (jest finalistką licznych konkursów poetyckich, m.in. w Cieszynie, Zielonej Górze, Parczewie, Krzywogońcu, Radomsku, Kędzierzynie-Koźlu, Krasnymstawie, Płocku, Cieszanowie). Tytuły tomików pokonkursowych/antologii wierszy z jej utworami to np.: „Taniec do skrzypiącej płyty” (2018), „Bez-Kresy” (2018), „Odblaski nocy” (2018), „Upojeni naszym życiem” (2019), „Krajobrazy słowa” (2019), „Zarazy wszystkie” (2020). Wielokrotnie angażowała się w projekty artystyczne, m.in.
w Centrum Sztuki Współczesnej i Galerii Sztuki Wozownia w Toruniu, na potrzeby której opracowała katalog wystawy „Dendra” Moniki Mausolf.
Odbyła też liczne staże i praktyki, np. w toruńskim Muzeum Okręgowym i Etnograficznym. W 2015 r. nakładem Wydawnictwa Edukacyjnego AKAPIT ukazała się współredagowana przez nią książka, zatytułowana „Coaching i tutoring – w stronę nowoczesnej pracy dydaktycznej”. Ponadto publikowałam w wielu monografiach zbiorowych i czasopismach naukowych, w których znalazło się ponad 40 jej tekstów z zakresu doradztwa zawodowego, etyki, polityki społecznej, pracy socjalnej, edukacji permanentnej, antropologii społecznej, historii sztuki i kultury. Poza literaturą pasjonuję się rozwojem osobistym, edukacją globalną, kinem, zwiedzaniem oraz szaradami anagramowymi.
Caspar David Friedrich Wędrowiec nad morzem mgły
Johannes Vermeer, Dziewczyna z perłą
WSPIERAJ regularnie (PayPal)
15 35 50 100
WSPIERAJ jednorazowo (Tpay)
50 100 200 ILE CHCESZ
Królowa kropek, awangardowa malarka i rzeźbiarka, kontrowersyjna performerka, poetka, pisarka, projektantka mody, współpracująca m.in. z Lancôme i Louisem Vuittonem, antywojenna aktywistka, proponująca amerykańskiej głowie państwa seks w zamian za zakończenie wojny w Wietnamie, organizatorka „festiwali kropek”, redaktorka „Orgii Kusamy”, autorka filmów klasyfikowanych jako soft porno , od lat 70. stała pacjentka szpitala psychiatrycznego, pierwsza Japonka oficjalnie reprezentująca Kraj Kwitnącej Wiśni na weneckim Biennale, najdroższa artystka świata.
Kim dokładnie jest Yayoi Kusama? Z czego wynika fenomen jej osoby oraz niewyczerpanej, mimo zaawansowanego już wieku i nie najlepszego stanu zdrowia, twórczej działalności? Gdzie szukać ich źródeł?
Yayoi Kusama © Yayoi Kusama, Ota Fine Arts, Tokyo/Singapore
Paweł Pachciarek, autor książki poświęconej Yayoi Kusamie, w której analizuje charakter i genezę twórczości artystki, stwierdza: „Rozszczepienie i akumulacja, rozmnażanie i podział, zniesienie jednostkowej podmiotowości i nadanie jej nowego wymiaru zbiorowego; te zagadnienia miały stać się późniejszym fundamentem sztuki Kusamy, których oznaki można już odnaleźć we wczesnym dzieciństwie” 1 .
Yayoi Kusama, rysunek z dzieciństwa | 1939, fot. davidzwirner.com
Przyjrzyjmy się zatem najwcześniejszym latom życia przyszłej — jak to obrazowo ujęła Małgorzata Czyńska — „rozwiązłej królowej hipisów” i podążmy śladem „przewodniczki po psychodelicznym świecie muchomorów” 2 .
Yayoi Kusama w Nowym Jorku | 1968, fot. davidzwiner.com
Przyszła na świat 22 marca 1929 r. w mieście Matsumoto, w prefekturze Nagano. Była jednym z czworga dzieci, wychowujących się w zamożnej i wpływowej rodzinie plantatorów kwiatów, głównie fiołków i cynii, a także warzyw i owoców — rodzice posiadali duże gospodarstwo i sześć rozległych szklarni. Kamon i Shigeru Kusama nie stanowili jednak dobranej pary: matka była porywcza i zaborcza, zaś ojciec notorycznie ją zdradzał, korzystając z usług luksusowych domów publicznych, a także zatrudnionych na farmie robotnic.
Rodzina Kusama | ok. 1929, fot. The New York Botanical Garden
Jego cudzołóstwo było niemal jawne, ostentacyjne, a zdrady dokonywane — dosłownie i w przenośni — na oczach córki, ponieważ mama przymuszała Yayoi, aby ta podglądała tatę i donosiła o jego kolejnych erotycznych ekscesach. Następnie dziewczynka była za to podwójnie karana, zarówno psychicznie, jak i fizycznie (policzkowaniem) przez oboje rodziców.
Yayoi Kusama w wieku 10 lat | 1939, Collection of Yayoi Kusama, fot. The New York Botanical Garden, Nowy Jork
W dodatku ci, zwłaszcza matka, nie popierali artystycznych aspiracji Yayoi. Dziewczynka od najmłodszych lat wszędzie poruszała się ze szkicownikiem i wręcz kompulsywnie rysowała, lecz jej prace były niejednokrotnie niszczone przez łatwo wpadającą w furię, nieobliczalną panią Kamon.
Yayoi Kusama, strona ze szkicownika | 1954, Tate Modern, Londyn
Na tle rozwijania talentu Yayoi dochodziło do kolejnych rodzinnych konfliktów, ponieważ to ojciec podarował jej pierwszy zestaw do malowania. Zdeterminowana dziewczynka wykradała rodzicom pieniądze, by móc tworzyć, a jej „obrazy”, z braku płótna, powstawały na jutowych workach, które odpowiednio ze sobą zszywała 3 . Do dzisiaj zachował się jeden z nich, zatytułowany Akumulacja martwych ciał — Więźniowie otoczeni zasłoną depersonalizacji .
Yayoi Kusama, Akumulacja martwych ciał | 1950, National Museum of Modern Art, Tokio, fot. Tate Modern, Londyn
Na mrocznym, ciemnym tle przedstawia poskręcane ludzkie ciała, tworzące anonimową, białawą masę i ukazuje grozę oraz okrucieństwo wojennej masakry 4 . Dzieciństwo i młodość Yayoi Kusamy przypadły bowiem na lata II wojny światowej. Jako nastolatka, uczennica liceum, dziewczynka pracowała w fabryce wytwarzającej sprzęt, np. spadochrony, na potrzeby japońskiej armii. Ten element w jej biografii także położy się cieniem na jej późniejszym życiu.
Yayoi Kusama, Niekończący się sen | 1949, fot. Whitney Museum of Arts, Nowy Jork, © Yayoi Kusama, dzięki uprzejmości Ota Fine Arts, Tokyo; Victoria Miro Gallery, Londyn
Widzimy więc, że gęsta, domowa atmosfera, przemoc: słowna, emocjonalna wreszcie cielesna, jakiej na co dzień przez lata doświadczała Yayoi, stale towarzyszące jej poczucie niepewności i zagrożenia, obawy i narastający lęk odcisnęły niezatarte piętno na jej psychice oraz zarówno wczesnej, jak i dojrzałej już twórczości.
Yayoi Kusama, Kompulsywne meble (Akumulacja) | 1964, © Ota Fine Arts, Tokyo/Singapore, Victoria Miro Gallery, London and David Zwirner, Nowy Jork
W swojej autobiografii Kusama wyznaje, że konsekwentne, a nawet desperackie — wbrew rodzinnym i historycznym okolicznościom — rozwijanie własnego talentu stanowiło dla niej jedyną drogę ucieczki i wyzwolenia z opresyjnej rzeczywistości domowej oraz wojennej. Już w dzieciństwie obdarzona szczególna wrażliwością Yayoi cierpiała na zaburzenia percepcji, miewała wizje, dostrzegała aurę różnych przedmiotów, słyszała i rozumiała „głosy” roślin i zwierząt.
Zdjęcia z happeningów Yayoi Kusamy | 1967-68, © Christie’s
Szczególnie plastyczne jest jej wspomnienie „rozmowy” z fiołkami, z których każdy miał własną, zindywidualizowaną, „ludzką” twarz 5 . Właśnie dlatego Kusama często nazywała samą siebie współczesną „Alicją w Krainie Czarów”, a następnie — już w USA — dołączyła do kontrkultury i psychodelicznego nurtu „dzieci-kwiatów”.
Yayoi Kusama, © Ota Fine Arts, Tokyo/Singapore, Victoria Miro Gallery, London and David Zwirner, Nowy Jork
Jej poszerzone przez kolorowe wizje równoległe światy były jednocześnie magiczne i groźne, czarodziejskie i ryzykowne, nęcące i odpychające. Obecny na wernisażu jej drugiej indywidualnej wystawy, zorganizowanej w październiku 1952 r. i prezentującej 280 dzieł ceniony psychiatra, prof. Nishimaru, zdiagnozował u Kusamy poważne zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, neurozy, halucynacje i stany lękowe, na które artystka cierpi do dziś.
Yayoi Kusama, Letnie kwiaty | 1990 © Yayoi Kusama, The New York Botanical Garden
Yayoi Kusama, Dynia | 1981, kolekcja prywatna, © Yayoi Kusama, Ota Fine Arts, Tokyo/Singapore
Yayoi Kusama, Kwiat | 1952, Louisiana Museum of Modern Art, Humlebæk, Dania
Podczas dwóch lat spędzonych w wynajmowanym pokoju w Kioto, gdzie podjęła studia w Szkole Sztuk Pięknych i Rzemiosła, Kusama prawie nie opuszczała czterech ścian, maniakalnie malując dynie i godzinami pogrążając się w buddyjskiej medytacji. Wspomniany lekarz zalecał jej jak najszybsze zerwanie emocjonalnych, toksycznych związków z rodzinnym domem. Artystka, której w Japonii groziło zamknięcie w zakładzie psychiatrycznym, coraz poważniej zaczęła rozważać możliwość wyjazdu: najpierw do Francji a następnie, z uwagi na niemożność opanowania języka francuskiego, do Stanów Zjednoczonych. Kusama opuściła rodzinny kraj w 1957 roku i zamieszkała w Nowym Jorku.
Yayoi Kusama na tle obrazu z serii Nieskończone sieci | 1961, Moderna Museet, Sztokholm
W USA podjęła współpracę ze swoją mentorką i późniejszą przyjaciółką, Georgią O’Keeffe oraz stworzyła najsłynniejsze prace, w których odnajdziemy powracające motywy: kwiatów, warzyw, owoców, sieci, kropek, cielesności i erotyzmu („kompulsywne” meble z doczepionymi fallusami), nadmiernego wytwarzania i konsumowania żywności (rzeźby z makaronu), zmultiplikowanych luster oraz wielobarwnego oświetlenia. Inspirowali się, a nawet plagiatowali je Andy Warhol czy Lucas Samaras.
Yayoi Kusama w swojej instalacji Infinity Mirror Room – Phalli’s Field w Castellane Gallery w Nowym Jorku | 1965, Moderna Museet, Sztokholm
Yayoi Kusama, Blask duszy | 2014, Collection of Museum MACAN © Yayoi Kusama
Yayoi Kusama, instalacja Lustra nieskończoności ( Aftermath of Obliteration of Eternity ) | 2009, Ota Fine Arts, Tokyo/Singapore; Victoria Miro, London; David Zwirner, Nowy Jork
W okalających MoMa ogrodach zorganizowała przedstawienie Obudzić umarłych , w trakcie którego nadzy tancerze uprawiali seks w basenie wokół jednej z plenerowych rzeźb. Tymczasem w Wenecji w 1966 r. nielegalnie pokazała Ogród Narcyza , rozkładając na trawniku 1,5 tysiąca lśniących, plastikowych kul, a później — odziana w kimono — sprzedając je przechodniom za równowartość małej porcji lodów 6 .
Kusama Yayoi, Ogród narcyza | 1966, fot. pinterest.com
Wskutek pogłębiających się zaburzeń psychicznych artystka postanowiła wrócić do Japonii i poddać się systematycznemu leczeniu w zakładzie psychiatrycznym. Jednak wciąż poświęca się twórczości, zarówno malarskiej, jak i rzeźbiarskiej oraz pisarskiej. Napisała m.in. powieść Manhattan Suicide Addict . W zależności od stanu zdrowia, opuszcza klinikę i udaje się do własnego studia. Zatrudnia wielu pomocników i prowadzi świetnie prosperującą firmę (niektórzy zarzucają jej „umasowienie produkcji artystycznej” i „pauperyzację” idei sztuki przy jednoczesnym wzroście popytu i cen dzieł).
Yayoi Kusama Yellow Tree furniture room | 2010, Nagoya, Japan, 2010, Yayoi Kusama. dzięki uprzejmości Ota Fine Arts, Tokyo; Victoria Miro Gallery, London; Gagosian Gallery New York
Jak pisze Karolina Przybylińska na łamach „Rynku i Sztuki”, począwszy od 2000 r. wartość prac Kusamy wzrosła o 400%. W samym tylko 2013 r. zysk z aukcji jej dzieł wyniósł 28 mln dolarów, co oznacza, że był o 38% większy niż w roku poprzednim i aż o 50% wobec roku 2011 7 .
Mimo że Yayoi Kusama stała się najdroższą artystką na świecie i postacią wręcz ikoniczną w sferze zarówno malarstwa, jak i rzeźby, eksperymentalnego filmu, sztuki performatywnej i enwironmentalnej, wzornictwa oraz mody, wydaje się, że wciąż stara się — z różnym skutkiem — przekroczyć granicę strachu i bólu, znieść kompleksy i zahamowania oraz twórczo przepracowywać traumę, jakiej zaznała w dzieciństwie i dramatycznej młodości.
Bibliografia:
1. Yayoi Kusama , Gagosian Gallery, Nowy Jork 2009 (katalog wystawy).
2. Kusama Y., Infinity Net: The Autobiography of Yayoi Kusama , University of Chicago Press, Chicago 2011.
3. Nakajima I., Yayoi Kusama: Between abstraction and pathology , w: Griselda Pollock, Psychoanalysis and the Image: Transdisciplinary Perspectives , Blackwell Publishing, Malden-Oxford-Carlton 2006.
4. Pachciarek P., Kusama Yayoi, czyli obsesja kropek , Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, seria Studia i monografie, t. 14, Warszawa-Toruń 2015.
5. https://rynekisztuka.pl/2014/08/19/yayoi-kusama-najdrozsza-artystka-swiata.
6. https://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,53662,21151809,yayoi-kusama-rozwiazla-krolowa-hipisow.html?disableRedirects=true.
7. http://yayoi-kusama.jp.
8. https://yayoikusamamuseum.jp.
Dziękujemy Ci, że czytasz nasze artykuły. Właśnie z myślą o takich cudownych osobach jak Ty je tworzymy. Osobach, które lubią czytać i doceniają nasze publikacje. Wszystko, co widzisz na portalu jest dostępne bezpłatnie, a ponieważ wkładamy w to dużo serca i pracy, to również zajmuje nam to sporo czasu. Nie mamy na prowadzenie portalu grantu ani pomocy żadnej instytucji. Bez Waszych darowizn nie będziemy miały funduszy na publikacje. Dlatego Twoje wsparcie jest dla nas bardzo ważne. Jeśli lubisz czytać niezłosztukowe artykuły – wesprzyj nas .
Dziękujemy Ci bardzo, Joanna i Dana, założycielki Fundacji Niezła sztuka
To już wiem kogo sparodiowano w Absolutely Fabulous: The Movie. Uwielbiam AbFab kompletnie nie siedzę w świecie mody. Ale miło przypadkiem odkryć o kogo chodziło 🙂 Miło było przeczytać artykuł, i się czegoś dowiedzieć.
Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *
Arcydzieło do kawy • Zobacz wszystkie
Zapisz się do newslettera Lubisz sztukę? Bądź na bieżąco:
Wyrażam zgodę na przetwarzanie podanego adresu e-mail przez Fundację promocji sztuki „Niezła Sztuka” i akceptuję regulamin.
Wyborcza.pl
Wiadomości
Wybory w Rudzie Śląskiej
Juelz Ventura rżnięta po przyłapaniu
Pawg dostaje białego fiuta
Mężczyzna prosi kolegę o wyruchanie swojej żony