Syndrom sztokholmski
⚡ KLIKNIJ TUTAJ, ABY UZYSKAĆ WIĘCEJ INFORMACJI 👈🏻👈🏻👈🏻
Syndrom sztokholmski
Psycholożka, copywriterka, autorka bloga Robię Content. Od zawsze zafascynowana mechanizmami rządzącymi ludzką psychiką i procesem powrotu do równowagi psychicznej po trudnych doświadczeniach. Entuzjastka Interwencji Kryzysowej oraz terapii schematów. Psychologię studiowała na Uniwersytecie im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, odbywając praktyki w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Łęcznej.
O nas
Kontakt
Redakcja
Polityka prywatności
©2022 e-zdrowie.pl Wszelkie prawa zastrzeżone
Na czym polega syndrom sztokholmski i czym się objawia? W jaki sposób dochodzi do powstania tzw. przywiązania z pojmania? Jak to możliwe, że ofiary zaczynają darzyć swoich oprawców pozytywnymi uczuciami? Dowiedz się, czy syndrom sztokholmski można wyleczyć i jak pomagać osobie, u której podejrzewasz jego objawy.
Syndrom sztokholmski to stan psychiczny, który wykształca się u ofiar porwania, zakładników lub osób długotrwale poddawanych przemocy fizycznej, lub psychicznej. Przejawia się przede wszystkim odczuwaniem sympatii i współczucia oraz solidarności ze sprawcą przemocy lub porywaczem.
Syndrom sztokholmski pojawia się w odpowiedzi na bardzo silny stres osoby porwanej i przetrzymywanej. Jest psychologicznym skutkiem przejęcia całkowitej kontroli nad jej życiem przez sprawcę przemocy. Syndrom sztokholmski trudno zrozumieć i logicznie wyjaśnić, stoją za nim jednak potężne mechanizmy psychologiczne.
Charakterystycznymi objawami syndromu sztokholmskiego są niezrozumiałe zachowania ofiary w trakcie przetrzymywania jej oraz po tym, jak uwolniła się ona od sprawcy przemocy lub porwania.
Objawy syndromu sztokholmskiego to:
Objawy syndromu sztokholmskiego mogą oczywiście różnić się między sobą w zależności od indywidualnego przypadku, łączy je jednak przede wszystkim utożsamianie się ofiary ze swoim sprawcą i pojawienie się silnej więzi emocjonalnej pomiędzy poszkodowaną i jej porywaczem lub sprawcą przemocy.
Syndrom sztokholmski wziął swoją nazwę od stolicy Szwecji, gdzie po raz pierwszy zaobserwowano niezrozumiałe i dziwaczne zachowanie uwolnionych po napadzie na bank zakładników.
Latem 1973 roku w Sztokholmie w Szwecji doszło do groźnego napadu na bank, gdzie dwóch napastników wzięło na zakładników 4 pracowników banku: 1 mężczyznę i 3 kobiety. Ofiary były przetrzymywane 131 godzin, nim policji udało się je uwolnić. Co zrobili zakładnicy po odzyskaniu wolności? Ku zaskoczeniu opinii publicznej, odmówili zeznań przeciwko swoim porywaczom i rozpoczęli… zbiórkę pieniędzy na ich obronę. Ofiary żarliwie usprawiedliwiały swoich porywaczy i nie chciały współpracować z policją.
Przypadek napadu na Kreditbanken w Sztokholmie skutkował rozpoczęciem intensywnych badań i dociekań na temat zaobserwowanego zjawiska. Doprowadziło to w krótkim czasie do odkrycia i opisania pojawiającego się u ofiar poddawanych długotrwałej niewoli i przemocy stanu psychicznego, w którym darzą one pozytywnymi uczuciami swoich oprawców. Nazwano go syndromem sztokholmskim – od pierwszego, zaobserwowanego i udokumentowanego przypadku tego mechanizmu podczas napadu właśnie w Sztokholmie.
Szeroko komentowany przykład syndromu sztokholmskiego zaobserwowano m.in. u Patty Hearst, która została uprowadzona w 1974 roku przez lewicową organizację terrorystyczną Symbionese Liberation Army.
Dziedziczka fortuny i wnuczka magnata prasowego, Williama Randolpha Hearsta, nie została uwolniona pomimo spełnienia żądań porywaczy (dotyczyły zakupu żywności dla potrzebujących). Po dwóch miesiącach przetrzymywania Patty z własnej woli postanowiła dołączyć do organizacji, która ją porwała. Nagranie jej oświadczenia trafiło na kasecie magnetofonowej do mediów – mówiła w nim m.in. o tym, że zrywa ze swoim narzeczonym oraz oskarża swojego ojca o zbrodnie przeciwko ludzkości.
Patty Hearst dołączyła do SLA i brała czynny udział w nielegalnej działalności – w tym również w napadzie na bank, za który została później skazana na 7 lat więzienia.
W 1985 roku organizacja Hezbollah uprowadziła samolot linii TWA. Na pokładzie znajdowało się ponad 100 pasażerów. Jeden z zakładników został zastrzelony. Pozostali byli stopniowo wypuszczani na wolność, gdy samolot kursował między Bejrutem a Algierem.
Ostatni zakładnicy zostali uwolnieni dopiero po 17 dniach. Zaobserwowano u nich typowe dla syndromu sztokholmskiego objawy – wyrażali się pochlebnie o swoich porywaczach, utrzymywali, że rozumieją ich postępowanie, darzyli ich sympatią i popierali ich roszczenia.
Collen Stan została porwana przez Camerona Hookera i jego żonę, Janice, w 1977 roku. Była przez nich przetrzymywana 7 lat. W tym czasie znęcano się nad nią, gwałcono, rażono prądem i głodzono. Collen była m.in. zamykana w drewnianej skrzyni na kilkanaście godzin dziennie, straszona śmiercią i bita. A jednak nie uciekła od swojego oprawcy pomimo wielu sprzyjających temu okoliczności.
Collen kontaktowała się bowiem telefonicznie oraz listownie ze swoimi bliskimi. Utrzymywała, że wszystko jest u niej w porządku, a porywacza przedstawiła rodzicom jako swojego chłopaka – miało to miejsce podczas odwiedzin w jej domu rodzinny. Collen nikomu nie powiedziała, czego doświadcza z ręki Camerona i po wizycie wróciła z nim do mieszkania, w którym przechodziła katusze.
Odeszła dopiero po 7 latach, głównie za sprawą Janice, żony porywacza, która zachęciła Collen do ucieczki. Sama również od niego uciekła i zgłosiła wszystko na policję, czym zagwarantowała sobie wolność. Na procesie Collen broniła swojego oprawcy.
Przypadek Nataschy Kampusch jest szczególnie głośnym przykładem syndromu sztokholmskiego. Kobieta została porwana w wieku 10 lat. Kolejne osiem spędziła w specjalnie dla niej przygotowanej piwnicy. Była bita, głodzona i gwałcona przez wszystkie te lata.
Z biegiem czasu nawiązała jednak szczególną więź emocjonalną ze swoim porywaczem – pomimo wielu okazji do ucieczki nie skorzystała z nich aż do 2006 roku. Gdy jej wieloletni kat popełnił samobójstwo, Natascha przyznała się do „opłakiwania” go.
Niektórzy psychologowie uważają, że przypadek Nataschy Kampusch wybiega daleko poza ramy syndromu sztokholmskiego. Sama poszkodowana zaprzecza, jakoby miał on u niej wystąpić. Po latach od uwolnienia Natascha zamieszkała w domu swojego dawnego porywacza.
Termin syndromu sztokholmskiego był początkowo zarezerwowany przede wszystkim dla osób porwanych lub przetrzymywanych jako zakładnicy. Z czasem jednak definicja uległa rozszerzeniu i dziś syndrom sztokholmski diagnozuje się także u innych osób. Należą do nich:
Trudno zrozumieć żywienie pozytywnych uczuć do osoby wyrządzającej nam krzywdę. Na rozwój syndromu sztokholmskiego wpływ ma jednak szereg czynników, które połączone ze sobą, sprawiają, że u ofiary wykształca się swoista „więź traumatyczna” ze sprawcą i napastnikiem.
Cztery podstawowe czynniki odpowiedzialne za rozwój syndromu sztokholmskiego u ofiary to:
Oprawca stosuje u ofiary system kar oraz nagród. Z biegiem czasu ofiara zaczyna doceniać nawet najdrobniejsze gesty empatii i życzliwości z jego strony, np. podanie jedzenia czy możliwość wzięcia kąpieli.
Poczucie krzywdy zostaje u ofiary zastąpione poczuciem wdzięczności m.in. za pozostawienie przy życiu. Ofiara nie szuka sposobów na zmianę swojej tragicznej sytuacji, bo nie uważa, że powinna. Uczy się natomiast zachowań, które oprawca aprobuje i pochwala, bo dzięki temu może uniknąć jego gniewu i przemocy.
Nie oznacza to jednak, że syndrom sztokholmski musi rozwinąć się u każdej osoby, która doświadczy tego rodzaju dominacji i poczucia bezradności – pojawienie się tego stanu zależy również od osobistych predyspozycji emocjonalnych i osobowościowych ofiary.
Niezwykle często syndrom sztokholmski wykształca się u osób doświadczających przemocy domowej w toksycznych związkach. Partner lub partnerka stosująca przemoc psychiczną, lub fizyczną najczęściej próbuje wmówić swojej ofierze, że do niczego się ona nie nadaje, jest gorsza i godna pogardy, więc zasługuje na takie traktowanie. Jeśli odejdzie, nie poradzi sobie.
W tego rodzaju związkach oprawca izoluje swoją ofiarę od rodziny i bliskich. Maltretowana partnerka lub partner rezygnuje z kontaktów z innymi ludźmi, zamyka się w domu i próbuje „udobruchać” swojego kata.
Pamiętajmy, że zjawisko przemocy w związku podlega pewnemu stałemu rytmowi, noszącemu nazwę cyklu przemocy. Składają się na nie 3 następujące po sobie fazy:
Po fazie ostrej przemocy następuje tzw. miesiąc miodowy, który w szczególny sposób przywiązuje ofiarę do swojego kata. W tym okresie staje się on bowiem troskliwym i opiekuńczym partnerem/partnerką. Ofiara staje się mu wdzięczna i usprawiedliwia jego poprzednie zachowanie. Często utrzymuje również, że w gruncie rzeczy jest dobrym człowiekiem.
Ofiara wiedziona nadzieją na poprawę całej sytuacji, pozostaje w toksycznym związku. Niestety, po pewnym czasie napięcie znowu zaczyna narastać i dochodzi do kolejnych aktów przemocy. Ofiara nie próbuje jednak wydostać się ze związku, czuje się bezradna i pozbawiona jakiegokolwiek wyjścia z tej sytuacji, więc nie sięga po pomoc.
Syndrom ofiary i kata może pojawić się również u pracownika poddawanego mobbingowi w pracy. Dzieje się tak w sytuacji, gdy przełożony jest osobą skrajnie despotyczną, poniża i lekceważy pracownika, stosuje wobec niego groźby i przemoc psychiczną.
Pracownik początkowo może buntować się przeciwko takiemu traktowaniu, jeśli jednak bardzo zależy mu na zachowaniu swojej posady i nie może pozwolić sobie na zwolnienie, z czasem może zacząć usprawiedliwiać swojego szefa, a nawet żywić do niego pozytywne uczucia.
Mobbing w pracy często polega na systematycznym „praniu mózgu” pracownika. Na każdym kroku słyszy on, że do niczego się nie nadaje, nic mu nie wychodzi i wszystko robi źle.
Nieustanna krytyka i życie w permanentnym stresie sprawia, że samoocena pracownika drastycznie spada i nie widzi on wyjścia z sytuacji. Z biegiem czasu zaczyna więc akceptować sposób, w jaki jest traktowany i przekonuje (zarówno siebie, jak i innych), że jest to zupełnie normalne.
Zachowanie osoby z syndrom sztokholmskim często wydawać się może irracjonalne i nielogiczne. Bardzo ważne jest więc zrozumienie, że to nie logika i rozsądek kierują jej zachowaniem, a potężne mechanizmy psychologiczne, których nie da się tak po prostu rozbroić. Dopiero zaakceptowanie tego faktu pozwala na mądre wspieranie osoby, u której wykształcił się syndrom sztokholmski.
Oto zasady pomagania osobie z syndrom sztokholmskim:
Poradzenie sobie z syndromem sztokholmskim w większości przypadków wymaga jednak nie tylko wsparcia najbliższych, ale również profesjonalnych oddziaływań psychoterapeutycznych.
Leczenie syndromu sztokholmskiego opiera się na długotrwałej psychoterapii . Jej celem jest psychiczne odłączenie ofiary od sprawcy. Często konieczne staje się również przepracowanie doznanych w związku z przemocą traum.
Leczenie syndromu sztokholmskiego jest procesem czasochłonnym i trudnym, ponieważ wymaga przewartościowania i zmiany przekonań, które wykształciły się u ofiary – często w ciągu wielu lat maltretowania.
Istotną rolę w procesie powrotu do zdrowia odgrywa motywacja. Osoba z syndromem sztokholmskim musi sama chcieć rozpocząć nowe życie i zmierzyć się z prawdą o tym, co ją spotkało. Wspierana przez rodzinę i bliskich ofiara może odzyskać radość życia.
From Wikipedia, the free encyclopedia
This section needs expansion . You can help by adding to it . ( January 2018 )
This section possibly contains original research . Please improve it by verifying the claims made and adding inline citations . Statements consisting only of original research should be removed. ( October 2016 ) ( Learn how and when to remove this template message )
This section may contain an excessive amount of intricate detail that may interest only a particular audience . Please help by spinning off or relocating any relevant information, and removing excessive detail that may be against Wikipedia's inclusion policy . ( February 2021 ) ( Learn how and when to remove this template message )
^ King, David (2020). Six Days in August: The Story of Stockholm Syndrome . W.W. Norton. ISBN 978-0-393-63508-9 .
^ Jameson C (2010). "The Short Step From Love to Hypnosis: A Reconsideration of the Stockholm Syndrome". Journal for Cultural Research . 14 (4): 337–355. doi : 10.1080/14797581003765309 . S2CID 144260301 .
^ Jump up to: a b "The Relationship Between Stockholm Syndrome and Post-Traumatic Stress Disorder in Battered Women - Inquiries Journal" . www.inquiriesjournal.com . Retrieved 13 September 2021 .
^ Jump up to: a b c d e f g h i Adorjan, Michael; Christensen, Tony; Kelly, Benjamin; Pawluch, Dorothy (2012). "Stockholm Syndrome As Vernacular Resource". The Sociological Quarterly . 53 (3): 454–474. doi : 10.1111/j.1533-8525.2012.01241.x . ISSN 0038-0253 . JSTOR 41679728 . S2CID 141676449 .
^ Jump up to: a b Robinson, Ashley (28 February 2019). "What Is Stockholm Syndrome? Is It Real?" . PrepScholar .
^ Jump up to: a b American Psychiatry Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5 (5th ed.). Washington: American Psychiatric Publishing. ISBN 978-0-89042-555-8 .
^ Jump up to: a b Fuselier GD (July 1999). "Placing the Stockholm Syndrome in Perspective" . FBI Law Enforcement Bulletin . 68 : 23. ISSN 0014-5688 – via Google Books.
^ Jump up to: a b See What You Made Me Do: Power, Control and Domestic Abuse , chapter 2, "The Underground", by Jess Hill ; published June 24, 2019 by Black Inc.
^ Sundaram CS (2013). "Stockholm Syndrome". Salem Press Encyclopedia – via Research Starters.
^ Stockholm syndrome has also come to describe the reactions of some abuse victims beyond the context of kidnappings or hostage-taking:
Adorjan et al. 2012 , pp. 454–474;
Andrew Pendleton. "Fiscal Stockholm Syndrome" . New Economics Foundation . Retrieved 7 September 2021 . ;
"Kidnapped democracy: how can citizens escape?" . theconversation.com . Retrieved 7 September 2021 . ;
"The Stockholm Syndrome and Printing Money" . PBS NewsHour . 8 May 2013 . Retrieved 7 September 2021 . ;
Schulman, Alex (30 January 2009). "Stockholm Syndrome: Radical Islam and the European Response" . Human Rights Review . 10 (4): 469–492. doi : 10.1007/s12142-009-0118-2 . ISSN 1874-6306 . S2CID 145655732 . ;
"The Stockholm syndrome in politics" . POLITICO . 19 October 2014 . Retrieved 7 September 2021 . ;
Jülich, Shirley (2005). "Stockholm syndrome and child sexual abuse" . Journal of Child Sexual Abuse . 14 (3): 107–129. doi : 10.1300/J070v14n03_06 . ISSN 1053-8712 . PMID 16203697 . S2CID 37132721 . ;
Karan, Abraar; Hansen, Nathan (6 February 2018). "Does the Stockholm Syndrome affect female sex workers? The case for a "Sonagachi Syndrome" " . BMC International Health and Human Rights . 18 (1): 10. doi : 10.1186/s12914-018-0148-4 . ISSN 1472-698X . PMC 5802051 . PMID 29409491 . ;
"Trafficking: why is help refused?" . BBC News . 17 October 2013 . Retrieved 7 September 2021 . ;
"Stockholm Syndrome and Sex Trafficking: Why Don't They Do Something?" . Fair Observer . 21 August 2013 . Retrieved 7 September 2021 .
^ "What is Helsinki Syndrome? Here's Everything You Need To Know!" . Scandification . 3 February 2020 . Retrieved 28 December 2021 .
^ Bejerot N (1974). "The six day war in Stockholm" . New Scientist . 61 (886): 486–487.
^ Ochberg F (8 April 2005). "The Ties That Bind Captive to Captor" . Los Angeles Times .
^ Westcott K (22 August 2013). "Lyssna på Kristin Enmark prata med Olof Palme under gisslandramat" . BBC News (in Swedish) . Retrieved 5 October 2015 .
^ Enmark, Kristin (24 June 2020). Jag blev Stockholmssyndromet . Stockholm: SAGA Egmont. ISBN 9789185785964 .
^ Westcott K (22 August 2013). "What is Stockholm syndrome?" . BBC News . Retrieved 8 April 2018 .
^ Bovsun M (11 July 2009). "Justice Story: The lady and her kidnappers" . NY Daily News . Retrieved 8 April 2018 .
^ Jülich S (2005). "Stockholm Syndrome and Child Sexual Abuse". Journal of Child Sexual Abuse . 14 (3): 107–129. doi : 10.1300/J070v14n03_06 . PMID 16203697 . S2CID 37132721 .
^ "PERU: Tale of a Kidnapping - from Stockholm to Lima Syndrome | Inter Press Service" . www.ipsnews.net . 10 July 1996 . Retrieved 23 February 2019 .
^ Kato N, Kawata M, Pitman RK (2006). PTSD . Springer Science & Business Media. ISBN 978-4-431-29566-2 .
^ Giambrone A (16 January 2015). "Coping After Captivity" . The Atlantic . Retrieved 8 April 2018 .
^ Alexander DA, Klein S (January 2009). "Kidnapping and hostage-taking: a review of effects, coping and resilience" . Journal of the Royal Society of Medicine . 102 (1): 16–21. doi : 10.1258/jrsm.2008.080347 . PMC 2627800 . PMID 19147852 .
^ Jump up to: a b Fairbairn, Ronald (1952). Psychoanalytic Studies of the Personality . London: Routledge &Kegan Paul. ISBN 0-7100-1361-2 .
^ Sutherland, John (1989). Fairbairn's Journey Into the Interior . London: Free Association Books. ISBN 1-85343-059-5 .
^ Jump up to: a b Celani, David (2010). Fairbairn's Object Relations in the Clinical Setting . New York: Columbia University Press. ISBN 978-0-231-14907-5 .
^ Diaz, Junot (20 November 2017). "Waiting For Spider-Man". The New Yorker Magazine : 42.
^ Odgen, Thomas (2010). "Why Read Fairbairn". International Journal of Psychoanalysis . 91 (1): 101–118. doi : 10.1111/j.1745-8315.2009.00219.x . PMID 20433477 . S2CID 25034402 .
^ Celani, David (1995). The Illusion of Love: Why the Battered Woman Returns to her Abuser . New York: Columbia University Press. ISBN 978-0231-10037-3 .
^ Celani, D.P. 1994) The Illusion of Love: Why the Battered Woman Returns to Her Abuser , Columbia University Press, New York
^ Cantor C, Price J (May 2007). "Traumatic entrapment, appeasement and complex post-traumatic stress disorder: evolutionary perspectives of hostage reactions, domestic abuse and the Stockholm syndrome". The Australian and New Zealand Journal of Psychiatry . 41 (5): 377–84. doi : 10.1080/00048670701261178 . PMID 17464728 . S2CID 20007440 .
^ Kappeler, PM; Silk, JB (2010). Kappeler, Peter M; Silk, Joan (eds.). Mind the Gap: Tracing the Origins of Human Universals (PDF) (PDF). Springer. doi : 10.1007/978-3-642-02725-3 . ISBN 978-3-642-02724-6 .
^ Jump up to: a b Graham, Dee LR (1994). Loving to Survive (PDF) . New York and London: New York University Press. Archived from the original (PDF) on 19 April 2018.
^ "A Scale for Identifying "Stockholm Syndrome" Reactions in Young Dating Women: Factor Structure, Reliability, and Validity - ProQuest" . www.proquest.com . Retrieved 13 September 2021 .
^ Åse C (22 May 2015). "Crisis Narratives and Masculinist Protection". International Feminist Journal of Politics . 17 (4): 595–610. doi : 10.1080/14616742.2015.1042296 . S2CID 141672353 .
^ Namnyak M, Tufton N, Szekely R, Toal M, Worboys S, Sampson EL (January 2008). " 'Stockholm syndrome': psychiatric diagnosis or urban myth?". Acta Psychiatrica Scandinavica . 117 (1): 4–11. doi : 10.1111/j.1600-0447.2007.01112.x . PMID 18028254 . S2CID 39620244 .
^ Young EA (31 December 2012). "The use of the "Brainwashing" Theory by the Anti-cult Movement in the United States of America, pre-1996" . Zeitschrift für Junge Religionswissenschaft (7). doi : 10.4000/zjr.387 .
Wikiquote has quotations related to Stockholm syndrome .
Welcome to a sneak preview
Tak dużo pracy do zrobienia
Synek nigdy jej nie odmawia
Domowe Filmy Porno