SHORT NOTE - 108
2023 Chemistry Q & A (Charitha Dissanayake)
♻️ කාණ්ඩ විශ්ලේෂණය ♻️
🔸 කාණ්ඩ විශ්ලේෂණයේදි කැටායන විවිධ තත්ත්ව යටතේ ක්ලෝරයිඩ, හයිඩ්‍රොක්සයිඩ හා කාබනේට විදිහට අවක්ෂේප කර ගන්නවා.
🔸 අවක්ෂේප වුණ තත්ත්ව වගේම අවක්ෂේපයේ පාටින් කැටායනය හඳුනා ගන්න පුළුවන්.
✔️ මේකෙදි ඉස්සෙල්ලම කැටායන මිශ්‍රණයට තනුක HCl යොදන්න ඕනෑ.
▪️ එතකොට AgCl , PbCl2 , Hg2Cl2 අවක්ෂේප වෙනවා.
🤍 මේවා සුදු පාට අවක්ෂේප
🔴 අපි මේකෙදි සාන්ද්‍ර HCl වැඩිපුර දැම්මොත් AgCl , PbCl2 දිය වෙනවා.
PbCl2(s) + HCl(aq) ➡️ [ PbCl4 ] 2–(aq)
AgCl (s) + HCl(aq) ➡️ [ AgCl2 ] 2–(aq)
😁 ඒ තමා 1 කාණ්ඩය
♦️ දැන් බලමු 2 කාණ්ඩය
✔️ අපි පලවෙනි කාණ්ඩයේ අවක්ෂේප වෙන් කර ගත්තට පස්සේ ලැබෙන පෙරනයට H2S දානවා.
🟠 2 කාණ්ඩයේදි අවක්ෂේප වෙන්නේ අඩු සල්ෆයිඩ් සාන්ද්‍රනයකදී අවක්ෂේප වෙන කැටායන විතරයි.
🔘 ඒ කියන්නේ කුඩා Ksp අගයක් තියන සල්ෆයිඩ 😉
▪️ Ag2S කුඩා Ksp අගයක් තියන අවක්ෂේපයක්
▪️ හැබැයි 2 කාණ්ඩයේ දි Ag2S අවක්ෂේප වෙන්නේ නෑ.
▪️ ඒ 1 කාණ්ඩයේදි AgCl අවක්ෂේප වුණාම පෙරනයේ අඩු Ag+ සාන්ද්‍රනයක් තියන හින්දා
▪️ 2 කාණ්ඩයේදි PbS2 අවක්ෂේප වෙනවා.
🔸 ඒ 2 කාණ්ඩය.දැන් බලමු 3 වෙනි කාණ්ඩය
🟡 2 වෙනි කාණ්ඩයේ අවක්ෂේප පෙරලා වෙන් කරලා ගත්ත පෙරණය,
🔹 ඉස්සෙල්ලම නටවන්න ඕනේ
ඒකෙන් ද්‍රාවණයේ තියෙන S 2– අයන H2S විදිහට අයින් කරන්න පුළුවන්.
🔹 ඊළගට HNO3 දාල නටවන්න ඕනේ
මේකෙන් Fe 2+ අයන Fe 3+ බවට ඔක්සිකරණය කර ගන්න පුළුවන්.
එහෙම නැති වුණොත් Fe 2+ අවස්ථා කීපයකදි අවක්ෂේප වෙන්න පුළුවන්.
🔹 අන්තිමට NH4Cl හා NH4OH ද්‍රාවණයක් දාන්න ඕන.
මේකෙන් අඩු Ksp අගයක් තියන අඩු [OH–] අවක්ෂේප වෙන හයිඩ්‍රොක්සයිඩ් අවක්ෂේප කර ගන්න පුළුවන්.
ඒ හින්දා තමා දුබල භෂ්මයක් දාන්නේ
🟢 ඊට පස්සේ අපි බලමු 4 වෙනි කාණ්ඩය ගැන
✔️ මේකෙදි 3 වෙනි පෙරණයට H2S යොදනවා.
▪️ මේ වෙලාවෙදි මාධ්‍යය භාෂ්මිකයි. මාධ්‍යයේ ඉහළ [S 2– ] සාන්ද්‍රණයක් තියනවා.
▪️ ඒ හින්දා 3 වෙනි කාණ්ඩයේ දි අවක්ෂේප වුණේ නැති සල්ෆයිඩ් 4 වෙනි කාණ්ඩයේ දි අවක්ෂේප වෙනවා.
✔️ 4 වෙනි කාණ්ඩයේ අවක්ෂේප වෙන් කරල ගන්න පෙරණය,
🔹 ඉස්සෙල්ලම නටවන්න ඕනේ
🔹 ඊට පස්සේ NH4Cl හා NH4OH යොදල මාධ්‍යය භාෂ්මික කරල (NH4)2CO3 දාන්න ඕන.
ඒ තමා 5 වෙනි කාණ්ඩය.😁
✨ ඔබේ සිහිනය හඹා යන්න අපි උදව් කරන්නම්... ❤️
🔹 Charitha Dissanayake
🔹 Chemistry Team
Thank you...