"Qazaqsha Jaz" ережесі

"Qazaqsha Jaz" қозғалысы мен чатының мақсаты - желіде қазақша ақпарат сұрау.

Терминология:

a) Нысан - желіде қазақша жазбайтын парақша

b) Тербеу - нысан парақшасына барып қазақша ақпарат сұрау

1. Желіде қазақ тілінде ақпарат беруін кімнен сұраймыз. Приоритет бойынша:

1.1. Қазақстан аумағында жұмыс істейтін трансұлттық компаниялар, мемлекеттік мекемелер, халықаралық ұйымдар;

1.2. Өнімін қазақстандықтар жаппай қолданатын отандық коммерциялық ұйымдар;

1.3. Коммерциялық емес ұйымдар: қоғамдық қорлар, азаматтық қозғалыстар. 

1.4. Кімнен сұрамаймыз: жеке тұлға, жеке блог, қазақша баламасы бар БАҚ парақшалары.

2. Чаттағы ереже: 

2.1. Тербеу уақытын әкімші тағайындайды

2.2. Чат мақсатынан тыс тақырып, бос әңгіме талқылауға болмайды (қазақ тілі, ел мәселесіне қатысты мұң-қайғыңызды айтып, шағымдану, әсіре драматизация, балағаттау, қазақтың "жауын" түгендеу, дөрекі түрде біреуге ақыл айту және т.б.)

2.3. Чатта кейде хат жазу шектеліп тұруы мүмкін. Бұл маңызды хаттар жоғалып кетпеуі үшін жасалады.

3. Парақшаларда пікір қалдыру ережесі:

3.1. Ешкіммен ешқашан ешқандай жағдайда ұрсысуға болмайды.

3. 2. ЕШКІММЕН ЕШҚАШАН ЕШҚАНДАЙ ЖАҒДАЙДА ҰРЫСУҒА БОЛМАЙДЫ.

3.3. Біз бейбіт қозғалыспыз. Тек заң аясында сыпайы өтініш жасаймыз. Қазақшаны талап ету дөрекі болмауы керек.

3.4. Біз саяси бейтараппыз және саяси ұйым емеспіз.

3.5. Қозғалыс белсенділерінің пікірлерін, ұқсас пікірлерді лүпілдетіп отыру қажет.

3.6. Нысанға жазғанда "Неге қазақша жоқ?" деген сұрақ қоюға болмайды. Өйткені бұл психологиялық қысым боп есептеледі. Біз тек "Қазақша ақпарат бере аласыз ба?" деп сыпайы сұраймыз.

Қосымша ретінде нысанның қоғамға тигізіп жатқан пайдасын да атап, мақтап өтуге болады. Олардың ұсынатын тауар-қызметтері жайлы сұрақтар/жағымды пікірлер де жазып кетуге болады. 

3.7. Қозғалысымызда неше түрлі адам болуы мүмкін, бірақ бәрінің ортақ мүддесі - Қазнетте қазақ тілін талап ету, бәрі - қарапайым қазақша сөйлейтін тұтынушы. Чаттың мақсатынан ауытқуға болмайды (грамматика, тарих, саясат талқыланбайды, оған басқа чаттар бар).

3.8. Парақшаларға пікір жазғанда қосымша сол парақшаға қатысы бар адамдарды тегтеуге болады. Мысалы, нысанның PR-менеджері, директорының аккаунтын.

3.9. Нысан парақшасы сізді бұғаттаса немесе пікір жазуды шектеп тастаса, пост немесе сторис жазуға болады.

4. "Неге өз елімде жүріп ана тілімде ақпарат ала алмайм?", "Неге қазақ тілін сыйламайсыңдар?" деген сияқты сұрақ қоюға қатаң тыйым салынады. Бұл босқа шағымдану және психологиялық шабуыл боп есептеледі.

5. Аптасына бірнеше нысанды өңдеуге аламыз. Жүйелі түрде бір апта бойы қарқынды сұраймыз.

6. Қызмет көрсету саласының мамандары осы хатты оқып отырса, бізбен тікелей байланысқа шықса болады. ҚЖ қозғалысының мақсаты бизнеске зиян келтіру емес, тек тұтынушы ретінде қазақша ақпарат болғанын ұсыну.