„Pirat” zmusi Rosjan do zmiany taktyki walki?

NOTATKA SŁUŻBOWA

Dot.: przenośnego systemu ppanc „Pirat”

Panie Dyrektorze, obecnie w opracowaniu znajduje się przenośny zestaw przeciwpancerny „Pirat”. Jest to system uzbrojenia ppanc, będący odpowiednikiem amerykańskich zestawów FGM-148 „Javelin” oraz rosyjskich 9K115-2 „Metys-M”. Prace nad tym uzbrojeniem są już bardzo zaawansowane, a na próbne strzelania był zapraszany kilkukrotnie przedstawiciel KPRM, co zaowocowało notatkami do Pana Ministra Dworczyka. Próby ogniowe wykazały, że system ten jest bliski ukończenia. Olbrzymia większość wystrzelonych pocisków trafiała z dużą dokładnością w cele na różnych odległościach (od 500 m do 2500 m).

System „Pirat” ma donośność skuteczną w granicach 200…2500 m i posiada (jak na ten moment) zdolność przebicia pancerza grubości około 500 mm. Może być przenoszony przez 3 żołnierzy (wyrzutnia + 2 pociski). Osiągnięta przebijalność uwzględnia stłumienie strumienia przez głowicę naprowadzającą (bez niej ładunek przebija około 700 m pancerza). Wartość 500 mm wydaje się w pełni akceptowalna gdyż pocisk atakuje cel pod kątem około 30…35° (vide załącznik nr 1).

Wg posiadanych danych, na dzień dzisiejszy gotowe są takie elementy systemu: głowica naprowadzającą (zaprojektowana i wykonana przez CRW Telesystem-Mesko), płatowiec (zaprojektowany i wykonany przez Łucz), autopilot (CRW Telesystem-Mesko), głowica bojowa, silnik startowy, silnik marszowy, blok sterów (jednak wymaga on jeszcze polonizacji – MESKO), blok naprowadzania (CLU-P zaprojektowany i wykonany przez CRW Telesystem-Mesko i PCO ze środków własnych w rekordowym czasie ok. 7 m-cy!!!). Na razie jest to egzemplarz prototypowy (około 2-krotnie cięższy od docelowego), ale w momencie podjęcia decyzji o wprowadzeniu wyrobu PIRAT na uzbrojenie, nowa docelowa wersja zostanie dokończona w czasie ok. 7…8 m-cy, podstawa wyrzutni (również wymaga jeszcze polonizacji).

Nie są gotowe (i trwają nad nimi prace): zapalnik z systemem uzbrajania, trójnogi do CLU-P i wyrzutni oraz system przenoszenia (noszaki). Należy tu zwrócić uwagę na trójnogi – element relatywnie prosty, a mimo to w Mesko nie udało się stworzyć tej części zestawu. Jest to swoista kompromitacja naszego przemysłu. Prawdopodobnie jest to wynik słabego zaangażowania w te prace, a to z kolei wynika z kompletnego braku zainteresowania ze strony MON. Wpływa na to niekorzystnie również obecny vacat na stanowisku prezesa i wiceprezesa.

Wg wstępnych kalkulacji przeprowadzonych przez potencjalnego producenta (dla pełnoskalowego wieloletniego założenia produkcji), system ten może kosztować: CLU-P + wyrzutnia + trójnogi – około 1 200 000 zł; pociski podstawowe (tryb ataku tzw. Top-attack) – około 177 000 zł, a prostsza wersja (tzw. Direct-attack) około 115 000 zł. Jednostka ognia (DOS) dla tego systemu (wg NATO capability targets 2017 Poland (26 JUN 2017), C-M(2017)0021(POL), Land Battle decisive munitions stockpiles), powinna wynosić 2 pociski. Całkowity zapas (skompletowany w czasie ok. 5…7 lat – to 20 pocisków na każdą wyrzutnię. Zwykle w świecie tego rodzaju zakupy realizuje się w ten sposób, że wraz z wyrzutnią kupuje się 10 pocisków, a następnie co kilka lat dokupuje się kolejne, by finalnie zgromadzić zapas 20 pocisków na każdą wyrzutnię. Przy tym uwzględnia się zużywanie pocisków na szkolenie (przeważnie po 1 pocisku na 2 lata na wyrzutnię).

Potrzeby naszych Sił Zbrojnych (uwzględniając ich wzrost ilościowy, o którym wspominał Pan minister Błaszczak, że czwarta dywizja to nie koniec rozbudowy SZ RP), to około 1300 wyrzutni (+26 000 pocisków), a uwzględniając potrzebę posiadania zapasu wojennego (na pokrycie strat w początkowym okresie konfliktu) – około 1450 wyrzutni (+26 000 pocisków) – dawałoby to kwoty: 1 740 mln zł za wyrzutnie + 4 602 mln zł za pociski. Razem: 6 342 mln zł.

Trzeba tu podkreślić, że zakupy te (zarówno wyrzutni jak i pocisków) powinny być rozłożone na kilka lat (np. 5…7) – czyli po około 0,91…1,27 mld zł rocznie.

Z przeprowadzonych analiz wynika, że broń ta powinna znaleźć zastosowanie w kilku typach pododdziałów:

- w kompaniach (szwadronach) zmotoryzowanych (na KTO Rosomak) – po 2 na kompanię (szwadron) /kzmot (szwzmot)/,

- w kompaniach lekkiej piechoty (zarówno w WOT jak i w wojskach operacyjnych) – po 3 na kompanię /kp/,

- w kompaniach (szwadronach) aeromobilnych – po 2 na kompanię (szwadron) /kszt (szwszt)/,

- w szwadronach lekkiej kawalerii OT – po 4 na szwadron /lszwkaw/,

- w szwadronach (kompaniach) rozpoznawczych pułków rozpoznawczych – po 4 na szwadron (kompanię) /szwr (kr)/,

- w plutonach ppanc batalionów lekkiej piechoty (WOT i WLąd) – po 12 na pluton /plppanc/.

Szczegóły organizacyjne w/w propozycji są już opracowane, a ich schematy organizacyjne prezentuję w załączniku. Obliczony koszt w/w pododdziałów kształtowałby się następująco [w mln zł]:

W mojej ocenie, gdyby udało się wpłynąć na jednego z uczestników prac nad tym systemem uzbrojenia (tj. Mesko), to jest szansa by do końca bieżącego roku broń ta osiągnęła postać gotową do zaprezentowania wojsku. Z kolei wdrażanie jej na uzbrojenie Wojska Polskiego dałoby zamówienia nie tylko dla producentów samego systemu (Mesko, PCO i Telesystem-Mesko), ale również dla producentów wszystkich elementów pomocniczych (m.in. Radmor, CTM, Łucznik, Jelcz, Maskpol, etc. etc.).

W związku z tym, że na obecnym etapie największym problemem jest zapalnik z systemem uzbrajania, to należałoby wywrzeć nacisk na Mesko, by np. nawiązali współpracę z ukraińskim przedsiębiorstwem Łucz. Wskazany podmiot ukraiński dotychczas włożył bardzo dużo swojej wiedzy i kompetencji w opracowanie przedmiotowego zestawu ppanc „Pirat” i warto tę współpracę kontynuować – tym bardziej, że we wszystkich przypadkach owocuje to całkowitą polonizacją wyrobu, za niewielkie pieniądze.

Załączniki: 2

- nr 1 na 1 str.

- nr 2 na 6 str.

płk dr Krzysztof M. GAJ

Radca Prezesa Rady Ministrów

Załącznik nr 1

Do notatki służbowej ws. przenośnego systemu ppanc „Pirat”, z dnia 14.05.2021 r.

Przebijanie płyty pancernej odchylonej od pionu pociskiem trafiającym pod różnymi kątkami

W przypadku gdy pocisk trafia poziomo w płytę odchyloną o 60° od pionu, gdy płyta ma faktyczną grubość 250 mm, „droga” pocisku w płycie to około 500 mm. Gry pocisk trafia pod kątem 35° z góry, jego „droga” w płycie maleje do około 276 mm. Zakładając, że współczesne czołgi rosyjskie mają pancerze o ekwiwalencie 650…750 mm, przy ataku z góry – będzie to grubość „sprowadzona” rzędu 360…415 mm – a to oznacza, że zdolność do przebicia pancerza na poziomie 500 mm – w zupełności wystarcza, by skutecznie razić nowoczesne czołgi osłonięte w/w pancerzem.

Sylwetka czołgu T-90M z oznaczeniem różnych grubości pancerza

Powyższy szkic ukazuje możliwości trafienia przez pocisk atakujący pod różnymi kątami. Pocisk trafiający w trybie Direct-attack, właściwie nie ma szansy trafić w miejsca osłonięte cieńszym pancerzem (takim o grubości płyty rzędu 20…30 mm). Natomiast pocisk trafiający w trybie Top-attack, przede wszystkim ma przed sobą cienki górny pancerz wieży i kadłuba (ok. 2/3 powierzchni celu). A jeżeli nawet trafi w pancerz czołowy (wieży lub kadłuba), to i tak jego grubość „sprowadzona” jest znacznie mniejsza niż przy trafieniu Direct-attack (około 55% grubości dla Direct-attack).

Zaprezentowany na szkicu czołg kosztuje około 13 200 000 zł.

Załącznik nr 2

Do notatki służbowej ws. przenośnego systemu ppanc „Pirat”, z dnia 14.05.2021 r.

Schemat organizacyjny projektu etatowego kompanii zmotoryzowanej (szwadronu zmotoryzowanego) na KTO Rosomak

Dotacja PPK „Pirat” dla tego typu pododdziału – 4 JO x 2 pociski x 2 wyrzutnie = 16 pocisków. Taką ilością pocisków można zniszczyć około 8...12 czołgów lub 12...13 celów lżej opancerzonych.

Koszt wyrzutni – 1 200 000 zł x 2 = 2 400 000 zł

Koszt pocisków – 16 pocisków x 177 000 zł = 2 832 000 zł

Razem system „Pirat” – 5 232 000 zł

Obecnie prowadzi się prace nad uzbrojeniem wszystkich KTO Rosomak w PPK Spike. Wyposażenie każdego KTO w kompanii w 4 pociski Spike, to koszt około 33 143 600 zł. Przy tym trzeba mieć świadomość, że teren środkowoeuropejski bardzo ogranicza możliwość prowadzenia ognia na duże odległości. Procentowo wygląda to następująco:

dystans % SO

0…500 100%

500…1000 45%

1000…1500 31%

1500…2000 17%

2000…2500 10%

2500+ 6%

W punkcie oporu kompanii (1,5x1,0 km) można wytypować (wybrać) około 38 stanowisk ogniowych (SO). To oznacza, że na odległościach ponad 1500 m będą mogły prowadzić ogień 6…7 KTO, a na odległościach ponad 2000 m – zaledwie 3…4 KTO. Wniosek z tego wypływa taki, że jeżeli kompania będzie posiadała 2 organiczne wyrzutnie PPK – zapewni to niezbędne minimum obrony ppanc. Ale jeżeli kompania będzie prowadzić działania na terenie tzw. czołgodostępnym – wówczas zostanie wzmocniona drużyną z batalionowego plutonu ppanc (albo całym plutonem) – wtedy ilość rozporządzalnych wyrzutni wzrośnie z 2 do 8, a nawet 14 – co w tym ostatnim przypadku będzie ekwiwalentem wyposażenia wszystkich transporterów w wyrzutnie Spike.

Schemat organizacyjny projektu etatowego kompanii lekkiej piechoty

Dotacja PPK „Pirat” dla tego typu pododdziału – 4 JO x 2 pociski x 3 wyrzutnie = 24 pocisków. Taką ilością pocisków można zniszczyć około 12...18 czołgów lub 18...20 celów lżej opancerzonych.

Koszt wyrzutni – 1 200 000 zł x 3 = 3 600 000 zł

Koszt pocisków – 24 pocisków x 177 000 zł = 4 248 000 zł

Razem system „Pirat” – 7 848 000 zł

Schemat organizacyjny projektu etatowego kompanii (szwadronu) aeromobilnego

Koszt wyrzutni – 1 200 000 zł x 2 = 2 400 000 zł

Koszt pocisków – 16 pocisków x 177 000 zł = 2 832 000 zł

Razem system „Pirat” – 5 232 000 zł

Schemat organizacyjny projektu etatowego lekkiego szwadronu kawalerii OT

Dotacja PPK „Pirat” dla tego typu pododdziału – 4 JO x 2 pociski x 4 wyrzutnie = 32 pociski. Taką ilością pocisków można zniszczyć około 16...24 czołgów lub 24...27 celów lżej opancerzonych.

Koszt wyrzutni – 1 200 000 zł x 4 = 4 800 000 zł

Koszt pocisków – 32 pociski x 177 000 zł = 5 664 000 zł

Razem system „Pirat” – 10 464 000 zł

Schemat organizacyjny projektu etatowego szwadronu rozpoznawczego

Koszt wyrzutni – 1 200 000 zł x 4 = 4 800 000 zł

Koszt pocisków – 32 pociski x 177 000 zł = 5 664 000 zł

Razem system „Pirat” – 10 464 000 zł

Schemat organizacyjny projektu etatowego plutonu przeciwpancernego

Dotacja PPK „Pirat” dla tego typu pododdziału – 4 JO x 2 pociski x 12 wyrzutni = 96 pocisków. Taką ilością pocisków można zniszczyć około 48...72 czołgów lub 72...80 celów lżej opancerzonych.

Koszt wyrzutni – 1 200 000 zł x 12 = 14 400 000 zł

Koszt pocisków – 96 pocisków x 177 000 zł = 16 992 000 zł

Razem system „Pirat” – 31 392 000 zł

Należy wskazać rażąco niski potencjał plutonów ppanc w obecnej organizacji, a wyposażonych w PPK „Spike”. Plutony te obecnie posiadają tylko po 6 wyrzutni, do których mają tylko po 2 pociski (!!!) – co daje zaledwie 12 pocisków na pluton. Pociskami w takiej ilości pluton może zniszczyć 6…9 czołgów lub 9…10 celów lżej opancerzonych. Są to ilości dalece niewystarczające, bowiem pluton działa na rzecz batalionu, a batalion może być atakowany przez przeciwnika posiadającego w pierwszym rzucie około 20…25 czołgów + około 40…50 transporterów opancerzonych.

„Pirat” zmusi Rosjan do zmiany taktyki walki?

Report Page