Patela pierwsza klasa
🛑 KLIKNIJ TUTAJ, ABY UZYSKAĆ WIĘCEJ INFORMACJI 👈🏻👈🏻👈🏻
Patela pierwsza klasa
↑ Skocz do: a b c d e Sampson HA, Muñoz-Furlong A, Campbell RL, et al. . Second symposium on the definition and management of anaphylaxis: summary report–Second National Institute of Allergy and Infectious Disease/Food Allergy and Anaphylaxis Network symposium . „J. Allergy Clin. Immunol.”. 117 (2), s. 391–397, February 2006. DOI : 10.1016/j.jaci.2005.12.1303 . PMID : 16461139 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b Judith E. Tintinalli: Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide . New York: McGraw-Hill Companies, 2010, s. 177–182. ISBN 0-07-148480-9 . ( ang. )
↑ Skocz do: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af FE Simons, World Allergy, Organization. World Allergy Organization survey on global availability of essentials for the assessment and management of anaphylaxis by allergy-immunology specialists in health care settings . „Annals of allergy, asthma & immunology: official publication of the American College of Allergy, Asthma, & Immunology”. 104 (5), s. 405–412, maj 2010. PMID : 20486330 ( ang. ) .
↑ Jerzy Kruszewski: Interna Szczeklika, Anafilaksja i wstrząs anafilaktyczny , Medycyna Praktyczna, Kraków 2012, s. 1956.
↑ Grzegorz Porębski, Jarosław Woroń, Krzysztof Krzemieniecki: Praca przeglądowa: Reakcje nadwrażliwości i desensytyzacja na leki w onkologii , Onkologia w Praktyce Klinicznej, rok wyd.: 2009, tom 5, nr 6, s. 244–249.
↑ Skocz do: a b Pichler W.J.: Drug Hypersensitivity. W: A. Barry Kay: Allergy and allergic diseases. Vol. 1: The scientific basis of allergy . Wyd. 2. Oxford: Wiley-Blackwell, 2008, s. 1943–1965. ISBN 978-1-4051-5720-9 .
↑ Oswalt ML, Kemp SF. Anaphylaxis: office management and prevention . „Immunol Allergy Clin North Am”. 27 (2), s. 177–191, vi, May 2007. DOI : 10.1016/j.iac.2007.03.004 . PMID : 17493497 ( ang. ) . Cytat: Clinically, anaphylaxis is considered likely to be present if any one of three criteria is satisfied within minutes to hours.
↑ Skocz do: a b c d e f g h i j k l Simons FE. Anaphylaxis: Recent advances in assessment and treatment . „J. Allergy Clin. Immunol.”. 124 (4), s. 625–636; quiz 637–8, październik 2009. DOI : 10.1016/j.jaci.2009.08.025 . PMID : 19815109 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b c d e f g h i j k l m n o John Marx: Rosen’s emergency medicine: concepts and clinical practice 7th edition . Philadelphia: Mosby/Elsevier, 2010, s. 1511–1528. ISBN 978-0-323-05472-0 . ( ang. )
↑ Skocz do: a b c T Limsuwan, Demoly, P. Acute symptoms of drug hypersensitivity (urticaria, angioedema, anaphylaxis, anaphylactic shock) . „The Medical clinics of North America”. 94 (4), s. 691–710, x, lipiec 2010. PMID : 20609858 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b c d e f SG Brown, Mullins, RJ, Gold, MS. Anaphylaxis: diagnosis and management . „The Medical journal of Australia”. 185 (5), s. 283–289, 4 września 2006. PMID : 16948628 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b c d e M Triggiani, Patella, V, Staiano, RI, Granata, F, Marone, G. Allergy and the cardiovascular system . „Clinical and experimental immunology”. 153 Suppl 1, s. 7–11, wrzesień 2008. PMID : 18721322 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z JK Lee, Vadas, P. Anaphylaxis: mechanisms and management . „Clinical and experimental allergy: journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology”. 41 (7), s. 923–938, lipiec 2011. PMID : 21668816 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b c d e f g SR Boden, Wesley Burks, A. Anaphylaxis: a history with emphasis on food allergy . „Immunological reviews”. 242 (1), s. 247–257, lipiec 2011. PMID : 21682750 ( ang. ) .
↑ M Worm. Epidemiology of anaphylaxis . „Chemical immunology and allergy”. 95, s. 12–21, 2010. PMID : 20519879 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b Marianne Gausche-Hill, Susan Fuchs, Loren Yamamoto: The pediatric emergency medicine resource . Wyd. Rev. 4. Sudbury, Mass.: Jones & Bartlett, 2007, s. 69. ISBN 978-0-7637-4414-4 . ( ang. )
↑ P Dewachter, Mouton-Faivre, C, Emala, CW. Anaphylaxis and anesthesia: controversies and new insights . „Anesthesiology”. 111 (5), s. 1141–1150, listopad 2009. DOI : 10.1097/ALN.0b013e3181bbd443 . PMID : 19858877 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b Karen Hsu Blatman, Leslie C. Grammer: Idiopathic Anaphylaxis. W: Mariana C. Castells: Anaphylaxis and hypersensitivity reactions . New York: Humana Press, 2010, s. 223. ISBN 978-1-60327-950-5 . [dostęp 2014-02-08]. ( ang. )
↑ Adverse Effects of Vaccines: Evidence and Causality ( ang. ) . U.S. Institute of Medicine, 2011.
↑ Skocz do: a b c Gerald W. Volcheck: Clinical allergy. Diagnosis and management . Totowa, N.J.: Humana Press, 2009, s. 442. ISBN 978-1-58829-616-0 . ( ang. )
↑ Skocz do: a b KL Drain, Volcheck, GW. Preventing and managing drug-induced anaphylaxis . „Drug safety: an international journal of medical toxicology and drug experience”. 24 (11), s. 843–853, 2001. DOI : 10.2165/00002018-200124110-00005 . PMID : 11665871 ( ang. ) .
↑ JH Klotz, Dorn, PL, Logan, JL, Stevens, L, Pinnas, JL, Schmidt, JO, Klotz, SA. „Kissing bugs”: potential disease vectors and cause of anaphylaxis . „Clinical infectious diseases: an official publication of the Infectious Diseases Society of America”. 50 (12), s. 1629–1634, 15 czerwca 2010. DOI : 10.1086/652769 . PMID : 20462351 ( ang. ) .
↑ MB Bilò. Anaphylaxis caused by Hymenoptera stings: from epidemiology to treatment . „Allergy”. 66 Suppl 95, s. 35–37, lipiec 2011. DOI : 10.1111/j.1398-9995.2011.02630.x . PMID : 21668850 ( ang. ) .
↑ L Cox, Larenas-Linnemann, D, Lockey, RF, Passalacqua, G. Speaking the same language: The World Allergy Organization Subcutaneous Immunotherapy Systemic Reaction Grading System . „The Journal of allergy and clinical immunology”. 125 (3), s. 569–574, 574.e1-574.e7, marzec 2010. DOI : 10.1016/j.jaci.2009.10.060 . PMID : 20144472 ( ang. ) .
↑ BM Bilò, Bonifazi, F. Epidemiology of insect-venom anaphylaxis . „Current opinion in allergy and clinical immunology”. 8 (4), s. 330–337, sierpień 2008. DOI : 10.1097/ACI.0b013e32830638c5 . PMID : 18596590 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b c d e f g BQ Khan, Kemp, SF. Pathophysiology of anaphylaxis . „Current opinion in allergy and clinical immunology”. 11 (4), s. 319–325, sierpień 2011. DOI : 10.1097/ACI.0b013e3283481ab6 . PMID : 21659865 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b c Lieberman P. Biphasic anaphylactic reactions . „Ann. Allergy Asthma Immunol.”. 95 (3), s. 217–226; quiz 226, 258, September 2005. DOI : 10.1016/S1081-1206(10)61217-3 . PMID : 16200811 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b c d J Ring, Behrendt, H, de Weck, A. History and classification of anaphylaxis . „Chemical immunology and allergy”. 95, s. 1–11, 2010. PMID : 20519878 ( ang. ) .
↑ Anaphylaxis , Autor: Stephen F. Kemp, MD, FACP; Redaktor: Michael A. Kaliner, MD.
↑ Skocz do: a b U. Da Broi, Moreschi, C. Post-mortem diagnosis of anaphylaxis: A difficult task in forensic medicine . „Forensic Science International”. 204 (1–3), s. 1–5, 30 stycznia 2011. DOI : 10.1016/j.forsciint.2010.04.039 . PMID : 20684869 ( ang. ) .
↑ Emergency treatment of anaphylactic reactions – Guidelines for healthcare providers ( ang. ) . Resuscitation Council (UK), styczeń 2008. [dostęp 2014-02-08].
↑ KJ Simons, Simons, FE. Epinephrine and its use in anaphylaxis: current issues . „Current opinion in allergy and clinical immunology”. 10 (4), s. 354–361, sierpień 2010. PMID : 20543673 ( ang. ) .
↑ UR Mueller. Cardiovascular disease and anaphylaxis . „Current opinion in allergy and clinical immunology”. 7 (4), s. 337–341, sierpień 2007. PMID : 17620826 ( ang. ) .
↑ SH Sicherer, Simons, FE, Section on Allergy and Immunology, American Academy of, Pediatrics. Self-injectable epinephrine for first-aid management of anaphylaxis . „Pediatrics”. 119 (3), s. 638–646, marzec 2007. PMID : 17332221 ( ang. ) .
↑ Maria M. Wołos Maria M. , Jan J. Stachurski Jan J. , The role of epinephrine in anaphylaxis at all stages of management in pediatric populations , „AIMS Medical Science”, 8 (2), 2021, s. 80–86, DOI : 10.3934/medsci.2021009 , ISSN 2375-1576 [dostęp 2022-01-13] ( ang. ) .
↑ Sheikh A, Ten Broek V, Brown SG, Simons FE. H1-antihistamines for the treatment of anaphylaxis: Cochrane systematic review . „Allergy”. 62 (8), s. 830–837, August 2007. DOI : 10.1111/j.1398-9995.2007.01435.x . PMID : 17620060 ( ang. ) .
↑ Skocz do: a b A Martelli, Ghiglioni, D, Sarratud, T, Calcinai, E, Veehof, S, Terracciano, L, Fiocchi, A. Anaphylaxis in the emergency department: a paediatric perspective . „Current opinion in allergy and clinical immunology”. 8 (4), s. 321–329, sierpień 2008. PMID : 18596589 ( ang. ) .
↑ Jan J. Stachurski Jan J. , Anna A. Janus-Młodawska Anna A. , Robert R. Gałązkowski Robert R. , Practical implications of issuing epinephrine prescriptions at primary health care facilities , „Pediatria i Medycyna Rodzinna”, 15 (2), 2019 , s. 120–124, DOI : 10.15557/PiMR.2019.0020 [dostęp 2022-01-13] .
↑ Michelle Hernandez, Stephen I. Wasserman: Systemic Allergic Disorders: IgE-Mediated Disorders, Angioedema, Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drug Sensitivity, and Stevens-Johnson Syndrome. W: Jeffrey P. Harris, Michael H. Veisman: Head and Neck Manifestations of Systemic Disease . London: Informa Healthcare, 2007, s. 325. ISBN 978-0-8493-4050-5 . [dostęp 2014-02-08]. ( ang. )
↑ JJ Koplin, Martin, PE, Allen, KJ. An update on epidemiology of anaphylaxis in children and adults . „Current opinion in allergy and clinical immunology”. 11 (5), s. 492–496, październik 2011. PMID : 21760501 ( ang. ) .
↑ JG Demain, Minaei, AA, Tracy, JM. Anaphylaxis and insect allergy . „Current opinion in allergy and clinical immunology”. 10 (4), s. 318–322, sierpień 2010. PMID : 20543675 ( ang. ) .
↑ Daniel D. LoVerde Daniel D. i inni , Contemporary Reviews in Critical Care Medicine: Anaphylaxis , „Chest”, 2017, DOI : 10.1016/j.chest.2017.07.033 .
↑ anaphylaxis ( ang. ) . merriam-webster.com. [dostęp 2014-02-08].
↑ P Vichyanond. Omalizumab in allergic diseases, a recent review . „Asian Pacific journal of allergy and immunology / launched by the Allergy and Immunology Society of Thailand”. 29 (3), s. 209–219, wrzesień 2011. PMID : 22053590 ( ang. ) .
T78.2 Wstrząs anafilaktyczny, nieokreślony
T78.0 Wstrząs anafilaktyczny wskutek reakcji na pożywienie
T80.5 Wstrząs anafilaktyczny wywołany surowicą
T88.6 Wstrząs anafilaktyczny wskutek niekorzystnego efektu leczniczego leku prawidłowo podanego
Anafilaksja , wstrząs anafilaktyczny ( łac. anaphylaxia, commotus anaphylaciticus ; ang. anaphylaxis, anaphylactic shock ) – rodzaj nagłej, ciężkiej reakcji alergicznej lub niealergicznej, która może być przyczyną zgonu (zob. wstrząs ) [1] [2] . Anafilaksja ma charakter reakcji ogólnoustrojowej. Jej objawy zazwyczaj obejmują równoczesne wystąpienie kilku objawów, m.in.: swędzącej wysypki, obrzęku górnych dróg oddechowych oraz znaczny spadek ciśnienia tętniczego krwi. Częstymi przyczynami wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego są: ukąszenia owadów, alergeny w pożywieniu i leki.
Anafilaksja jest rezultatem uwolnienia protein z pewnego typu białych krwinek . Są to substancje, które mogą wywoływać lub intensyfikować reakcje alergiczne. Ich uwolnienie może być wynikiem reakcji układu immunologicznego lub być efektem innych przyczyn, niezwiązanych z układem immunologicznym. Anafilaksję rozpoznaje się w oparciu o stwierdzone objawy. Podstawową metodą leczenia jest podanie domięśniowo adrenaliny . Zwykle w przebiegu leczenia konieczne jest podanie też innych leków.
U około 0,05–2% ludzi w pewnym momencie ich życia dochodzi do wystąpienia reakcji anafilaktycznej [3] . Słowo anafilaksja pochodzi z greki: ana – oznacza „naprzeciwko”, a phyl – „ochrona”. Jej definicję podał w 1902 roku Charles Richet .
W ramach powyższej definicji mieszczą się dwa pojęcia:
Anafilaksja powoduje zazwyczaj wystąpienie wielu różnych objawów w ciągu kilku minut lub godzin [7] [8] . Objawy pojawiają się zazwyczaj od 5 do 30 minut, jeżeli przyczyną jest substancja, która dostaje się bezpośrednio do organizmu i krwiobiegu (dożylnie). Jeżeli przyczyną jest spożyty pokarm, reakcja pojawia się zazwyczaj w ciągu 2 godzin [9] . Najczęściej dotkniętymi częściami ciała są skóra (80–90%), płuca i drogi oddechowe (70%), żołądek i jelita (30–45%), serce i naczynia krwionośne (10–45%) oraz centralny układ nerwowy (10–15%) [8] . Zazwyczaj dotknięte są co najmniej dwa ze wspomnianych układów [3] .
Objawy zazwyczaj obejmują wykwity na skórze ( pokrzywka ), swędzenie , zaczerwienienie twarzy lub skóry ( rumień ) lub opuchnięte usta [1] . Osoby z opuchlizną tkanki podskórnej ( obrzęk naczynioruchowy ) mogą odczuwać pieczenie zamiast swędzenia [9] . Opuchlizna języka lub gardła pojawia się w 20% przypadków [10] . Do innych objawów należą katar oraz opuchlizna błony śluzowej powierzchni oka i powieki ( spojówki ) [11] . Skóra może również przyjąć niebieskawy odcień ( sinica ) wynikający z niedoboru tlenu [11] .
Objawy związane z układem oddechowym obejmują zazwyczaj skrócenie oddechu , krótki i utrudniony oddech, wheezing (świst wydechowy), oraz świst krtaniowy (świst wdechowy) [1] . Krótki oddech zazwyczaj jest związany ze skurczem mięśni dolnej części dróg oddechowych ( mięśnie oskrzelowe ) [12] . Stridor jest spowodowany opuchlizną górnej części dróg oddechowych, która prowadzi do ich zwężenia [11] . Mogą wystąpić również inne objawy takie jak chrypka , ból przy przełykaniu oraz kaszel [9] .
Chociaż przyspieszona praca serca związana z niskim ciśnieniem krwi jest bardziej powszechna [11] , to jednak u 10% osób cierpiących na anafilaksję może wystąpić odruch Bezolda–Jarischa , objawiający się spowolnieniem pracy serca ( bradykardia ) połączonym z niskim ciśnieniem ( hipotensja ) [13] . Osoba taka może czuć się oszołomiona lub stracić przytomność z powodu obniżenia ciśnienia krwi. Obniżone ciśnienie krwi może wynikać z poszerzenia naczyń krwionośnych ( wstrząs dystrybucyjny ) lub z nieprawidłowego działania komór serca ( wstrząs kardiogenny ) [12] . W rzadkich przypadkach bardzo niskie ciśnienie krwi może być jedynym objawem anafilaksji [10] .
Naczynia krwionośne serca mogą ulec gwałtownemu obkurczeniu (spazm tętnicy wieńcowej) w związku z uwolnieniem histaminy z określonych komórek serca [12] . Prowadzi to do zaburzenia cyrkulacji krwi w obrębie serca, co może powodować obumieranie jego komórek (martwica niedokrwienna serca), przyspieszenia lub spowolnienia akcji serca ( zaburzenia rytmu serca ), zawał mięśnia sercowego lub nagłe wstrzymanie jego akcji [3] [8] . Osoby cierpiące na choroby serca są w większym stopniu zagrożone wpływem anafilaksji na serce [12] .
Objawy ze strony układu pokarmowego mogą obejmować skurczowy ból brzucha , biegunka oraz wymioty [1] . Chory może być rozkojarzony, może dojść do nietrzymania moczu lub odczuwać skurczowy ból w okolicach miednicy przypominający ból towarzyszący skurczom macicy [1] [11] . Poszerzenie naczyń krwionośnych w mózgu może wywoływać ból głowy [9] . Chory może również odczuwać lęk , szczególnie lęk przed śmiercią [3] .
Przyczyną anafilaksji może być reakcja organizmu na niemal każdą obcą substancję [14] . Wstrząs często wyzwalany jest przez: jad owadów pochodzący z ukąszeń lub użądleń , żywność oraz leki [13] [15] . Żywność jest najpowszechniejszą przyczyną reakcji u dzieci i młodzieży. Leki i ukąszenia oraz użądlenia owadów są częstszą przyczyną wśród dorosłych [3] . Rzadsze przyczyny to czynniki fizyczne, czynniki biologiczne, jak np.: nasienie , lateks , zmiany hormonalne , dodatki do żywności, jak np.: glutaminian sodu oraz barwniki spożywcze oraz leki stosowane powierzchniowo na skórze (leki miejscowe) [11] . Przyczyną anafilaksji mogą być także ćwiczenia fizyczne oraz temperatura (wysoka lub niska), które mogą prowadzić do uwolnienia przez komórki tuczne danej tkanki substancji chemicznych, będących bezpośrednią przyczyną reakcji alergicznej [3] [16] . Anafilaksja wywoływana przez ćwiczenia fizyczne ma najczęściej związek ze spożywaniem niektórych pokarmów [9] . Jeżeli anafilaksja pojawia się u osoby znieczulonej , jej najczęstszą przyczyną są niektóre leki podawane w celu wywołania zwiotczenia mięśni ( depolaryzujące środki zwiotczające ), antybiotyki oraz lateks [17] . W 32–50% przypadków przyczyna pozostaje nieznana (anafilaksja idiopatyczna ) [18] . Jako przyczynę anafilaksji, opisano dotychczas siedem szczepionek : MMR , przeciw ospie wietrznej , grypie , wirusowemu zapaleniu wątroby typu B , tężcowi , meningokokom i wirusowi brodawczaka ludzkiego [19] .
Anafilaksję wywołać może wiele pokarmów, nawet takich spożywanych po raz pierwszy [13] . W kulturach zachodnich najczęstszą przyczyną jest spożycie orzeszków ziemnych , pszenicy , orzechów , owoców morza , mleka lub jajek [3] [8] . Na Bliskim Wschodzie częstą przyczyną jest sezam . W Azji częstą przyczyną anafilaksji jest spożycie ryżu i ciecierzycy [3] . Poważne przypadki wywoływane są najczęściej przez spożywanie pokarmu [13] , ale u niektórych osób reakcja pojawia się już po kontakcie pokarmu z dowolną częścią ciała. Dzieci mogą wyrosnąć ze swoich alergii. U 80% dzieci z anafilaksją wywoływaną przez mleko lub jajka oraz 20% dzieci z pojedynczym przypadkiem anafilaksji wywołanym przez orzeszki ziemne, alergia mija przed 16 rokiem życia [14] .
Anafilaksję może wywołać każdy lek. Najczęściej zdarza się to w przypadku antybiotyków beta-laktamowych (takich jak np. penicylina ) oraz aspiryny i niesterydowych leków przeciwzapalnych [8] [20] . W przypadku, gdy osoba cierpi na alergię na określone niesterydowe leki przeciwzapalne, zazwyczaj może otrzymywać inny lek niewywołujący anafilaksji [20] . Innymi częstymi przyczynami anafilaksji są chemioterapia , szczepienia , protamina (znajdująca się w nasieniu) oraz leki wytwarzane z ziół [3] [20] . Niektóre leki włączając w to wankomycynę , morfinę oraz leki używane przy wspomaganiu zdjęć rentgenowskich (środki kontrastowe) mogą wywoływać anafilaksję w rezultacie uszkodzenia niektórych komórek tkanki, co prowadzi do uwolnienia histaminy (degranulacja komórki tucznej) [13] .
Częstotliwość występowania reakcji na leki zależy: częściowo od częstotliwości podawania leków, oraz częściowo od sposobu działania leku na organizm [21] . Anafilaksja wywoływana przez penicylinę oraz cefalosporyny występuje po ich związaniu się z białkami w organizmie, a niektóre leki wiążą się szybciej niż inne [9] . Anafilaksja wywoływana przez penicylinę zdarza się raz na 2000 do 10 000 przypadków. Do zgonu dochodzi u jednej na 50 000 leczonych osób [9] . Anafilaksja wywoływana przez aspirynę i niesterydowe leki przeciwzapalne zdarza się u jednej osoby na 50 000 [9] . Jeżeli dana osoba reaguje na penicylinę, zagrożenie związane z reakcją na cefalosporyny jest większe, ale wynosi mniej niż 1 na 1000 [9] . Dawne środki kontrastowe powodowały reakcję w 1% przypadków. Nowe, niskoosmotyczne środki kontrastowe wywołują reakcję w 0,04% przypadków [21] .
Anafilaksję może wywołać jad pochodzący z użądlenia lub ukąszenia owadów jak np. pszczoły lub osy ( błonkoskrzydłe
Zabawiła się ze swoją mała pipką
Amatorskie ruchanie Azjatki z jej chłopakiem
Cudowna ruda laska ujeżdża partnera