Оралман Сик
💣 👉🏻👉🏻👉🏻 ВСЯ ИНФОРМАЦИЯ ДОСТУПНА ЗДЕСЬ ЖМИТЕ 👈🏻👈🏻👈🏻
Оралман Сик
Images
Multimedia
Embedded Content
Comments
Существует ли в Казахстане «оралманофобия»?
Существует ли в Казахстане «оралманофобия»?
Участники очередного круглого стола радио Азаттык считают, что оралманы не стали полноценными гражданами казахстанского общества, а в последнее время подвергаются гонениям и критике властей.
Радио Азаттык © 2019 RFE/RL, Inc. | Все права защищены.
Антиплагиат
Избранные работы
Қазақша
ВВЕДЕНИЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1 ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ МЕХАНИЗМА СОЦИАЛЬНО.ЭКОНОМИЧЕСКОЙ ИНТЕГРАЦИИ ИММИГРАНТОВ . ОРАЛМАНОВ... 10
1.1 Сущность и место понятия «оралман» в системе миграции ... ... ... ... ... ...10
1.2 Институциональные основы экономической интеграции оралманов ... 23
1.3 Содержание и структура общего механизма экономической интеграции
оралманов ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .36
1.4 Опыт зарубежных стран по приему иммигрантов.соотечественников ... ..47
2 ПРАКТИКА РЕАЛИЗАЦИИ МЕХАНИЗМА ИНТЕГРАЦИИ
ОРАЛМАНОВ В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..59
2.1 Анализ современного состояния механизма интеграции оралманов ... 59
2.2 Оценка процесса интеграции оралманов, на примере иммигрантов
прибывших из Монголии ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...87
3 СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ МЕХАНИЗМА ЭКОНОМИЧЕСКОЙ
ИНТЕГРАЦИИ ОРАЛМАНОВ В КАЗАХСТАНСКОЕ ОБЩЕСТВО ... ... ..98
3.1 Основные направления совершенствования институционально.правовых
основ интеграции оралманов ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 98
3.2 Совершенствование организационно.экономического механизма
интеграции оралманов ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...104
3.3 Совершенствование механизма социальной поддержки и адаптации
оралманов ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..110
ЗАКЛЮЧЕНИЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .119
СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННЫХ ИСТОЧНИКОВ ... ... ... ... ... ... ... ...123
ПРИЛОЖЕНИЯ
Актуальность темы исследования. С начала с 1991 года параллельно с эмиграцией – убытием из Республики Казахстан лиц других национальностей – немцев, евреев, русских, белорусов, украинцев, поляков, молдаван, чеченцев и других, наблюдался процесс прибытия в республику граждан других стран, считающие Казахстан своей исторической родиной.
Иммиграция, как и миграция населения в целом, представляет собой сложный социально-демографический процесс. Она тесно связана с другими социальными явлениями и развивается под их воздействием, что позволяет рассматривать их в едином русле законов миграции. Представляя собой массовый процесс, иммиграция, складывается из множества индивидуальных и групповых перемещений и подготовок к ним. Это предполагает необходимость изучения не только параметров и тенденций реальных иммиграционных потоков, но и уровня потенциальной подвижности. Речь идет о готовности разных социально-демографических и национальных групп населения сменить место жительства, а также о факторах внешней среды, влияющих на принятие ими соответствующего решения.
В стихийном развитии миграционных процессов не заинтересовано ни одно государство в мире. С начала 90-х годов прошлого столетия они приобрели новые, еще недостаточно изученные черты. Многие исследователи этих проблем считают, что умелое прогнозирование и управление миграционными процессами в значительной степени способствует становлению и развитию демократических государств. В то же время как потеря контроля над этими процессами грозит стране самыми серьезными социально-экономическими, демографическими и другими последствиями. Отсюда и необходимость в научном осмыслении новых реалий миграционной, а в ее рамках иммиграционной ситуации, сложившихся в Республике Казахстан. К тому же сегодня Казахстан, наряду с Израилем и Германией, стал в мире одной из трех стран этнической иммиграции. Одновременно для самих же иммигрантов - этнических казахов, которые получили название «оралманы», актуальны процесс адаптации и последующая их интеграция в казахстанское общество.
1 Республика Казахстан: 2005.Краткий статистический справочник. –
Алматы: Агенстсво РК по статистике, – 2005. – С.3-5.
2 Статистический ежегодник Казахстана. – Алматы: Агенстсво РК по
статистике. – 2006. – 502 с.
3 О численности населения РК на начало 2005г. – Алматы: Финансы и
Кредит –2005, № 3 – С.41-42.
4 Судоплатов А.П. и Первушин А.С. Проблемы народонаселения и
мировое развитие. –М: Издательство Московского Университета – 1986.–С.7-8.
5 Численность и размещение населения в Ресрублике Казахстан. том 1 Итоги переписи населения 1999 года в Республике Казахстан. –Алматы: Агентство РК по статистике, 2000. – С.5-7.
6 Народонаселение. Энциклопедический словарь. М.: Финансы и
статистика, 1994. - 521c.
7 Досманбетов Б.С. Проблемы миграции населения и трудовых
ресурсов. – М.: Статистика, 1970.- 120с.
8 Лаптев В.И. Классификация и группировка семей при изучении
миграции населения.// Научные записки ЛФЭИ. Вып. 38, 1972. – С.32-33.
9 Товкун В.И. К вопросу о классификации и миграции. // РД, 1967.– 253 с.
10 Заславская Т.И. Методологические проблемы изучения миграции сельского населения. // Статистика миграции населения.- М.: 1973. – С.11-12.
11 Староверов В.И. Социально-демографические проблемы деревни. –М.: 1975. – С.21-22.
12 Миркин В.Д. Опыт статистико-социологического обследования миграции сельского населения и ее факторов. // Статистика миграции населения.- М.: 1973. – С.19-20.
13 Покшишевский В.В. Население и география.–М.: 1978. С.141-142.
14 Хомра А.У. Миграция населения: вопросы теории, методики исследования. – Киев. 1979. – С.29-30.
15 Досманбетов Б.С. Статистическая оценка демографического и трудового потенциалов Казахстана. – М. 1994. – С.62-63.
Дисциплина: Социология, Демография
Тип работы:
Дипломная работа
Бесплатно: Антиплагиат
Объем: 141 страниц
В избранное :
Вы можете абсолютно на бесплатной основе полностью просмотреть эту работу через наше приложение.
Редакция
Газет Тарихы
PDF НҰСҚАҒА ЖАЗЫЛУ
САЯСАТ
СПОРТ
ҚОҒАМ
ДЕНСАУЛЫҚ
РУХАНИЯТ
Орал Мұқияев,
Көші-қон комитеті Астана қаласы Департаментінің директоры
– Өзіңіз біраз жылдан бері Көші-қон комитетінің Астана қалалық департаментін басқарып келесіз, қызмет бабыңызға байланысты шет елдерден келіп жатқан ағайындармен күнделікті жүздесіп, тілдесіп, олардың жаңа қоғамға қалыптасып кетуіне ықпал жасап жүрсіз. Енді сізден сұрақ - осы «оралмандар» деп отырғанымыз кімдер?
–«Оралман» сөзі бір жағынан алатын болсақ жай ғана бір ғылыми термин. Ал сол терминді жапсырып «оралман» деген атты жамылып жүргендер - мына сіз бен біз сияқты өз қазағымыз. Менің ойымша шет елдерден келіп жатқан қандас бауырларымызды «оралман» деп ат қойып айдар тағып бөле жара қарауымыз дұрыс емес. Олар ешқандай оралман емес. Себебі олар өз жері, өзінің ата-бабасының найзаның ұшымен білектің күшімен қорғаған, тіпті керек десеңіз сол бабаларымыздың аруағы жатқан жерде мекендеп отырған, өсіп-өніп өркен жайған бауырларымыз. Ендеше олар неге оралман болуы керек? Мысалы, 1864 жылы Қытай мен Ресей мемлекеттерінің қазақты ту сыртынан екіге бөліп тастауынан Өр Алтай қазақтары Қытайға, ал 1950-1960 жылдары Оңтүстік Қазақстан облысының бірнеше аудандарында тұратын қандастарымыз кеңестік саясаттың құрбаны болып, өздерінің атақоныстарымен бірге Өзбекстанның аумағымен қалып қойғаны тарихтан белгілі. Осы тарихи кезеңдерге тап болған қазақ диаспорасы ұрпақтарының арманы – өздерінің ата-жұрты – қазақ жеріне жету, Қазақстан атты өз мемлекетінің аясына топтасу үшін атамекенге қайта көшу болған. Кеңес үкіметі кезінің өзінде, 1950-1960 жылдары Қытайдағы ағайындарымыз алдарында кездескен небір қиындықтарға қарамастан көштің басын осылай бұрмады ма? Сол сияқты шетте жүрген қандастарымыздың тағы бір тарабы - кешегі ел бастаған билер, қол бастаған батырлардың ұрпағы. Сол замандардағы ашаршылық нәубеті кезінде, ел басына күн туған замандарда ұрпағын аман сақтап қалу мақсатымен шөбі шүйгін, суы тұнық жерлерді қуалап дүние жүзін аралап көшіп қонып отырған бабаларымыздың бүгінгі ұрпағы. Ал, бүгінгі күні қазақтың тілінің, дінінің, дәстүр-салтының, әдет-ғұрпының, өнері мен әдебиетінің қаймағын бұзбай сақтап, Ел егемендігін алған күннен бері көк тудың астына жиналып жатқан өз қазағымыз. Олар жайлы бүгінгі қоғамдағы небір алып-қашпа пікірлермен келісе алмаймын. Ондай пікір айтушылар өз тарихынан бейхабар жандар дер едім.
–«Елге ел қосылса құт» дейді және өзіңіз де айтып өттіңіз олар қазақы салттың қаймағын бұзбай сақтап келген ағайындар деп. Ендеше олардың елге оралуынан мемлекетіміз ұтпаса ұтылмайды екен ғой?
–Бұл жерде ұтамыз немесе ұтыламыз деп айтудың өзі ұят. Себебі қазақ ең алдымен қазаққа керек. Оның пайда-зиянын сараптаудан бұрын дүние жүзінде тарыдай шашылып жүрген қазақты бүгінгіден де кемелденген саясатпен бір шаңырақ астына жинау біздің еліміздің басты міндетінің бірі. Дүние жүзінде қандастарын шақырып жатқан үш-ақ мемлекет бар екен. Соның бірі - Қазақстан екендігі біз үшін мақтаныш. Сонымен қатар елге оралған ағайындардың арасында бүгінгі қоғам сұранысына сай жақсы маман иелері, өнер қайраткерлері, оқымысты-ғалымдар да аз емес және олар бүгін еліміздің өсіп-өркендеуіне өз үлесін қосып жатыр. Сондай-ақ демографиямызға да жақсы әсерін тигізуде. Ең негізгісі, ең бастысы – сол шетте тұратын ағайындарымыздың бойында біздің ұлттық болмысымыз, тіліміз, дініміз сол қалпында сақталып қалған. Сондықтан мен айтар едім, қазақтың басты құндылығы - сол шет елдегі жүрген қазақтар, олар біздің баға жетпес бай қазынамыз. Сол қазынамыздың қаймағын бұзбай ортамызға оралту – еліміз үшін кезек күттірмес мәселе! Алыс-жақын шет елдерде жүрген бауырларымыздың елімізге келуіне барынша жағдай жасауымыз керек!
-Ел аспанында тәуелсіздік таңы атқан 1991 жылдан бері 703 мыңнан астам бауырларымыз көшін қомдап, көлігін сайлап «тәуекел» деп шекара асыпты. Олар, әрине, еліміздің түкпір-түкпіріне қоныстанды. Ал Астанаға қаншасы ат басын тіреді? Бүгінгі тұрмыстары қандай?
–Аллаға тәуба десе де болар, бүгінгі таңда Астанаға көш басын бұрған бауырларымыз 2009 жылдың 20 маусымындағы есеп бойынша 6303 адамды құрап отыр. Атап айтатын болсақ оның 241 отбасы Монғолиядан, Қытайдан – 192 отбасы, Ресейден – 303 отбасы, Өзбекстаннан – 466 отбасы, Түркменстаннан – 48 отбасы, Тәжікстаннан – 3 отбасы, Қырғызстаннан – 79 отбасы, Белорусиядан – 2 отбасы, Украина мен Молдовадан бір-бір жанұядан. Жоғарыдағы 6303 адамның 2765, яғни 50 пайызға жуығы еңбек жасындағы адамдар, оның 1097 мектеп жасына дейінгілер, ал 1668 мектеп жасындағылар.
Мемлекет осы жылдары оралмандарға тиісінше әлеуметтік көмек пен қолдау көрсетіп келеді. Қазіргі уақытта тұрғын үй алуға берілетін қаражатты, бір жолғы жәрдемақыны, көшіп келу және жүк тасымалдау шығыстарының өтеміне берілетін қаржыны есептегенде орта есеппен 5 адамнан тұратын әрбір отбасына 833 мың теңге қаражат бөлінеді. Олардың қайсысы болсын бүгінгі қоғамда өз орынын тауып, өз алдына тірлік жасап жатыр. Келіп жатқан ағайындар үшін ең басты, ең негізгі, ең ауыр мәселе – баспана. 2004 жылдан бастап көшіп келу квотасымен қоныс аударған оралмандарға баспана берілмейді, жоғарыда көрсетілгендей оның орнына әр отбасы мүшесіне 100 айлық есептік көрсеткіш көлемінде қаражат бөлінеді. Ол қаржы Астана қаласы түгілі, ауылдарда да үй сатып алуға жетпейді. Десе де Астананы мекен еткен ағайындардың 50 пайызының басында баспанасы бар. Олардың 117 отбасы 2001 жылы республика бюджеті тарапынан бұрынғы жылдар қарыздарын өтеу мақсатында баспанамен қамтамасыз етілсе, көшіп келу квотасымен келген 205 оралман отбасылары 2004 жылға дейін баспаналы болды, қалған 385 отбасы 2004 жылдан бастап баспана алу үшін жәрдемақы алды, ал квотадан тыс келген 247 оралман отбасы өз қаражаттарына пәтер сатып алған. «Астана қаласының қалыптасқан бөлігін қайта жаңартудың және елорда халқының әлеуметтік қорғалатын топтарын тұрғын үймен қамтамасыз етудің 2007 -2011 жылдарға арналған бағдарламасына» сәйкес оралмандарды мемлекеттік тұрғын үй қорынан баспанамен қамтамасыз ету қарастырылған.
Тұрғын үй басқармасының мәліметі бойынша 330–ға жуық оралман отбасы мемлекеттік тұрғын үй қорынан баспанаға мұқтаждар кезегінде тұр.
Сонымен қатар, оралмандардың республикалық «Асар» қоғамдық бірлестігіне оралмандар үшін тұрғын үй кешенін салуға жер телімі бөлінген. Қазіргі таңда «Нұрбесік» тұрғын үй кешенінің жобасы бекітіліп, қалалық бас жоспарға енгізіліп, тиісті ұйымдастыру жұмыстары жүргізілуде.
–Осы өзіңіз айтып отырған қандастарымыздың арасында білімді, білікті, тәжірибелі азаматтар да бар ғой. Олардың көпшілігі, әсіресе, ғылым саласында жүргендері өздерінің қабілетін белгілі дәрежеде көрсете алып жүрген жоқ сияқты. Қалай ойлайсыз, мүмкін біздің қоғамдағы «сен тұр, мен айтайын» кедергі болып жатқан жоқ па?
–Мүлде олай емес. Астанаға көшіп елген бауырларымыздың арасында 8 ғылым докторы, 20 ғылым кандидаты бар. Сонымен қоса еңбек жасындағылардың 31 шығармашылық қызметкерлері, 253 –ұстаздар, 178 – дәрігерлер, 49 - мемлекеттік қызметкерлер, 78 – ауыл шаруашылық мамандары, 611 – кәсіпкерлер, 1894 – басқа мамандар. Яғни 31 пайызының жоғары және аяқталмаған жоғары білімдері бар. Неге олардың еңбектері тасада қалды деп айтуымыз керек. Мысалы, Өзбекстан Республикасынан көшіп келген Жандарбек Мәлібеков Қазақстан Республикасы Елтаңбасының авторы, белгілі архитектор. Монғолиядан 2002 жылы көшіп келген Қаржаубай Сартқожаұлы түрколог, Орхон мұраларын зерттеуші ғалым, 150–ге жуық ғылыми және публицистикалық мақалалардың авторы. Қытайдан қоныс аударған ғылым докторы Дүкен Мәсімханұлы Еуразия университетінде шығыстану кафедрасының меңгерушісі, көптеген ғылыми, әдеби және аударма кітаптарының авторы.
Сонымен қатар, оралмандар арасында көптеген жоғары санаттағы дәрігерлер де бар. Өзбекстаннан келген Аманкелді Асабаев, Ғылыми-зерттеу медицина орталығының хирургия бөлімінің меңгерушісі, 115 ғылыми еңбегі жарық көрді, Елубай Молдаомаров – Қазақстан Республикасына еңбегі сіңген дәрігер-стоматолог, Бахадыр Сүлейменов - Медицина орталығында уролог-андролог, т.с.с. Қаншасы мәдени салада жұмыс істеп жүр. Мысалы Мәскеудің П. Чайковский атындағы консерваториясын бітірген, Өзбекстаннан қоныс аударған, Қазақ Ұлттық Музыка академиясының доценті, белгілі пианист Сара Асабаеваны, Қытайдан көшіп келген, Астана филармониясының әншілері Гүлнәр Абдоллақызын, Гүлзира Бөкейханқызын, Еңсехан Отанбекті, Моңғолиядан қоныс аударған белгілі айтыскер–ақын Дәулеткерей Қапұлын айта берсек толып жатыр.
Оралмандар арасында отандастарына жұмыс тауып беріп отырған кәсіпкерлер де аз емес. Қытайдан қоныс аударған «Марқатай» ЖШС директоры Халмет Думан кәсіпкерлікпен айналысады, халыққа қызмет көрсету кешендері бар, Сақош Тілеубердіұлы малшаруашылығымен шұғылданады және дәмхана, қонақ үй бірлескен кешені бар, Азат Кәрімұлы, құрылыс компанияларымен жұмыс істейді, Гүлнәр Патқұлла, өзінің дәмханасы бар, Асхат Қапасұлы, ортопедия төсегін жасайтын цехі бар, Айдын Егеубаев темір-пластикалық есік-терезе өндіретін «Шаңырақ» ЖШС директоры, Монғолиядан қоныс аударған суретші, мүсінші Алданыш Оразұлы көптеген байқауларға, көрмелерге қатысады.
Жалпы Астана қаласы оралмандарының тұрмыс жағдайы нашар деп айтуға болмайды, жергілікті халық қатарында өмір сүріп жатыр.
–Сіздің сөзіңізді тыңдап отырып, көшіп келген ағайындар бұл жақтағы елдің нанына ортақтасушы, «алақан жайып сұрана» береді деген пікірге жауап тапқан сыңайлымын.
–Тас түскен жеріне ауыр. Елім деп көшіп келген соң қоғамнан орнын тауып сіңіп кетуге бәрі де тырысады. Дегенмен бес саусақ бірдей емес, олардың арасында да қисық бұтақтар болады. Мысалы кейбір ағайындарымыз көшіп келгеніне 20 жыл болғанымен, Қазақстан мемлекетінің азаматы бола тұра сол жиырма жыл бұрынғы әңгімесін айтып, «мен оралманмын, маған оны бер, мұны бер» деп буынсыз жерге пышақ ұрып ренжіп жүреді. Ал, ол азаматтар 1991-1992 жылдары үкімет аралық келесім-шарт негізінде Қазақстанға Моңғолиядан қоныс аударып, еліміздің ауылшаруашылық саласына жұмысқа орналастырылған және олардың біразы басқа жерден тұрғын үймен қамтамасыз етілген. Міне сол сияқты бірен-саран адамдар көптің атына сөз келтіріп жатады.
-Шынымен де ондай жиырма жыл бұрын көшіп келгендер емес, қазіргі яғни кеше-бүгін көшіп келіп жатқан, әсіресе осы Астанаға ат басын тіреп жатқан бауырларымызға қалай қол ұшын бересіздер? Мемлекет тарапынан нақты қандай көмекке қол жеткізеді олар? Құжаттарын қалай рәсімдейді?
– Осыдан ертеректе бауырларымызға баспана беріліп келген. Кейін оны алып тастады. Қазіргі жағдайда қандастарымыздың атамекенге қоныс аударуы оралмандардың көшіп келу квотасына сәйкес және оралмандардың көшіп келу квотасынан тыс деген екі жолмен жүзеге асырылады. Сондықтан өзін оралман деп таныған азамат тұрақты тіркелгеннен кейін департаментке, яғни бізге тиесілі құжаттарымен қоса оралман мәртебесін сұрап жазған өтінішін тапсырады. Оралман мәртебесі бойынша олар беймемлекеттік жұмысқа орналасуға, әлеуметтік жеке код (СИК) алуға болады. Және де «Халықтың көші-қоны туралы» заңына сәйкес оралман мәртебесін алған адамдар арнайы мемлекеттік жәрдемақыларға қол жеткізеді. Бұдан басқа, көшіп келу квотасы бойынша қоныс аударған оралмандарға қосымша жеңілдіктер мен өтемдер көзделеді. Атап айтқанда шекара арқылы кеден төлемдері мен салықтарынан босату, тұрақты тұрғылықты жеріне дейін жол жүру және мүлкін (оның ішінде малын) тасымалдау шығындарын өтеу, келген жерінде тұрғын үй сатып алу үшін қаражат бөлу және біржолғы жәрдемақы (пособие) беріледі. Сонымен қоса жергілікті атқарушы органдар тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін алуға, мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек көрсетуде, жұмысқа орналасуға, біліктілігін арттыруға және жаңа кәсіпті меңгеруге көмектесуді, мұқтаждарға мектептерден, мектепке дейінгі ұйымдардан, әлеуметтік қорғау мекемелерінен орын беруді және мемлекеттік тіл мен орыс тілін үйрену үшін жағдай жасауды қамтамасыз етеді.
Сонымен қатар, «Халықтың көші-қоны туралы» заңынын 29-4 бабында көзделген жеңілдіктерді, өтемақылар мен біржолғы жәрдемақыларды қоспағанда атаулы көмектің басқа түрлерін алу құқығы оралмандардың Қазақстан Республикасының азаматтығын алуына қарамастан, оралман мәртебесі берілген күннен бастап үш жыл бойы сақталады.
Жыл сайын Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен оралмандардың
Грудастая подорва обожает глубокий вагинал
Порно Фото Юлии Панкратовой
Парень вернулся с прогулки и засадил своей мамке Зазель