Network+ - episode 8

@livingG0D

https://t.me/livingG0D

https://t.me/linuxnetch

---

جلسه هشتم آموزش نتورک پلاس (Network+)

در جلسات قبل، با مفاهیم پایه‌ای شبکه، مسیریابی، امنیت، VPN، رایانش ابری، مانیتورینگ شبکه و حملات سایبری آشنا شدیم. در این جلسه، به بررسی مدیریت و کنترل دسترسی در شبکه، مفاهیم AAA و راهکارهای احراز هویت می‌پردازیم.

---

۱. اهمیت مدیریت و کنترل دسترسی در شبکه

مدیریت و کنترل دسترسی در شبکه یکی از مهم‌ترین بخش‌های امنیت شبکه است. هدف از این فرآیند، اطمینان از این است که فقط افراد مجاز به منابع و داده‌های حساس دسترسی داشته باشند. اگر دسترسی‌ها به‌درستی مدیریت نشوند، ممکن است داده‌های حیاتی در معرض خطر سرقت یا دستکاری قرار بگیرند.

کنترل دسترسی به کاربران این امکان را می‌دهد که فقط به بخش‌هایی از شبکه که برای انجام وظایف خود نیاز دارند، دسترسی داشته باشند. این کار با جلوگیری از دسترسی غیرمجاز، امنیت داده‌ها را افزایش می‌دهد.

---

۲. مفهوم AAA در امنیت شبکه

AAA مخفف سه مفهوم اصلی در مدیریت امنیت شبکه است: احراز هویت (Authentication)، مجوزدهی (Authorization) و حسابرسی (Accounting).

احراز هویت (Authentication): فرآیند بررسی هویت کاربر قبل از اجازه دسترسی به سیستم. این کار معمولاً از طریق نام کاربری و رمز عبور، کارت‌های هوشمند، احراز هویت چندمرحله‌ای (MFA) یا بیومتریک انجام می‌شود.

مجوزدهی (Authorization): تعیین سطح دسترسی کاربر پس از احراز هویت. این مرحله مشخص می‌کند که کاربر پس از ورود به سیستم، به چه داده‌ها و منابعی دسترسی دارد.

حسابرسی (Accounting): ثبت و نظارت بر فعالیت‌های کاربران در شبکه. این اطلاعات برای تحلیل رفتار کاربران، شناسایی تهدیدات احتمالی و بررسی مشکلات امنیتی استفاده می‌شود.

مدیریت AAA معمولاً با استفاده از پروتکل‌هایی مانند RADIUS (Remote Authentication Dial-In User Service) و TACACS+ (Terminal Access Controller Access-Control System Plus) انجام می‌شود.

---

۳. روش‌های احراز هویت در شبکه

احراز هویت یک گام اساسی در تأمین امنیت شبکه است. روش‌های مختلفی برای احراز هویت وجود دارد که شامل موارد زیر هستند:

رمز عبور (Password): رایج‌ترین روش که کاربر برای ورود به سیستم از یک نام کاربری و رمز عبور استفاده می‌کند. این روش ساده اما در صورت انتخاب رمز عبور ضعیف، ناامن است.

احراز هویت چندمرحله‌ای (Multi-Factor Authentication - MFA): ترکیب چندین روش احراز هویت، مانند رمز عبور و ارسال کد به تلفن همراه، که امنیت را افزایش می‌دهد.

احراز هویت بیومتریک: استفاده از ویژگی‌های فیزیکی منحصر‌به‌فرد مانند اثر انگشت، تشخیص چهره یا اسکن عنبیه برای تأیید هویت کاربران.

گواهی‌نامه‌های دیجیتال (Digital Certificates): استفاده از گواهی‌های دیجیتال برای احراز هویت کاربران و دستگاه‌ها. این روش معمولاً در محیط‌های سازمانی برای افزایش امنیت استفاده می‌شود.

احراز هویت بر اساس توکن (Token-Based Authentication): استفاده از یک کلید دیجیتال (توکن) که کاربر باید هنگام ورود به سیستم ارائه دهد. این روش معمولاً در پروتکل‌های امنیتی مانند OAuth استفاده می‌شود.

---

۴. پروتکل‌های احراز هویت در شبکه

برای مدیریت دسترسی در شبکه، از پروتکل‌های خاصی استفاده می‌شود که امنیت فرآیند احراز هویت را افزایش می‌دهند. برخی از مهم‌ترین این پروتکل‌ها عبارت‌اند از:

RADIUS (Remote Authentication Dial-In User Service): یکی از رایج‌ترین پروتکل‌های احراز هویت که در شبکه‌های بی‌سیم و سیمی برای مدیریت دسترسی کاربران استفاده می‌شود. RADIUS امکان احراز هویت مرکزی را برای کاربران فراهم می‌کند و در سازمان‌های بزرگ بسیار کاربردی است.

TACACS+ (Terminal Access Controller Access-Control System Plus): یک پروتکل امنیتی که توسط Cisco توسعه یافته و کنترل دقیق‌تری بر روی احراز هویت و مجوزدهی کاربران در شبکه ارائه می‌دهد.

LDAP (Lightweight Directory Access Protocol): یک پروتکل که برای مدیریت اطلاعات کاربران در یک شبکه استفاده می‌شود. معمولاً برای یکپارچه‌سازی با Active Directory در شبکه‌های سازمانی به کار می‌رود.

Kerberos: یک پروتکل احراز هویت که از رمزنگاری قوی برای جلوگیری از حملات جعل هویت استفاده می‌کند. این پروتکل معمولاً در سیستم‌عامل‌های ویندوز و شبکه‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

---

۵. روش‌های کنترل دسترسی در شبکه

کنترل دسترسی شامل روش‌هایی برای محدود کردن دسترسی کاربران به منابع شبکه است. برخی از روش‌های رایج شامل موارد زیر هستند:

کنترل دسترسی بر اساس نقش (Role-Based Access Control - RBAC): در این روش، کاربران بر اساس نقش خود در سازمان، سطح دسترسی مشخصی دریافت می‌کنند. برای مثال، یک کارمند عادی ممکن است فقط به فایل‌های عمومی دسترسی داشته باشد، درحالی‌که مدیر سیستم به تنظیمات سرورها نیز دسترسی دارد.

کنترل دسترسی بر اساس لیست (Access Control List - ACL): استفاده از لیست‌های دسترسی برای تعیین اینکه کدام کاربران یا دستگاه‌ها اجازه ورود به بخش‌های مختلف شبکه را دارند. این روش معمولاً در فایروال‌ها و روترها اعمال می‌شود.

کنترل دسترسی بر اساس سیاست‌های امنیتی (Policy-Based Access Control - PBAC): در این روش، قوانین و سیاست‌های امنیتی خاصی برای مدیریت دسترسی کاربران تعیین می‌شود که ممکن است بر اساس موقعیت جغرافیایی، زمان ورود یا نوع دستگاه تنظیم شوند.

کنترل دسترسی بر اساس ویژگی‌های دستگاه (Device-Based Access Control): در این روش، فقط دستگاه‌های مورد تأیید (مانند لپ‌تاپ‌های شرکتی) اجازه ورود به شبکه را دارند.

---

۶. اهمیت ثبت و نظارت بر فعالیت‌های کاربران

یکی از بخش‌های مهم در امنیت شبکه، ثبت و نظارت بر فعالیت‌های کاربران است. این کار به شناسایی رفتارهای مشکوک، جلوگیری از دسترسی غیرمجاز و تحلیل رخدادهای امنیتی کمک می‌کند.

ثبت لاگ‌ها و تحلیل آن‌ها باعث می‌شود که در صورت وقوع یک حادثه امنیتی، بتوان به‌سرعت منبع مشکل را شناسایی و اقدامات لازم را انجام داد. ابزارهای SIEM (Security Information and Event Management) در این زمینه بسیار مفید هستند.

---

جمع‌بندی جلسه هشتم

در این جلسه، موضوعات زیر را بررسی کردیم:

✔️ اهمیت مدیریت و کنترل دسترسی در امنیت شبکه

✔️ مفهوم AAA شامل احراز هویت، مجوزدهی و حسابرسی

✔️ روش‌های مختلف احراز هویت مانند رمز عبور، MFA، بیومتریک و گواهی‌نامه‌های دیجیتال

✔️ معرفی پروتکل‌های احراز هویت مانند RADIUS، TACACS+، LDAP و Kerberos

✔️ روش‌های کنترل دسترسی شامل RBAC، ACL و PBAC

✔️ اهمیت ثبت و نظارت بر فعالیت‌های کاربران برای جلوگیری از حملات سایبری

در جلسه بعد، به بررسی مدیریت تجهیزات شبکه، پیکربندی

روترها و سوئیچ‌ها و نحوه بهینه‌سازی عملکرد آن‌ها خواهیم پرداخت.

❓ سوالات خود را در بخش نظرات بپرسید! 😊