Neden Firefox Kullanmalıyız ?

Baştan söylemem gerekirki bir Mozilla çalışanı değilim ve bu yazıyı kar amaçlı yazmıyorum.

Açık Kaynak - Özgür yazılım kanalımızın amacı adındanda anlaşılacağı gibi insanları Gizlilik ve Güvenliğe değer veren Uygulamalara ve Programlara yönlendirmek.

Açık kaynak tek tarayıcı Firefox değil. Brave, Kiwi, ve Bromite tarayıcı gibi bazı Açık Kaynak tarayıcı alternatifleri var.

Peki neden bunlar değilde Firefox diye soracak olursanız diyeceğimiz bunlar arasında gerçek anlamda tam manasıyla Açık Kaynak ve Özgür olan tek tarayıcı Firefox'tur. Bugün başta Brave,Vivaldi, Opera, Yandex,Bromite, Kiwi vb. bir çok tarayıcı Google'nin bir tarayıcı tabanı olan Chromiuma dayanıyor ve bu taban üzerine inşa ediliyorlar.

Her ne kadar Chromium Açık Kaynak bir proje olsada Chromium içinde bir çok Google ürünüyle geliyor ve bu kısımlardan bazıları kapalı kaynak. Misal Chromium Ekran okuyucu entegrasyonu Apı kapalı kaynaktır ve bunun gibi bazı diğer kısımlar.

 Gene Chromium içinde silinemiyen Header var ve bunlar girdiğiniz sitelere paket yolu ile kullandığınız cihazı, tarayıcı sürümü gibi bazı bilgileri yollar ve bunları Firefox'ta engellemek mümkünken Chromium tabanlarda engellemek mümkün değil.

Bu kapalı kısımları kapatmak çok zor. Tek yapılabilecek şey kapalı kısımların üzerine başka kodlar ile yama çekmek. Tabi bu yamaların ne kadar saglam olup kapalı olan bu kısımların etkilerinin önüne geçeceği ise muamma.

Brave tarayıcı sırf Chromiumdaki bu gibi kapalı Google ürünlerinin etkisini azaltmak için çok çaba sarfetti.

Oysa Chromium tabanlı tarayıcıların aksine Firefox tamamen Açık Kaynaktır ve gizlediği hiçbirşey yoktur. Firefox'un kendi tarayıcı motoru GeckoView ve Css motoru Webrender vardır. Firefox Google'ye ait hiçbir ürünü kullanmadan, Java Scripte ve C++ dokunmadan tarayıcısını inşa eder. Hem sizi Google'nin gözetiminden hemde JavaScript ve C++ kullanmanın getirmiş olduğu bir çok güvenlik ve gizlilik ihlallerinden korur. Firefox en son tarayıcısını yine kendi icadı Rust programlama diliyle tekrar yazdı. Rust programlama dili diğer programlama dillerindeki bir çok gizlilik ve güvenlik açıklarını yapısı gereği içermiyor.

Bu sayede Firefox Chromium tabanlı tarayıcıların aksine derin yapılandırmalara ve güçlü komut dosyalarına izin verir. Neredeyse tüm tarayıcı içine dokunabilen ayrıcalıklı bağlamlarda son derece güçlü uzantıları destekler.

Nitekim Firefox, en son Almanya'da yapılan bir testte en güvenli tarayıcı ilan edilmişti.

https://telegra.ph/En-Guvenli-Tarayici-Firefox-Oldu-10-18

Gene Firefox'un siteler için kendi site sertifika sistemi vardır.

Oysa diğer tarayıcıların kendi geliştirdikleri bir taban maalesef yok sadece Google'nin Chromium ürününü geliştirmekle ve buna ek özellikler eklemekle yetiniyorlar.

Firefox dışındaki bütün tarayıcıların Chromium tekeline geçmesi internetin geleceği ve alternatiflerin çokluğu açısından üzüntü verici.

Diğer yandan Google, en son Manifest V3 adını verdiği yeni bir kararla eklentilerin tüm ağ trafiğini kontrol altına alan webrequest izinlerini sınırlamıştı. Google ilk başta bunu zararlı eklentilerin önünü kesmek amacıyla yaptığını açıklasada asıl amacın reklam engelleyici gibi eklentilerin önünü kesmek olduğu sonradan anlaşılmıştı. Firefox ise böyle bir kısıtlamaya gitmeyeceğini açıklamıştı. Eğer Chrome dışında Chromium tabanlı bir tarayıcı kullanıp gene Chrome mağazasından eklenti indirirseniz genede bu sınırlamadan kurtulmanız mümkün değil çünkü eklentiler özellikleri kısıtlanmış şekilde kuruluyor.

Ve işin başka bir yönü ise eklentiler tam yetki kullansada gene Chromium tabanlı tarayıcılarda daha az öğe engelliyor.

Gerek Chromium tabanlı tarayıcılarda Gerekse Firefox'ta Aynı eklentinin aynı versiyonuyla aynı sitedeki sayfalarda yaptığımız içerik engellemelerinde Chromium tabanda aynı eklentiler Firefox tabandan daha az öğe engelleyebildi. Bunun sebebinin ise Chromiumda kapalı gelen bazı Google ürünlerinin eklentileri kısıtlaması ve sağlıklı çalışmalarının önüne geçmesi olarak düşünüyoruz.

Firefox tarayıcı kendine özgü ekosistemiyle aslında içinde şüpheler barındıran bir Chromium tekeline karşı Açık ve Özgür interneti korumanın şu an tek yolu.