Monitor country traffic know more about people, prevent crimes

Տեխնոլոգիայի զարգացումը իր հետ բերում է նոր հնաավորություններ, որոնք կարող են աշխատել հասարակության օգտին կամ աշխատել նույն հասարակության դեմ ։ Եթե լինենք ավելի անկեղծ, ապա ներկայումս մասնավոր կյանք չկա թվային միջավայրում ։ Տեխնոլոգիան ստեղծվեց, որպեսզի հեշտացնի մարդու կյանքը, բայց այն ավելի դժվարացրեց ամենօրյա գործենուեության ընթացքում մաքսիմալ անոնիմ մնալու խնդրի լուծելը (Անոնիմ մնալու իրավունք ունեն բոլորը, քանի դեռ նրանք գործում են օրենքի շրջանականերում) ։ Մարդկանց թվային գործունեությունը վերահսկելու համար կարող ենք առանձնացնել մի քանի ձև ՝ մասսայական գործունեության վերահսկում, առանձին անձանց վերահսկում հարցման միջոցով, անձանց վերահսկում ուղիղ միջամտությունով ։
Առանձին անձանց վերհասկում հարցման միջոցով ՝

Այս մոտեցումը հանդիսանում է դասական մոտեցում, երբ N ուժային կառույցը հարցում է անում X ծառայությանը տվյալներ ստանալու ակնկալիքով ինչ֊որ գործի շրջանականերում։
Առանձին անձանց վերհասկում ուղիղ միջամտությունով

Ամբողջ աշխարհում կա նախադեպ երբ արդեն պետությունները օրենսդրական մակարդակաով պահանջում են ծառայություններին, որպեսզի իրենց տան ապագաղտնագրող բանալիներ , որոնք realtime կկարողանան ապագաղտնգրել ցանկացած փոխանցվող տեղեկատվություն որը գաղտնագրված է բանալիով ։ Սրա առանձնահատկությունը, մի բանի մեջ է, որ ամեն անգամ պետությունը չի դիմի տվյալ ստանալու համար , այլ realtime ժամանակով տեղեկատվություն կստանա ։

Մասսայական գործունեության վերահսկում՝
Սրա միջոցով պետությունը, որպես սուբյեկտ անալիզի է ենթարկում պետության ամբողջ տրաֆիկը և արխիվացնում N ժամանկահատվածով ։ Այս ամենը կատարվում է հատուկ կոմպլեքեների միջոցով, որոնք բաղկացած են մի քանի սարքավորումների բարդ համակցություններից ։

Սկսենք դիտարկել առանձին ֊ առանձին մի քանի պետությունների օրինակով, թե ինչպես են լուծում այս խնդիրը
Ադրբեջան ՝ Առաջին հիշատակումները, որ այս պետությունը օգտագործում է մասսայական վերահսկման համակարգեր իմանում ենք դեռ 2015 թվականից, առ այն որ արտահոսած փասթաթղթերից պարզ էր դառնում, որ վերոնշյալ պետությունը օգտվել է իտալական hacking team խմբի կողմից ստեղծված Galileo հեռակա կառավարման միջամտական գործիքից https://www.youtube.com/watch?v=v1yb-wWwAEQ

2018 թվականին պարզ դարձավ, որ իսրայելական Verint Systems ընկերության կողմից մշակված սոցիալական ցանցերի մոնիթորինգի գործեիքները ևս օգտագործվել են լուծելու համար որոշակի խնդիրներ ։

Հղում ՝ https://www.haaretz.com/israel-news/.premium.MAGAZINE-israel-s-cyber-spy-industry-aids-dictators-hunt-dissidents-and-gays-1.6573027
2017 թվականից Ադրբեջանը օգտագործում է հատուկ DPI տիպի սեվերներ, որոնց միջոցով ի տարբերություն այլ լուծումների կարողանում է ուսումնասիրել ինտերնետ թրաֆիկը OSI մակարդակի վրա ։ Եվ սա թույլ է տալիս ցանկցած ժամանակ ամեն տեսակի ռեսուրսի մուտքը արգելել իր երկրի տարածքից ։

Մեծ Բրիտանիա ՝ Այստեղ օրենսդրական մակարդակով գործում է կարգավորում, որով պահանջվում է պահել իրենց տարածքում բնակվող ցանկցած ռեզիդենտի զանգերը, էլ փոստի փոխանցվող տեղեկատվությունը ՝ բացառությամբ պարունակության, նոր համաձայնության շնորհիվ ԱՄՆ ֊ի հետ նրանք կարող են արդեն օգտագործել առանձին անձանց վերահսկումը ուղիղ միջամտությամբ facebook և whatsapp օգատերերի միջև փոխանցվող տեղեկատվությանը ։ Այդ իսկ պատճառով նրանք պետք է ունենան ապագաղտնագրող բանալիներ ։ Եվ միգուցե կստիպեն կամ ստիպել են արդեն facebook ընկերությանը ներդնել իր հաղորդակցության մեջ backdoor, որպեսզի հեշտ լինի ապագաղտնագրել secret chat ֊ երը ։
https://www.bloomberg.com/news/articles/2019-09-28/facebook-whatsapp-will-have-to-share-messages-with-u-k-police ։
Այստեղ մեկ այլ հետաքրքիր համակարգ ունեն, որը արդեն գտնվում է ավելի բարձր մակարդակի վրա ։ Իրեն կոչում են Tempora : Մինչ Սնոուդենի հայտնի բացահայտումները սրա մասին , ոչ ոք չգիտեր ։ Այն նախատեսված էր մասսյական վերահսկման համար սկսած Ձեր ինտերնետ ակտիվներից ավարտած զանգերով ։ Մանրամասն ծանոթացեք այսեղ https://en.wikipedia.org/wiki/Tempora
Շվեդիա ՝ Այստեղ գործում է Titan տվյալների շտեմարանը, որտեղ ըստ բաց աղբյուրների պահվում են ռադիո տվյալները ։ Այնսինքն այն ինչ կապված է ռադիո ալիքների հետ ։ Բայց սա ավելի շատ հանդիսանում է արտաքին տրաֆիկի ինչ ֊ որ կառույց ։
ՌԴ՝ այստեղ օրենսդրական մակարդակով գործում է պահանջ, որով պահանջում են օպերատորներին որոշակի ժամկետով պահել թրաֆիկի մասին մետատվյալներ ։ Բացի դա նաև իրենք պարտավոր են իրենց մոտ տեղադրել այսպես կոչված «սև արկղեր» կամ COPM համակարգեր ։ Այս համակարգերը ունեն բարդ կառուցված և կարողանում են իդենտիֆիկացնել ցանկացած պակետ, որը դուք ուղարկում էք օպերատորին ։ Հետզոտությունը ցույց է տալիս, որ այն ինչ ֊ որ ձև կարողանում է իդենտիֆիկացնել նաև սարքը և սարքում եղած ծևագրային ապահովման տարբերակը

Իհարկե սա բոլորիս համար սև արկղ է և կարող ենք միայն գուշակել թե էլ ինչպիսի հզոր հնարավորություններ այս գործիքակազմը ։

Հայաստանի Հանրապետություն՝ 2020 թվականի Հունվարի մեկից ՀՀ ֊ ում բոլոր ինտերնետ մատակարարները պարտավոր են երկու տարով պահպանել հետևյալ տեղեկատվությունը իրենց բաժանորդների մասին բաժանորդի ID, անուն ազգանուն, ip հասցե, պորտի համար, ինտերնետի օգտագործման սկզիբ և վերջ, ամիս ամսաթիվ, IMEI, IMSI, կապի միացման տեսակ(cell or fixed) : Այսքան տեղեկատվությունը իմանալով, պետությունը կիրառելով որոշակի գործիքակազմ կարող է իդենտիֆիկացնել և ցանկցած օպերտիվ հետախուզական միջոցառումների ժամանակ ձեռք բերել ապացույցներ՝ ապացուցելու կամ բացառելու համար ՀՀ քաղաքացի հանդիսացող անձի մեղավորությունը և անմեղությունը ։ Արդյո՞ք DPI լուծումներ կան ՀՀ ֊ ում կիրառվող չեմ կարող պնդել ։ Ինչու չէ կարող են լինել , եթե հիշենք 2018 թվականի դեպքերի ժամանակ, երբ մի պահ միայն թելեգրամներ աշխատում այն էլ վատ , չի բացառվում ։ Սա միայն անհիմն գուշակություն է ։



Վերջաբան ՝ թեման այնքան ծավալուն է , որ փորձեցի մի տեղ հավաքել այն տեղեկատվությունը, որը բաց դրված է համացանցում ։ Այդ իսկ պատճառով շատ խիստ մի դատեք ։ Վերջում կփոխանցեմ միայն մեկ բան « Դուք իրավունք ունեք մնալ անոնիմ, բայց այնքան ժամանակ քանի դեռ չէք կատարել այնպիսի քայլ, որը ամրագրված է ՀՀ քրեական օրենսգրքի մեջ» ։ Եղեք անվտանգ և տեղեկացված ։