Мен 40 жастамын, чайлдфримын (баласызбын) және бақыттымын. Неліктен маған ешкім сенбейді?

40 жасқа толғасын, жеке өмір қызығын көру мүмкіндігім болар-болмасына күмәндана бастадым. Алайда, бұл жастың тағы бір берген сыйы: басқа адамдардың ойлары маған қаншалықты маңызды емес екенін түсіндім.

Глиннис Макниколь

42-ші туған күніме бірер ай қалғанда, достарыммен кешкі асқа шықсам, танымал, үлкен жасты еркек жазушының қасында отыр екенмін.

40 жастан асқан, баласыз, жалғыз басты әйел болу туралы мемуар жоспарын қорытындылап жатқан кезім болғасын, іштей дәл осы сәтте оған тап болғаныма таң қалдым. Мен оны сүйіп оқушы едім. Мүмкін ол ақылымен бөлісер? Шабыттандырар сөздер айтар?

Сусындар әкелгенше, мен әңгімемді жобалап қойдым: өмір қандай қызық бола алатынын маған ешкім ескертпеген еді. Мені 30 жыл бойы мазалаған уақыт қорқынышынан арылғасын, қалаған істі қалаған уақытымда істеп, үнемі саяхатта болдым. Басқа жағынан, ешкім бұл өмірдің шындығында қиын болатынын да айтпаған еді; мысалы, анам қатты ауырған еді және кітаптың бір бөлімі оған деген күтімім туралы болды.

Енді бітіре бергенде, атақты жазушы стақанын ақ дастарханға қоя салып, артқа қарай шалқая түсіп, «Глиннис МакНиколь, сіздің өміріңіз – қорқынышты!» деп жария етті.

Мен естуге үміттенген пікір емес еді.

«Сен салтаңсың, көмектесетін ешкімің жоқ» деп жалғастырды. Достарыма бұрылып, олардың сөзін кенет бөлді. «Мына әйелдің өмірі қандай сұмдық екенін білесіздер ме? Ол – жападан-жалғыз!»

Достарымның тамағынан сусын әзер өтті. «Бірақ менде бәрі жақсы» деп әңгімені мемуарға қайтаруға дәмеленіп, жайбарақат қарсылық білдірдім. «Өзімді едәуір жақсы көремін».

Жазушы сусыннан тағы бір сенімсіз жұтым жасады. «Саған көмектескім келеді» деді. Сосын, қол ұшы да тимеген стейкін даяшыдан орап беруді бұйырып, оны маған бермек болды.

Ол өзінше «мейірімділік көрсетудемін» деп ойлады, — білдім, бірақ бұл сонда да Манхэттендегі тағы бір керемет көктемгі кеште, 40-қа толғалы күресіп келе жатқан дилеммаға қайта кезіккенім болды: мен, жалғыз әрі чайлдфри әйел, өмірімді жақсы көремін деген сөзіме басқалардың сенбеуіне қалай төтеп беремін.

Белгілі бір жастағы 21-ғасыр әйелдері үшін бұл әсіресе көңіл қалдыратын лажсыз жағдай. Егер өз дегенімде тұрып, өмірім керемет десем, мен тым көп

наразылық білдіретін әйел атанамын (айтпақшы, ерлерді ешқашан тым көп назарылық білдіреді демейді). Көбірек білемін деген оймен қанағаттанып, сыпайы түрде сыйын қабыл алып, мені «бейшара хәлде» деген болжамға жол берейін бе? Бұл мәселені тек өршітеді.

Бұндай сенбеушілікке жиі тап боламын, және әйелдер бұндай адам сенгісіз турашыл тәсілді онша көрсетпесе де, олардың да түсінбеуі сирек емес.

Бір жыл бұрын танысыма менің үйленген достарым жиі менің жаңа үлкен пәтеріме, онда жалғыз тұратыныма қызғаныш білдіретінін айтқанда, «олар жай ғана ізеттілік білдірді» деп ол мені жұбатты (жалғыз тұратыныма қызғаншақтық туралы ойды өзім болжамдадым). 40-қа аяқ басқанымнан біраз күн өткенде, жан досымның үйлену тойы болып, ескі, жақын достарымның ортасында бақытты отырсам, жаңа ғана танысқан бір қонақ «уайымдама: әлі уақыт бар» деп куәландырды.

Бірде, бір кеште бір топ адамға Парижде бір ай өткізгенімді айтқанда, «әлі де өз өміріңнен ләззат алатының керемет екен» деген жауап естідім. Өмірімнің рахатын — жалғыз! багетпен! Парижде! — көретінім құдды бір ерліктей.

Ұзақ уақыт бұл пікірлерді елемедім. 40 жастың тағы бір күтпеген сыйы: басқалардың мен жайлы ойы маған маңызсыз екенін аңғару. Бірақ менің елемеушілігім әлсіреуде. Барған сайын мен, критерийлердің көбіне сай әжептәуір табысты тұлға, өзімді жақсы білмеймін деген ойдан жиі мұңаятын болдым.

Жақында досым 50-60 жастағы бір топ әйелге кітабым туралы айтқан еді. Олар күлді-міс. Сонша не күлдірткенін сұрағанда, «48 жас шамасында сенің досың балаларға қатысты ойынан қайтады» деп жауап беріпті. «Сонда тыраштану басталады, жатын бөлмесінде сперма банкінің кішкентай күбішесін қарсы алып жатады. Ойынан қайтады ғой, айдан анық!»

Айдан анық! Шешімімнің салдарын осы бір түсінбейтіндеймін. Менше, бұл таң қалатын нәрсе емес. Мәдениет ретінде, басқа әйелдерді сынға алу арқылы гүлденіп жатқандаймыз, олардың сыртқы келбетін (кез келген «үздік киім» тізімдерін қарап көріңіз) не өз денесімен не істеуге құқылы болу керегін (Рое Ви Уэйдтың күмәнді келешегі туралы мақалаларға көз тастаңыз). Біз әйелдер өз өмірін сүйеді деу түгілі, өз басына өзі жауап беріп өзі үшін өмір сүреді дегенмен келісе алмаймыз ылғи.

Алайда, шындығында, бұл күлкі осы жайлы менің таусылып жатқан сабырымды одан әрі қашырды. Менің өмірім, басқа адамдардың «уайымдама» деген сөздерінің кесірінен еленбей қалатын, өте мәнді қарым-қатынастарға толы.

Айналамдағы балалардың өмірінде болуды қалай таңдасам, баласыз болуды да өзім таңдадым. Көпшілікке “Глиннис әпкемін” — оны мектеп суреттері бар магниттер мен сурет сабағында салынған менің портреттерім дәлелдей алады. Сәтіме орай, жасы ең үлкен досым мен оның балаларынан бір қабат жоғары тұрамын — оларды мектепке жинауым, күндізгі ұйқыларынан оятуым керек. Өмірлеріне өз үлесімді қосқан 3 жиенім бар. Туған күндеріне, спорттық шараларына барамын, оларға FaceTime-нан ертегілер оқимын.

Зерттеулер жақын қарым-қатынастар адамды бақытты етеді десе, өмірім сол қарым-қатынастарға толы болғанына ризамын. Қиын-қыстау күндері достарым қоңырау шалатын бірінші демесек нақты екінші адаммын (бірнеше ұқсас жағдай бір мезетте орын алғанда, өзімді тап бір 911 қызметшісі сезінемін).

Біреудің сырласымын, біреудің — ақылшысы, біреудің жексенбілік кешкі қонағымын, тойға шақырулар үйіліп жатады. Мектеп, жазғы лагерь, ауруханалар формаларының жедел байланысындамын, мектепте өтетін «Бөлісу күніне» қонақтар тізіміндемін. Бұл формалар маңызсыз көрінуі мүмкін, алайда өмірде қатынастың бар екенін дәлелдейтін басқа да қағаздар сияқты, олар да махаббат пен алғыстың белгісі.

Бұрын мен барлығын да үлгеретін әйел болып бара жатырмын деп ойнап айтатынмын.«Барлығын» деген нәрсе жоқ. Мен өзім танитын басқа әйелдер сияқты кейде көп, кейде аз нәрсеге үлгеремін, және жалғыз басты, тұрмыстағы немесе тағы басқа әйелдердің құрметтелуі үшін міндетті түрде «күйеу» және «бала» сөздерін қажет етпейтін күнді асыға күтудемін.

Дегенмен бұл да өзгеруде. Бір күні жиенім «Глиннис әпке, сіз сияқты болғым келеді! Жалғыз және баласыз» деп айтты. Ол 7 жаста, және оған ешқашан өзім қалаған өмірді сүріп жатқанымды дәлелдеуім керек емес еді.

Сол арада, мен де барымды бағалауды үйрендім. Өткен өмірімді қосқанда.

Тағдырды өзгерткен кешкі астан кейінгі таңда, тоңазытқыштан ыдысты шығарып, ішіндегі жұмыртқаны табаға жарып, тағы бір «масқара» таңғы асымнан рахат алдым. Өзімнің стейкімді жегенімді де айтқан жөн болар деп есептеймін.

*****

Түпнұсқа: The New York Times

Аударған: Гульназ Жамбулова

Редактор: Бибарыс Сейтақ