سیاست قرآن کریم در قانونگذاری و تشریع احکام
نویسنده: محمد مصطفی شلبی ترجمه: شیخ محمد خلفانی![](/file/a32a68efc6005ce7f1be4.jpg)
سیاست قرآن کریم در قانونگذاری و تشریع احکام، سیاستی بی نظیر ونمونه است. شارع حکیم احکام و دستورات اسلامی را یکباره و پشت سر هم نازل نکرد. ميتوان گفت اکثر احکام را با ذکر علت و سبب تشریع بیان نمود. اما بیان علت و مقصد تشریع را در قالب اصطلاحات امروزی علماء ذکر ننمود. بلكه ميبينيم گاه گاهی بعد از آیاتی که در باره خلقت جهان صحبت میکند، صحبت از تشریع احکام می شود بدون اینکه اندک تفاوتی احساس شود که سیاق کلام تغییر کرده باشد.
حتی در بیان مقاصد و علت تشریع احکام، شیوه یکنواختی را در پیش نمیگیرد تا سبب ملالت و دل زدگی شود؛ بلکه به صورتهای گوناگون و شیوه های متفاوت، مقاصد را بیان می نماید
مثلا در یکجا وصفی یا صفتی را ذکرمیکند و بر آن حکمی مترتب میسازد که خواننده میفهمد که این وصف، سبب تشریع حکم می باشد و هر جا این وصف در محل ویا واقعه ای، حاصل شود حکم هم باید باشد.
برای مثال:
الزَّانِيَةُ وَالزَّانِي فَاجْلِدُوا كُلَّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا مِئَةَ جَلْدَةٍ " (سوره نور: آيه 2)
ترجمه: هر يك از زن و مرد زناكار ( مؤمن، بالغ، حرّ، وازدواج ناكرده ) را صد تازيانه بزنيد.
و " وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُواْ أَيْدِيَهُمَا جَزَاء بِمَا كَسَبَا نَكَالاً مِّنَ اللّهِ وَاللّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ" . (سوره مائدة: آيه 38)
ترجمه: دست مرد دزد و زن دزد را به كيفر عملي كه انجام داده اند به عنوان يك مجازات الهي قطع كنيد، و خداوند ( بر كار خود ) چيره و(در قانونگذاري خويش ) حكيم است ( و براي هر جنايتي عقوبت مناسبي وضع مي كند تا مانع پخش آن گردد).
ادامهی مطلب
:مطالب مرتبط
اهداف دین، درنگى در (نظریة المقاصد عند الإمام الشاطبى)*
دولت مدنی، گامی به سوی گذر از خودکامگی و تحقق مقاصد شریعت
رویکرد مقاصدگرایانه، شفیع دموکراسی!