Lüksün Simgesi: Versay Sarayı
Editör: Seydunaa📚 Kategori: Gezi / Tanıtım
⏱️ Ortalama okuma süresi 4 dk.
📎 Versay Sarayı (Château de Versailles), dönemin Fransız İmparatorluğu'nun nasıl bir zenginlik ve ihtişam içerisinde yaşadıklarının en büyük kanıtıdır. Paris'in yaklaşık 25 km doğusunda yer alan Versay Sarayı, Fransa'da, Eyfel Kulesi'nden sonra en çok ziyaret edilen yerdir.
UNESCO Kültür Mirasları arasında yer alan sarayı yılda 10 milyondan fazla turist ziyaret etmektedir. Sarayın sadece ana binası bile 67 bin metrekare büyüklüğündedir. Ana bina, bahçeler ve diğer yapılar da düşünüldüğünde Versay Saray'ı 8 milyon metrekarelik bir alan kaplamaktadır. Bu büyüklüğünden dolayı, ziyaretçilerin sarayı etraflıca gezebilmeleri için en az 1-2 güne ihtiyaç vardır.
Sarayın bu kadar geniş planlanmış olması Fransız mimarisinin özelliklerini her anlamda yansıtmaktadır. Roma İmparatorluğu'ndan sonra ilk kez Versay Sarayı'nda böyle büyük ölçüler kullanılmıştır. Bunun nedeni ise o dönemki Fransız hanedanlığının, zengin ve lükse düşkün, merkezi krallık anlayışıdır. İtalya, Almanya ve İngiltere'de siyasi ortamların farklı olmasından dolayı oralarda uzun süre boyunca Versay Sarayı gibi saraylar, yapılamamıştır.
Versay Sarayı'nın yapımında tuvalet ve banyo düşünülmemiştir. Bunun nedeni o zamanki asillik anlayışına göre, asillerin istediği yerde gereksinimlerini giderebileceğidir. 1768 yılına kadar da sarayda kullanılabilecek herhangi bir tuvalet bulunmamaktaydı. 1789 yılında Fransız Devrimi'nden sonra tüm sarayda sadece 9 tane tuvalet vardı. Bunlar da yalnızca kral ve onun aile üyelerine aitti. Sarayın geri kalan çalışanları ise lazımlık kullanırdı ve yasaklanmış olmasına rağmen lazımlıklar genellikle çalışanlar tarafından oda pencerelerinden dışarı boşaltılırdı.
Versay Sarayı'nın Tarihçesi
Versay bölgesi, kraliyet ailesinin av alanıydı ve dönemin prensi XIII. Louis ile babası Kral IV. Henry buraya avlanmak için gelirlerdi. 1623’de de XIII. Louis tarafından, bugünkü sarayın bulunduğu alana av şatosu inşa edildi. 1631’de ise şatoda genişlemeler ve bahçe düzenlemeleri yapılmıştır. Ancak bu tarihten, XIV. Louis'in tahta geçmesine kadar olan sürede şato terk edilmiş ve kendi haline bırakılmıştır.
XIV. Louis’in tahta geçmesiyle birlikte yapılan yeni eklemeler, süslemeler ve bahçe düzenlemeleriyle göz alıcı hale getirilen Versay Sarayı, gerçek bir saray görünümüne kavuşturulmuştur. XIV. Louis’ten sonra tahta geçen XV. Louis ve ondan sonra tahta geçen XVI. Louis dönemlerinde de saraya yeni odalar, opera ve şapel eklenmiş, bahçe düzenlemelerine de devam edilmiştir.
1789’da Fransız Devrimi olunca Versay Sarayı Parkı'nın 7.000 hektarlık bölümü kesilmiş, saray ve bahçeler uzun bir süre bakımsız kalmıştır. Napolyon başa geçince de sarayı kendine yazlık olarak seçmiş fakat kısa süre sonra sürgün edildiği için bu hedefini gerçekleştirememiştir. Versay Sarayı ve bahçeleri devrimden sonra boşaltılmış, birkaç defa da restore edilmek istenmiştir. Ancak yüksek maliyetinden dolayı bunu gerçekleştirmek kolay olmamıştır.
Gerekli tüm restorasyonlar ve yeniden düzenlemeler yapıldıktan sonra ise saray, müze olarak ziyarete açılmış ve içerisinde bulundurduğu birçok heykel ve tablolarıyla ziyaretçilerin ilgi odağı olmuştur. Versay Sarayı, 1700’lü yılların ortalarına gelindiğinde son halini almıştır. Ancak sarayın bugünkü haline gelmesini sağlayan en önemli eklemeler ve yenilemeler, Fransa'nın en uzun süre tahtta kalan kralı, XIV. Louis döneminde gerçekleşmiştir.
XIV. Louis'in Lüks Düşkünlüğü
XIV. Louis, Fransa'nın en uzun süre tahtta kalan kralıdır. (72 yıl boyunca Fransa Krallığı yapmıştır). Fransızlar tarafından le Roi-Soleil (Güneş Kral) olarak anılan Louis, güçlü bir otoriteye sahiptir ve Fransa'yı mutlak monarşiyle yönetmiştir. Fransa dışında da saldırgan ve yayılmacı bir politika izlemiştir. Birçok metresi olan ve kadınlara düşkünlüğüyle bilinen Louis, aynı zamanda bale, klasik sanat ve tiyatroyla da son derece ilgilidir. Öyle ki Louis, oynadığı bir tiyatro oyununda Yunan Tanrısı Apollon'u canlandırmıştır. Louis'in Apollon'a hayranlığı bununla sınırlı kalmamış, Versay Sarayı'ndaki havuzun içerisine de Apollon heykelinden oluşan bir çeşme yaptırmıştır.
Lükse ve ihtişama fazlaca düşkün olan ve Paris Halkından haz etmeyen Louis, babasının inşa ettiği Versay'daki av şatosunu genişleterek burayı Fransa Krallığı'nın yönetildiği bir saray haline getirmiş ve Paris'i terk ederek buraya yerleşmiştir. Louis kendisiyle birlikte dönemin soylularını da Paris'ten uzaklaştırıp, Versay'a getirtmiştir ve onlarla birlikte halktan kopuk, ihtişamlı bir hayat yaşamıştır. Louis, Versay Sarayı'nın yapımı için yaklaşık 30.000 işçi çalıştırmıştır. Ağır koşullarda çalıştırılan bu işçilerin birçoğu sarayın yapımı esnasında hayatlarını kaybetmişlerdir.
Savaşların ve sarayın giderlerinin karşılanması için Louis tarafından yüksek vergilere maruz bırakılan Fransa Halkının büyük çoğunluğu da yoksulluk ve hastalık nedeniyle hayatlarını kaybetmişlerdir. Bu durumdan şikayetçi olan Paris Halkı, zaman zaman çeşitli isyanlara başvursa da başarılı olamamış ve ayaklanmalar Louis tarafından bastırılmıştır. Ancak kendi döneminde sonuç bulamamış olsa bile bu isyanların, yaklaşık 100 yıl sonraki Büyük Fransız Devrimi'nin temellerinin oluşmasında etkili olduğunu söylemek mümkündür.
Özetle Fransa'ya miras bırakılan, lüksün, zenginliğin ve ihtişamın en önemli sembollerinden biri olan Versay Sarayı, hem yapım aşamasında hem de XIV. Louis'in Krallığına ev sahipliği yaptığı dönemde birçok insanın hayatına mal olmuş, kanlı bir mühendislik ve sanat harikasıdır.