Хиёнат кўчасининг адоғи тубсиз жарликдир

Ҳаётда одам боласи ҳеч қачон тўғри йўлдан адашмасин экан. Зеро, тўғри йўлдан озиш, хиёнат кўчасига кириш кишини инсоний туйғулардан буткул мосуво қилиб, гумроҳга айлантириб қўяди.

Уйим-жойим, болаларим, деб хорижда кўп йиллар машаққатли меҳнат билан пул топган, аммо уйга қайтгач, хиёнаткор аёлининг макри билан аянчли ўлим топган бахти қаро эр ҳақидаги тафсилотлар тўқиб-бичилган ривоят эмас. Афсуски, ушбу жиноят судда ишончли, рад этиб бўлмас далиллар билан тўлиқ исботланган ҳақиқатдир.

Эрали (исм-фамилиялар ўзгартирилди) холасиникида бўлаётган тўйга – наҳорги ошга келмади. Бундан хавотир олган Худойқул ака ўғлининг қўл телефонига бир неча марта қўнғироқ қилди. Телефон аппарати ўчирилган экан, боғланиш имкони бўлмади.

Отанинг кўнгли ғаш тортди. Ташвишланишига эса асос бор эди. Кеча кечқурун Худойқул ака ўғли билан телефон орқали гаплашганда қулоғига баланд мусиқа садоси эшитилган. Эрали бир четга чиқиб гаплашган ва эрталаб, албатта, тўйга етиб боришини айтганди.

Аммо ундан ҳали-ҳануз дарак йўқ.

Худойқул ака кўнгли ғаш тортганидан нима қилишни билмай турган пайт жияни Ориф уни бир четга имлаб чақирди-да, совуқ хабарни айтди.

Эралини машина уриб кетибди, вафот этган эмиш. У бу хабарни ҳозиргина қудаси Равшан Эронқуловдан эшитибди...

Жиззахлик Худойқул Турғунов билан Сирдарёнинг Янгиер шаҳрида яшовчи Равшан Эронқуловлар оиласи аввалдан таниш эди. Кейинчалик оилавий борди-келди қудачилик риштаси билан боғланди. Шу тариқа Эрали билан Мастуранинг тақдири туташди.

Мастура қайнота-қайнонасининг хизматини қилиб, худо тақдирини қўшган Эрали билан яхши яшаётганди.

Афсуски, кейинчалик уларнинг оиласига кўз тегди. Оиладаги осойишталик, ўзаро ҳурмат ўрнини нотинчлик, дилхиралик эгаллади.

Бунга икки фарзанди дунёга келгач, Мастуранинг табиатида юз берган қусурлар сабаб бўлди. Мастура арзимас баҳоналардан жанжал чиқарар, ҳовлини бошига кўтариб, айюҳаннос соларди.

Лойқаланган сув вақт ўтиши билан тиниши керак. Ҳар ҳолда кўпни кўрган кексаларимиз шундай дейишади. Лекин бундай бўлмади.

Кейинги сафар ўзи чиқарган жанжалдан сўнг Мастура кўч-кўронини йиғиштириб, отасининг уйига кетиб қолди. Кайвонилар, ота-оналар ўртага тушгани бесамар кетди. Мастура келинлик уйига қайтмади. Оила бошлиғи Худойқул ака жуда кўп мулоҳаза қилди. Ўртада бир қиз ва бир ўғил борлигини ўйлаб, Эралини олдига чақирди. Янгиер шаҳрига бориб, ижарага уй топишни, оиласи билан ўша ерда яшашини тайинлади.

Эрали отаси айтганидек, ижарага уй ва ўзига иш топди. Бу воқеа 2002 йилнинг кузида бўлган эди. Шундан сўнг Мастура ҳам тинчиб қолди.

Оила муҳити изга тушди. 2007 йилда Эрали хорижга ишга кетди.

Мусофирчиликда кун кечириш бошидан ўтган одамгагина маълум. Чунки ўзга юртнинг иссиқ-совуғига чидаш керак. Эрали ишлаб топган пулини Мастурага жўнатиб турарди. Мастура уй сотиб олди. Эрали йилига бир-икки келиб кетарди. Кейинчалик ишга шунчалик шўнғиб кетдики, 2011 йил 10 мартида хорижга кетган бўлса, уч йилдан сўнг – 2014 йил 31 декабрь куни уйига қайтиб келди.

Воқеанинг давомига тўхталадиган бўлсак, янги йилни оиласи билан кутган Эрали эртасига Жиззахга – ота-онасининг олдига келди. Худойқул ака ўғли хорижда ишлаб қайтгани учун эл олдига дастурхон ёзиб, маърака ўтказди. Келди-кетдидан сўнг ота-бола ёлғиз қолишганида Эрали Худойқул акага хорижда ишлаб топганига ҳовли-жой қуриш ниятида эканини айтди. Шунда ота бундан бироз олдинроқ Мастура Эралининг рухсати билан уйни кузга қадар ўзлари яшаб туриш шарти билан 13 минг АҚШ долларига бежиз сотмаганини тушунди.

Февраль ойи бошида Худойқул ака уйдагилар билан Эралининг уйига меҳмонга боришади. Шунда ўғил отасига "март ойида Россияга кетишим керак эди. У ёқда долларнинг нархи тушиб, ойликлар пасайиб кетибди. Энди бормайман, 10 февраль куни холамнинг тўйига бориб, эртасига сиз билан Самарқандга ўтамиз. Юк машинаси сотиб оламан. Шу билан тирикчилик қиламан", дейди. Ўшанда у ўзининг пластик картасида 35 минг АҚШ доллари борлигини айтганди. Кутилмаганда бошига оғир мусибат тушган отанинг билганлари шу, холос.

Бу совуқ хабарни эшитиб, Худойқул ака буткул гангиб қолди. Ичидан нимадир "чирт" этиб узилгандай бўлди. Ориф ранги докадек оқариб кетган тоғасини суяб, ўриндиққа ўтқазди. Бироздан сўнг хиёл ўзига келган Худойқул ака Ориф билан ўғли Нуралининг ҳамроҳлигида йўлга тушди.

Улар манзилга етиб келишганда Эралининг эшиги олдида "Тез тиббий ёрд­ам" машинаси турарди. Ичкарида эса прокуратура ва ички ишлар ходимлари бор эди. Терговчи Мастурадан рўй берган воқеа юзасидан тушунтириш хати олаётган, у эса бошқа миллатга мансуб кимсалар тунда эрини ўлдириб кетганини йиғи-сиғи аралаш айтаётганди.

Ажабо, наҳотки шундай бўлса? Мастуранинг кўрсатмаси айнан детектив фильмлардаги воқеаларга ўхшаб кетади.

Эс-ҳуши ўзида одам аёлнинг дастлабки суриштирув чоғидаги бу сафсаталарига сира ишонмаса керак. Тўғри, суриштирув ва тергов чоғида гувоҳлардан олинган кўрсатмалар бир-бирига солиштириб кўрилади, ҳар бир ҳолат ипидан игнасигача ўрганилади. Бу гал ҳам шундай бўлди.

Маккора аёл эрини ўзи буюртма бериб, ўлдиртирганди. Жиноятнинг фаол иштирокчиси Толлибой Қудратовга эртаси куниёқ бир минг АҚШ доллари бериб, уни хорижга қочириб юборганди. Суриштирув-тергов давомида бу ошкор бўлди.

Ички ишлар идораси томонидан қидирув эълон қилинган Толлибой Қудратов 1989 йил Янгиер шаҳрида туғилган. Муқаддам Жиноят кодексининг 164-моддаси 2-қисми "б" банди ва 25,118-моддаси 2-қисми "в" банди билан тўққиз йил муддатга озодликдан маҳрум этилган.

Кейинчалик эса Т.Қудратов суднинг ажрими билан Жиноят кодексининг 73-моддасига асосан ўталмасдан қолган етти ой беш кун ахлоқ тузатиш ишлари жазосини ўташдан шартли озод қилинган.

Кўпни кўрган боболаримиз бекорга "ўхшатмасдан учратмас", деб айтишмаган. Мастура билан Толлибой ҳақида ҳам шундай дейиш мумкин. Бу икки шумқадам тўйда танишиб қолишганди. Толлибой тўйдан сўнг Мастурани уйига кузатиб қўйган. Дарвоза олдига етиб келгач, Мастура "қутлуғ хонадондан бир пиёла чой ичмай кетманг", дея янги танишни уйига таклиф қилган. Бу таклиф ширакайф Толлибойга мойдек ёқиб тушган. Бу пайтда болалар аллақачон ухлаб қолишганди. Шу куни икки хиёнаткор меҳмонхонада тунни бирга ўтказишган.

Шу тариқа улар бир-бирига буткул боғланиб қолишди. Ҳар оқшом болалар ухлагач, Толлибой Мастура айтган "қутлуғ хонадон"га келар, бу пайтда аёл уни кутиб ўтирган бўларди. Қисқаси, бирон-бир жойда ишламайдиган икки бекорчи хиёнатдан тийилмайди, вақтини Эрали хориждан жўнатган маблағ ҳисобига айш-ишратда ўтказишади. Фақат Эрали хориждан қайтгач, улар хиёнатдан тийилишади.

Аммо шундай кунларнинг бирида Мастура Толлибой билан пинҳона учрашиб, дардини "ёради". У уйнинг сотувидан тушган 13 минг АҚШ долларига эгалик қилиш мақсадида эрини ўлдириш, бу билан уни ўртадан олиб ташлаш зарурлигини айтади. Буни қарангки, бу жиноий таклифга Толлибой ҳам рози бўлди. Ўз навбатида, Толлибой бу ёвуз ниятни амалга оширишга танишлари Бахтиёр ва Жуманазарни жалб этади.

Бахтиёр Омонов 1992 йилда Янгиер шаҳрида туғилган. Ўрта маълумотли, оилали, муқаддам судланмаган Бахтиёр бирон-бир жойда ишламайди. Ўзининг "Жигули"сида киракашлик қилади. У шу тариқа Толлибой билан танишиб қолган. Мастурани ҳам Толлибой билан бирга кўрган. Кўпинча Толлибой унинг қўл телефонига қўнғироқ қилиб, Мастуранинг уйига чақирганида зудлик билан етиб борган. Яна бир томони Бахтиёр Мастурани бойвучча аёл сифатида билади. Чунки уларни қаерга олиб борса, кира ҳақини иккаласи учун ҳам Мастура тўлаган.

Шу ўринда иккинчи жиноий шерик – Жуманазар Ўринов билан ўқувчини таништирадиган бўлсак, у 1988 йилда Ховос туманида туғилган. Айни чоғда Янгиер шаҳрида яшайди, ҳали уйланмаган. Ж.Ўринов Б.Омоновга қариндош. Улар иккиси кўпинча кўчада бирга санғиб юришади.

Қисқаси, ўша куни Толлибой Мастура билан Бахтиёрнинг олдига боради.

– Бир жиддий хизмат бор, – дейди Толлибой Бахтиёрга. – Биттасини танобини тортиб қўйиш керак. Эвазига мана бу опачанг 500 АҚШ доллари беради.

Албатта, Бахтиёр кимни, нима сабабдан уриш кераклигини сўрайди.

Шунда Толлибой Мастуранинг эри хориждан келгандан буён ичиб олиб, жанжал қилаётгани учун уни бир қўрқитиб қўйиш кераклигини айтади.

Улар Бахтиёрнинг қариндоши Жуманазарни ҳам жиноий гуруҳга шерик қилиб олишади. Ўша куни Толлибой Бахтиёрга 360 минг сўм бериб, қолганини иш битгач олишини айтади. Бахтиёр эса пулнинг 100 минг сўмини Жуманазарга беради.

– Бугун кечқурун бирон-бир қаҳвахонада овқатлангани борсак, – дейди Мастура пешин чоғи эрига. – "АКФА" ошхонасига борамиз. Жуда ширин кабоб тайёрлашаркан. Бир-икки пиёла ичсангиз ҳам қаршилик йўқ. Чунки олисда ишлаб чарчагансиз. Сал чарчоғингиз чиқсин, дейман-да.

Рости гап, Эрали хотинининг сўзларини эшитиб, қувониб кетди. Аммо у болаларни ёлғиз ташлаб кетишга кўнгли бўлмаётганини айтди. Мастура бунинг ҳам йўлини топиб қўйган экан. Болаларни бувисиникига жўнатармиш...

Қаҳвахонада Эрали хотини билан яйраб ўтирди. Ичкилик таъсирида Мастура билан бир неча марта рақсга ҳам тушди.

Ёдингизда бўлса, воқеа баёнининг аввалида Худойқул ака қўнғироқ қилганида мусиқа садоси эшитилган, шунинг учун Эрали отаси билан ташқарига чиқиб гаплашган ва эрталаб тўйга етиб боришга ваъда берганди.

Қисқаси, ўшанда отаси билан гаплашгач, яна ичкарига қайтиб кирган Эрали ўзини фожиа кутаётгани, ажал қиличи боши устида ўйнаётганидан бехабар эди.

Ароқни оз-оздан майдалаб ичган Эрали кеч соат йигирма иккиларда буткул маст бўлиб қолганди. Ташқарига чиқиб келиш баҳонасида эшикка йўналган Мастура Толлибойга қўнғироқ қилган ва уни хабардор этган.

Эрали ва Мастура қаҳвахонадан чиққач, ортидан икки қора шарпа эргашади. Бу Бахтиёр билан Жуманазар эди. Қаҳвахонадан беш юз метрлар узоқлашишиб, кўчанинг қоронғу жойига етганида олд томонидан югуриб келган Толлибой сакраб Эралини зарб билан тепади.

Ичкиликдан зўрға оёғида турган Эрали "гурс" этиб йиқилади. Шундан сўнг Толлибой, Бахтиёр ва Жуманазар уни ўртага олиб, дуч келган жойига тепишади. Айниқса, Толлибой жазавага тушиб: "мен буни ўлдиришим керак, у ишимга халал беряпти" деган сўзларни бир неча марта такрорлайди. Мастура эса бироз нарироқда туриб, эрини аёвсиз уришаётганини бамайлихотир томоша қилади.

Бир пайт йўловчи машинанинг чироғи кўринади. Зўравонлар ёруғда таниб қолмасликлари учун қочиб кетишади.

Мастура Толлибой чақирган киракаш машинада оғир аҳволдаги эрини уйига олиб келади. Машина эгаси Ш.Раупов оғир жароҳат олган Эралини тўшакка ётқизиб кетади.

Воқеанинг давоми ҳар қандай кишининг юрагини ларзага солиши тайин.

Негаки, баъзида хириллаб, баъзан тинчиб қолаётган Эралини ҳали тирик, деб ўйлаган Мастура қўлига елим халтани олади-да, унинг юзига бир неча дақиқа босиб туради. Шундан сўнг Эрали буткул тинчиб қолади...

Ёдингизда бўлса, жиноят юз берган куннинг эртаси Мастура Толлибой Қудратовга 1 минг АҚШ доллари бериб, уни хорижга қочириб юборган эди. Ўшанда Т.Қудратовга нисбатан қидирув эълон қилинганди.

Жиноят ишлари бўйича Сирдарё вилояти судининг очиқ суд мажлисида М.Турғунова, Б.Омонов ва Ж.Ўриновларга оид жиноят иши мазмунан кўриб чиқилган.

Суд судланувчилар Б.Омонов ва Ж.Ўриновнинг марҳум Э.Турғуновни ўлдириш мақсади бўлмагани, Т.Қудратовнинг илтимосига кўра, пул эвазига уни уриб, ерга йиқитиб бериши кераклиги тўғрисидаги важларини муҳокама қилди. Булар жавобгарлик ва жиноий жазодан қутилиб қолиш мақсадида ўйлаб топилган важлар, деб ҳисоблади.

Суд судланувчилар М.Турғунова, Б.Омонов ва Ж.Ўриновни Жиноят кодексининг 97-моддаси 2-қисми "в", "ж", "и", "п" бандлари билан айбдор, деб топди. М.Турғунова ва Ж.Ўриновни 15 йилдан, Б.Омоновни 16 йил муддатга озодликдан маҳрум қилиш тўғрисида ҳукм чиқарган.

Халқимизда "Бузоқнинг югургани сомонхонагача" деган нақл бор. Жиноят содир этиб, ўзга юртда қочиб юрган Толлибой Қудратов ҳам охир-оқибат ушлаб келинди. У ҳам суднинг қора курсисида ўтириб, жиноий қилмиши учун жавоб берди.

Суд ҳайъати судланувчи Т.Қудратовга жазо тайинлашда Жиноят кодексининг 55-моддасига кўра, унинг ҳаракатларида жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар мавжуд эмас, деган тўхтамга келди. Жиноят кодексининг 56-моддасига кўра, Т.Қудратов ғаразли ва паст ниятларда, маст ҳолатда жиноят содир этганлиги жазони оғирлаштирувчи ҳолат сифатида баҳоланди.

Суд судланувчига нисбатан жазо тури ва миқдорини белгилашда содир этилган жиноятнинг хусусияти ва ижтимоий хавфлилик даражасини, муқаддам оғир жиноят содир этгани учун озодликдан маҳрум қилиш жазосига ҳукм қилингани, жазони ўташдан шартли озод қилинганидан ўзига ижобий хулоса чиқармагани, синов вақтида яна ўта оғир жиноят содир қилганини эътиборда тутди.

Суд жиноят ишлари бўйича Янгиер шаҳар судининг 2010 йил 1 мартдаги ҳукми билан жазо тайинланиб, шу суднинг 2015 йил 21 январдаги ажрими билан ўталмасдан қолган 7 ой, 5 кун ахлоқ тузатиш ишлари жазосининг шартлилигини бекор қилди. Суд Т.Қудратовни 16 йил 2 ой муддатга озодликдан маҳрум қилди. Прокурор томонидан келтирилган даъво аризаси қаноатлантирилди. Судланувчидан Ички ишлар вазирлиги фойдасига 28 миллион 629 минг 266 сўм ундирилиши суд ҳукмида қайд этилди.

Юқоридаги аянчли воқеадан яққол кўриниб турибдики, оила қўрғонини муқаддас билиб, уни асраганлар бахтга муносиб, унга хиёнат қилганлар эса тубанликка юз тутиб, тубсиз жарликка қулайди.

Бобошер ҚУРБОНОВ,

Жиноят ишлари бўйича Сирдарё вилояти суди раисининг ўринбосари.

Манба: ЎзА

Ҳуқуқ олами каналига уланиш учун линкни босинг👇👇 https://t.me/joinchat/AAAAAE_2IK9N02cf7bK96g