Гаага балдарды Украинадан алып чыгып жатканы үчүн Путинди камакка алууга ордер берди. Бирок бул адамзат тарыхындагы биринчи окуя эмес.

Путинге Украинадагы жаш балдарды уурдап, кайра тарбиялоо лагерлерине жөнөтүп, орус үй-бүлөлөрүнө өткөрүп берген кылмыштары үчүн айып тагылган. Украина да балдарды чыгарууга уруксат берген эмес. Эл аралык укукта жашы жете электерди агрессор өлкөгө күч менен депортациялоо адамзатка каршы кылмыш катары каралат. Ал эми ЮНИСЕФ бала асырап алуу ыктыярдуу гана болушу мүмкүн жана өзгөчө кырдаалдар учурунда же алардан кийин дароо болбошу керектигин эскертти.

Кайра тарбиялоо лагерлери дагы бир нече авторитардык өлкөлөр тарабынан саясий көзөмөл жана репрессиялар үчүн, башка пикирди басуу жана мамлекеттик идеологияны жайылтуу үчүн колдонулган.

Украина.

Украин балдары эмне болот?

Согуш башталгандан бери Украинадан өздүгү такталып, ата-энеси же камкорчулары депортацияланганын жарыялаган 16 миңден ашуун бала чыгарылды. Чыныгы сан алда канча көп болушу мүмкүн. Негизинен бул жетим балдар, бирок алардын арасында Харьков жана Херсон облустарынан ден соолукту чыңдоочу лагерлерге барган балдар жана ошондой эле согуш учурунда ата-энесинен ажырап калган балдар бар.

Бүгүнкү күндө 300гө жакын гана бала кайтарылды. Ата-энесинен ажыраган балдардын тагдырын билүү дээрлик мүмкүн эмес.

Украинадан 200гө жакын "кыйын" өспүрүм Чеченстанга кайра тарбиялоого жөнөтүлдү.

Орусия балдарды орусташтырууну (русификация) жүргүзүүдө:

• Украиналык балдарды «кайра тарбиялоо» үчүн 43 лагер тармактары бар.
• Балдар орус үй-бүлөлөрүнө асырап алууга берилет.
• Асырап алуучулар украин жарандыгынан баш тартуу жана орус жарандыгын алуу үчүн кайрыла алышат.
• Анан балдарды кайтаруу дагы кыйын болот.
• Аларды патриотизмге үйрөтүүчү орус мектептерине жайгаштырышат.
• Балдарга бурмаланган тарыхый фактыларды үйрөтүп, өз мекенине каршы коюшат.
• Бул лагерлердин экөөсүндө 14-17 жаштагы балдар ок атуучу куралдарды жана аскердик машиналарды колдонуу менен аскердик даярдыктан өтүшкөн.

Мындай кайра тарбиялоо лагерлеринен кеминде 6000 бала өткөн.

Оккупацияланган аймактардан келген ата-энелер жакырчылыктан, айласыздан, балдарына согуштан бир аз тыныгуу берүүнү каалагандыктан балдарын «ден соолук» лагерлерине жиберүүгө аргасыз болушкан. Анан балдар кайтпай калгандан кийин.

 ЖМКда Орусия окуянын баарын балдарды согуштан сактап калуу катары көрсөттү. Украин балдарын экстрадициялоо орустардын көз алдында “оңчул куткаруучу” деген иллюзияны жайылтуу жана сактоо үчүн колдонулат.

Украина тарап болгон балдарды темир таяк менен сабашкан. "Украинада сен кимге керексиң, интернатка алып кетебиз, ошол жерде отуруп баарын түшүнөсүң" деп айтышкан. - Херсондон орус баскынчылары тарабынан сүргүнгө айдалган балдар.

Окшош дагы бир окуя азыркы АКШнын аймагында болгон.

Түпкүлүктүү Түндүк америкалыктардын "ассимиляциясы" үчүн мектептер.

Колонизаторлор индейлердин балдарын алып, интернаттарга кайра окутуу үчүн алып кетишкен:

• Күчтүн, кадыр-барктын жана билимдин символу болгон чачтарын кыркып салышкан.
• Өздөрүнүн улуттук кийимдерин чечип, аскер кийимине окшош формага өткөрүшүп.
• Үй-бүлөсү менен жакын болууга тыюу салынган.
• Өз тилинде сүйлөөгө, динин тутууга да тыюу салынган.
• Кайра тарбиялоо сексуалдык, эмоционалдык жана физикалык зомбулук менен коштолгон.
• Көптөгөн балдар үйлөрүнө кайтпай калышып, алар оорудан, жалгыздыктан жана үмүтсүздүктөн каза болушкан.

Бул мектеп-интернаттарда 60 миңге жакын балдар-кыздар окутулган.

"Бул мектептердин окуучулары дагы эле анын таасирин сезип турушат. Колонизаторлор Индиянын үй-бүлөлүк системасын биротоло талкалап салышты. Биздин көптөгөн адамдар жапа чегип, интернат синдрому менен жабыркап келет. Муну “ассимиляция” эмес, этникалык тазалоо деп айтуу керек”, - Аманда Блэкхорс,Навахо элинин өкүлү.

Шинжаңдагы кайра тарбиялоо лагерлери.

2017-жылдан бери Кытай өкмөтү миллиондон ашык мусулманды кайра тарбиялоо лагерлеринде кармаган. Алар бул объектилерди “кесиптик билим берүү жана окутуу борборлору” деп аташат. Бирок алар чындыгында этникалык тазалоонун концлагерлери. Эмне үчүн мындай:

• Адамдарды ал жакка мажбурлап алып кетишет.
• Көбүнчө чет өлкөлүктөр менен байланышта болгону үчүн.
• Алардын колдору кишенделген жана эмоционалдык, физикалык жана сексуалдык зомбулук көрсөтүлөт.
• Мажбурлап жана кооптуу стерилдөө, тилге, динге жана маданиятка тыюу салуу.
• Ата-энелерге балдарына мусулман ысымдарын коюуга тыюу салынат.
• Саясий ырларды ырдоого жана Кытайдын Коммунисттик партиясынын спектаклдерин үйрөнүүгө мажбур болушат.
• Тамактанаардын алдында "Жашасын Си Цзиньпин" деген ырды ырдоого аргасыз болушкан.
• Бири-бири менен сүйлөшүүгө тыюу салынган.

Ата-энеси саясий куугунтукка кабылган балдарды күч менен балдар үйүнө алып барып, ата-энелери менен байланышы үзүлөт. Бул баш калкалоочу жайларда алар:

• Жумасына 6 күн кытай тилин үйрөнөт.
• Аларга уйгурча сүйлөөгө тыюу салынган.
• Баш ийбесе жертөлөгө камап же таяк менен уруп катуу жазаланат.
• Алар ошондой эле партиянын саясий идеологиясын үйрөнүүгө жана Си Цзиньпинге ыр ырдоого аргасыз болушат.
• Улууларга кичүүлөрдү уруп-согууга жана коркутууга жол берилет.

«Алар тирүү өлүктөр сыяктуу эле», - дейт кайтып келген балдардын өгөй энеси Нериман Кучар. "Алар таптакыр башка балдар болуп калышты."

Гитлердик жаштар чалгындоо кыймылы катары согушка даяр муундарды тарбиялады.

1936-жылдан баштап 10-18 жаштагы баардык жаштар бул уюмдун мүчөсү болууга тийиш, кыздар үчүн кыздардын союзу жана немец кыздарынын союзу болгон. 1939-жылы Германиядагы балдардын 80%дан ашыгы уюмдун бир бөлүгү болгон. Балдарды сейилдөө, чогуу кино көрүү, саякаттоо түрүндөгү кызыктуу программадан тышкары саясый теория менен тааныштырышты:

• Гитлердик жаштарга расалык теория, Германиянын тарыхы, Фюрердин өмүр баяны жана НСДАП партиясынын тарыхы да класста кылдат изилденген.
• Балдар күчөтүлгөн физикалык жана аскердик даярдыктан өтүштү алар фюрерге (Гитлерге) дээрлик диний берилгендик менен шыктанышкан.
• Ата-энесинен ажырап, балдары тууралуу кабарлаган учурлар болгон.
• Гитлердик жаштар «каапыр» немецтерге кол салууга активдүү катышкан 1944-жылы Гитлердик жаштардын жаштар кыймылынын мүчөлөрү жоокер бала катары согушка жөнөтүлүп, алардын көбү каза болушкан.

1945-жылдан бери уюмга тыюу салынган.

Бул окуяларга эл аралык баа берүү.

• Гитлердик жаштардын командирлеринин эч кимиси Нюрнберг процесстеринин алкагында жоопко тартылган эмес.
• БУУнун Адам укуктары боюнча кеңсеси Кытайды негизсиз камалгандарды бошотууга жана дайынсыз жоголгондордун кайда экенин ачыктоого чакырды.
• Канада, АКШ жана Улуу Британия сыяктуу бир катар өлкөлөрдүн мыйзам чыгаруучулары Кытай уйгурларга каршы геноцид кылып жатат деп айтышты.
• Көптөгөн өлкөлөр жана Евробиримдик адам укуктарынын бузулушуна байланыштуу кытайлык чиновниктерге жана уюмдарга санкция киргизген.
• АКШ, Канада жана Рим папасы Франциск индейлерден кечирим сурашты. Канада каржылык компенсация берип, айыктыруу схемасын иштеп чыгып, Чындык жана элдешүү комиссиясын түздү.Бирок бул зомбулук расмий түрдө геноцид катары таанылган эмес.
• Гаагадагы эл аралык сот согуштук кылмыш деп эсептелген украиналык балдарды өлкөдөн чыгаруу үчүн Путинди камакка алууга ордер берди.