Falastin va Isroil mojarolari Benksi talqinida..

Benksi Isroil va Falastin ma’muriyati chegarasida mehmonxona ochadi. Ba’zi xonalarning devorlari Benksi grafiti bilan bezatilgan. Mehmonxona Falastinning Vifleem shahrida joylashgan bo‘lib, 2003-yilda Isroil-Falastin chegarasida paydo bo‘lgan devorga to‘g‘ridan-to‘g‘ri qaraydigan derazadan “dunyodagi eng yomon ko‘rinish”ni taqdim etadi.

Tashkilotchilar Falastin shaharlarini kamdan-kam ko‘radigan Isroildan tashrif buyuruvchilarni jalb qilishga umid qilishgan. Benksi mehmonxonasi nafaqat yangi turar joy, balki ijtimoiy loyihadir. Uning maqsadi Isroil jamiyatida falastinliklarga nisbatan shakllangan stereotiplarni yo‘q qilishdir.

2005-yilda Benksi Iordan daryosining g‘arbiy chegarasida Falastin va Isroilni ajratib turuvchi devorga bir qator asarlarini joylagan. Ma’lumki, Benksi ishlagan vaqt davomida u Isroil armiyasi askarlari tomonidan qurol ostida bo‘lgan. Ushbu harakatdan so‘ng u o‘z oldiga siyosiy mavzularda ijod qilishni maqsad qilib qo‘ygan ijodkorga aylangan.

2000-yillarning boshlarida Benksi yahudiy davlatini Arab Falastinidan ajratib turuvchi ulkan temir-beton devor bo‘lgan Isroilni ajratish to‘sig‘ida bir qator devoriy rasmlar yaratadi. Isroil hukumati bunday to‘siq zarurligini terrorchilik tahdidi sifatida oqlagan bo‘lsa-da, qurilishning boshidanoq u xalqaro tashkilotlar tomonidan ko‘plab tanqidlarga uchrab, jamoatchilik e’tiborini tortgan.

Britaniyalik ko‘cha rassomi “Devor va parcha” kitobida ushbu vaziyatga shaxsiy munosabatini quyidagicha bildiradi: “Falastin - eng katta ochiq qamoqxonadir”.

Uning asarlari faqat ushbu “qamoqxona” ichida paydo bo‘lgan. Devordagi ikkita eng katta yoriqlar tasvirlangan, ular orqali dengiz qirg‘og‘i yoki ochiq osmon ko‘rinadi. Benksi ushbu xayoliy teshiklar fonida o‘yinchoq qoshiqchalar bilan o‘ynayotgan bolalarning tasvirlarini joylashtiradi va shu bilan birga, to‘siqni bu kichik bolalar buzib tashlagan degan taassurot qoldiradi.

Bundan tashqari, oddiyroq tasvirlar ham bor edi: qaychi bilan chiziq (go‘yo “bu yerdagi to‘siqni kesib tashlang”), bir dasta sharlar bilan uchib ketishga urinayotgan qiz, arqon narvon, yonida rassom cho‘tkasi bo‘lgan bola va shu kabilar.

Bolalar suratlariga qilingan ushbu murojaat Falastin aholisining aksariyati - bunday jismoniy izolyatsiyadan u yoki bu tarzda jabr ko‘rayotgan bir necha o‘n minglab odamlar - hech narsada aybdor bo‘lmagan oddiy odamlar ekanligi ta’kidlangan.