FD - Bedrijven worstelen met bitcoin op de balans

In het kort:

• Amerikaanse bedrijven hebben voor $8,4 mrd aan bitcoins in bezit.

• Ook steeds meer Europese bedrijven willen ermee experimenteren, ziet KPMG.

• De bitcoins moeten de bedrijven in hun boekhouding verwerken, maar de regels zijn hier niet op ingesteld.

Amerikaanse beursgenoteerde bedrijven hebben in totaal circa 175.000 bitcoins in handen. Dat blijkt uit een inventarisatie op de website bitcointreasuries.org. Samen vertegenwoordigen die bitcoinbezittingen $8,4 mrd.

Ook Europese beursgenoteerde bedrijven kopen bitcoins of overwegen dat. Zij doen dat vooral om te experimenteren en ervaring op te doen met de digitale valuta.

Die grote bezittingen tekenen de opmars die de bitcoin maakt. Van een middel dat vooral particulieren bezighield, wordt de digitale munt nu ook tot een middel dat institutionele partijen serieus nemen. Zo bieden zakenbanken als JP Morgan Chase en BNY Mellon en creditcardmaatschappijen als MasterCard bitcoindiensten aan, of gaan dat binnenkort doen. 

Daarmee lopen ze nog wel flink achter op een aantal beursgenoteerde ondernemingen die al langer actief zijn met de bitcoin. Zo is MicroStrategy de grootste beursgenoteerde bezitter van de digitale munt. Het investeren daarin is naast het maken van software de tweede pilaar geworden onder het bedrijf. Daarbij neemt het flink risico. Zo zette het bedrijf in februari $900 mln aan converteerbare obligaties in de markt, geld dat de onderneming volledig in de cryptomunt steekt. Iets vergelijkbaars deed het bedrijf in december ook al, toen met een obligatie.

Sinds het bedrijf afgelopen augustus begon met het kopen van bitcoins, is de koers van de digitale munt met 600% gestegen. De negentigduizend bitcoins die het bedrijf in handen heeft, zijn goed voor ruim $4 mrd — bijna de helft van de marktwaarde van de softwaremaker.

Waar MicroStrategy de eerste beursgenoteerde grote koper van bitcoins was, springt Tesla veel meer in het oog. De maker van elektrische voertuigen kocht in januari zo'n 48.000 bitcoins. Bitcoinbeleggers zagen die aankoop als een grote stap voor de acceptatie van de digitale munt, wat de koers flink deed stijgen. Het bedrijf van Elon Musk betaalde $1,5 mrd voor de cryptomunten, het belang is nu $2,2 mrd waard.

'Verschillende partijen ruiken eraan'

Ook Europese ondernemingen kijken goed naar de bitcoin, zegt Dick Korf, verslaggevingsexpert en accountant bij KPMG. 'Wij zien dat verschillende partijen zich de laatste tijd serieuzer oriënteren, of ook op kleine schaal al bitcoin aankopen. Ze willen toch, heel bescheiden, wat ervaring opdoen.'

Het helpt daarbij niet dat het lastig is om die bitcoins op de balans te zetten, ziet Korf. 'Er zijn geen specifieke regels die vastleggen hoe je cryptovaluta's moet behandelen. Die zouden er wel moeten komen.'

Bij Tesla was dat probleem goed te zien. De maker van elektrische auto's zet de bitcoins als zogenoemde immateriële vaste activa op de balans. Dat betekent dat als de waarde van de investering daalt tot onder de koopprijs, het bedrijf de munten op de balans moet afwaarderen. Andersom mag een toename van de waarde van de cryptomunten boven de kostprijs niet worden opgenomen op de balans. ‘De waardering is dus voor prijsstijgingen en prijsdalingen niet symmetrisch zoals dat bij reguliere beleggingen en vreemde valuta's nu wel het geval is', zegt Korf. Aandelen en obligaties die bedrijven in bezit hebben moeten altijd tegen de huidige marktwaarde in de boeken worden opgenomen.

Ook in de resultatenrekening pakken waardestijgingen en waardedalingen verschillend uit. Dalingen worden als verlies verwerkt, maar waardestijgingen niet. 'Die laatste worden pas als resultaat geboekt bij verkoop', aldus Korf. Dit betekent dat bedrijven dus met een omweg koersstijgingen als winst kunnen rapporteren. Als Tesla zijn bitcoins zou verkopen, wordt de koerswinst die het bedrijf heeft gemaakt wel in de winst- en verliesrekening opnemen. Als je dan meteen weer terugkoopt heb je precies evenveel bitcoins als daarvoor.

Verschil met aandelen

Dat zo'n ingreep — die los van de transactiekosten feitelijk niets verandert aan de situatie — een groot verschil maakt op hoe de investering in bitcoins in de cijfers terugkomen, tekent volgens Korf dat het huidige systeem voor bitcoins niet voldoet. 'Die regels zijn nu dus duidelijk niet geschreven voor cryptomunten', zegt Korf.

Het zou volgens de KPMG-accountant beter zijn als bitcoins op marktwaarde in de boeken kunnen worden gezet. 'Het wordt tijd dat de IASB, de internationale organisatie die de boekhoudregels opstelt, het mogelijk maakt bitcoins als financieel instrument in de boeken te zetten. We kunnen ondertussen wel vaststellen dat de bitcoin geen eendagsvlieg meer is.'

Originele link van het artikel: https://fd.nl/beurs/1375436/bedrijven-worstelen-met-bitcoin-op-de-balans