Дискриминация беларусских студентов: (позитивный?) опыт из 5 стран

Иногда листаешь ленту и, бывает, натыкаешься на пост беларуса-эмигранта про дискриминацию за границей (отказ обслуживать в такси, невозможность завести счет). Читаешь - и не понимаешь, каким образом беларусы после 24 февраля 2022 года превратились из революционеров, смелостью которых восхищались, в "граждан страны-агрессора".

Нам стало интересно поговорить с беларусскими студентами, которые уехали учиться заграницу - кто-то без возможности вернуться назад, кто-то с перспективой выучиться там и приехать в Беларусь. Поэтому имен не называем.

Ниже найдете впечатления студентов о наличии или отсутствии дискриминации в их университетской среде.

США, WHITMAN COLLEGE

"Я б сказала, што пра беларускі кантэкст, у сэнсе 2020 і пратэстаў, амерыканскія студэнты не вельмі ведаюць, як, калі быць аб'ектыўнай, і інтэрнацыяналы. Мне сустракаліся таксама амерыканцы, якія наогул не ведалі, дзе знаходзіцца Беларусь.

Прафесары затое наадварот, ад іх я атрымлівала і атрымліваю вельмі шмат падтрымкі. Было так, што ў пачатку, у 2020, са мною нават сам насам размаўлялі толькі для таго, каб спытаць, як я і мая сям'я і чым яны могуць дапамагчы.

Пра Украіну, мне здаецца, тут не ведае толькі ну зусім далёкі чалавек. Не так даўно мы праводзілі яшчэ Teach in on Ukraine, дзе напрыклад я з другімі беларускімі студэнтамі размаўляла пра беларускі антываенны рух і батальён Каліноўскага. То бок гэтая тэма зараз вельмі чутная.

Негатыву ў мой бок не адчуваю ніякага. Мяне пытаюць, як я і ці патрэбна мне нейкая дапамога. Але я таксама ведаю, што дзяўчынцы-першагодцы з Расіі, напрыклад, прыходзілі пагрозы смерццю, хоць і ўнівер выпусціў у першыя дні афіцыйную пазіцыю, што падтрымка патрэбна ўсім студэнтам рэгіёну, і гэта ўключае расіян і тд

Мне здаецца, стаўленне да мяне не змянілася, таму што наогул не так многа людзей ведаюць беларускі кантэкст ці беларускую ролю ў вайне. Пра мяне як пра беларуску яны ведаюць толькі тое, што я не магу вярнуцца дадому, і гэта ім дастаткова, каб спачуваць".

ПОЛЬША, УНИВЕРСИТЕТ ИМ. АДАМА МИЦКЕВИЧА

"Магу толькі добрыя рэчы напісаць. Было, што да 2022 года да мяне не вельмі добра адносіліся, але гэта таму, што думалі, што я ўкраінка (разы два толькі, на пошце). Дыскрымінацыю я бачу толькі з боку некаторых украінцаў, але рэдка. Былі выпадкі радыкалаў, якія машыны былі, але то не ва ўніверы.

Палякі часта гавораць «Жыве Беларусь», «Слава Украіні» і падобнае. У нас на факультэце былі невялікія выставы ў падтрымку Беларусі (тэма затрыманых студэнтаў) і Украіны.

Ва ўніверсітэце ўсё супер ў гэтым плане. Гэта, можа быць, спецыфіка майго факультэта (вучуся на міжнародных адносінах), але на іншых тое ж самае, наколькі я ведаю: толькі кампліменты 😎 Калі ёсць такія, хто беларусаў не любіць, то яны гэта не апублічваюць.

Я думаю, што выпадкі дыскрымінацыі могуць быць у іншых ўніках (найхутчэй прыватных), але я чула толькі аб дыскрымінацыі рускіх там, а не беларусаў.

За межамі ўніверсітэту не ўсе ведаюць аб падзеях у Беларусі. Асабліва (як я заўважыла, прынамсі) моладзь, якая не цікавіцца палітыкай. Час ад часу былі акцыі беларусаў, але ўсё роўна не ўсе разумеюць, чаму мы гэта робім. Ну а падчас вайны, зразумела, павестка змянілася.

Мне здаецца, стаўленне не змянілася, бо большасць разумее, што ўлада не роўна беларусы. Яны вучацца з намі і ўжо шмат чаго ведаюць пра Беларусь. Плюс, бачна, што беларусы падтрымліваюць Украіну. Ходзяць на акцыі пратэсту, распаўсюджваюць інфармацыю, шмат хто валанцёрыць".

ЧЕХИЯ

"Если оценивать уровень осведомленности тут о беларусскойи украинской ситуациях по шкале от 1 до 10, то 11/10. Знание, организация учебных лекций, дискуссий, дебатов с ведущими профессорами вуза, активная поддержка(финансовая, гуманитарная, психологическая и пр.)

Дискриминации категорически не замечаю. Редко бывает за пределами вуза со стороны взрослого населения (пенсионеры 60+) — косые взгляды, бубниловка.

Слухи про отчисление - бред! Никто никого не отчисляет, университеты понимают ситуацию, входят в положение студентов. Конечно, они должны следовать указаниям министерства, но в таких случаях ищутся пути, перевод на другую специальность или временное непринятие абитуриентов. Об отчислении по политическим мотивам речи не идет. Отчислить могут только по общим основаниям, за прогулы, например, и это относится ко всем студентам. Сейчас виза временно не выдается, хотя после недавней встречи с Тихановской беларусам пообещали возобновить выдачу виз.

Не могу сказать, что беларусов тут презирают за паспорт. Негативная реакция может быть только в случае собственной неиформированности, незнания, аполитичности, узкозоркости, закорененной отсталости и общим консерватизмом(опять же свойственно дедам)".

ЛИТВА, ЕГУ

"Мой універ заўсёды быў у павестцы, таму мы вельмі акцэнтуем увагу ў навучальным працэсе і мерапрыемствах на рэвалюцыі і вайне.

Адносіны да мяне ва ўніверсітэце не змяніліся. Гэта беларускі ўнік, таму было б дзіўна, калі б пачалі ставіцца дрэнна да кагосьці за тое што ён беларус_ка. Насуперак, ЕГУ гатовы дапамагаць, калі хтосьці са студэнтаў сутыкнецца з дыскрымінацяй за беларускі пашпарт: заахвочваюць звяртацца да адміністрацыі, калі штосьці такое здарылася.

Універсітэт вельмі падтрымлівае".

ГРУЗИЯ

Моё окружение осведомлено отлично как про 2020, так и про 2022, потому что много студентов из Беларуси, Украины. На парах по политике обсуждается повестка наших стран.

Университет проводил сбор на помощь Украине. Студенты ходили на митинги в поддержку Украины. На беларуские митинги ходили и в 2020, и на День Воли в Тбилиси.

Изменение в отношении ко мне проявилось в поддержке со стороны школы. Например, в Грузии сложно открыть счет: для получение документов или чтобы обратиться в посольства разных стран нужно резидентство, которое получить не совсем просто. Универ помогает беларусам сделать и документы, и резидентво. Нам - беларусам и украинцам - даже разрешили остаться в общежитиях на лето. Даже тем, кто уже выпустился.

В Тбилиси в основном презрение к русским, а не к беларусам. В моей ситуации в городе скорее была поддержка, потому что думали, что я из Украины.