Числительное
Имя числительное
(Son)
Имя числительное – это часть речи, которая обозначает количество предметов, число, а также порядок предметов при счёте.
Son bu predmetlarning miqdorini, sonini va tartibini ko'rsatadigan so’z turkumidir.
Шко́льники посади́ли два́дцать я́блонь и оди́ннадцать ви́шен.
Maktab o'quvchilari yigirma olma daraxtini va o'n bitta olcha daraxtini ekdilar.
Два́жды два – четы́ре.
Ikkiga kara ikki to’rt.
Я роди́лся 5 января́ 1995 го́да.
1995 yil 5 yanvarda tug'ilganman.
Пя́тое ию́ня – Всеми́рный день окружа́ющей среды́.
Beshinchi iyun - Butunjahon atrof-muhit kuni.
По значению и грамматическим признакам имена числительные делятся на
– количественные и
– порядковые.
Ma'nosiga va grammatikaga oid alomatlarga ko’ra sonlar
– sanoq va
– tartib sonlarga bo’linadi.
Количественные числительные обозначают количество или число и отвечают на вопрос ско́лько?
Sanoq sonlar miqdorini yoki sonini bildiradi va nechta? degan savolga javob beradi.
1 – оди́н,
5 – пять,
12 – двена́дцать,
27 – два́дцать семь,
50 – пятьдеся́т.
Порядковые числительные обозначают порядок предметов при счёте и отвечают на вопрос какой? (какая? какое? какие?), который?
Tartib sonlar predmetlarning sanoqdagi tartibini bildiradi va nechanchi? va qaysi biri? degan savollarga javob beradi.
пе́рвый день – birinchi kun
пя́тый класс – beshinchi sinf
двена́дцатая ночь – o’n ikkinchi kecha
два́дцать седьмо́е число – yigirma yettinchi chislo
пятидеся́тые го́ды – elliginchi yillar
Начальная форма имени числительного – именительный падеж.
Sonning boshlang’ich formasi – bosh kelishik
По количеству слов числительные бывают
простыми и
составными.
So'zlar soniga ko'ra sonlar
oddiy va
tarkibli bo’ladi.
Простые числительные состоят из одного слова.
Oddiy sonlar bir so’zdan iborat bo’ladi.
7 – семь
20 – два́дцать
100 – сто
1000 – ты́сяча
Составные числительные состоят из двух и более слов.
Tarkibli sonlar ikkita va undan ko’p so’zlardan iborat bo’ladi.
25 – два́дцать пять
44 – сорок четы́ре
357 – три́ста пятьдеся́т семь
891 – восемьсо́т девяно́сто один