‘Bitcoin is in potentie een perfect betaalmiddel’ (maar delven kost meer energie dan heel Tsjechië)
‘Bitcoin is in potentie een perfect betaalmiddel’ (maar delven kost meer energie dan heel Tsjechië)
Tesla-eigenaar Elon Musk kocht voor 1,5 miljard dollar aan bitcoins en tot gisteren lag de koers tijdelijk boven de grens van 50.000 dollar. Is dit de munt van de toekomst? Vijf vragen aan drie experts.
Arwen Kleyngeld ^ 25-02-21, 08:00
De experts
Wim Boonstra, speciaal adviseur bij RaboResearch en hoogleraar economie aan de VU in Amsterdam.
Quinten François, oprichter van YouTubekanaal ‘Young and Investing’ en schrijver van het boek De Bitcoinrevolutie.
Stefan Zeisberger, hoogleraar financiële economie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en de Universiteit Zürich, Zwitserland.
Wat moeten we met die bitcoin?
Quinten François: ,,Bitcoin is in potentie een perfect betaalmiddel. Het is transparant: via de blockchaintechnologie is elke transactie in te zien. Er is een maximale hoeveelheid, wat belangrijk is voor het vertrouwen in de munt. Er is geen centraal gezag. Iedereen die deel uitmaakt van het netwerk, beslist. Daarmee voorkom je het ‘bijdrukken’ van geld, wat met euro’s en dollars veel gebeurt. Afgelopen jaar zijn ongelofelijk veel dollars bijgedrukt om Amerikaanse ondernemers coronasteun te geven. Maar daardoor daalt de waarde en het vertrouwen. Een ander systeem is nodig.’’
Lees ook
Bitcoin verliest meer dan 10.000 dollar in twee dagen
Millennials in de ban van bitcoin: ‘Ik zou wel miljonair willen worden, maar het is niet mijn grootste doel’
,,Helaas is de bitcoin nu nog niet geschikt als betaalmiddel. Het systeem werkt te traag en kan maar weinig transacties aan. Daarnaast is het ook duur. Een transactie kan op drukke momenten wel 10 euro kosten. Als je een brood koopt, zijn de transactiekosten hoger dan de prijs van het brood. Die problemen moeten worden opgelost voordat het echt iets kan worden met de bitcoin. Nu dient het vooral als waardeopslagmiddel voor mensen die het monetaire systeem, de banken, niet vertrouwen.’’
Wim Boonstra: ,,Ik ben niet zo’n gelover in bitcoin. Er zit geen toekomst in omdat de techniek te traag is; er kunnen maar een paar transacties per seconde worden uitgevoerd. Bij de banken zijn dat er tienduizenden realtime: het gaat van de ene rekening af en staat direct op een andere. Verder is de bitcoin aantrekkelijk voor illegale transacties, want je weet niet wie of wat erachter zit.’’
,,Een ander probleem is dat er geen echte bitcoin-economie is. Mensen krijgen geen salaris in bitcoin. Winkels verkopen geen producten voor bitcoins. Je kunt geen lening afsluiten in bitcoin. De bitcoin is heel instabiel, de waarde fluctueert sterk. Het kan de functies van regulier geld maar voor een deel invullen. Dat maakt het ongeschikt voor het gewone betalingsverkeer.’’
De tekst gaat verder na het kader.
Wat is bitcoin?
De bitcoin is een digitale munt. Om die te kopen of verkopen heb je geen bank nodig, maar een computer. Gebruikers bewaren hun bitcoins in een netwerk van computers die elk blokjes versleutelde informatie bevatten. Zo ontstaat een keten van blokjes (blockchain). Als er een bitcoin bij komt of wordt verhandeld, registreren alle computers die nieuwe informatie.
Nieuwe bitcoins kunnen met computers worden ‘gemined’ (gedolven) uit een enorme hoeveelheid data, waarvoor veel rekenkracht nodig is. Het maximum aantal bitcoins dat er ooit zal komen, is 21 miljoen. Nu is al 80 procent van het totaal op de markt. Elke vier jaar wordt het aantal bitcoins dat mag worden gedolven, gehalveerd. Dat is allemaal vooraf geprogrammeerd door de nooit geïdentificeerde bedenker(s) van de bitcoin.
Naar verwachting zijn in 2140 alle 21 miljoen bitcoins gedolven.
Staat u ervan te kijken dat de waarde van de bitcoin nu zo hoog is?
Stefan Zeisberger: ,,Mensen zijn gefascineerd door zo’n nieuwe, digitale munt. Dat heeft de koers gestimuleerd. Ook de lage rente op spaargeld speelt een rol. Maar bitcoin is een speculatiemiddel, geen betaalmiddel. Als je investeert in bijvoorbeeld dollars, kun je die inwisselen of er iets voor kopen omdat het een betaalmiddel is. Onze valuta worden ook gesteund door overheden en de centrale bank. Daardoor houden ze altijd waarde. Dat heeft de bitcoin niet. Er staat geen land achter, geen regering, geen centrale bank. Dat maakt bitcoin riskanter.’’
Boonstra: ,,Ik denk dat de bitcoin nu zo veel waard is, omdat er veel onzekerheid en veel geld in het systeem is. Spaargeld levert niks op. Je krijgt geen rente. Aandelen en obligaties zijn duur. Daarom gaat er ook een deel naar bitcoin. Mensen zijn op zoek naar alternatieven.’’
,,Investeren in bitcoin blijft een risico. Er zijn grote fluctuaties en je kunt de koers op geen enkele manier voorspellen. De koers van de dollar kun je nog enigszins inschatten door economische factoren die eraan ten grondslag liggen. Dan kan je ernaast zitten, maar je hebt in elk geval een groter economisch plaatje. De koers van de bitcoin is letterlijk afhankelijk van wat iemand ervoor wil geven.’’
Het koersrisico is hoog. De koers van de bitcoin stijgt of daalt soms wel met 10 of 20 procent op één dag
Stefan Zeisberger
François: ,,De bitcoin staat nu op recordhoogte omdat steeds meer mensen erin willen investeren. Omdat het steeds moeilijker wordt om bitcoins te minen (delven, zie kader) en er steeds minder bij komen, stijgt de prijs. We hebben net een halvering gehad van het aantal bitcoins dat dagelijks kan worden gemined. Dat gebeurt elke vier jaar. In de jaren van en na de halvering stijgt de koers sterk. Er is dan minder aanbod en meer vraag. Dat wordt gevolgd door stabilisatie en dan een sterke correctie. De fikse waarde van de bitcoin nu was volgens dit schema te verwachten.’’
Moeten we nu bitcoins kopen om de boot niet te missen?
Zeisberger: ,,Als ik dat wist zou ik geen professor zijn maar handelaar in bitcoins. Niemand weet of de waarde zo hoog blijft. Wat in het verleden is gebeurd, heeft geen enkele voorspellende waarde. Het koersrisico is hoog. De koers van de bitcoin stijgt of daalt soms wel met 10 of 20 procent op één dag. Een dollar of een euro wisselt hooguit met een half procent. Je kunt een gokje wagen. Bijvoorbeeld met 1000 euro. Dan kun je 100 euro winnen, of verliezen. Ik heb zelf met een klein bedrag verschillende cryptomunten gekocht, gewoon om te kijken hoe het werkt.’’
,,Op lange termijn ben ik niet optimistisch over de bitcoin. De ECB (Europese Centrale Bank) zou hem kunnen verbieden als betaalmiddel, dan verliest hij veel waarde. Ook zou de ECB een eigen cryptomunt kunnen oprichten en dan zijn bitcoins ook minder waard.’’
François: ,,Ik denk dat dit jaar niet het beste jaar is om in te stappen. Ik verwacht dat de koers volgend jaar weer daalt. Op lange termijn zitten we echter nog lang niet aan het maximum, na de daling gaat de prijs wel weer omhoog. Sowieso moet je niet instappen voor de korte termijn. Op lange termijn verwacht ik dat bitcoin een goede belegging is.’’
Boonstra: ,,Wie wil, kan gerust een gokje wagen met bitcoin, maar beleg nooit je hele vermogen in één ding. Je kunt geluk hebben of pech. De vorige piek van bitcoin was in 2017. Daarna is de koers gehalveerd. Er zijn een paar mensen heel rijk mee geworden, maar er zijn veel meer mensen armer geworden. Als je op het verkeerde moment instapt, kun je veel verliezen.’’
Is bitcoin de eerste wereldmunt?
François: ,,Bitcoin heeft zeker de potentie om dat te worden. Hij bestaat pas twaalf jaar en is in die tijd ver gekomen. Hij zal nooit euro’s en dollars vervangen, maar zal ernaast blijven bestaan als eerste wereldmunt. Hij kan over grenzen heen gebruikt worden. Ik geloof echt dat de problemen die er nu nog zijn, bijvoorbeeld met de snelheid, worden opgelost met de technologische vooruitgang.’’
Bitcoin is niet de mooiste of schoonste investering. Het delven en beveiligen kost net zo veel stroom als het verbruik van Colombia, Israël of Tsjechië
Wim Boonstra
Boonstra: ,,Aanhangers van bitcoin zeggen dat het een wereldmunt is, maar een wereldmunt is heel lastig te realiseren. In de euro zitten negentien EU-landen en dat is al lastig genoeg. Er zijn soms grote verschillen tussen zuidelijke en noordelijke landen. Als dat bij zo’n klein clubje landen met gelijke welvaart lastig is, dan is het bij een munt voor de hele wereld onmogelijk.’’
Is het beter om in andere cryptovaluta te investeren?
Zeisberger: ,,Er zijn nog heel veel andere cryptomunten, zo’n achtduizend. Het zijn allemaal speculatievaluta, je kunt met geen van die munten echt betalen. Facebook heeft het geprobeerd met de libra, maar dat is tot nu toe niet gelukt. Als je wilt investeren in cryptogeld, zou ik niet alleen bitcoins kopen. Het is beter om je geld te spreiden over tien tot twintig valuta. Als je aandelen koopt, spreid je je geld over het algemeen ook over verschillende aandelen.’’
Boonstra: ,,Bitcoin is niet de mooiste of schoonste investering. Er zijn enorme datacentra nodig om bitcoins te delven en te beveiligen. Dat kost net zo veel stroom als het verbruik van Colombia, Israël of Tsjechië. Er zijn modernere vormen van digitale munten, minder energie-intensief. De achterliggende techniek van de bitcoin, de blockchain, is wel een belangrijke innovatie.’’
Francois: ,,Bitcoin blijft de belangrijkste cryptomunt, maar Ethereum en Chainlink zijn andere aantrekkelijke cryptomunten, de achterliggende techniek bij deze valuta is veelbelovend.’’
Meer weten over de invloed van Elon Musk op de koers? Kijk dan onderstaande video:
Kies voor het AD
In maart kiest Nederland een nieuw parlement. We willen allemaal dat de pandemie wordt bezworen, maar op wie moeten we stemmen om dat voor elkaar te krijgen? En hoe denken de politieke partijen over andere grote thema’s zoals economie, wonen, duurzaamheid, gezondheidszorg en veiligheid?
Wie zich goed wil voorbereiden op de Tweede Kamerverkiezingen zit goed bij het AD. Dagelijks praten onze verslaggevers je bij over de laatste ontwikkelingen. Aan de hand van onze analyses, interviews, achtergronden en een brede waaier aan opinies kun je bedenken wat je er zelf van vindt.
Je leest het AD al voor 1,20 per week.