2022 йилда 11 162 та объектнинг қурилиш ишлари белгиланган нормаларга тўғри келмаслиги боис рад этилган

АОКАда ўтказилган брифингда Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлиги ахборот хизмати раҳбари Саидносир Усмонов Ўзбекистонда қурилаётган уйларнинг сифати ва зилзилабардошлиги бўйича жамоатчиликда туғилаётган саволлар юзасидан жавоб берди:

Президентимизнинг 2022 йил 30 майдаги “Ўзбекистон Республикасининг сейсмик хавфсизлигини таъминлаш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 144-сон Фармони қабул қилинган.

Амалдаги ҳужжатлар асосида қурилиш объектларида аввало инсонларнинг хавфсизлигини таъминлаш бўйича муайян тизим асосида ишлар ташкил қилинади.

Хусусан, маълум бир объектнинг лойиҳасини тайёрлаш учун дастлаб архитектура режалаштириш топшириқлари ишлаб чиқилади, сўнг лойиҳа таклифи архитектура кенгаши томонидан кўриб чиқилади.

Қайд этиш керакки, республикамиз ҳудудлари сейсмик балл кўрсаткичлари бўйича зоналарга бўлинган.

Шундан келиб чиққан ҳолда, бош режаларда ҳудудларда объектларни жойлаштиришда мазкур сейсмик балл кўрсаткичлари инобатга олинади.

Лойиҳа ташкилотлари томонидан объектлар ҳудуднинг белгиланган сейсмик баллидан келиб чиққан ҳолда лойиҳалаштирилади.

Бундан ташқари, объектни лойиҳалаштиришдан олдин у жойлашган ер майдони бўйича топографик тасвир ва геологик тадқиқот амалга оширилади, шунингдек, грунт таркиби ва хусусиятлари, сизот сувлар сатхи ва шу каби бошқа масалалар ҳам ўрганилади.

Ушбу тадқиқот натижаларидан келиб чиққан ҳолда, объектни жойлаштириш, унинг қаватлар сони, фундаменти, конструкциялари ва габарит параметрлари бўйича лойиҳа ечимлари танланади.

Мазкур жараёнлардан кейин объектлар бўйича лойиҳа ҳужжатларини ишлаб чиқилади.

Бунда, эса сейсмик хавфсизлик ва мустаҳкамликни таъминлашга қаратилган шаҳарсозлик нормалари ва қоидаларига қатъий амал қилинади (ҚМҚ – 3.02.01-97,

ҚМҚ – 2.02.01-98, ҚМҚ – 2.01.03-19).

Объектнинг лойиҳа ҳужжатлари тайёр бўлгандан сўнг, ваколатли эксперт ташкилотлари томонидан экспертизадан ўтказилади.

Бунда ҳам сейсмик хавфсизлик ва мустаҳкамлик масалалари бўйича алоҳида кўриб чиқилади.

Қайд этиш керакки, мураккаблик дажаражси 4-тоифа объектлари қўшимча равишда Фанлар академияси ҳузуридаги Сейсмология институти томонидан ҳам сейсмик экспертизадан ўтказилади.

Ушбу тизим бўйича Президент ва Ҳукумат қарорлари ҳам қабул қилиниб, алоҳида тартиблар белгиланган.

Объект лойиҳасида сейсмик хавфсизлик ва мустаҳкамлик масалалари тўлиқ кўзда тутилганлиги бўйича ижобий экспретиза хулосалари олингач, қурилиш ишларини бошлашга рухсат берилади.

Объектларнинг қурилиш жараёнида эса 4 хил турдаги назорат ишлари юритилади.

Яъни, пудрат ташкилотининг ички назорати, лойиҳа ташкилотининг муаллифлик назорати, буюртмачи ташкилотининг техник назорати ва Инспекциянинг давлат назорати юритилади.

Шунингдек, бунда объектга олиб келинган қурилиш материаллари ва буюмлар сифати ҳам назоратга олинади.

Хусусан, қурилиш материаллари, конструкциялар ва буюмлар ҳудудий инспекция ҳузуридаги махсус синов лабораториялари томонидан ҳам синовдан ўтказилади.

Қурилиши якунланган объектларда барча норма ва талаблар тўлиқ бажарилганлиги ҳамда уларда ишлар сифатли бажарилганлиги тасдиқлангандан сўнг, фойдаланишга рухсат берилади.

Бунда, тегишли далолатномалар Инспекция томонидан он-лайн электрон тизим орқали тасдиқланади.

Эслатиб ўтаман бу тартиб Республикамизнинг барча қурилиш объектларига таълуқлидир.

Бугунги кунда Қурилиш ва коммунал хўжалигида назорат инспекцияси томонидан “Қурилишда давлат назорати” миллий ахборот тизими яратилиб, тўлиқ ишга туширилган.

Мазкур тизимга 30 823 та қурилиш объектлари киритилган бўлиб, қурилаётган объектларда назорат ишлари олиб борилмоқда.

Бироқ шуниси эътиборлики, инспекциянинг ўтган йили архитектура йўналиши бўйича олиб борган текширувлари натижасида 6102 та ноқонуний қурилишлар аниқланган.

Қурилиш-монтаж ишлари тугалланган бино ва иншоотлардан фойдаланишга рухсат бериш бўйича 16 576 та мурожаатлар келиб тушган.

Бунда, 11 162 та объектларнинг қурилиш ишлари, белгиланган нормаларга тўғри келмаслиги боис қатъий рад этилган.

Таъкидламоқчимизки, бугунги кунда қурилиш ишларида аввало сифат ва назоратга бирламчи масала деб қаралмоқда ва бу ишлар қатъий давом эттирилади.