گزارشی از بازداشتهای گسترده در شهرهای کردستان، کرمانشاه و ارومیه
🟣بیدارزنی: وضعیت فعالان کرد، توامان سرکوب و مقاومت
از تاریخ ۲۰ دیماه تا کنون، بازداشتهای پیوسته در ارومیه، پاوه، سنندج، جوانرود، کرمانشاه، دیواندره، اشنویه، سرپل ذهاب، بانه، سقز، ربط، بوکان، مریوان، کرج و... آغاز شده است. روز شنبه ۲۰ دیماه دو تن از دانشجویان حاضر در خوابگاه دانشگاه خوارزمی بازداشت شدند و در ادامه پنج دانشجوی دیگر با نامهای شپول خضری، دریا طالبانی، افشین ماماحمدی، سالار رهوی و سیروان نوری در مهاباد بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند.
تا کنون اسامی بیش از ۹۰ بازداشتی در اختیار رسانههای حقوق بشر کرد قرار گرفته است. کارگران، فعالان حقوق زنان، فعالان سیاسی، فعالان مدنی، فعالان محیط زیست، نویسندگان، روزنامهنگاران، معلمان، دانشجویان، زندانیان سیاسی سابق و حاشیهنشینانی که همگی در تشکیل کمیتههای مردمی جهت اطفای حریق آتشسوزی جنگلها، وقوع سیلها و زلزلهها و کمکرسانی بهوقت اپیدمی کرونا شرکت داشتند، در لیست بازداشت شدگان اخیر قرار دارند.
مخرج مشترک تمامی این دستگیریها که از آن به عنوان «ناپدیدسازی قهری» در شبکههای اجتماعی یاد میکنند، یورش به منازل بدون وجود حکم قضایی، محرومیت از حق تماس تلفنی با خانواده، محرومیت از اعلام وجود ضابطین پرونده و نهاد امنیتی بازداشت کننده، محرومیت از حق دسترسی به وکیل و تهدید خانوادهها جهت مسکوتگذاری اسامی جدید بازداشتشدگان بوده است.
بسیاری از آنان پس از گذران ۱۴ روز از بازداشت، طی یک تماس تلفنی چندثانیهای از زنده بودن خود و یا مواردی نظیر حضور در بازداشتگاه سپاه ارومیه یا سنندج خبر دادند. دامنهی این دستگیریها به بازداشت «رویا جلالی» فعال حقوق زنان در سنندج در روز گذشته نیز رسید.
🟣 سیاستهای اعمال شده در توزیع فقر و محرومیت در کردستان، کرمانشاه، اشنویه ارومیه و... طی دهههای گذشته، منجر به تشکیل سازمانهای مردم نهاد، کمیتههای محلهای و شوراهای مردمی در شهرها و روستاهای کردستان، کرمانشاه و ارومیه شده است. برای دفاع از حق زبان مادری و زنده نگاه داشتن زبان کردی، دهها مجلهی فرهنگی از سوی روشنفکران و نویسندگان و فعالان فرهنگی کرد تشکیل شد، انجمنهای محیطزیستی جهت اطفای حریق جنگلها، نجات کولبران مدفون در برفها و جلوگیری از سیاست نابودی پوششهای جنگلی مناطق مرزی کردستان (با اهداف تعریفی امنیتی/نظامی از سوی مرزبانی کل کشور) به مقابله و فعالیت مشغول شدند و از طرف دیگر با پروندهسازیهای امنیتی و صدور احکام حبس مواجهند.
در میان این بازداشتهای گسترده، اجرای احکام بازداشت شدگان #اعتراضات_آبان_۹۸ ، #دیماه_۹۶ و سایر فعالان سیاسی و فرهنگی کردستان نیز در حال انجام است. روز شنبه ۲۷ دی ۱۳۹۹، دو تن از اعضای گروه موسیقی زنان ”گلاریس“ کرمانشاه پس از احضار به ”پلیس امنیت“ نیروی انتظامی این شهر بازداشت و مورد بازجویی قرار گرفتهاند. از طرفی، همزمان با سرکوب و اعدام فعالان سیاسی بلوچ در زندانها و سهم اندک آنان در پوشش رسانهای گسترده، کولبران نیز با کشتاری روزمره روبهرو هستند. طوری که تنها طی ماه ژانویه ۲۰۲۱، دستکم ۱۵ کولبر در مرزهای کُردستان کشتە و زخمی شدەاند کە ۴۷٪ این موارد با شلیک مستقیم نیروهای مسلح کشتە و زخمی شدەاند.
در این بین، سرکوب حداکثری فعالان محیطزیست کردستان، مربوط به چند هفتهی گذشته نمیشود. در روزهای اخیر تعدادی از فعالان محیط زیست و از اعضای کمپین «زاگرسانه»، پس از انتشار فراخوان و فعالیت جهت کاشت بذر بلوط، به نهادهای امنیتی احضار و تهدید به بازداشت شدهاند. «زاگراسانه» با الگو گرفتن از طرح «جنگلانه» در پاییز سال ۹۷ به پیشنهاد «انجمن سبز چیا» و با همراهی سایر انجمنهای محیط زیستی زاگرسنشین، فعالیت خود را پیش برده است. پس از مرگ «شریف باجور»، محمد پژوهی، رحمت حکمتینیا و امید کهنهپوشی، حین اطفای حریق جنگلهای روستای سلسی، انجمن سبز چیا با افزایش حداکثری سرکوبها به حیات خود ادامه میدهد. اگر در بین بازداشت شدگان اخیر، نام فعالان سیاسی، روزنامهنگاران و...را در یک طرف قرار دهیم، به اسامی دیگری از کارگران و فرودستانی برخواهیم خورد که تشکیل کمیتههای محلی و شوراهای مردمی جهت برونرفت از فجایع به عنوان اتهام آنان درج شده است. مورد اخیر آن، تهیه، تولید و توزیع ماسک از سوی کمیتههای محلاتیای بوده است که با ناکارآمدی حاکمیت و ستاد مقابله با کرونا در کشور، خود به یاری ساکنان شهرها و روستاها شتافتند. وضعیتی که بدون اطلاعرسانی گسترده و ضرورت صحبت از احقاق حقوق آنان، در سکوت خبری سرکوب میشوند.
@bidarzani