پیامرسان ماتریکس
fidoماتریکس چیست؟
ماتریکس یک پروتکل آزاد برای ارتباط امن و نامتمرکز است. برای اینکه دید بهتری از چگونگی عملکرد ماتریکس داشته باشید، میتوانید آن را یک پیامرسان با شبکهای شبیه ایمیل تصور کنید. شما برای استفاده از آن مجبور به استفاده از یک اپلیکیشن خاص نیستید. نیاز به ساختن اکانت در یک سرور خاص ندارید و میتوانید انتخاب کنید که اکانت شما کجا میزبانی شود.
ماتریکس چطور کار میکند؟
هر کاربر به یک سرور متصل می شود، این سرور مانند خانه آنهاست. کاربران میتوانند در اتاقهایی که روی هر سرور ماتریکس ایجاد شدهاند، شرکت کنند، اتاقهای تازه بسازند و افرادی که دوست دارند را به آن اضافه کنند. اما شما محدود به افرادی که روی سرور شمایند نیستید، زیرا هر سرور با سرورهای دیگر ماتریکس هماهنگ است. شما میتوانید با هر کسی در هر سروری صحبت کنید. همچنین به این معنی است که شما میتوانید سرور خود را میزبانی کنید و به شما امکان کنترل تمام دادههایتان را میدهد. میزبانی شخصی همچنین به شما این امکان را میدهد که سرور خود را مطابق با نیازهایتان سفارشی کنید، از جمله به شما امکان اتصال به سایر شبکههای چت (مانند IRC، XMPP، Discord، Telegram و غیره) یا میزبانی رباتها را میدهد.
هر پیامی که در یک اتاق ارسال میشود با تمام سرورهای دیگری که در آن اتاق شرکت میکنند هماهنگ میشود. اگر یک سرور آفلاین شود، همه افراد حاضر در اتاق میتوانند به صحبت کردن ادامه دهند. هنگامی که آن سرور آنلاین شد، تمام پیامهایی که در زمان خاموش بودن از دست داده ارسال میشود.
چرا ماتریکس امن است؟
گفتگوهای خصوصی شما را میتوان با رمزگذاری انتها به انتها ایمن کرد. اگر بخواهم این روش را در سادهترین حالتش توضیح دهم، به این صورت است که برای هر کس یک جفت کلید خصوصی و عمومی ساخته میشود. کلید خصوصی نزد شماست و تنها شما به آن دسترسی دارید. اما کلید عمومی را همه میتوانند ببینند. وقتی شخصی میخواهد برای شما پیامی بفرستد، دادههای شما با استفاده از کلید عمومیتان رمز میشوند. باز کردن این رمز تنها با استفاده از کلید خصوصی شما ممکن است. بنابر این تنها کسانی که میتوانند پیامها را ببینند فرستنده و گیرنده پیام هستند. سرور نمیداند در مورد چه چیزی صحبت میکنید. همچنین با توجه به اینکه ماتریکس نامتمرکز است هیچ شخص، دولت یا شرکتی کنترل تمام سرورها را در اختیار ندارد و این امکان سوء استفاده از دادهها، اجبار کاربران به پذیرفتن شرایط خاص و یا فیلتر کردن ماتریکس را بسیار سخت میکند. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید این مقاله را بخوانید.
چطور از ماتریکس استفاده کنیم
برای شروع چت در Matrix باید برای یک حساب کاربری ایجاد کنید.
در Matrix یک حساب کاربری با یک سرور منفرد مرتبط است که به آن سرور خانگی گفته میشود. میتوانید فهرست کوچکی از برخی از سرورهای خانگی در دسترس عموم را برای انتخاب از اینجا پیدا کنید.
ساده ترین راه برای ثبت نام و امتحان کردن Matrix استفاده از Element، یک کلاینت مبتنی بر وب است. برای شروع به app.element.io بروید، به حساب کاربریتان وارد شوید و بلافاصله چت کنید. همچنین برنامه Element برای اندروید و iOS وجود دارد.
از آنجایی که Matrix یک استاندارد باز است، دهها برنامه برای انتخاب و استفاده از آن وجود دارد. هر کدام محیط کاربری متفاوت و ویژگی خاص خودشان را دارند. لیستی از محبوبترین آنها را میتوانید در اینجا برای سیستمهای مختلف ببینید.
بیشتر و دقیقتر بدانیم
برای آشنایی بیشتر و کاملتر میتوانید راهنمای اصلی و مفصلتر ماتریکس را به زبان انگلیسی و در اینجا بخوانید.