پژوهشگر فرهیخته‌ی پاوه‌ای درگذشت

خانم دکتر ثریا خدامرادی استاد مطالعات اسلامی دانشگاه ارفورت آلمان، اهل پاوه بر اثر ابتلا به بیماری سرطان دار فانی را وداع گفت.

سرکار خانم ثریا خدامرادی یکی از معدود ستارگان پرفروغ دانش، فرهیختگی و نواندیشی زنان در اورامان و کردستان بود. وی از مدتی پیش گرفتار بیماری سرطان شد و مدتها با آن دست و پنجه نرم کرد.

دکتر خدامرادی استاد مطالعات اسلامی در دانشگاه ارفورت آلمان بود. پروژه‌ی اصلی او مطالعات عرفانی در هندوستان بود. وی این اواخر به مطالعات کردی علاقه‌مند شده بود و پروژه‌ی مشترکی با دکتر اسماعیل شمس درباره‌ی عرفان اسلامی در کردستان و پیوند آن با آیین‌های بازمانده از دوران باستان، به ویژه یارسان و ایزدی تعریف کرده بود که قرار بود با همکاری یکی از استادان دانشگاه ارفورت به مرحله‌ی اجرا برسد ولی بیماری‌اش، مجال تداوم آن را نداد.

این بانوی فرهیخته، متولد روستای خانقاه در شهرستان پاوه بود. او با سخت‌کوشی و اراده‌ای محکم و خلل‌ناپذیر مراحل تحصیل را یکی پس از دیگری طی کرد و خودش را به مقام استادی و پژوهشگر ارشد در یکی از بهترین دانشگاه‌های آلمان رساند. دکتر خدامرادی در حوزه‌ی کاری‌اش متخصص بود و همه‌ی دانسته‌های خود را بدون هیچ خسّت علمی و بی‌مزد و منّت در اختیار همگان می‌گذاشت. او بسیار خوشخو و خوشرو و باوقار و بامتانت بود و در عین زندگی در اروپا هرگز از اخلاقیات و روحیات مردم زادگاه‌اش دور نشده بود.

دکتر شمس در یادداشتی که به مناسبت درگذشت وی منتشر کرد، نوشته است: او به پیشنهاد نگارنده یک گروه خصوصی خانوادگی به نام «خاطرات گندم» درست کرد و خاطرات مادر بزرگوارشان و برخی دیگر از بزرگان فامیل را ضبط می‌کرد و چند مورد آنها را برایم فرستادند که برای تاریخ و فرهنگ منطقه بسیار باارزش و گرانبها هستند.

وی افزود: بزرگی او تنها در دانش و تخصصش نبود. او یک زن سنّت‌شکن و شجاع و اندیشمند بود و در گروه‌های مختلف فکری تلگرامی حضور داشت و برخی اندیشه‌های سنّتی را در جامعه‌ی کردی با شجاعت و صراحت و صداقت به نقد می‌کشید. در گفت‌وگو با منتقدان که بیشتر هم مرد بودند، بسیار صبور و باحوصله بود و مدّتها با روش علمی و منطقی با آنان گفت‌وگو می‌کرد. هیچگاه ندیدم که قلمش از حوزه‌ی اخلاق و ادب ذرّه‌ای خارج شود. اگر در جایی احساس می‌کرد که برخی نقدهای منتقدان بر دیدگاه فرد دیگری از اعضای گروه روا نیست با صراحت و جسارت از آن فرد دفاع می‌کرد و اهل محافظه‌کاری و منزّه‌طلبی و تماشاگری نبود. او یک نواندیش دینی بود و پروژه‌ها و برنامه‌های بسیاری برای آینده داشت ولی اجل به او مهلت نداد. تواضع و فروتنی زایدالوصف او سبب شد که کمتر در جامعه‌ی کردستان شناخته شود. او در حالی از این دنیا رفت که فصل شکوفایی علمی و تکامل فکری‌اش تازه آغاز شده بود و با رفتن زودهنگام‌اش، جامعه‌ی فرهنگی و فکری ما یکی از امیدهایش را برای ارتقای اندیشه‌ی انتقادی از دست داد.

اصلاحوب این ضایعه را به جامعه‌ی محققان و اهل قلم کُرد، مردم پاوه و اورامانات و به‌ویژه به خانواده‌ی معزّز خدامرادی تسلیت عرض نموده، از درگاه خداوند حیّ لایموت، برای آن مرحومه رضوان الاهی و بهشت برین و برای بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل به دعا خواستار است.