مجازاتِ مجازی!
افزایش تعداد امتحانات و کوییزها در طول ترم از یک طرف و بالا رفتن محسوس حجم تکالیف و فعالیت‌ها نشان می‌دهد ترم مجازی جاری حسابی عرصه را بر دانشجویان تنگ کرده است. این در حالی است که با شروع کرونا در اسفند سال گذشته تصور می‌شد فشار درسی تا حد زیادی از دانشجویان کاسته و حتی تا آستانه دور کردن آنها از فضا تحصیلی پیش خواهد رفت.
هر چند این استدلال ترم گذشته در برخی دروس صدق می‌کرد اما با آغاز نیم سال دوم تحصیلی ۹۹ ورق به طور کامل برگشته است. با پیشنهاد وزارت علوم بسیاری از اساتید تصمیم گرفته‌اند نمره درس‌ها را میان آیتم‌های متفاوتی تقسیم کرده تا به این ترتیب علاوه بر آنکه دانشجویان را وادار به تلاش مستمر کنند، به گفته خودشان نگرانی از دست دادن یکجا نمره در پایان ترم را از آنها بر دارند.
البته کیست که نداند دلیل اصرار به چنین شیوه ارزشیابی، کاهش تقلب هم بوده است. با این وجود این روش تنها راه جلوگیری از تقلب نیست و اساتید به روش‌های دیگری نیز سعی در کاهشش دارند. مثلاً در اختیار گذاشتن زمان کمتر نسبت به استاندارد همیشگی آزمون، سخت کردن سوالاتش و یا تبدیل امتحان به چندین بخش و تحویل گرفتن جداگانه آن پارت‌ها از جمله حربه‌هایی است که در طول چند ماه گذشته به وفور شاهدش بوده‌ایم.
این راه‌ها اگر چه در نگاه نخست حرکت به سوی عدالت آموزشی و افزایش کیفیت دروس ارائه شده در ترم مجازی است، ولی چنانچه پا صحبت دانشجویان نشسته و از دید آنها به وضعیت ترم جاری نگاه کنیم، حقایق دیگری برایمان روشن می‌شود. به همین منظور شورای صنفی دانشکده چند وقت قبل فراخوانی را برای اطلاع از مشکلات آموزشی دانشجویان منتشر کرد.
این گلایه‌ها در اختیار آنتروپی قرار گفته و نزد این نشریه محفوظ است که نشان می‌دهد دانشجویان از وضع فعلی راضی نیستند. بسیاری از آنها به شیوه‌های ارزشیابی چند درس خاص معترض بوده و معتقدند کاهش زمان جز استرس و تقسیم نمرات در آزمون‌های متعدد چیزی جز کاهش پیوسته نمره شان ندارد.
دکتر باقرزاده، معاون آموزشی دانشکده نیز به مشکلات پیش روی دانشجویان در چنین روش‌های ارزشیابی که برای کاهش تقلب استفاده می‌شود آگاه بوده و حتی می‌گوید به اساتید پیشنهاد کرده تا امتحان‌ها را در زمان استاندارد برگزار کرده و حتی‌الامکان از تحویل گرفتن یک امتحان در چندین پارت پرهیز کنند. البته هنوز تأثیر این پیشنهاد و تغییرات احتمالی ناشی از آن در ارزشیابی‌ها به چشم نمی‌خورد و شاید برای دیدن اثرش باید تا ترم تحصیلی آینده صبر کرد.
به گزارش آنتروپی، تقلب و فعالیت کم دانشجویان، احتمالاً دو نگرانی اصلی اساتید در ترم مجازی است. با این حال باید یکطرفه به قاضی نرفت و این را هم در نظر گرفت که حضور نداشتن در محیط دانشگاه دانشجویان را از فضای باطراوت قبلی دور کرده و انگیزه‌هایشان را کاهش داده است. باید پذیرفت آموزش مجازی هر اندازه به سوی تکامل گام بردارد، باز هم هیچ گاه نخواهد توانست جای یادگیری در کلاس را بگیرد. مهم‌تر آنکه شاید افزایش فشار تحصیلی روی دوش دانشجویان در این شرایط نه تنها کمکی به جبران انگیزه‌های کاسته شده دانشجویان نکند، بلکه مزه شیرین یادگیری عمیق را بیش از پیش از آنها دور کند.