تهدید صلح در دوقطبی تشدید شده جهان
#عمادالدین_باقی
✍️برای یک مدافع حقوق بشر، حوادث جاری منطقه و غزه و اسرائیل بیش از آنکه از منظر سیاست مطرح باشد از منظر جنگ و صلح و آینده صلح در منطقه و جهان اهمیت دارد و از این زاویه آن را پیگیری می‌کند.
پس از آتش بس چند روز اخیر میان اسرائیل با فلسطینی‌های غزه، پرسش ها و نگرانی هایی درباره تداوم آتش بس و آینده این جنگ به وجود آمده است، اما چه این آتش بس دوام داشته باشد چه تمام شود و دوباره وقایع خونینی رقم بخورد، آنچه مسلم است پس از این جنگ، با جهان دیگری روبرو خواهیم بود، جهانی که نطفه‌های تازه‌ای از تخاصم و بذرهای تخریب #صلح_جهانی در آن کاشته شده است.
بنابراین ما با قضیه ای بزرگتر از تداوم یا عدم تداوم آتش‌بس روبرو هستیم. به عبارتی جنگ #اسرائیل با #فلسطینیان چه منجر به آتش بس شود چه نشود اما جنگ در سپهر گسترده‌تری به جریان افتاده است، اعتبار #قواعد_بین_المللی در مورد جنگ و صلح از بین رفته و اعتماد به ارزش‌هایی که دولت‌های غربی مدعی آنند رنگ باخته است. در منطقه، دشمنی با اسراییل عمیق تر شده و نفرت از #صهیونیسم بیش از گذشته در جهان به وجود آمده است.
دوقطبی شدیدی که در پی جنگ حماس و اسرائیل در سطح جهان ایجاد شد نشان دهنده عمق مشکل و ظرفیت بالای مسئله فلسطین برای ایجاد تضادهای جهانی است و به این سادگی‌ها حل شدنی نیست. دولتی که خودش بخشی از مشکل است نمی‌تواند رافع آن باشد.
نه تنها شکاف دنیای غرب و جهان اسلام که روند کاهنده و آرامی داشت عمیق تر شد بلکه شکاف حوزه عمومی و‌حوزه سیاسی در خود غرب هم وسیع شد. فقط چند نمونه را به عنوان مثال ذکر می‌کنم:
درست پس از انکه #بایدن در اوج حملات سنگین اسراییل به غیرنظامیان وارد اسراییل شده و می گوید: «ظهر بخیر. لطفاً بفرمائید. من برای اعلام یک پیام به اسرائیل آمده ام. شما تنها نیستید. شما تنها نیستید. اگر اسرائیل وجود نداشت، باید آن را اختراع می کردیم....ما چندین دهه است که برتری کیفی نظامی اسرائیل را تضمین کرده ایم. در اواخر این هفته، من از کنگره ایالات متحده برای یک بسته حمایتی بی سابقه برای دفاع از اسرائیل درخواست خواهم کرد».
و رابرت اف کندی جونیور، نامزد ریاست جمهوری آمریکا می گوید: «اسرائیل برای ما یک سنگر است، مانند داشتن یک ناو هواپیمابر در خاورمیانه است. این قدیمی ترین متحد ماست. اگر اسرائیل ناپدید شود، روسیه، چین و کشورهای بریکس پلاس 90% نفت جهان را کنترل خواهند کرد و این یک فاجعه برای آمریکا خواهد بود»،
یهودیان شهر نیویورک ایستگاه مرکزی راه آهن در شلوغترین ساعات رفت آمد این مرکز را اشغال کرده و خواهان آتش بس شده اند. آنها شعار دادند ما اینجا گرد آمدیم نه به نام خودمان بلکه برای حمایت از فلسطینان ساکن غزه.
نظرسنجی رویترز که پس از حمله ۷ اکتبر انجام شده نشان می دهد که در آمریکا تنها ۲۰ درصد نسل نوجوان (Gen Z) از اسرائیل حمایت می کنند و فقط ۳۴ درصد حماس را مقصر دانسته اند. در فضای دو قطبی ایجاده شده پس از جنگ، بخش قابل توجهی از آنان با فلسطین همدل هستند.
ان بویر دبیر سرویس ادبیات و برنده چایزه پولیتزر ازنیویورک تایمز استعفا می دهد و می گوید: سفید شویی جنایات اسراییل در ۷۵ سال اشغال، بس است.
اعضای ناتو دچار تضاد شده اند. اردوغان رییس جمهور ترکیه و عضو ناتو می گوید: «شبه‌نظامیان حماس مجاهدانی هستند که از کشور خود دفاع می‌کنند» و امانوئل ماکرون خواستار تشکیل یک ائتلاف بین‌المللی علیه حماس شد.
در حالی دولت فرانسه از اسراییل حمایت قاطع می کند داوید گیرو نماینده مجلس فرانسه می گوید: این به اصطلاح "اخلاقی ترین ارتش جهان" کودک ۹ ساله فلسطینی را مجبور کرده تا یک کیف مشکوک به بمب را بجای آنها باز کند که به این رفتار استفاده از سپر انسانی می‌گویند.
و باز در همان فرانسه یک وکیل بین المللی فرانسوی ۳۰۰ وکیل از سراسر جهان جمع کرده تا علیه اسراییل شکایت و از حقوق مردم فلسطین دفاع کنند. او به مردم غزه گفت: شما کسی را نداشتید که از شما محافظت کند، اما اکنون ارتشی دارید که می‌تواند از شما در دادگاه‌های بین المللی و ملی محافظت کند.
نخست‌وزیران اسپانیا و بلژیک در جریان سفر به مصر ضمن انتقاد از «تخریب نوار غزه» خواستار «به رسمیت شناختن کشور فلسطین» شدند و تل‌آویو سفرای اسپانیا و بلژیک را احضار کرد و گفت آنها از «تروریسم» حمایت می‌کنند.
به نوشته یورو نیوز جنگ اسرائیل با حماس آرایش سیاسی در کشورهای اروپایی را تحت تاثیر قرار داد: اسپانیا؛ شکاف بین نخست‌وزیر سوسیالیست و متحدانش، بریتانیا؛ اختلاف داخل حزب کارگر، ایرلند؛ درخواست شین‌فین برای پایان «اشغال فلسطین».
یونان؛ شکاف در سیریزا، فرانسه؛ تعمیق شکاف در اردوگاه چپگراها».
این تضادها تا درون برخی خانواده ها هم رفته برای مثال آنجلینا جولی بازیگر آمریکایی اسرائیل را متهم به «بمباران عمدی جمعیت گرفتار شده در غزه» کرد ولی جان وُیت، پدرش دیدگاه‌های دخترش را به شدت مورد انتقاد قرار داده و او را به انتشار «دروغ» در شبکه‌های اجتماعی متهم کرده و در پاسخ گفته دخترش «دروغ»ها را باور کرده و واقعیت این است که اسرائیل «از خاک خودش و مردمش محافظت می‌کند.
بنابراین جهان فرسنگ ها به عقب برگشته و از صلح دور شده، ایده دو کشوری که همواره به عنوان تنها راه صلح در منطقه مطرح بوده (و به زعم نگارنده هنوز می تواند مطرح باشد) زیر سوال رفته و با توجه به تعبیر اخیر کندی که غرب اسرائیل را به عنوان ژاندارم خود تعبیه کرده، این تصور به وجود آمده که ایده دو کشوری یعنی نهادینه کردن یک تضاد دائمی در منطقه. تضعیف شدن ایده دو کشوری در خاورمیانه زمینه بروز درگیری گسترده‌تری میان غربی‌های حامی اسرائیل با مردم این منطقه است.
این یادداشت درآمدی است بر یادداشت دیگری درباره پیش شرط‌ها و ضرورت‌های صلح در منطقه و اسرائیل با فلسطینیان.
📢 سرمقاله روزنامه سازندگی شماره ۱۵۷۹ پنجشنبه ۹ آذر ۱۴۰۲ صفحه ۱ (روزنامه سازندگی با عنوان عقبگرد جهان منتشر کرده است).
📡 کانال گفتارهای باقی
https://t.me/emadbaghi
وبسایت
www.emadbaghi.com