تخم‌مرغ‌های جهادی
احداث مرغداری از طرف گروه جهادی شهید وزوایی در مناطق محروم نهبندان
از قدیم گفته‌اند به جای ماهی دادن به انسان نیازمند، ماهی‌گیری را یاد او بدهید تا بدون نیاز به شما بتواند گلیمش را از آب بیرون بکشد. بچه‌های گروه جهادی شهید وزوایی بسیج دانشجویی نیز که چندسالی است بر محرومیت‌زدایی از شهرستان نهبندان استان خراسان جنوبی تمرکز دارند، تصمیم گرفتند احداث یک مرغداری کوچک را در این منطقه پیگیری کنند. این پروژه که از مهر سال گذشته آغاز شده بود، اوایل هفته جاری افتتاح شد تا گام کوچکی برای توانمندسازی مردم این منطقه برداشته شود. به همین بهانه سراغ علی یوسفی‌مقدم، مسئول گروه جهادی شهید وزوایی رفتیم و درباره این پروژه گفت‌وگوی کوتاهی با او انجام دادیم تا از چند و چون کار اطلاع بیشتری کسب کنیم.
شهرستان نهبندان در کجا قرار دارد؟ چند نفر در آن ساکن هستند و به‌طور کلی وضعیت آن چگونه است؟
نهبندان شهرستانی در جنوب شرقی استان خراسان جنوبی است که حدود 1600 کیلومتر با تهران فاصله دارد و از جنوب به سیستان می‌رسد و از شرق همسایه کشور افغانستان است. این شهرستان جمعیتی بالغ بر 60 هزار نفر دارد. طبق بررسی‌های مراکز مختلف نهبندان را می‌توان محروم‌ترین شهرستان ایران دانست. البته این آمار مربوط به سه سال پیش است و گروه جهادی ما آمار جدیدتری در اختیار ندارد. منطقه هدف گروه جهادی شهید وزوایی برای فعالیت‌های فرهنگی، عمرانی، بهداشتی و... بخش شوسف این شهرستان است که چندین روستا را دربرگرفته و مرغداری مورد اشاره در یکی از این روستاها احداث شده است.
چه شد که بچه‌های گروه به فکر احداث مرغداری افتادند؟
از اصلی‌ترین اهداف و نگرش‌های گروه جهادی شهید وزوایی از ابتدای فعالیت تاکنون، انتخاب پروژه‌هایی در راستای توانمندسازی اقتصادی روستاهای هدف (در مناطق محروم) بوده که در این زمینه معمولا کانال‌کشی جهت هدایت آب برای کشاورزی از اصلی‌ترین پروژه‌های انتخابی گروه بوده، چراکه کانال‌کشی منجر به کاهش هدررفت آب و در نتیجه افزایش زمین‌های زیر کشت و ایجاد اشتغال به‌صورت محلی برای مردم منطقه می‌گردد. در راستای همین هدف و به‌منظور ایجاد شغل‌های دیگر به‌طور مستقیم و پس از مشورت با مسئولان قرارگاه پیشرفت و آبادانی و اهالی و همچنین برخی کارشناسان منطقه و با درنظرگرفتن ملزومات ایجاد شغل در چنین مناطقی که محدودیت‌های خاص خود را دارد، ایده ایجاد یک مرغداری در مهر و آبان سال 97 بین بچه‌های گروه مطرح شد.
ظرفیت این مرغداری چقدر است؟ ساخت آن چه مدت طول کشید؟
از آنجاکه ساخت مرغداری اولین پروژه گروه جهادی شهید وزوایی در این حوزه بود، تصمیم گرفتیم ظرفیت بالایی برای این مرغداری در نظر گرفته نشود و در نتیجه به ظرفیت 500 مرغ رسیدیم. البته در انتخاب این تعداد، متراژ مکان مرغداری هم تأثیر داشت.
در مورد مکان مرغداری نیز با توجه به شناسایی‌های انجام شده، مشخص شد که چند تن از اهالی روستا خانه خرابه‌ای را در چندصد متری خانه‌های روستا دارند که با بازسازی و تعمیرات، قابل استفاده برای مرغداری است. بنابراین یکی از پروژه‌های تعریف‌شده در اردوی جهادی بهمن‌ماه گروه، بازسازی و آماده‌سازی این خانه جهت احداث مرغداری بود و در نهایت پس از گذشت حدود سه ماه این مرغداری آماده بهره‌برداری گردید.
نوع مرغداری سنتی است یا صنعتی؟ دلیل خاصی داشته؟ نوع مرغ‌های آن گوشتی است یا تخم‌گذار؟
با توجه به اینکه تجربه گروه جهادی در این زمینه محدود و منطقه نیز از لحاظ امکانات بسیار محروم بود (به‌گونه‌ای که آب و گاز در آنجا وجود ندارد و برق هم سال 93 به روستا آمده است!) و اهالی هم به سختی به کارها و تکنولوژی‌های جدید روی می‌آورند، تصمیم گرفتیم این مرغداری به شیوه سنتی ساخته شود. در مورد انتخاب نوع مرغداری از نظر تخم‌گذار یا گوشتی نیز به‌دلیل سخت‌بودن پرورش مرغ گوشتی و وجود موانع بهداشتی و مجوزهای بیشتر مرغ تخم‌گذار را انتخاب کردیم و به کمک اهالی به بازاریابی تخم مرغ محلی (بانطفه و بدون نطفه) پرداختیم.
برآورد هزینه احداث مرغداری چگونه بوده؟ تاکنون چقدر صرف آن شده است؟
پیش از اجرای پروژه با حضور یکی از مرغداران محلی و همچنین یکی از کارشناسان حوزه اشتغال‌زایی، به برآورد هزینه‌های مرغداری از ابتدا تا مرحله سوددهی پرداختیم. برآورد اولیه ما در حدود 25 الی 30 میلیون تومان (با توجه به تغییر قیمت دان) بوده که تا کنون حدود 9 میلیون تومان جهت بازسازی و تجهیز مرغداری هزینه شده است.
مرغداری در اختیار چه کسانی قرار داده می‌شود؟ سود آن به چه کسی می‌رسد؟
گروه جهادی شهید وزوایی در هر منطقه‌ای که وارد می‌شود، سعی می‌کند پروژه‌هایی انجام دهد که منفعتش به همه ساکنان منطقه برسد. به همین دلیل معمولا پروژه‌هایی فردی مثل ساخت یا تعمیر خانه برای یک خانواده خاص انتخاب نمی‌شود. از جمله معضلات این پروژه نیز همین مسأله بود که چگونه می‌توان کاری کرد که سود احداث مرغداری به همه ساکنان روستا برسد، چراکه نهایتا در این مرغداری چند خانوار شاغل به کار می‌شوند. در این باره با چندتن از دوستانی که در مسائل اقتصادی و حقوقی فعالیت داشتند، صحبت و مشورت کردیم و به این نتیجه رسیدیم که بهتر است اوراق قرضه مدت‌دار به اهالی روستا عرضه کنیم؛ به این صورت که 25 میلیون برآورد هزینه احداث مرغداری به صورت اوراق 50 هزارتومانی به اهالی روستا فروخته شود. مبلغ 50 هزارتومانی اوراق نیز به‌گونه‌ای انتخاب شده که مردم روستا توانایی خرید آن را داشته باشند، چراکه در این روستا از حدود 100 خانوار بین 10 تا 13 خانواده شاغل هستند و باقی خانواده‌ها با یارانه زندگی خود را می‌گذرانند و تعداد معدودی هم به قاچاق مشغول هستند. سود مرغداری هم بعد از کم‌کردن هزینه‌های احداث بر اساس میزان سرمایه‌گذاری و اوراق خریداری شده هر فرد به او پرداخت می‌شود.
با توجه به نیاز برای تصمیم‌گیری درباره مدیریت مجموعه و معضلاتی که اهالی منطقه در سازگاری و تفاهم با یکدیگر دارند، امکان واگذاری مالکیت به همه اهالی وجود نداشت و 4 خانواده‌ای که مالک زمین مرغداری بودند، بعد از پایان مدت اوراق قرضه مالک مرغداری می‌شوند.
البته از آنجا که گروه جهادی قصد کار به صورت خیریه را ندارد، مقرر شد خود اهالی نیز در سرمایه‌گذاری اولیه مشارکت کنند و هزینه‌هایی که گروه جهادی برای احداث مرغداری انجام می‌دهد، از محل سود مجموعه تسویه گردد.