اِشغال سرزمین مایه افتخار نیست. حمایت دروغین اسرائیل از حقوق دگرباشان جنسیِ فلسطین
نوشته اِما گراهام-هریسون، ساکن اورشلیم
گاردین، ۱۶ ژوئن ۲۰۲۴
ترجمه از کانال تلگرام منشور آزادی، رفاه، برابری
چند روز پیش که داود، از فعالان قدیمی حقوق دگرباشان جنسی، در بندر قدیمیِ یافا – از مراکز تاریخیِ فرهنگ مردم فلسطین – از کنار پرچم‌های رنگین‌کمانی که به مناسبت «ماه افتخار» دگرباشان جنسی برافراشته شده‌اند، با بی‌اعتنایی رد شد، موجی از انزجار نسبت به دولت اسرائیل را برانگیخت.
نوامبر گذشته، دولت اسرائیل دو تصویر از غزه را در اینستاگرام خود منتشر کرد. در یکی از آنها سربازی اسرائیلی در کنار ساختمان‌های غزه، که در حمله‌های هوایی اسرائیل به تلی از خاک تبدیل شده‌اند، پرچمی رنگین‌کمانی به‌دست گرفته که روی آن با خطی خرچنگ‌قورباغه‌ای نوشته شده: «به‌نام عشق». در تصویر دوم، همان سرباز این بار در کنار یک تانک، درحالی که نیش‌اش تا بناگوش باز شده، پرچم اسرائیل را به‌دست گرفته که بالا و پایینِ آن با رنگین‌کمان تزیین شده است. در زیر هر دو تصویر نوشته شده: «نخستین پرچم افتخار دگرباشان جنسی که تاکنون در غزه برافراشته شده است». در آن زمان، بر اساس آمار وزارت بهداشت غزه، اسرائیل بیش از ۱۰هزار فلسطینی از جمله ۴هزار کودک را کشته بود. اکنون تلفات انسانیِ غزه به بیش از ۳۷هزار نفر رسیده است و بیش از یک میلیون نفر در آستانه مرگ از گرسنگی قرار دارند.
داود از شهروندان فلسطینیِ ساکن اسرائیل است که ما از بیم بازداشت و تحت‌تعقیب قرارگرفتن او به اتهام همبستگی با مردم غزه و مخالفت با جنگ نام‌اش را تغییر داده‌ایم. او می‌گوید «من نیز بهره‌برداری نفرت‌انگیز اسرائیل از پرچم افتخارِ دگرباشان جنسی در غزه را دیدم. راستش در روزگاری که سایه مرگی هولناک روی سر همه ما سنگینی می‌کند، نمی‌توانم ببینم که پرچم افتخار دگرباشان جنسی این‌گونه مورد سوءِ‌استفاده قرار می‌گیرد. این اقدام دولت اسرائیل واقعاً حال آدم را به هم می‌زند. تهوع‌آور است». فیلیپ ایوب، استاد روابط بین‌الملل در کالج دانشگاه لندن که دربارة آمیزش سیاست و حقوق دگرباشان جنسی تحقیق می‌کند، می‌گوید واکنش داود را بسیاری از دگرباشان جنسی در سراسر جهان به اشتراک گذاشته‌اند. او می‌افزاید: «اگر نگاهمان را صرفاً به سربازِ پرچم به‌دست معطوف نکنیم و به زمینه کلیِ این تصویر – تل خاکی که قبلاً خانه مردم غزه بوده است – توجه کنیم، درخواهیم یافت که این‌گونه گرامی‌داشتِ پرچم افتخار حقوق دگرباشان جنسی بی‌حرمتی آشکار به تمام انسان‌هایی است که در زیر این پرچم برای حقوق خود جنگیده‌اند»
انتشار این تصویرهای غزه بخشی از یک کارزار بین‌المللیِ دیرپاست که منتقدان‌اش آن را «شست‌وشوی رنگین‌کمانی» (pinkwashing) می‌نامند، زیرا، به‌نظر آنان، هدفِ آن حمایت از دولت اسرائیل از طریق معرفی آن به‌عنوان مدافع حقوق دگرباشان جنسی و مخالف آشکار هویتی فلسطینی است که سخت همجنس‌گراستیز است. به‌گفته ساعد عطشان، رئیس بخش مطالعات صلح و جنگ در دانشکده سوارتمور و مؤلف کتاب فلسطینِ دگرباش و امپراتوریِ نقد، این کارزار، حمایت جهانی از حقوق دگرباشان جنسی را دستاویز قرار می‌دهد تا سیاست ناسیونالیسم افراطیِ اسرائیل را پیش ببرد و ستم بر مردم فلسطین را مشروعیت بخشد. او می‌گوید، انتشار این تصویرها بیانگر علاقه راستین دولت اسرائیل به حقوق دگرباشان جنسی نیست – دولتی که وزیر دارایی‌اش خود را به‌صراحت یک «همجنس‌گراستیزِ فاشیست» نامیده است – بلکه در راستای استراتژیِ دست‌یابی به اهداف سیاسی است. عطشان می‌گوید «دولت اسرائیل مخاطبان مختلفی دارد». وقتی خطاب به طرفداران حقوق دگرباشان جنسی در داخل یا بیرون از اسرائیل سخن می‌گوید، بساط همین گفتمان شست‌وشوی رنگین‌کمانی را عَلَم می‌کند و می‌کوشد اسرائیل را مأمن و پشت‌و‌پناه همجنس‌گرایان نشان دهد. اما هنگامی که مخاطبان‌اش همجنس‌گراستیزانِ داخل یا صهیونیست‌های مسیحیِ خارج هستند، «از منظر گفتمان همجنس‌گراستیزیِ محافظه‌کاران مذهبی، طرفداری از «ارزش‌های خانواده»، و نفرت از دگرباشیِ جنسی سخن می‌گوید».
وقتی رائوده مورکوز، از شهروندان فلسطینی در اسرائیل که وکیل مدافع، فعال حقوق بشر، و برنده جایزه حقوق بشر است، این خبر را شنید که تل‌آویو امسال می‌خواهد برای دگرباشان جنسی راه‌پیمایی افتخار برگزار کند شگفت‌زده شد و خطاب به دولت اسرائیل گفت: «آیا فکر می‌کنید ما نمی‌بینیم که شما هر روز مردم غزه را بمباران می‌کنید؟ و حال شما می‌خواهید مردم را به راه‌پیمایی برای دفاع از حقوق دگرباشان جنسی دعوت کنید!؟ آخر در این اوضاع چه کسی به دفاع شما از حقوق دگرباشان جنسی اهمیت می‌دهد؟ راستش را بخواهید این دفاع برای من هیچ اهمیتی ندارد، زیرا وقتی ما فلسطینی‌ها به‌عنوان انسان حقوق برابر با دیگران نداشته باشیم، معلوم است که به‌عنوان دگرباش جنسی نیز حقوق برابر نخواهیم داشت». به‌نظر مورکوز، این خبر خاطره دو دهه پیش یعنی سال ۲۰۰۶ را برای او زنده می‌کند. در آن زمان نیز اسرائیل درگیر جنگ با غزه بود، و مورکوز در رأس گروهی از فعالان حقوق دگرباشان جنسیِ فلسطینی کارزاری برای تحریم راه‌پیمایی دولتی در اورشلیم راه انداخته بود. او می‌گوید: «نه آن زمان وقت مناسب برای این‌گونه راه‌پیمایی‌ها بود و نه اکنون. در واقع، باید گفت در اسرائیل نه فقط زمان بلکه نفس موضوع راه‌پیماییِ افتخار برای حقوق دگرباشان جنسی هیچ محلی از اِعراب ندارد، چراکه اِشغال سرزمین مایه افتخار نیست، چه ۲۰۰۶ باشد و چه اکنون». از نظر بسیاری از دگرباشان جنسیِ فلسطین، عمق مرگ و ویرانی در غزه مبارزه برای حقوق دگرباشان را به امری ثانوی تبدیل کرده است. داود می‌گوید «برای من اکنون نه پرچم افتخار دگرباشان جنسی بلکه پرچم فلسطین است که باید برافراشته شود».
پیشینه اسرائیل درباره حقوق دگرباشان جنسی از ممنوعیت تبعیض جنسی، به‌رسمیت‌شناختن ازدواج همجنس‌گرایان (اگرچه هنوز قانونی نشده است)، و مجاز بودن زندگی مشترک همجنس‌گرایان حکایت می‌کند. رتبه اسرائیل در مورد شاخص برابری حقوق دگرباشان جنسی از بسیاری از کشورهای همسایه بالاتر است، و در سطح جهان نیز پنجاهمین کشور است. فلسطین در رتبه صد و چهل و ششم قرار دارد، و رابطه جنسیِ توافقیِ همجنس‌گرایان در کرانه غربی – و نه غزه – قانونی است.
اما، فعالان حقوق بشر و دانشگاهیان می‌گویند، در روزگاری که دگرباشان جنسیِ غزه مثل تمام فلسطینی‌های دیگر در مقابل بمب‌های اسرائیل هیچ پناهی ندارند، نام بردن از اسرائیل به‌عنوان پناهگاه دگرباشان جنسیِ منطقه یکسره ظالمانه و ریاکارانه است.
ایوب، از دانشگاه UCL، می‌گوید در دیواری که اسرائیل دور فلسطینیانِ غزه کشیده هیچ‌گونه «روزنه رنگین‌کمانی» وجود ندارد که کسی بتواند غزه را ترک کند و در اسرائیل زندگی کند. عبارت‌پردازی اسرائیل درباره حقوق دگرباشان جنسی زندگی را برای دگرباشان فلسطینی حتی سخت‌تر می‌کند، زیرا این اندیشه را تقویت می‌کند که گویا دگرباشیِ جنسی در هیچ جای دیگر وجود ندارد. ... لفاظی اسرائیل بر این واقعیت سرپوش می‌گذارد که در جاهای دیگر فعالان دگرباش فلسطینی و فلسطینی‌های دگرباش وجود دارند». تبلیغات رسمی دولت اسرائیل حتی از برابری حقوقیِ رایج برای اکثریت یهودیانِ جامعه دگرباشان جنسیِ اسرائیل نیز سبقت می‌گیرد. ایوب می‌گوید «فلسطین جامعه‌ای مردسالار و همجنس‌گراستیز است. اما اسرائیل نیز چنین است. البته در اسرائیل حقوق دگرباشان جنسی بیشتر از دیگر کشورهای خاورمیانه رعایت می‌شود، اما حتی در آنجا نیز این حقوق محدود است و نمی‌توان آن را پیشرفت به شمار آورد».
در مورد برخورد سازمان‌های امنیتیِ اسرائیل با دگرباشان جنسیِ فلسطینی در مناطق اشغال‌شده کرانه غربی و غزه گزارش بلند و مستندی وجود دارد که نشان می‌دهد این برخورد نتایج ویرانگر و گاه مرگباری داشته است. یک دهه پیش، یکی از اعضای سازمان‌های امنیتی اسرائیل شهادت داد و گفت « در دوران آموزشی برای خدمت در سازمان به ما یاد می‌دادند که به‌جای کلمه gay (مردِ همجنس‌گرا) کلمات دیگری را در زبان عربی به کار ببریم و آن را سانسور کنیم. اگر شما همجنس‌گرا بودید و کسی را می‌شناختید که او یک فرد تحت تعقیب را می‌شناخت، و دولت به اطلاعاتی درباره این فرد نیاز داشت، اسرائیل زندگی شما را سیاه می‌کرد». سال پیش، یک فلسطینی از اهالی نابلس در ملاءِ عام اعدام شد. او به همکاری با سازمان امنیت داخلیِ اسرائیل، شین بِت (Shin Bet )، اعتراف کرده و گفته بود بازجویانِ این سازمان ویدئویی از رابطه جنسی او را با مرد دیگری نشان داده و تهدید کرده بودند که اگر همکاری نکند آن را منتشر خواهند کرد.
گروه‌های حقوق بشری می‌گویند دگرباشان فلسطینی در مناطق اشغال‌شده هم در خانواده و هم در سطح جامعه از تبعیض و خشونت جنسی رنج می‌برند. دگرباشانی نیز که به‌طور قاچاقی از مناطق اشغالی وارد اسرائیل می‌شوند تا شاید زندگی بهتری داشته باشند، به جای زندگی بهتر با خشونت‌های نژادپرستانه، موانع بوروکراتیک، و اذیت و آزارهای طولانی رو به رو می‌شوند. دگرباشان فلسطینی که به اسرائیل پناه می‌آورند همیشه از تسهیلات بهداشتی و اجازه اقامت محروم‌اند. آنان می‌خواهند مأمنی برای خود پیدا کنند، اما به‌جای مأمن با خشونت و استثمار و، به‌گفته یکی از مجلات، با «زندگی در جهنم» مواجه می‌شوند.
داود می‌گوید، مدت‌ها پیش از جنگ جاری به این نتیجه رسیده بوده که با دگرباشان جنسیِ یهودی در اسرائیل وجه مشترک چندانی ندارد. او فلسطینی‌های ترانسی را به یاد می‌آورد که از کرانه غربی به اسرائیل پناه آورده بودند. اکثر آنها حتی طاقت یک ساعت دوری از دریای مدیترانه را نداشتند، اما اکنون که به اسرائیل آمده بودند دولت اجازه نمی‌داد به ساحل دریا بروند. برخی از آنان که توانسته بودند دریا را ببینند غرق اشک شده بودند. «با خود فکر می‌کنم، من چه وجه مشترکی می‌توانم با همجنس‌گرایانی داشته باشم که تمام فکر و ذکر‌شان این است که پدر و مادرشان از آلمان یا اسپانیا به اسرائیل بیایند و با او زندگی کنند، حال آن‌که من در اینجا حتی اجازه ندارم بستگانم را در مناطق اشغالی ببینم. ما در دو دنیای متفاوت زندگی می‌کنیم». داود می‌گوید، جنگ غزه این واقعیت را آشکارتر از پیش به او نشان داده که حتی اگر دگرباشان فلسطینی با این مسائلِ اساساً متفاوت رو به رو نمی‌شدند، بازهم امکان اندکی برای مبارزه مشترک آنها با دگرباشان یهودیِ اسرائیل وجود داشت، زیرا بیشتر اینها حقوق ویژه خود در یک حکومت یهودی را به منافع «مشترک»شان با دگرباشان فلسطینی ترجیح می‌دهند. او اضافه می‌کند که بسیاری از همتایان یهودیِ او در اسرائیل ادعای خود درباره برابری را تابع تمایل‌شان به خدمت در دولت اسرائیل و مردن در جبهه‌های جنگ او، که عمدتاً علیه مردم فلسطین است، کرده‌اند. به‌نظر داود، در واقع دگرباشان یهودی می‌گویند «ما مایلیم در جنگ علیه مردم فلسطین شرکت کنیم تا دولت به ما ستم نکند. آنان می‌خواهند با کشتن مردم فلسطین حقوق خود را به دست آورند».
یحلی (Yahli) یک زن ترانسِ یهودی است که در روز راه‌پیمایی افتخارِ تل‌آویو به تظاهرات ضدجنگ پیوست، تظاهراتی که شعارش «نه به شست‌وشو با خون به نام ما» بود. او با نقد داود بر جامعه دگرباشان اسرائیل موافق است. می‌گوید «بسیاری از اعضای جامعه دگرباشان اسرائیل به این اندیشه رسیده‌اند که به دولت خدمت کنند و سرسپرده آن باشند تا شاید جامعه آنها را بپذیرد». این بینش، که در آن دگرباشیِ جنسی تحت شعاع هویت ملی قرار می‌گیرد، در راه‌پیمایی افتخارِ ماه جاری در تل‌آویو حضور چشمگیری داشت، راه‌پیمایی‌ای که به یک کنسرت آرامِ موسیقی در کنار دریا تبدیل شد. این کنسرت برای دفاع از آزادی گروگان‌های اسرائیلی [در دست حماس] و بزرگ‌داشت سربازان دگرباشی برگزار شد که در ارتش اسرائیل خدمت می‌کنند، و در آن به شهروندان فلسطینیِ کشته شده در جنگ غزه هیچ اشاره‌ای نشد. از جمله استوری‌هایی که در این رویداد به اشتراک گذاشته شد تصمیم یک زن ترانس مبنی بر عدم تغییر هویت جنسیِ رسمی خود بود برای آن‌که بتواند همچنان در ارتش بماند و در غزه بجنگد.
مورکوز در شگفت است از اسرائیلی‌هایی که کشور خود را پناهگاهی دموکراتیک برای جامعه دگرباشان جنسی در منطقه جنگی می‌دانند، خاصه وقتی که مدارای واقعی به ندرت از محدوده تل‌آویو فراتر می‌رود، و [خطاب به آنان] می‌گوید: «شما چه‌گونه می‌توانید به دموکراسیِ خود ببالید در حالی که این دموکراسی میلیون‌ها نفر از مردم فلسطین را سرکوب می‌کند؟».
کانال تلگرام منشور آزادی، رفاه، برابری
۲۰ تیر ۱۴۰۳