از مطالبه‌گری تا اقدام عملی
نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در ساماندهی کودکان زباله‌گرد در زمان شیوع کروناپدیده زباله‌گردی کودکان یکی از مسائل مهمی است که سال‌هاست توجه سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در حوزه کودکان را به خود معطوف کرده است. در این مدت برخی مسئولان نیز تلاش‌هایی برای مقابله با این مشکل داشته‌اند اما یا به دلیل نبود اراده کافی و یا دلایل دیگر ازجمله سود بسیار هنگفت برای همه عاملان دخیل در مبحث زباله تاکنون اقدام عملی موثری برای این موضوع انجام نشده است.
سازمان‌های مردم نهاد که به عنوان واسط بین مردم و دولت نقش مطالبه‌گری در احقاق حقوق جامعه مخاطب خود را دارند همواره نشان داده‌اند آمادگی این را دارند که با استفاده از تجربیات عملی خود به دولتمردان در سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها کمک کند. در این میان انجمن‌های مردم نهاد فعال در حوزه کودکان علاوه بر یاری رساندن به کودکان زباله‌گرد مطالعات فراوانی در خصوص این پدیده داشته‌اند و در همین راستا سلسله نشست‌هایی را با موضوع زباله‌گردی کودکان برگزار کرده و راهکارهای خود را با مسئولان و برخی نمایندگان مجلس در میان گذاشته‌اند.
کرونا و معضل کودکان کار
شیوع ویروس کرونا در هفته‌های اخیر باعث شد به موضوع زباله‌گردی کودکان توجه بیشتری شود. این کودکان از طرفی به دلیل نداشتن تغذیه و بهداشت مناسب در خطر ابتلا به این بیماری هستند و از طرف دیگر به دلیل نوع فعالیتشان خطر انتقال ویروس در سطح شهر را افزایش می‌دهند. واقعیت‌های این روزها نشان داده این ویروس مختص قشر یا طبقه‌ای خاص نیست و تمامی افراد جامعه در هر سطح اقتصادی و رفاهی را درگیر کرده است؛ این فراگیر بودن خطر عملا باعث شده توجه بیشتری نیز به مشکلات کودکان زباله‌گرد شود.
در راستای مقابله با این مشکل شهرداری تهران تصمیم گرفته است تا دوماه آینده فرآیند تفکیک زباله را متوقف کند که این تصمیم برای کوتاه‌مدت پیمانکاران را از گردونه کار خارج می‌کند. این اقدام اگرچه بسیار قابل دفاع است اما باید به وضعیت کودکان زباله‌گرد در این مدت نیز توجه ویژه شود. آمارها نشان می‌دهد در حال حاضر 4000 کودک زباله‌گرد در تهران وجود دارد که باید در این شرایط ویژه برای آنها فکری کرد. در پی درخواست‌های مکرر سازمان‌های مردم نهاد و همچنین جلساتی که انجمن حمایت از حقوق کودک با نهادهای دولتی از جمله شهرداری و بهزیستی داشت نهایتا توافق شد همزمان با طرح شهرداری مبنی بر عدم تفکیک زباله‌ها، طرحی برای کوتاه‌مدت کلید بخورد و بهزیستی برای حمایت از کودکان زباله‌گردی که با خانواده زندگی نمی‌کنند اقدامات حمایتی را در دستور قرار دهد. روش کار به این صورت تعریف شده است که ابتدا این کودکان تست کرونا می‌دهند، در صورت مثبت بودن تست، آنها زیر نظر وزارت بهداشت قرنطینه می‌شوند و اگر جواب منفی بود کودکان به سالن‌های ورزشی که توسط سازمان بهزیستی نجهیز می‌شود ارجاع خواهند شد. در این مدت دائما از این کودکان تست گرفته می‌شود و تأمین خوراک و پوشاک و مراقبت از این کودکان به عهده بهزیستی است.
امید است این اتفاق تلخ درنهایت عاملی باشد برای توجه بیشتر به وضعیت این کودکان و حل دائمی پدیده زباله‌گردی کودکان.
