اختلال شخصیت خودشیفته

افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته عزت نفس خود را به نظرات دیگران وابسته می‌دانند و خود را استثنایی و سزاوار توجه ویژه می‌بینند. آن‌ها در تعیین اهداف خود یا استانداردهای غیرواقع‌بینانه‌ای دارند یا توقعات پایینی از خود دارند. این افراد معمولاً در برقراری روابط عمیق و همدلانه ناتوان هستند و به دنبال تحسین و توجه دیگران‌اند.

دو نوع خودشیفتگی وجود دارد: خودشیفتگی بزرگ‌منشانه (وابسته به تأیید دیگران و حساس به شکست) و خودشیفتگی آسیب‌پذیر (حساس به طرد، همراه با احساس شرم و کناره‌گیری اجتماعی). شیوع این اختلال در جمعیت عمومی حدود ۱٪ و در مراجعان بالینی بین ۲ تا ۳۶٪ است.

از دیدگاه روان‌پویشی، این اختلال ناشی از خودپنداره نامنسجم و احساس کاذب اهمیت شخصی است. درمانگران روان‌پویشی از همدلی برای ایجاد رشد اصلاحی استفاده می‌کنند، در حالی که درمانگران شناختی-رفتاری بر اصلاح باورهای غیرواقع‌بینانه فرد تمرکز دارند.

درمان این اختلال دشوار است زیرا افراد مبتلا معمولاً بینش کافی ندارند و رفتارهای آن‌ها (از جمله کمال‌گرایی و تحقیر درمانگر) روند درمان را پیچیده می‌کند. بهترین روش درمانی، ایجاد تعادل بین اطمینان‌بخشی و کمک به فرد برای پرورش دیدگاه واقع‌بینانه نسبت به خود و دیگران است.