اختلال اضطراب ناشي از ماده/دارو  و درمان آن

، سندرمي است كه در آن، سمپتوم هاي اضطراب در اثر استفاده از مواد يا ترك استفاده از آنها به وجود مي آيند (موادي مثل، الكل، كافئين، توتون، ماري جوآنا، و ساير مواد غير قانوني، يا داروهايي مثل بنزوديازپين ها، آمفتامين ها، ديتيلپروپين، متيلفنيدات، فنديمترازين، و داروهاي تيروئيد).

❄️روان شناسان باليني فقط زماني فرد را مبتلا به اختلال اضطراب ناشي از ماده/دارو اعلام مي كنند، كه سمپتوم هاي اضطراب او صرفا در نتيجه ي خودِ ماده يا داروي مورد نظر باشند نه اين كه يك اختلال اضطرابي پشت پرده داشته باشند.

❄️به جز چند مورد، استثنا، علت اضطراب يكي از اين دو مورد است:

١.💭 قرار گرفتن تحت تاثير مواد محرك يا استيمولانت ها

٢.💭 حذف شدن مواد كند كننده يا دپرسانت ها و اوپيودها از دستگاه عصبي مركزي

🔰اضطراب ناشي از استيمولانت ها🔰

🔹داروهاي محرك يا استيمولانت(stimulant druges) مي توانند باعث اضطراب سريع و شديد شوند.

🔹بعضي از اين داروها عبارتند از: كوكائين، دكستروآمفتامين، متاآمفتامين، فنديمترازين، متيلفنيدات، و ديتيلپروپيون.

🔹در بعضي افراد با آستانه تحريك پايين، ماري جوآنا، كافئين، يا توتون نيز ميتواند، به عنوان استيمولانت عمل كند.

🔹مردم اين مواد را به خاطر نشئگي استفاده ميكنند، اما استفاده از آنها ، بعد از مدتي، ممكن است به اضطراب، تحريك پذيري و آنوركسيا منجر شود.

🔹ترك اين مواد ميتواند، باعث، بي حالي، بي حوصلگي، بي رمقي، و افسردگي شود.

💈اضطراب ناشي از ترك دپرسانتها💈

🔸دپرسانت ها(depressants) موادي هستند كه فعاليت سيسيتم عصبي مركزي را كند (depress) مي كنند.

🔸الكل، بنزوديازپين ها ، باربيتورات ها، و ساير مواد مسكن، مثل مپروبامات و گلوتتيميد، دپرسانت هستند و هنگامي كه مصرف آنها متوقف شود، فرد ممكن است، به اضطراب، و همچنين، به لرزش خفيف، تهوع، ضعف عمومي، بي قراري، بي خوابي، افزايش فشار خون، كابوس در خواب هالوسينيشن(توهم) بصري، دليريوم، هايپرتوميا، خستگي مفرط، لرزش شديد، مشكلات قلبي-عروقي، يا سكته دچار شود يا حتي بميرد.

🎐درمان اختلال اضظراب ناشي از ماده دارو🎐

🔸اصلي ترين درمان براي اختلال اضطراب ناشي از ماده/دارو، حذف ماده ي ايجاد كننده ي آن است.

🔸اگر داروي مصرف شده داروي تجويزي براي يك اختلال ديگر بوده است، روان شناسان بايد روش درماني ديگري براي آن اختلال پيدا كنند.

🔸اگر قرار گرفتن درمانجو در محيطي خاص باعث شده است او در معرض ماده ي مورد نظر قرار گيرد، بايد راهي پيدا شود تا از ميزان قرار گرفتن وي در معرض آن ماده كاسته شود.

🔸سئوالي كه معمولا درباره ي مصرف مواد و اضطراب مطرح مي شود اين است كه كداميك اول مي آيد: اختلال اضطرابي يا سوء مصرف مواد؟

🔸سوء مصرف مواد به دو طريق با اضطراب ارتباط دارد:

١.💭 مصرف يك ماده يا ترك آن ممكن است علت اصلي اضطراب باشد؛

٢.💭 مصرف موادمخدر ممكن است روشي باشد براي تجويز دارو به خود(دارو درماني خود سرانه) و از بين بردن احساس عصبي بودن و نگراني ناشي از يك اختلال اضطرابي پشت پرده، البته به صورت موقت.

🔸روان شناسان باليني با مطالعه ي دقيق سوابق درمانجو مي توانند متوجه شوند كه كداميك قبل از ديگري مي آيد و شايد مجبور شوند هر دو مورد را باهم تحت درمان قرار دهند.

https://telegram.me/Tohidclinic

(گنجي، مهدي(١٣٩٣). آسيب شناسي رواني DSM-5. تهران: انتشارات ساوالان.