آیا کفگیر تحریمها به تهِ دیگ رسیده؟
اسفندیار خدایی📄 آیا کفگیر تحریمها به تهِ دیگ رسیده؟
✍️ اسفندیار خدایی
🔹اخیراً روزنامه کیهان نوشته: «به نظر نمی‌رسد دیگر چیزی برای تحریم باقی مانده باشد» و یا دیگر تحریمی نیست که آمریکا نکرده باشد و زین پس تحریمها تکرار مکرراتند. نایب رئیس محترم مجلس نیز فرموده: «کفگیر تحریمهای آمریکا به ته دیگ رسیده» ایا واقعاً چیزی برای تحریم باقی نمانده و نباید تحریمها را جدی گرفت؟ آیا می‌شود با طناب این تحلیل‌ها به ته چاه رفت؟
🔹تحریم برخلاف جنگ نظامی، بصورت تدریجی زندگی مردم را متلاشی می‌کند. اوایل روزنه‌ها و راههای دور زدن فراوان و در دسترس است.
🔹مثلاً وقتی که آمریکا در سال ۲۰۰۴ فروش برخی کالاهای آمریکایی به کشورمان را ممنوع کرد، همین روزنامه کیهان، تحریمها را به ریشخند می‌گرفت و به درستی می‌گفت مگر ما با آمریکا تجارت داریم؟ ما می‌توانیم همین کالاها را از کشورهای دیگر تهیه کنیم. حتی خرید کالاهای آمریکایی از طریق واسطه‌ها کاملاً ممکن و آسان می‌نمود. کمتر کسی باور می‌کرد کارخانه‌هایی که از بمباران‌های هوایی متعدد صدام، جان سالم به در برده بودند، امروز بر اثر چرخش قلم تحریمها، دود از آنها برخیزد و تعطیل شوند؛ و با عطسه ترامپ و سرفه بایدن پول ملی ما آب برود و سفره مردم کوچکتر شود.
🔹در قدم بعدی آمریکا کشورهایی که با ایران تجارت داشتند را تحریم کرد.یعنی طرفهای سوم مثل شرکتهای اروپایی، چینی و عرب از تجارت با کشورمان ممنوع شدند. آنها باید بین میلیاردها دلار تجارت با آمریکا و تجارت اندکی که با ایران داشتند، یکی را انتخاب می‌کردند. اما هنوز روزنه‌هایی برای دور زدن تحریمها بود.
🔹مثلاً می‌شد شرکتهای خاصی در این کشورها صرفاً به هدف تجارت با ایران تاسیس کرد و یا می‌شد قدری باج داد و نفت را با پرچم سایر کشورها با قیمتی ارزانتر به فروش رساند و تحریمها را دور زد. لذا رئیس‌جمهور احمدی‌نژاد فرمودند: تحریمها کاغذپاره بیش نیستند و سازمان ملل آنقدر قطعنامه صادر کند تا قطعنامه‌دونش پاره بشه!
🔹در گام بعدی، سال ۲۰۱۰/۱۳۸۹ با تحریمهای بانکی، بسیاری از کانالهای مالی به روی کشورمان بسته شد. حتی کشورهای دوست و شرکای تجاری که از ما نفت می‌خریدند، بخاطر تحریمهای بانکی نمی‌توانستند بهای آن را بپردازند و ناخواسته از این معامله سود عجیب می‌بردند. آنها می‌توانستند نفت را بخرند، اما به بهانه تحریمها، پولی پرداخت نکنند.
🔹لذا منافع خود را در همکاری با تحریمها می‌دیدند نه در مقابله با آمریکا. به خاطر تحریم بانکی بیش از یکصد میلیارد دلار از دارایی کشورمان در چین، هند، ترکیه، عراق، اروپا، ژاپن و کره‌جنوبی مسدود شد و ارزش پول ملی یک‌چهارم شد.
🔹صاحب‌نظران اصولگرا و روزنامه کیهان غالباً تحریمها را جدی نمی‌گیرند. آنها علت بحران اقتصادی در دوره دوم روحانی را بی‌لیاقتی دولت می‌خواندند و اثر تحریمها را ناچیز می‌شمردند و جنگ اقتصادی را جدی نمی‌گرفتند. لکن این بحران در اولین سال دولت رئیسی هم تکرار شد و دلار به مرز ۵۰ هزار تومان رسید.
🔹برخلاف تصور آقایان، کفگیر تحریمهای آمریکا نه تنها به ته دیگ نرسیده، بلکه بخاطر بسته شدن روز افزون روزنه‌ها، آثار این جنگ پیچیده به مرحله اثرگذاری بیشتر رسیده، تا آنجا که نوع سرفه بایدن و شدت عطسه ترامپ ارزش پول ملی ما را به بازیچه می‌گیرد استقلال کشورمان به لرزه می‌اندازد و سفره ما را کوچکتر می‌کند و شهرهای ما را شخم می‌زند. برخلاف تحلیل آقایان، تحریمها امروز به مرحله خطرناک‌تری رسیده.
🔹لکن هنوز دست‌اندرکاران اصولگرا، تصور درستی از تحریمها ندارند و جنگ اقتصادی را جدی نمی‌گیرند و گمان می‌کنند با کلمات و تبلیغات می‌شود در این جنگ پیروز شد. آنها از شاهد غیب، روسیه مثال می‌آورند. مثلاً می‌گویند چرا تحریمها بر روسیه موثر نیست و ارزش پول این کشور افت نمی‌کند؟
🔹پاسخ: چون روسیه هیچ وقت تحریم اقتصادی نبوده. روسیه اکنون در مرحله نخست تحریمهای اقتصادی است یعنی فقط از خرید مستقیم کالاهای اروپایی و آمریکایی محروم است؛ بلکه می‌تواند همان کالاها را با واسطه از کشورهای آسیایی خرید می‌کند هنوز روزنه‌های دور زدن تحریم به روی روسیه بسته نشده و شاید هرگز بسته نشود.
🔹آقایان گمان می‌کنند با دور زدن تحریمها می‌شود در این جنگ پیچیده پیروز شد و اقتصاد را شکوفا کرد و به توسعه پایدار رسید. تا وقتیکه الفبای این جنگ را درک نکنیم و بحث این باشد که تحریم نعمت هست یا نیست، چگونه می‌شود با آن مقابله کنیم؟
🔹مقابله با تحریم با تحلیلهای ایدئولوژیک و غیر واقع‌گرایانه ممکن نیست بلکه مستلزم جدی گرفتن این جنگ پیچیده تمام‌عیار و موازنه قدرت اقتصادی، سیاسی و نظامی و بهره‌گیری از تمام کارت‌ها و تعامل خردمندانه است. نباید با طناب پوسیده تحلیل‌گرانی که هنوز ابعاد این جنگ اقتصادی را درک نمی‌کنند و تحریم را نعمت می‌پندارند به داخل چاه رفت./
@MostafaTajzadeh
@emtedadnet