آیا سرطان خون با لنفوم فرق دارد ؟
سرطان خون یا چنگار خون یا لوسمی یا لوکمیا (به انگلیسی: Leukemia یا Leukaemia) گروهی از انواع سرطان است که معمولاً از مغز استخوان شروع میشود و باعث شکلگیری تعداد زیادی گلبول سفید غیرطبیعی میگردد. این گلبولهای سفید خونی به صورت کامل تشکیل نشدهاند و به آنها بلاست یا سلولهای لوکمی یا سرطان خون گفته میشود. نشانههای این بیماری شامل مشکلات خونریزی و کبودشدگی، احساس خستگی شدید، تب و خطر افزایش عفونت میشود. این نشانهها به دلیل نبودِ سلولهای خونی طبیعی ایجاد میشوند. تشخیص این بیماری با استفاده از آزمایش خون و بیوپسی مغز استخوان صورت میگیرد.
در حالی که عامل اصلی و واقعی بیماری سرطان خون ناشناخته است؛ اما دانشمندان و پزشکان بر این باورند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در این بیماری نقش دارند. عوامل خطر شامل مواردی همچون سیگار کشیدن، پرتو یونی، برخی مواد شیمیایی (از قبیل بنزین)، سابقهٔ شیمیدرمانی و نشانگان داون میشود. افرادی که در خانوادهٔ خود سابقهٔ بیماری سرطان خون را داشتهاند، بیشتر در خطر ابتلا به سرطان خون قرار دارند. استفاده از حشره کشهای خانگی احتمال ابتلای کودکان به سرطان خون را ۴۷ درصد و لنفوم را ۴۳ درصد افزایش میدهند. مطالعات محققان مدرسه بهداشت عمومی بوستون آمریکا نشان میدهد که تأثیر مخرب آفت کشها بر بدن کودکان بیشتر از بزرگسالان است؛ زیرا سیستم ایمنی کودکان هنوز بهطور کامل رشد نکردهاست و نمیتواند سم زدایی کند.
نشانههای نمادین لوکمی موارد زیر میباشند: اختلالات خونی که با رنگ پریدگی و سستی یا خستگی مشخص میشود، کبودی پوست، تهوع، لثههای متورم و خونین در دورههای مختلف، تب خفیف (۳۸/۵ درجه سانتی گراد). غدههای لنفاوی متورم (با اینکه غدهها نه دردناک و نه قرمز میباشند). درد استخوان، خونریزی شدید و پی در پی از بینی به صورت رقیق همراه با لختههای نرم متعاقب آن سرگیجه و کاهش تدریجی وزن.
علائم عمده سرطان خون عبارتند از:
درد استخوان: سلولهای بدخیم در مغز استخوان ساخته میشوند، بنابراین درد خفیف تا شدید در استخوانها میتواند نشانه ای از لوکمی باشد.
ورم غدد لنفاوی: گردن، زیر بغل، کشاله ران و مناطق دیگر بدن را جهت پیدا کردن ورم قابل توجه، اما بدون درد غدد لنفاوی بررسی کنید. برای غدد در طول یک عفونت طبیعی است که متورم شوند، اما باقی ماندن در این حالت و یا رشد روز به روز میتواند نشانهی لوسمی و یا لنفوم باشد.
خونریزی غیرمعمول: خونریزی غیرعادی از بینی، لثه، روده، ریه و یا حتی سر ممکن است نشانه کمبود پلاکت و مشکلات انعقاد خون و نوع حاد سرطان خون باشد.
بثورات پوستی: لوسمی پوست یا بثورات، ناشی از سندروم شیرین هستند که معمولاً با سرطان خون در ارتباط است. لوسمی پوست تقریباً همیشه طوری به نظر میرسد که در زیر پوستتان یک توده قرار دارد و این توده شروع به رشد میکند و گاهی شبیه پلاک میشود.
از سوی دیگر، بثورات سندروم شیرین به نظر خشن و قرمز میآیند، درست شبیه یک واکنش آلرژیک. اگرچه بثورات در تمام بیماریها از نظر خارش و اندازه مشترک هستند، اما راشهای مرتبط با سرطان خون روز به روز گسترش مییابند و رشد میکنند.
خستگی و ضعف: شایعترین علامت انواع سرطان خون است و به دنبال کمبود گلبولهای قرمز خون ایجاد میشود و ترکیبی از خستگیهای جسمی را به وجود میآورد. خستگی ناشی از سرطان خون به مرور زمان میل به وخیمتر شدن دارد.
تنگی نفس: این علامت نتیجه کم خونی و یا در موارد نادر نتیجه وجود توده در قفسه سینه است. افراد مبتلا در این شرایط برای تنفس دچار مشکل جدی میشوند و ممکن است راه رفتن کوتاه مدت هم برایشان زجرآور باشد. تنگی نفس همچنین میتواند در اثر سرطان ریه باشد.
کبودی خود به خودی و طولانی مدت: کبودیهای بدون دلیل ممکن است نشانه سرطان خون باشد. این کبودیها ممکن است در هر جای بدن وجود داشته باشند، اما بیشتر در پاها و دستها دیده میشوند.
لثههای متورم: معمولاً یکی از بارزترین نشانههای ابتلا به بیماری لوسمی حاد است. لوسمی یک نوع سرطان خون است که باعث تولید غیرطبیعی و بیش از حد سلولهای سفید خونی میشود.
احساس پف کردن: یکی از نشانههای نوع مزمن لوسمی، بزرگ شدن طحال است که ممکن است منجر به کاهش اشتهای فرد مبتلا شود، زیرا به دلیل فشار وارده از سمت طحال به معده، فرد احساس سیری میکند و مواد غذایی کمتری مصرف مینماید.
درد در قسمت بالایی سمت چپ شکم: بزرگ شدن طحال ناشی از سرطان خون منجر به درد شدید در شکم میشود. از آنجا که طحال در قسمت چپ و بالای شکم قرار گرفته است، درد در این ناحیه احساس میشود.
تب یا لرز: بیقراری و لرز معمولاً در یکچهارم افراد مبتلا به لوسمی حاد دیده میشوند. در اغلب موارد، تب مکرر درجه پایین نشانه عفونت و ضعف سیستم ایمنی است که ممکن است ناشی از سرطان خون باشد.
تعریق شبانه: این نوع تعریق آنقدر زیاد است که بستر فرد خیس میشود.
سردرد ضربان دار: این نشانه اگرچه معمول نیست، اما ممکن است نشانه کم خونی ناشی از لوسمی و یا یک مشکل تهدیدکننده حیات مانند خونریزی سر باشد.
رنگ پریدگی شدید: رنگ پریدگی غیرمعمول ممکن است نشانهای از کم خونی در نوع حاد لوسمی و در برخی انواع مزمن آن باشد.
نشانههایی همانند علائم لوکمی میتوانند در افرادی که از اختلالات گوناگون دیگری رنج میبرند نیز ظاهر شوند. پزشکان وقتی به لوکمی مشکوک میشوند که نشانهها نمادین آن با بزرگی لوزه در سنین بالای ۱۸ سال رخ دهد به طوری که فرد نیاز مبرم به جراحی لوزه پیدا خواهد کرد. هنگامی شک بیشتر میشود که سلولهای سفید سرطانی در لام خون محیطی دیده شود. تشخیص با آزمایش مغز استخوان قطعی میشود.
چند تفاوت عمده بین سرطان خون و لنفوم
سرطان خون و لنفوم اغلب در یک گروه قرار می گیرند، اما چند تفاوت عمده بین سرطان خون و لنفوم وجود دارد که می تواند تشخیص این دو را از هم آسانتر کند. دلیل این امر این است که هر دو سرطان “مرتبط با خون” محسوب می شوند. اما سرطان خون با لنفوم در بسیاری از موارد، تفاوت هایی را با هم دارند که آگاهی از این تفاوت ها می تواند در پیش آگهی بیماری تاثیر زیادی داشته باشد.
بر همین اساس، ما سعی کرده ایم در این مقاله از دلگرم در مورد برخی از این تفاوت ها، از تعاریف و منشا گرفته تا روش درمان سرطان خون و لنفوم اطلاعات لازم را ارائه دهیم. اما توجه داشته باشید که موارد استثنایی وجود دارد.
تفاوت های زیادی در گروه سرطان های خون به نام لوسمیا با بیماری های طبقه بندی شده به عنوان لنفوم وجود دارد. در حقیقت، در بعضی اوقات علائم سرطان خون در یک نوع لنفوم بیشتر از سایر سرطان خون است و بالعکس. یک مثال این است که وقتی ما در مورد تفاوت در سن بروز این سرطان ها صحبت می کنیم.
سرطان خون شایع ترین سرطان در دوران کودکی است و ما غالباً سرطان خون را به عنوان بیماری های دوران کودکی و لنفوم ها را به عنوان سرطان هایی که در بزرگسالان بزرگتر اتفاق میفتد، در نظر می گیریم. هنوز بسیاری از انواع سرطان خون در سالمندان دیده می شود، در حالی که برخی از انواع لنفوم، مانند لنفوم هوچکین، اغلب در جوانان بروز می کند.
اما استثناهای زیادی وجود دارد، بیایید نگاهی به رایج ترین تفاوت های لوسمی و لنفوم بیندازیم.سرطان خون و لنفوم به گونه ای تعریف می شوند که شاید با استانداردهای امروزی عجیب به نظر برسد. این تعاریف مدتها پیش و از دهه 1800 شروع شده است.
دو تفاوت اساسی در تعریف لوسمی و سرطان خون وجود دارند، از جمله:
1. یکی از موارد اصلی که باید به آن توجه داشته باشید این است که آیا بدخیمی معمولاً با تعداد زیادی گلبول سفید یا لکوسیت ها، گردش خون محیطی یا جریان خون در ارتباط است، یا نه. گلبول های قرمز و سفید هر دو در داخل استخوان های خاصی از بدن، در مغز استخوان تشکیل می شوند و “خون محیطی” به سلول هایی گفته می شود که از رگ های خونی خارج شده و دیگر در مغز نیستند.
2. افزایش بیش از حد گلبول های سفید خون در جریان خون محیطی بیشتر در مورد سرطان خون دیده می شود.نکته کلیدی دیگر که باید در مورد آن بدانید این است که آیا این بیماری با درگیری زود هنگام مغز استخوان ایجاد شده یا نه. این وضعیت بیشتر در لوسمی نیز دیده می شود.
لنفوم چیست؟
لنفوم به عنوان “هر نوع بدخیمی در بافت لنفاوی” تعریف می شود. می پرسید، بافت لنفاوی هر دو سلول (برخی گلبول های سفید خون) و اندام (از جمله تیموس، مغز استخوان، غدد لنفاوی و طحال) را شامل می شود. متداول ترین نوع سلول در بافت لنفاوی، لنفوسیت است.
علاوه بر اندام ها، بافت لنفاوی همچنین شامل مجموعه ای از سلول های واقع در سراسر بدن، در مکان های استراتژیک برای مقابله با مهاجمان است. نمونه هایی از این مکان ها، عبارتند از: لوزه ها، نواحی دستگاه تنفسی، زیر غشای مخاطی مرطوب، مانند قسمت های دستگاه گوارش، و سایر بافت های بدن.
لوسمی چیست؟
لوسمی به عنوان یک بیماری پیشرونده و بدخیم از اندام های خون ساز تعریف می شود که با تکثیر لکوسیت ها و پیش سازهای آنها در خون و مغز استخوان مشخص می شود.لوسمی سرطان بافت های خون ساز بدن از جمله مغز استخوان و سیستم لنفاوی است. لوسمی معمولاً شامل گلبول های سفید خون می شود. گلبول های سفید مبارزان قوی عفونت در بدن هستند.
گلبول های سفید به طور طبیعی در بدن فرد سالم رشد می کنند و تقسیم می شوند و بدن به آن ها نیاز دارد. اما در مبتلایان به لوسمی، مغز استخوان باعث ایجاد گلبول های سفید غیر طبیعی می شود، که عملکرد مناسبی ندارند.بسته به نوع لوسمی و سایر عوامل، درمان سرطان خون می تواند پیچیده باشد. اما راهکار ها و منابعی وجود دارند که می توانند به موفقیت در درمان کمک کنند.
سرطان خون و لنفوم چه فرقی با یکدیگر دارد؟
سرطان خون و لنفوم تنها بر اساس علائم تشخیص داده نمی شوند. بسیاری از علائم آنها شبیه به هم هستند یا علائم مختص یک بیماری خاص نیستند، در حالی که برخی از علائم دیگر ممکن است بیشتر نشان دهنده یک بیماری باشند.
علائم لنفوم متفاوت بوده و علائم اصلی آن می تواند التهاب بدون درد غدد لنفاوی باشد. غدد لنفاوی ممکن است در گردن، زیر بغل یا کشاله ران شما قابل مشاهده باشند، یا در بررسی ها تصویربرداری دیده شوند. علائم دیگر لنفوم ممکن است شامل خستگی مداوم، تب و لرز تعریق شبانه یا کاهش وزن غیرقابل توجیه باشد.
شایع ترین انواع سرطان خون می تواند علائمی مانند : درد استخوان و مفصل، خستگی، ضعف، رنگ پریدگی پوست (به دلیل کم بودن گلبول های قرمز خون، معروف به کم خونی)، خونریزی یا کبودی آسان (به دلیل سطح پایین پلاکت، یا ترومبوسیتوپنی) تب، کاهش وزن و تورم غدد لنفاوی، طحال و کبد باشند.
افراد مبتلا به لنفوم ممکن است علائمی داشته باشند که به علائم B اشاره دارند، که اغلب نشان دهنده سرطان تهاجمی یا سریع تر است. علائم B لنفوم شامل تب، کاهش وزن ناخواسته و عرق کردن شبانه است.
تفاوت منشاء سرطان های خون و لوسمی
بررسی انواع مختلف سلول ها و منشا سرطان ها بین لوسمی ها و لنفوم ها با بررسی انواع خاصی از این بیماری ها آسان تر است.
انواع سرطان خون
چهار نوع اساسی از سرطان خون وجود دارد که دو مورد اصلی آن به نام میلوئید معروف هستند:
- لوسمی میلوئید حاد یا AML. لوسمی حاد میلوژن AML نوعی سرطان خون است. در کودکان و بزرگسالان بروز می کند. اما شایع ترین نوع لوسمی حاد در بزرگسالان است.
- لوسمی میلوئیدی مزمن یا CML. این نوع سرطان خون عمدتا بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می دهد. فرد مبتلا به لوسمی میلوژن مزمن ممکن است ماه ها یا سال ها علائم کمی داشته و یا اصلا علائم خاصی بروز ندهد.
همانطور که این نام ها نشان می دهد، دو نوع سرطان خون “میلوئید” هستند که نشان دهنده مغز استخوان است. زیرا مغز استخوان محل تولید گلبول های سفید بدن است.
اکنون به دو نوع سرطان خون دوم نگاه کنید:
- لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL. لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL)شایع ترین نوع سرطان خون در کودکان است اما در بزرگسالان نیز رخ می دهد.
- لوسمی لنفوسیتی مزمن یا CLL. لوسمی لنفوسیتی مزمن CLL، شایع ترین لوسمی مزمن بزرگسالان می باشد و ممکن است فرد سال ها بدون نیاز به درمان، بیمار احساس خوبی داشته باشد.
این دو نوع دوم سرطان خون از لنفوسیت ها ناشی می شود. تکثیر یا رشد گلبول های سفید خون و پیش سازهای آنها در مغز استخوان بخشی از تعریف سرطان خون است که بیشتر این وضعیت بری تشخیص سرطان خون استفاده می شود.
انواع لنفوم
دو نوع اساسی لنفوم وجود دارد:
- لنفوم هوچکین یا HL
- لنفوم غیر هوچکین یا NHL
انواع زیادی از سرطان ها از لنفوسیت ها یا پیش سازهای آنها ناشی می شود. این سلولهای لنفوم معمولاً در خون محیطی ظاهر نمی شوند.
تفاوت سرطان خون و لنفوم در بروز آنها
میزان بروز سرطان خون و لنفوم با هم دیگر فرق دارد. به طور کلی، افراد بیشتر از لوسمی به لنفوم مبتلا می شوند.
تخمین انجمن سرطان آمریکا برای موارد جدید در سال 2017 در این دو بیماری بر اساس زیرگروه ها به شرح زیر بوده است:
در بین 80500 نفر مبتلا به لنفوم میزان شیوع بیماری به صورت زیر گزارش داده شده است:
- 72،240 لنفوم غیر هوچکین
- 8،260 لنفوم هوچکین
در بین 62 هزار و 130 نفر مبتلا به لوسمی میزان شیوع بیماری به صورت زیر گزارش داده شده است:
- 21380 سرطان خون حاد میلوئیدی
- 6،660 سرطان خون میلوئیدی مزمن
- 5970 لوسمی حاد لنفوسیتی
- 20110 لوسمی لنفوسیتی مزمن
- 5720 سرطان خون دیگر
تفاوت لوسمی و لنفوم در سن تشخیص
سرطان خون شایع ترین سرطان در دوران کودکی است که حدود یک سوم سرطان های کودکان را تشکیل می دهد. دومین گروه شایع سرطان های دوران کودکی، بدخیمی های سیستم عصبی مرکزی، از جمله تومورهای مغزی است. برای مقایسه، لنفوم تنها 10 درصد از سرطان های دوران کودکی را تشکیل می دهد.در مقابل، بسیاری از لنفوم ها بیشتر در افراد بالای 55 سال دیده می شود.
تفاوت پیش آگهی سرطان خون و لوسمی
به طور کلی، درمان هایی که امید به زندگی را افزایش می دهند، در بیماران مبتلا به لوسمی و لنفوم پیشرفته، پیشرفت کرده اند. به عنوان مثال، کشف روش درمانی هدفمند Gleevec (imatinib)، لوسمی میلوئیدی مزمن را از یک بیماری تقریباً کشنده جهانی به حالتی تبدیل کرده است که اکنون می توانیم اغلب از آن به عنوان یک بیماری مزمن استفاده کنیم و بیماری را برای مدت زمان نامعلومی کنترل کنیم.
سرطان خون حاد لنفوسیتی در یک زمان معمولاً به سرعت کشنده بود. با این حال حدود 90 درصد کودکان مبتلا به این بیماری اکنون قابل درمان هستند.برای کسانی که لنفوم هوچکین دارند، امید به زندگی به طور چشمگیری بهبود یافته است.برخی از روش های درمانی جدید، مانند درمان های هدفمند و ایمونوتراپی امید به زندگی در مبتلایان به این سرطان ها را افزایش داده است.
سخن آخر : سرطان خون و لنفوم هم سرطان “مربوط به خون” محسوب می شوند و هم سلول هایی را درگیر می کنند که در عملکرد ایمنی نقش مهمی دارند. تفاوت های کلی بین این دو مورد ذکر شده در بالا وجود دارد.
آیا سرطان خون با ژنتیک ارتباطی دارد ؟ + سوالات رایج بیماران درباره ...
آیا سرطان خون با لنفوم فرق دارد ؟
https://www.delgarm.com/cancer-blood-and-lymphoma.a237202