آزمایشگاه مکانیک آماری
امیررضا ارباب صادقیدر آخرین طبقه دانشکده شیمی و در گوشه غربی آن، آزمایشگاهی را میبینیم که رنگ و بوی دیگر آزمایشگاههای تحقیقاتی را ندارد و خبری از مواد و ظروف و دستگاههای یک آزمایشگاه شیمی در آن نیست. این آزمایشگاه که آزمایشگاه مکانیک آماری نام دارد در سالهای نه چندان دور آزمایشگاه تحقیقاتی دکتر پارسافر بوده که با بازنشستگیاش و ورود دکتر نسیمی به دانشکده به وی تحویل داده شده است.
دکتر علیمحمد نسیمی کارشناسی خود را در رشته شیمی از دانشگاه صنعتی شریف و نیز کارشناسی ارشد را در گرایش شیمی فیزیک با راهنمایی دکتر پارسافر دریافت کرد. سپس مقطع دکتری خود را در دانشگاه تورنتو کانادا در گرایش شیمیفیزیک نظری گذراند و از سال ۱۳۹۶ به عنوان استادیار در دانشکده شیمی حضور دارد و از اساتید جوان این دانشکده محسوب میشود.
نقش پررنگ دانش ترمودینامیک در آزمایشگاه مکانیک آماری
هدف کلی آزمایشگاه مکانیک آماری بررسی خواص تودهای مواد با استفاده از دادههای میکروسکوپی آن است و در آن با استفاده از علم آمار و قوانین ترمودینامیک به بررسی سیستمهای پیچیدهتر ترمودینامیکی پرداخته میشود. نکته جالب این است که در این آزمایشگاه تمامی پژوهشها نظری است و کارهای عملی و تجربی انجام نمیشود.
بخش آمار از ریاضیات و دانش ترمودینامیک از شیمیفیزیک در پژوهشهای این گروه نقش بسزایی بازی میکند. همچنین از روشهای محاسباتی نیز برای انجام برخی پژوهشها کمک میگیرند..
ابزار کار اینگونه پژوهشها برخلاف دیگر آزمایشگاههای تحقیقاتی که هر کدام ابزار و دستگاههای ویژه خود را دارند رایانههای معمولی است و هنگامی که محاسبات آنها سنگین باشد، از به سراغ سامانه پردازش سریع دانشگاه (HPC*)خواهند رفت. این موضوع باعث شده تا حضور فیزیکی در این آزمایشگاه ضروری نباشد. گفتنی است نرمافزارهایی چون MATLAB ،Gaussian ، Gamess و غیره برای انجام محاسبات و پژوهش به کار گرفته میشود.
مزیت فعالیت در این آزمایشگاه برای دانشجویان کارشناسی
برای فعالیت در این آزمایشگاه نیاز به دانش و پایه ریاضی و شیمیفیزیک به خصوص بخش ترمودینامیک است و بهتر است واحدهای وابسته گذرانده شده باشد. شمار دانشجوهای این گروه بر خاطر نوپایی آن اندک است به همین جهت گردهماییها و ارتباط دانشجویان با یکدیگر اندک است اما از طرفی وقت استاد آزادتر و راهبری پروژهها (به ویژه دانشجویان کارشناسی)، برخلاف گروههای تحقیقاتی پرجمعیت دانشکده، با همکاری شخص استاد و دانشجو انجام میشود و دانشجویان تحصیلات تکمیلی این بین میانجی نیستند.
به گزارش آنتروپی، در آخر باید گفت وارد شدن در چنین زمینههای پژوهشی و کوشش در آن برای دانشجویان رشته شیمی باید نیازمند علاقهی زیادی که باید به این موضوعها داشته باشند چرا که بیشتر کسانی که علاقه مند به رشته شیمی هستند، کارهای عملی و تجربی در آنها این کشش لازم برای فعالیت در حوزههای تحقیقاتی را ایجاد میکند که در اینگونه زمینههای پژوهشی کمتر دیده میشود.
با تشکر از امیرحسین رشیدی ورودی ۹۵ شیمی