ՎԵՐՋՆԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏՈՒԼՅԱՑԻԱՆ ՀՈ ՊՈԶՈՎ-ՊՈՉՈՎ ՉԻ

ՀՀ-ում հավատարմագրված ՆԱՏՕ-ի եւ ԵՄ ռազմական կցորդներն այցելել են այն ավիաբազան, որտեղ տեղակայված են ՍՈՒ-30ՍՄ ինքնաթիռները: Պարզվում է, որ այցի նպատակն է եղել տեղում համոզվել, թե արդյո՞ք ինքնաթիռները տեղում են, թե՞ ինչպես ադրբեջանական եւ թուրքական մամուլում է տարածվել, մասնակցում են Ուկրաինայում ծավալվող մարտական գործողություններին: Կարծես թե լավ է, որ թուրքական սուտը հերքվեց, բայց պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը դառնությամբ արձանագրում է. «Այն, որ այս իշխանությունը ո՛չ հեղինակություն, ո՛չ հարգանք, ո՛չ էլ վստահություն ունի արտաքին աշխարհում, դա նորություն չէ: Մեր ողբերգությունների մի մասը հենց դրա հետեւանքն է»:

ՆԻԿՈԼԻ ՀԱՄԱՐ ԱՄԲՈՂՋ ՏԱՐԻՆ Է «ԱՊՐԻԼԻ 1»

«Խաբելու օրվա» առնչությամբ ապրիլմեկյան կատակներ չենք հրապարակի, զի ոչ բարով վարչապետի աթոռին հայտնված անձը տարեկան 365/366 օր «ապրիլմեկյան դիսկուրսով» է կերակրում ե՛ւ ՀՀ քաղաքացիներին, ե՛ւ արտաքին աշխարհին: Այդ պատճառով նրան ոչ ոք չի հավատում` ո՛չ դաշնակիցները, ո՛չ բարեկամ երկրները եւ ո՛չ էլ թշնամիները: Բացառություն չպետք է համարել եւ կառավարության նիստի սկզբի նրա ճառը: Մասնավորապես. «Տարածաշրջանային էսկալացիա հարուցելու նպատակով Ադրբեջանի կողմից ամենաշատ շահարկվածը, թերեւս Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղության պայմանագրի թեման է: Ադրբեջանը շարունակաբար պնդում է, թե Հայաստանի Հանրապետությունն անարձագանք է թողնում այդ հարցը: Այս տվյալը մինչդեռ բացարձակապես չի համապատասխանում իրականությանը, որովհետեւ ես բազմիցս հրապարակային արտահայտել եմ Հայաստանի Հանրապետության պատրաստակամությունը Ադրբեջանի հետ կնքել խաղաղության պայմանագիր: Բայց բանը հասել է նրան, որ Ադրբեջանը այսօր էլ շարունակաբար հայտարարում է, թե Հայաստանին 5 կետանոց առաջարկ է փոխանցել, բայց մենք իբր անարձագանք ենք թողել այդ առաջարկությունները: Կառավարության նախորդ նիստում, ուղիղ եթերում ես մանրամասն անդրադարձել եմ այս խնդրին, եւ արձանագրել, որ մարտի 10-ին Հայաստանի Հանրապետությանն է փոխանցվել Ադրբեջանի 5 կետանոց առաջարկ եւ մենք մարտի 14-ին, այսինքն` չորս օր անց, որոնցից երկուսը ոչ աշխատանքային, գրավոր պատասխանել ենք այդ առաջարկին եւ պատասխանը փոխանցել ենք այն նույն ճանապարհով, ինչ ճանապարհով ստացել ենք»:

Հիմա Նիկոլի՞ն հավատանք, թե՞ թուրքին... 44-օրյա պատերազմի դառը փորձը հուշում է, որ թուրքի ասածը ճշմարտություն էր, իսկ Նիկոլը եւ նրա մեծ ու փոքր արծրունները 44 օր մոլորության մեջ են գցել ե՛ւ ՀՀ քաղաքացիներին, ե՛ւ համայն հայությանը: Այժմ Նիկոլը թեեւ Ալիեւի եւ Էրդողանի բոլոր ասածներին եւ վերջնագրերին ստորաքարշ «խալոպի» պես այո է ասում, սակայն փորձում է կիրառել մանր գեղջկական խորամանկություններ, ինչն ավելի է կատաղեցնում թուրքին: Մինչդեռ ավելի արդյունավետ կլիներ թշնամու պահանջածների առյուծի բաժնին բաց ճակատով «ո՛չ» ասել, վնասը հաստատ մի քանի անգամ քիչ կլիներ:

Իսկ ապրիլի 6-ի` ԵՄ նախաձեռնությամբ Բյուսելում նրա եւ Ալիեւի հանդիպումը, ինչպես զգուշացնում է Արմեն Աշոտյանը, կարող է դառնալ Արցախը վերջնականապես հանձնելու մեկնարկային մեխանիզմ... Իզուր չէ, որ օրինակ Ալմաթիում Ալեն Սիմոնյանի խայտառակ ելույթի հետքերով ընդդիմությունը նախաձեռնում է ԱԺ արտահերթ նիստ Ալենի պաշտոնանկության օրակարգով: Անշուշտ, ՔՊ-ն դա կտապալի, սակայն գոնե դրանով հնարավոր կլինի հանրության ուշադրությունը սեւեռել հետեւողական միտումնավոր վերջնական կապիտուլյացիայի գործընթացի վրա, երբ խունտան շեղող քայլեր է անում: Ակնհայտ շեղող էին ե՛ւ Աննա Հակոբյանի սկանդալային խնջույքը զոհվածների մայրերի հետ, ե՛ւ գեներալ Անդրանիկ Փիլոյանի ոչ պակաս սկանդալային ձերբակալությունը: Իսկ կապիտուլյացիայի շոգեքարշը մեզ անշեղորեն եւ սրընթաց տանում է անդունդ:

«ՍՏՈՊ-ԿՐԱՆ» ՔԱՇՈՂ ԿԱ՞

Նաեւ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության քարտուղար, Հայաստան-Չեխիա բարեկամական խմբի ղեկավար Արթուր Հովհաննիսյանը հանդիպել է ՀՀ-ում Չեխիայի Հանրապետության արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Բեդրիխ Կոպեցկիի եւ Երեւանում գտնվող Չեխիայի խորհրդարանական պատվիրակության անդամների հետ: Նա նույնպես սպասարկել է կապիտուլյացիոն օրակարգը, հայտարարելով, որ Հայաստանը պատրաստ է Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի շուրջ բանակցություններ սկսելուն:

Ընդ որում, կապիտուլյացիոն բանակցությունների ֆոնը հուշում է, որ մի օր կարող ենք արթնանալ` պետություն այլեւս չունենալու փաստով: Քաղաքական մեկնաբան Աբրահամ Գասպարյանը փաստում է. «Երեւանում իշխանությունը զավթած խունտան պատրաստվում է վերջնական կապիտուլյացիայի: Օղակը գնալով սեղմվում է: Անկարայի ու Բաքվի շահերն սպասարկող այս տհաս ու խամաճիկ իշխանությունը պատրաստվում է մեկ տարբերակի` Բաքվի հետ բանակցության փաթեթում հրաժարվել Արցախից, տարածքային էքզիստենցիալ խնդիրը տեղափոխել մարդու իրավունքների դաշտ (արժեզրկել հիմնախնդրի էությունն ու այն վաճառել), բացել սահմանը, վտանգել հայկական զույգ պետությունների գոյությունը, իսպառ վերացնել անվտանգային դիմադրողականության ազգային ներուժը»: Էրդողանը պնդում է. «Հայաստանը պետք է ամբողջությամբ դուրս բերի զորքերը Լեռնային Ղարաբաղից` եռակողմ հայտարարության դրույթներին համապատասխան»: Նիկոլը կառավարության նիստին թեեւ ասում է, որ դա կնշանակի Արցախի բնակչության ֆիզիկական չգոյություն, սակայն չգիես թե ումից մուրում է անվտանգության երաշխիքներ: Հավանաբար (դատելով պաշտոնական հաղորդագրության տեքստին) նա բոլ-բոլ մուրացկանություն է արել եւ Պուտինի հետ հեռախոսազրույցի ընթացքում: Իսկ մուրացկանին, ինչպես նշում էր Նժդեհը, եթե օգնում են, ապա զզվանքից դրդված... այդպիսի օգնությունը ոչ մի ռեալ խնդրի լուծում չի կարող լինել: Ինչպես նկատում է ՀՀԿ խոսնակ Էդուարդ Շարմազանովը. «Բնական է, որ ակնկալվում է ռուս խաղաղապահներից ադրբեջանցիների դուրս բերում Արցախի օկուպացրած տարածքից: Բայց աննորմալ է, որ դա ասում է մեկը, ում իշխանության օրոք ադրբեջանցիներն օկուպացրել են Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի 41 քառ. կիլոմետրը: Նախ քո պարտականությունը իրականացրու, իսկ հետո պահանջի ուրիշներից»:

Այն, որ կապիտուլյանտ խունտայից անհապաղ ազատվելը գոյաբանական խնդիր է, ասում են ե՛ւ ընդդիմադիրները, ե՛ւ քաղակտիվիստները, ե՛ւ փորձագետները: Օրինակ` անվտանգության փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանն առաջարկում է անհապաղ ստեղծել Ազգային համակարգող մարմին եւ դիմում է «Հասարակական եւ քաղաքական գործիչներին, հայկական կազմակերպություններին, խորհրդարանական եւ արտախորհրդարանական քաղաքական ուժերին, բոլորին, որոնք գիտակցում են հայ ազգին եւ հայկական պետականությանը սպառնացող մահացու վտանգը, առնվազն` Արցախի, Սյունիքի, ՀՀ այլ մարզերի ամբողջական կամ մասնակի կորստի իրական եւ մոտալուտ սպառնալիքը:

Առանձնակի շեշտում ենք բոլոր այն գործիչներին, որոնք ավանդ ունեն մեր պետականության կայացման, զարգացման եւ պաշտպանության գործում, որոնք առաջնորդել են Հայաստանը տարատեսակ ճգնաժամերում եւ այսօր էլ ի զորու են գործել ի շահ հայ ազգի եւ հայկական պետականության»: Փորձագետի համոզմամբ` հայկական ազգային էլիտաներն այլեւս չունեն ժամանակ եւ իրավունք երկմտելու, հապաղելու, քաղաքական անվերջ խաղերի ճահճի մեջ թաղվելու, քանզի ամեն վատնած օր նոր անդառնալի կորուստների է բերում` անխուսափելի եւ անհաղթահարելի դարձնելով աղետը. «Լուրջ մտավախություն ունենք, որ հանրային մոբիլիզացիան տարբեր պատրվակներով հետաձգելը կամա թե ակամա հանրության կողմից ընկալվելու է` որպես հակաՀայաստանի գործակալների դերը ստանձնած ներկայիս իշխանությունների եւ ընդդիմության շահերի համընկնում, ինչը է՛լ ավելի է քայքայելու ազգային ուժերի մոբիլիզացիոն ներուժը»:

Անշուշտ, դա նախաձեռնություններից մեկն է, համախմբող նախաձեռնությամբ հանդես է գալիս եւ հայտնի ռազմաքաղաքական գործիչ Գեւորգ Գեւորգյանը, ընդդիմադիր կուսակցություններն էլ, նախեւառաջ` ՀՀԿ-ն եւ ՀՅԴ-ն, առանց ինքնագովազդի պատրաստվում են փողոցային պայքարի: Միայն թե այդ ամենը ռեզոնանս տա ավելի վաղ, քան խունտան կհասցնի հատել անդառնալիության կետը:

ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԳԱԼԱՋՅԱՆ