Қора юмор (1-қисм)

Каналдаги овозлар натижасига кўра ютиб чиққан 10 талик.

Аввалига қора юмор хақида озгина маълумот. Қора юмор қисқа, лўнда қилиб айтганда жиддий мавзулар устидан кулиш. Қўполроқ айтганда сурбетларча кулиш. Масалан ўлим, касаллик, зўравонлик, дин каби мавзуларида кулиш ахлоқ юзасидан нотўғри хисобланади. Лекин, одамзот баъзида ахлоқсизлик қилиб туришини инобатга олсак бу одатий хол. Идеалликка давогарлик қилаётган биродарларимизга тавсия этилмайди.

Бир гурух дўстлар дам олгани шахардан ташқаридаги ўрмонга боришади ва у ерда уларни дахшатли манзаралар кутиб турарди.

Классик услубдаги Голливуд хоррорларига пародия сифатида ишланган фильм. Яъни, кўплаб Голливуд хоррорларида бир гурух ёшлар ўрмонга боради ва у ерда дахшатли қирғинбарот юз беради. Бу фильм худди шунақа услубдаги фильмларни кўриб юрганлар учун жудаям ёқади. Классик хоррорлар учун идеал пародиялардан бири.

Бойвучча қайнотасидан пул олиб катта бизнесни бошламоқчи бўлган куёв, яхшиликча пул олишни уддасидан чиқа олмагач, ўз хотинини гаровга олдириб қайнотасидан пул талаб қилиш режасини ишлаб чиқади. Лекин...

Қора юмор хақида гапириб ака-ука Коэнларни эсламаслик бу чойнакдаги чойни пиёлага қуймасдан оғизда ичишдай нотўғри нарса. Шундай экан, қора юморни мастерларидан жанрга идеал мос келувчи фильмлардан бири. Аслида уларнинг барча фильмлари бу рўйхатда бўлишга мос, лекин рўйхатни иложи борича ранг-баранг қилиш мақсадида улардан битта фильм олинди.

Айтмоқчи, фильм сценарийси учун Оскар ютган. Бундан ташқари Фрэнсис Макдорманд ўзининг илк Оскарини хам шу фильмдаги ижроси учун ютган.

Қизининг ўлими ортидан бир неча ой давомида қотил кимлиги аниқланмагач, она жиддий ишга қўл уради. У ўз шахарчасидаги 3 та кетма-кет турадиган билбордни ижарага олиб улар орқали полицияга саволлар беришни бошлайди.

Режиссёр Мартин МаКдона хам замонавий қора юморнинг оталаридан хисобланади. Фильмдаги трагедияни кулгулироқ талқинда лекин, фожеани унутиб қўйишингга йўл қўймайдиган қилиб тасвирлаш унча-мунча ижодкорни қўлидан келмайди.

Фрэнсис Макдорманд иккинчи Оскарига эга чиққан ушбу роли учун, бундан ташқари Сэм Рокуэлл телбанамо шериф ёрдамчиси ролини идеал тарзда тасвирлагани учун хам Оскарга лойиқ кўрилган.

Кўпчиликда бу хис ўтган бўлса керак. Одатий хаёт тарзинг, уй, иш, бўш вақтда ТВ орқали хар-хил шоуларга (Бақай тоғанг, масалан) кўзинг тушади, қўшни эр-хотин хар куни жанжаллашади, ховлингга қўшнингни ит-мушуги кириб қувалашиб юрибди, кутилмаганда свет ўчади, кечқурун узоқ қариндошингни тўйига боришинг керак, эрталаб туриб ишхонангдаги хашарда қатнашишинг керак...

Шундай пайтда хаммаси жонингга тегиб: "ээээ, бор-э" деворгиларинг келади. Лекин, демайсан. Бу фильм "ээээ бор-э" деган одам хакидаги хикоя. Ўзинг ярмига етиб журъатинг етмаган нарсани кимдир фантазия қилиб кўргани қизиқ бўлса керак?

Мархумнинг дафн маросими туфайли уни уйига йиғилган яқин қариндошлар жудаям кўп ноқулай вазиятларни юзага келтиради. Мархум билан хайрлашиш маросими циркка айланиб кетади.

Рўйхатдаги кўплаб фильмлар англияликларни ижоди эканлигини хисобга олсак англияликлар юмори ва қора юмор деярли битта маънони англатишини билиш қийин эмас. Лекин, рўйхатдаги фильмлардан фарқли ўлароқ ушбу фильм англияликларни юморига идеал мисол бўла олади. Фарқни топишга уриниб кўр, киноман.

Бош қахрамон полициячи. Лекин, уни бурчи тартибни сақлаш, одамларга яхшилик қилиш бўлгани билан унинг фъел атвори бунинг ғирт тескарисидир.

Жеймс Макэвой қахрамониннг бед трипи сени ўзига мафтун айлайди ва бир вақтнинг ўзида ундан нафратланишинг хамда рахмингни келтириши мумкин. Қора трагикомедиянинг намунали кўриниши, албатта, британ ижодкорлари томонидан. Бусиз иложи борми?

Ушбу фильм олтита ақлбовар қилмас новеллалардан ташкил топган. Барчаси бир вақтнинг ўзида хам кулгули ва хам аянчли.

Жанубий Америка киносаноати деганда хаёлимга биринчи Аргентиналиклар келади. Кинода уларнинг улуши европанинг манаман деган мамлкаталри билан бахслаша олади. Шу жумладан, уларнинг қора юморга бўлган симпатиясини сезиш қийин эмас фильмларини кўрганда.

Икки хамкасб, яъни киллерлар, ватанидаги мувафаққиятсиз ишдан сўнг маълум муддатга таътилга чиқишади. Таътил хам жаннатмакон Брюггеда. Бири учун бу дахшатли туш бўлса иккинчиси лахзадан лаззат олишга интилади.

Яна британлар, яна Мартин МаКдона ва яна қора трагикомедия. Инсоннинг шахсий фожеаси устига қурилган сарказмли диалог ва монологларга бой драма. Абсурд вазиятнинг ечимини излаётган одамларнинг бир вақтнинг ўзида ғамгин ва кулгули хикояси. Қизиқ, ижодкорлар қандай қилиб бу икки бир-бирига тескари хиссиётларни аралаштиришни уддасидан чиқар экан?

П.С: @kanal33 телеграм каналида ўзбекча субтитрда мавжуд.

Жуддаям ноқулай вазиятларга йўлиқиб улардан эсон-омон чиқишга уринаётган криминал дунё вакилларининг хикояси.

Қора юморни рўйхатида Тарантинони бўлмаслиги бу - жанрга нисбатан хиёнат аслида. Шундай экан, сценарийси учун Оскарни ютган "бандитлар" ва улар тушиб қолган вазият хақидаги телба-тескари ва шу билан бирга ноодатийлиги билан гўзал сюжетга эга хамда, "тарантиноча" диалогларга бой идеал комедияни жанр мухлислари кўришлари лозим ва лобуд.

П.С: @kanal33 телеграм каналида ўзбекча субтитрда мавжуд

Содиқ исмли бухгалтернинг пессимизмга тўла хаётида мўжиза юз беради. У мўжизаларга ишонмасди тақдирни хазилини қарангки айнан унга мўжизаларни ярата олиш қобилияти ином этилади.

Рўйхатда ўзбек фильм бўлмаслиги менимча нотўғри бўларди. Зулфиқор Мусоқов замонавий ўзбек киносининг генийларидан бири. Унинг ушбу фильми қора юмор йўналишига жуда мос келади.

Жамиятимиздаги инсонларнинг трагедияси умумий қилиб айтганда жамиятимизнинг трагедияси хақида комедик элементлар ёрдамида тасвирланган драма. Намунавий композиторлик иши билан бемалол мақтана оладиган даражадаги фильм.

П.С: Рўйхат: @kinokono телеграм канали томонидан тузилган. Янада кўпроқ кинолар рўйхатларни кўрмоқчи бўлсанг каналга аъзо бўл, қариндошларингни хам чақир.

П.С.С: юмшоқ х ва қаттиқ х битта харф. Маъзур тутасизлар.