Қазақ Тілінің Мәртебесін Көтеру Үшін Эссе
Қазақ Тілінің Мәртебесін Көтеру Үшін Эссе
http://alashinform.kz запрашивает разрешение на:
22
:
42
:
05
AlashInform.kz » Мақалалар » Тіл мәртебесін көтеру баршамыздың міндетіміз!
Қазақстан - егеменді, тәуілсіз ел. Қазақстанды дамыған өркениетті елу елдің қатарына енгізетін біздің болашығымыз- бүгінгі жастар. Олардың міндетті – елінің намысын қорғап, оны әлемге таныта білу. Әлемге таныту үшін әр жас өз елінің тарихын, тілін ...
Тіл адамдардың қарым-қатынас құралы болғандықтан, ол сөйлеу әрекетінің арқауы болып табылады. Тіл ұлт пен ұлтты жақындастыратын өзгеше қатынас құралы.Кез келген өркениетті елдің өзінің Туы, Елтаңбасы, Әнұраны, шекарасы болатыны секілді мемлекеттік...
Еліміз тәуелсіздік алғаннан бастап, «Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы құқықты және әлеуметтік мемлекет» деп Ата заңымызды белгілеп, даму бағыты айқындалған, жарқын болашаққа қарай батыл қадам басқан Мемлекет болып қалыптасып...
Саясаттанушы Әзімбай Ғали «Сулпак» дүкеніндегі сорақы жағдайды жайып салыпты. Тауардың бағасы мен сапасын қазақша сұраған Ғалидің басы бәлеге қалған екен. Бұл туралы ол өзінің Фейсбуктегі парақшасында егжей-тегжейлі баяндап беріпті.Бұл туралы...
Елімізде мемлекеттік тілді тиісті деңгейде көтеру ағымдағы өзекті мәселе болып қалып отырғандығы белгілі. Бұл ретте мемлекеттік тілді меңгеру ең алдымен мемлекеттік қызметкерлерден басталуы, солардың берік жауапкершілігімен жүзеге асырылуы қажет....
Елімізде мемлекеттік тілді тиісті деңгейде көтеру ағымдағы өзекті мәселе болып қалып отырғандығы белгілі.
Елбасымыз – Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев «Қазақтың болашағы – қазақ тілінде», – деді. Осы тұста Елбасының «Қазақ пен қазақ қазақша сөйлессін», – деген ұлағатты сөзін ескермей кету мүмкін емес. Тәуелсіздік алғалы бері тіл саясаты жүргізілуде.
Ата Заң – Конституция мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеруге кепілдік береді. «Тіл туралы» заңның 4-бабында: «Мемлекеттік тіл – мемлекеттің бүкіл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттік басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу және ісқағаздарын жүргізу тілі», – деп атап көрсетілген.
Мемлекет басшысы: «Қазақ тілі – біздің рухани негізіміз. Біздің міндетіміз – оны барлық салада белсенді пайдалана отырып дамыту. Біз ұрпақтарымызға бабаларымыздың сандаған буынының тәжірибесінен өтіп, біздің де үйлесімді үлесімізбен толыға түсетін қазіргі тілді мұраға қалдыруға тиіспіз. Бұл өзін қадірлейтін әрбір адам дербес шешуге тиіс міндет», – деген еді. Бұл дегеніміз туған тілдің саяси әрі мәні мен мағынасын, мемлекеттік мазмұнын анықтайтын үндеу болып табылады. Тілді ойлау– болашақ ұлтты ойлау. Тәуелсіздікпен бірге қазақ тілі де мемлекеттік мәртебесін бекітті. Бірақ, жасыратыны жоқ, мемлекеттік органдар мен мекемелерден, басқа ұйымдармен кәсіпорындардан сотқа жүгінгенде талап арыздар мемлекеттік тілде емес, яғни, дауласушы тараптардың басым бөлігі сотқа талап арыздарды орыс тілінде беруде.
«Конституцияның 7-бабы 1-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі – қазақ тілі деп танылса да, осы баптың екінші тармағында мемлекеттік ұйымдарда және жергілікті өзін-өзі басқару органдарында орыс тілі ресми түрде қазақ тілімен тең қолданылды»,–деп көрсетілген.
Кейбір сот істерінің ресми тілде жүргізілу себептерінің бірі, сотқа жүгінушілердің мүддесін қорғаушы адвокаттар, заңдық көмек көрсетуші өкілдердің қазақ тілін жетік білмеуінен. Сот ісін жүргізу тілі, сотқа талап арыз берілген тілге қарай, сот ұйғарымымен белгіленетіні көрсетілген. Бұл дегеніміз, сотқа талап арыз қай тілде берілсе, іс сол тілде қаралып, сот актісі де сол тілде қабылданады деген сөз. Айтар болсақ, орыс тілін жай ауызекі сөйлесуде ғана білетін сот процесіне қатысушылар, сот процесі кезінде өз ойларын толық жеткізе алмай қиналатын тұстары жиі болып тұрады. Алдын ала тергеу мемлекеттік тілде жүріп, прокуратура өкілдері қазақша сөйлесе, талап арыз осы тілде жазылса, істі қазақ тілінде қарау арқылы қазақ тілінің өркендеуіне үлес қосар едік.
Жоғарыда атап өткен мән-жайларға сүйенетін болсақ, әрбір сотқа жүгінуші азамат, сотта қаралатын мемлекеттік тілдегі істердің көрсеткішіне өз үлесін қоса алады. Өйткені, сот ісін жүргізу тілі заң талаптары бойынша, сотқа талап арыз берілген тілге қарай сот ұйғарымымен белгіленеді.
Бұл бағытта жергілікті халық көп қоныстанған елді мекендердегі істердің басым көпшілігі қазақ тілінде қаралатын негізгі буын-қалалық, аудандық соттарда сот қызметкерлері ана тілінде еркін сөйлей алатын қабілеттерін іс жүзінде пайдалумен ғана шектеліп қоймай, тіл тазалығын сақтауға, оның аясын кеңейтуге, істердің мемлекеттік тілде сапалы да сауатты жүргізілуіне ерекше көңіл бөледі.
Бүгінде еліміздегі өзге де салаларымен қатар сот жүйесінде де мемлекеттік тіл мәртебесін көтеру мақсатында біршама жұмыстар атқарылып жатыр. Аудандық сотта тілдердің қолданылуының құқықтық негіздерін белгілейтін Қазақстан Республикасындағы «Тіл туралы» Заңын оқып-үйрену семинар сабағы ұйымдастырылып өткізіледі. Сондай-ақ, судьялар мен сот қызметкерлерінің мемлекеттік тілді білуіне арналған байқаулар ұдайы өткізіліп тұрады.
Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйініне келер болсам, тілге деген құрмет – халыққа деген құрмет. Тіл мәртебесі – ел мерейі. Тілсіз халықтың, елдің өмір сүруі мүмкін емес. Әлем таныған ел болу үшін тіліміздің жұлдызын биіктетуіміз керек.
Шиелі аудандық сотының судьясы Жолдыбаев Айдос Кәрібайұлы
«ALASHINFORM» қазақ ақпарат агенттігі. © 2017 ж. Барлық құқықтар қорғалған.
Кезекші журналист: +7 (705) 216-17-75
Сайт жобасын дайындаған «Key-Studio.kz» компаниясы.
Тіл мәртебесін көтеру баршамыздың міндетіміз! » AlashInform.kz
Қазақ тілінің мәртебесін қалай көтеруге болады? - Cұрақ-Жауап
Қазақ тілім – менің ұлттық мәртебем
Баяндама " Тіл мәртебесі -ел мәртебесі " | Инфоурок
Тіл мәртебесін көтеру маңызды
Транспортные Предприятия И Терминалы Реферат
Ценообразование На Рынке Свободной Конкуренции Реферат
Сочинение На Тему Жестокость По Тексту Толстого
Контрольные Работы Математика Конец 1 Класса
Темы Для Сочинения На Зно 2021