Қаффол аш-Шоший/ Мавзолей Аль-Каффаль аш-Шаши/ Al-Kaffal Ash-Shashi Mausoleum 

Қаффол аш-Шоший/ Мавзолей Аль-Каффаль аш-Шаши/ Al-Kaffal Ash-Shashi Mausoleum 

Toshkent shahar hokimligi


Қаффол аш-Шошийнинг тўла исми Абу Бакр ибн Али Исмоил Қаффол аш-Шоший бўлиб, ҳадис илми билимдони, тилшунос, ҳуқуқий билимларни пухта ўзлаштирган, қатор китоблар ёзган олим ва шоир сифатида танилган. Қаффол Шоший ҳижрий 291 (милодий 903) йили Шошда туғилиб, болалиги ва ёшлиги шу ерда ўтган. Дастлабки илмни замонасининг машҳур муҳаддиси ва фақиҳи Ҳайсам ибн Қулайбдан ўрганган. Илм-маърифат истагида ўз юртининг зиёлиларидан таълим-тарбия олгач, шарқ мамлакатларини кезган. Ҳижоз, Бағдод, Дамашқ каби шаҳарларга борган, у ерларда замонасининг кўзга кўринган олимларидан сабоқ олган.

 Қаффол аш-Шоший ҳуқуқшунослик, мантиқ каби соҳаларга оид асарлар ёзган.

Шу билан бирга тарихий манбаларда Қаффол аш-Шоший ҳунарманд оиласида туғилган, ўзи ҳам қулфсоз уста бўлиб, кичик ва нозик қулфлар ясаганлиги ҳақида маълумотлар учрайди.

Қаффол аш-Шоший 976 йили Тошкентда вафот этган. Ўша пайтда унинг замондошлари шоиру олимнинг илму маърифати, инсонийлик жиҳатларини эъзозлаб, Қаффол аш-Шошийга шаҳримизнинг қадимий масканларидан бирида мақбара бунёд этганлар. 

1541-42 йилларда нураб қолган дастлабки мақбара ўрнига ҳозирги мақбара Тошкент ҳокими Бароқхон тахаллусли Наврўз Аҳмадхон топшириғи билан сарой меъмори Ғулом Ҳусайн лойиҳаси асосида қайта қурилган.

Гумбазсимон мақбара хонақодан иборат. Хонақо зиёратчиларга турар жой сифатида ҳам беришга мўлжалланган. Мақбаранинг ёнида Қаффол аш-Шошийнинг издоши бўлган Ҳожа Аҳрор яшаган уй ҳам сақланиб қолган.

Мустабид тузум даврида бошқа улуғларимиз қабрлари ва сағаналари каби Ҳазрати Имом Абу Бакр Қаффол аш-Шоший мақбараси ҳам ўта ташландиқ ҳолатга келган эди. Эндиликда бу ерлар таниб бўлмас даражада ўзгариб, жуда обод бўлди. 2007 йилда Қаффол аш-Шоший мақбараси қатори унинг атрофидаги барча тарихий масканлар тубдан таъмирланди, янги умрини бошлади. 

Ҳозир “Хастимом” деб аталадиган жой шу мўътабар зотга нисбат бериб айтиладиган «Ҳазрати Имом» сўзининг қисқартмасидир. Бу мажмуа эса шаҳримизнинг муқаддас қадамжолари орасида муҳим ўринга маскан ва сайёҳлик манзилгоҳидир.


Список святых покровителей Ташкента обычно открывается выдающимся деятелем первого исламского ренессанса Аль-Каффаль аш-Шаши. Десятый век славен расцветом науки и искусства в мусульманском мире и активный участник этого расцвета Аль-Каффаль аш-Шаши – поэт, философ, теолог, мыслитель и учёный, один из самых просвещённых людей своего времени. Легенда гласит, что он ещё и увлекался созданием замков. Тысячу лет ташкентцы чтут память о нём и гордятся, что мыслитель родился в Ташкенте и сюда же вернулся на исходе лет. Над могилой Аль-Каффаль аш-Шаши, на берегу арыка Калькауз, построен мавзолей (мазар). За прошедшие века город неоднократно разрушался землетрясениями и войнами, а мазар перестраивался. Нынешнее строение возведено в 1541 году.

Постепенно вокруг мазара возник целый комплекс строений с мечетью и медресе, который стал называться Хазрати Имам, или Хаст Имам. В советский период мазар был закрыт, но память о мыслителе жила в народе. 

В 2007 году был полностью реконструирован ансамбль Хазрати Имам, он стал главной туристической достопримечательностью столицы.


The list of patron saints of Tashkent is usually opened by an outstanding figure of the first Islamic renaissance, Al-Kaffal ash-Shashi. The 10th century is famous for the flourishing of science and art in the Muslim world and an active participant in this period is Al-Kaffal ash-Shashi a poet, philosopher, theologian, thinker, and scientist, one of the most progressive people of his time. The Legend says that he was also fond of building castles. For a thousand years, Tashkent residents honor him and proud that the thinker was born in Tashkent and returned here at the end of the years. A mausoleum (Mazar) was built over the grave of Al-Kaffal ash-Shashi, on the banks of the Kalkauz canal. Over the past centuries, earthquakes and wars repeatedly destroyed the city, and the Mazar was rebuilt. The current building founded in 1541.

Gradually, a whole complex of buildings appeared around the Mazar with a mosque and madrasah, which became known as the Hazrati Imam, or Hast-Imam. In the Soviet period, the Mazar was closed, nonetheless, the memory of the scholar lived among the people.

In 2007, the Hazrati Imam ensemble completely renovated and became the main tourist attraction of the capital.


Report Page