Ўзбекистон тўқимачилик саноатида blockchain ва барқарорлик харитаси жорий этилади

Апрель ойида Cotton Campaign халқаро коалицияси томонидан ўзбек пахтаси ва ундан ишлаб чиқарилган маҳсулотларга қўйилган бойкот бекор қилинди. Бу тарихий воқеа халқаро ҳамжамият томонидан юқори баҳоланди ва мажбурий меҳнатнинг хар қандай омиллари Ўзбекистонда барҳам берилганлиги тан олинди. Бу эса ўзбек тўқимачилик корхоналари учун катта имкониятлар эшигини очди.

 Масалан, бойкот га қўшилган 331 бренд билан алоқаларни тиклаш ва уларга маҳаллий маҳсулотларни етказиб бериш, Европа давлатларига GSP+ преференциялари тизими, Буюк Британия га маҳсулот экспортида GSP EF тизимидан фойдаланишга туртки бўлди. Бундан ташқари Африка, Америка ва Форс кўрфази давлатлари билан ишлашга кенг йул очилди.

 Шу билан бир қаторда брендлар билан ишлашда тўқимачилик корхоналари олдида бир қатор вазифаларни қўйилмоқда. Бу тўқимачилик маҳсулотларини ишлаб чиқаришда  халқаро стандартлар, муносиб меҳнат шароитларини яратиш, барқарорлик ва  очиқлик сиёсати, атроф муҳит ва меҳнат муҳофазасига тўлиқ жавоб беришдир.

 “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмаси томонидан Бирлашган миллатлар ташкилотининг Европа иқтисодий комиссия UNECE, халқаро савдо маркази кўмагида Call To Action дастури Ўзбекистон тўқимачилик саноати учун олиб бошланди. Бу дастурни амалга ошириш учун 5 млн.доллар грант ажратилган бўлиб улар куйидаги ишларга йуналтирилади.

Дастур ҳақида

Ўзбекистон Тўқимачилик ва тикув-трикотаж саноатида қиймат занжирларида барқарор ва рақамли савдони жорий қилиш дастури ( грант миқдори 5 миллион АҚШ доллари,  60 ой давомида жорий қилинади).

Умумий мақсад: Ўзбекистонда тўқимачилик ва тикувчилик саноати учун барқарор ва рақамли савдо салоҳиятидан фойдаланиш учун сиёсатчилар ва кийим-кечак ишлаб чиқарувчилар салоҳиятини ошириш.

Асосий тадбирлар:

1. Миллий стратегия ва институционал ривожланиш;

2. Давлат хизматчилари ва кийим-кечак ишлаб чиқарувчиларни тайёрлаш;

3. Барқарорлик ва сифат стандартлари (VSS) бўйича ихтиёрий экспертлар тайёрлаш;

4. Харидорларни танлаш ва етказиб берувчиларнинг кузатув-мониторингини ошириш;

5. Блокчейн пилот лойиҳаларини кенгайтириш.

Дастур UNECE, ICT, Ўзбекистон Стратегик ривожланиш агентлиги, Ўзбекистон Иш берувчилар конфедерацияси ва “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмаси томонидан биргаликда олиб борилади.

Дастурдан кўзланган Мақсад  тўқимачилик ва тикувчилик саноатининг барқарор ва рақамли трансформациясини жадаллаштириш борасидаги саъйи-ҳаракатларида Ўзбекистонни қўллаб-қувватлашдан иборат.

  1. Миллий стратегия ва институционал қурилиш - мамлакатдаги миллий тўқимачилик ва чарм саноати халқаро стандартлар ва сифат, барқарорлик ва цикликлик талабларига жавоб беришини таъминлаш учун самарадорлик ва эҳтиёжларни баҳолаш ва камчиликларни таҳлил қилиш . Бу Барқарор ва рақамли тўқимачилик ва чарм саноати (3-5 йил) учун юқори даражадаги стратегияни ишлаб чиқишга олиб келади, бунда асосий фаолият кўрсаткичлари, ҳаракатлар, бошқарув тузилмаси ва зарур ресурсларни белгилаб беради. Ушбу ҳаракат, шунингдек , институционал экотизимни яхшилашга ёрдам бериш, шу жумладан мавжуд бизнес ташкилотларини мустаҳкамлаш учун Миллий стратегия бўйича Маслаҳат кенгаши ва кўп манфаатли платформани ташкил этишдан иборат.

2.  Давлат ходимлари ва кийим-кечак ишлаб чиқарувчиларнинг салоҳиятини ошириш:

UNECE томонидан экспортчиларининг барқарор савдодаги хавф-хатарлари ва имкониятлари, шунингдек, юқори қуʻшилган қиймат бозорларидаги харидорларнинг талаблари ҳақида хабардорлигини оширишга қаратилган юқори даражадаги тренингларни уз ичига олади.

 3.  Ихтиёрий Барқарорлик Стандартлари

Тўқимачилик ва кийим-кечак ишлаб чиқарувчилари билан экспорт муваффақияти учун муҳим бўлган бир қатор ихтиёрий стандартлар ва харидорларнинг талаблари қоидалари билан таништириш учун салоҳиятни ошириш бўйича бир қатор сессиялар ўтказади. 250 га яқин компаниялар учун махсус тренинглар ўтказади  ва корхоналарга меҳнат шароитларини яхшилашга ёрдам беради.

4.  Харидорнинг талабларига мослашиш

кийим-кечак экспортчисининг мувофиқлиги ва бозор рақобатбардошлигини намойиш қилиш учун манфаатдор томонлар билан давра суҳбатлари ва савдо ярмаркаларини уз ичига олади.

 Барқарорлик харитаси ва Стандартлар харитаси фойдаланувчиларга барқарор ривожланиш ташаббуслари билан боғлиқ ма'лумотларга киришни таклиф қилувчи бепул онлайн платформалардир. Улар корхоналарга экспорт бозорларига тегишли ихтиёрий барқарорлик стандартларини ( ВСС ) яхшироқ тушуниш имконини беради .

 Барқарорлик харитаси (реал вақтда битта мижознинг тармог'ини ко'риш)

5.   Блокчейн тизимини

 ДНК маркерлари ечимлардан фойдаланган ҳолда блокчейн технологиясини жорий қилишни кенгайтириш. Бу мамлакат пахта секторидаги кластерлар учун барқарорлик талаблари ва стандартларига мувофиқлигини текшириш ва кучли кузатувни осонлаштиради, шунингдек, саноат суб'ектлари, жумладан, йирик брендлар ва чакана сотувчилар билан алоқалар  блокчейн тизимига кириш , фойдаланишни ўргатади. Блокчейн тизимлари, жумладан, далилларни тўплаш ва юклаш, блокчейн ва илғор технологияларидан фойдаланган холда Ўзбекистон тўқимачилик саноатини рақамлаштириш  бўйича ечимларни кенг жорий этишидан иборат.