ÖĞRETMENLER NE İSTİYOR? ÇÖZÜM İSTİYOR!

ÖĞRETMENLİK MESLEK KANUNU NEDİR?

 A.    MEVCUT KANUN

3 Şubat 2022 tarihinde 10 maddeden oluşan meslek kanunu: 1. ve 2. madde birer cümle ile amacı açıklamakta,3. madde öğretmenliği tanımlamakta, 4. madde öğretmen nitelikleri ve seçimini açıklamakta, 5. maddede aday öğretmenlikle ilgili açıklamalar bulunmakta, 6. madde kariyer basamakları ile ilgili olup sınava başvuru, sınavın nasıl yapılacağı ve müracaat için süreler, video eğitim saatleri, unvan alanlara 1 derece verileceği belirtilmiştir. 7. madde de hüküm bulunmayan hallerde hangi kanunlara başvurulacağı açıklanmakta, 8. maddede 3600 ek gösterge verilmesi belirtilmekte, 9. madde sözleşmeli öğretmen kanununa ibare eklemesi içermekte, 10. madde yürüklükten kaldırılan kanunlar maddesi şeklinde düzenlenmiştir.

B.    MESLEK KANUNUNDA OLMASI GEREKENLER

Öğretmenlik Meslek Kanunu yukarıda belirtilen 10 maddeden ibarettir.

Meslekleri düzenleyen kanunlarda:

1.Mesleği icra edeceklerin nitelikleri

2.Mesleğe giriş usul ve şartları

 3.Meslekte ilerleme ve yükselme (kariyer basamakları ve basamaklar arası geçiş)

4.Yer değiştirme usulü ve şartları,

5.Genel olarak mesleği icra edenlerin görevleri ve yetkileri, hakları ve sorumlulukları

6.Her bir kariyer basamağında bulunanların görev ve yetkileri, hak ve sorumlulukları

7.Meslek etik kuralları

8.Mesleğin gereklerine aykırı davranışlarda uygulanacak müeyyideler (disiplin hükümleri)

 9.Mesleği sona erdiren haller

10.Mesleğin mali, sosyal ve özlük hakları yer alması gerekir.

 C.    ÖMK MESLEK KANUNU DEĞİL SINAV YÖNERGESİDİR

ÖMK sadece meslek kanununda yer alması gereken hususlardan 2. ve 3. maddeleri içermektedir. 60 yıllık rüya olarak önümüze sunulan bu kanun maalesef bizlerde büyük bir hayal kırıklığı yaratmıştır. Bu kanunun içerisinde mesleğimizi doğrudan ilgilendiren sosyal haklar, ekonomik haklar, görevde yükselme, liyakat ve demokratik hakların adı bile anılmamıştır. Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu: 22 sayfa, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu: 11 sayfa, Avukatlık Kanunu: 69 sayfa, Öğretmenlik Meslek Kanunu: toplam 2 sayfalık bir kanundur. Aslında meslek kanunu demek yerine sınav yönergesi demek daha doğrudur. Bu kanunun, bir meslek kanunu olmaktan uzaktır. 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 24/2/1983 tarihli ve 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu, 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu gibi farklı meslekleri düzenleyen kanunlara bakıldığında yukarıda sayılan hususların tamamının düzenlendiği görülmektedir. Öğretmenlik mesleğine giriş ve öğretmenlik mesleği kariyer basamakları ile bu basamaklara yükselme şartları bu kanunda düzenlenmiş olup, diğer hususlara ilişkin ise bu Kanunda herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

ÖĞRETMENLİK MESLEK KANUNU NEDEN UYGULANAMAZ?

1.    ÖMK “eşit işe eşit ücret” ilkesine aykırıdır. Bu kanunla 20 yıllık tecrübeye sahip 3 öğretmenimiz aynı sınıf düzeyi ve aynı dersi okuturken farklı ücret alacaklardır.

Uzman ve Başöğretmenlik unvanı alacak kişilere ait hiçbir yetki ve sorumluluk veya görev tanımlaması yapılmamıştır.

2.    ÖMK 6. Maddede “Uzman öğretmen veya Başöğretmen unvanı alanlara her unvan için ayrı ayrı olmak üzere bir derece verilir.” denmektedir. Buna göre 20 yıllık 1. derece 4. Kademede olan bir öğretmene 1 derece verilme imkânı yoktur.

3.    Kendi alanında tezsiz- tezli yüksek lisans yapanların sınavdan muaf tutulması doğrudur. Ancak alanında yapılmayan Yüksek Lisanslılara Uzman öğretmenlik verilmesi doğru değildir.

Örneğin bir özel üniversitenin düzenlemiş olduğu uzaktan gastronomi veya fotoğrafçılık alanında tezsiz yüksek lisans yapmış bir matematik öğretmenin alacağı Uzman öğretmenlik unvanı dersine katkısı olmayacaktır. Özellikle uzaktan tezsiz yapılan yüksek lisanslarda Uzman Öğretmenlik için izlenen video ve verilen PDF deki konu içeriklerinin hiçbiri mevcut değildir. Bu konularda eğitim almadan yüksek lisans yapan bir öğretmen sınav konularının hiçbirini ders olarak almadığı halde sınavdan muaf olmaktadır. Bu da eşitsiz ve adaletsizliğe yol açmaktadır. Amaç öğretmenin alanında gelişmesi ise alanında yapılmayan yüksek lisanslar öğretmenin gelişmesine katkıda bulunmadığı gibi sınav muafiyeti ile adaletsizliklere de yol açmaktadır.

4.    Sınava esas olan ve branş alan bilgisi içermeyen, ezberciliği teşvik eden içeriklerle sınav yapılmasının eğitimcilere mesleki anlamda bir katkısı yoktur. Beden Eğitimi, Görsel sanatlar ve Müzik öğretmenlerinin branş alan bilgileri dışındaki konularda (çevre-iklim değişikliği, arge vb.) aldıkları eğitimler, mesleki yeterlilik ve pedagojik alan bilgisi açısından, öğretmenlerimize bir fayda sağlamayacaktır. Verilecek olan eğitim içeriklerinin, öğretmen alanlarıyla örtüşmesi gerekmektedir. Çağdaş eğitim anlayışından uzak 600 sayfalık PDF ile ezberci geleneksel eğitim vererek sınav yapılması modern öğretim yöntem teknik ve stratejilerine aykırıdır.

Sunular tamamen anlatım stratejisine dayandığı için ezber olan içeriği daha da sıkıcı hale getirmekte, zamanlama resmi yaz tatiline denk getirildiği için de öğretmenler açısından yorucu ve dinlenmeden yeni bir eğitim öğretim yılına başlanmasına sebep olmaktadır.

5.    Kariyer basamakları gerek okul yönetimleri gerek öğretmenler arası iletişimde gerekse veli ve öğrenciler tarafından öğretmenler aleyhine baskı unsuru olarak kullanılacaktır. ÖMK öğretmenler arasında ayrışmaya neden olacaktır.

6.    Aynı görevi yaparken farklı unvanların kullanılması; öğrencilerin, velilerin ve çevrenin öğretmenleri kıyaslamasına sebep olacak, bu da öğretmenlerin motivasyonunu düşürecektir. Okullarda öğretmen tercihine neden olacak, veli ve öğrencilerin nazarında öğretmenlerin itibar kaybına yol açacaktır. "Nitelikli okul-niteliksiz okul' ayrımında olduğu gibi, kariyer basamakları üzerinden 'nitelikli öğretmen-niteliksiz öğretmen' algısı yaratılarak mesleğin saygınlığını düşürecektir. Veliler öğrencilerini okula kaydettirirken öğretmen tercihi yapma noktasında okul yönetimini ve öğretmenleri zor durumda bırakacaktır. Okullarda sınıflar oluşturulurken sıkıntılar oluşacaktır.

7.     Sınıf kapılarına önceden sadece isimlerimiz ve şube isimleri yazılırken şimdi Uzman öğretmen Başöğretmen ve öğretmen yazılacak: veliler, çocukları için Uzman veya Başöğretmen tercihinde bulunup ısrar, baskı, torpil, sınıf değiştirme hatta okul değiştirme yoluna gideceklerdir. En önemlisi ve üzücü tarafı da sınıfta bir öğrencinin öğretmenine “Öğretmenim siz Uzman mısınız, Başöğretmen misiniz veya sınavı kazanamadınız mı?’’ soruları sorularak eğitim sisteminde yaraların açılmasına yol açacaktır. 

8.    Öğretmen, Uzman öğretmen ve Başöğretmen arasında ders yükümlülükleri, sosyal sorumlulukları, yönetim kademelerine atanma vb. hususlarda herhangi bir fark olmamakta aynı işi yapan öğretmenler arasında alacakları ücretler farklı olmaktadır.

9.    Başöğretmen adayları zaten uzman öğretmendir.  Bu uzman öğretmenliği sınava girerek almışlardır. Başöğretmen adayları sınav içeriklerindeki Uzman öğretmenlikte mevcut olan 9 modülden ve +3 modülden sınava girmektedir. Uzman olan öğretmenler yeniden uzman öğretmenlik alanındaki modüllerden sorumlu tutulurken yüksek lisans yapan ve bu modüllerden hiç eğitim almayan öğretmenler sınavdan muaf olmaktadır.

10. Bir önceki sınava giremeyen 20 yıllık bir öğretmenin bu sınavla uzman öğretmen olması durumunda, baş öğretmenlik sınavına girmesi için 10 yıl çalışması gerekmekte bu da sınava giremeden yaş haddinden emekli olması demektir. 32~63 yaş aralığına aynı sınavın uygulanması da ayrıca bir sorundur.

11. Uzman ve Başöğretmenlikte verilen ek ödemeler emekli olunduğunda maaşlara yansıtılmayacaktır.

12. Kamuda kariyer uzmanlığında kişinin yaptığı işin niteliği değişmekte ve yeni bir kadro için sınav yapılmaktadır. Sınavla alınacak uzman ve başöğretmenlik unvanıyla, öğretmenin yaptığı işin niteliği değişmemekte ve yeni bir kadro açılması da söz konusu olmamaktadır. Örneğin görevde yükselme ve yöneticilik sınavlarında kadro ve unvan değişikliği söz konusu iken kariyer basamakları sınavında böyle bir durum söz konusu değildir.

ÖĞRETMENLER OLARAK NE İSTİYORUZ?

1) Öğretmen ücretlerinin eşit işe eşit ücret politikası benimsenerek yoksulluk sınırının üzerine çıkarılmasını,

2) 7354 sayılı Öğretmenlik Meslek Kanunu'nun, öğretmenlerin ve sendikal örgütlerin ortak görüşleri doğrultusunda Meclis'te tekrar görüşülmesini,

3) Öğretmenlik Meslek Kanunu'nun öğretmenlerin ekonomik, sosyal ve mesleki olarak görevde yükselmeleri, atama, görev yeri değişiklikleri, sendika ve öğretmen görüşleri alınarak revize edilmesini,

 4) Meslek Kanununda, kariyer basamakları olarak ifade edilen; öğretmenleri aday, uzman ve başöğretmen olarak kategorize edecek uygulamadan vazgeçilerek 19 Kasım'da yapılacak sınavın iptal edilmesini, kariyer basamakları konulacaksa 8 yıla uzmanlık, 12 yıla başöğretmenlik sıfatlarını kullanmadan sadece 'öğretmen' meslek adıyla, gelir düzeyinin aralıklı iyileştirilmesi hakkının sınavsız verilmesini ya da kademeye göre düzenli artışın öğretmen maaşlarına yansıtılmasını. Öğretmenlerin Yüksek lisans/ doktora eğitimlerinin MEB tarafından bütçelendirilerek öğretmenlere ücretsiz sunularak her öğretmene bu eğitimin ulaşması için fırsat yaratılmasını

 5) 15 saat maaş karşılığı, 21 saat derse girme zorunluluğu olan branş öğretmenleri ile, 18 saat maaş karşılığı derse giren ancak tam gün okulda bulunmak zorunda olan anasınıfı ve sınıf öğretmenlerinin maaş karşılığı, 21 saate çıkarılarak temel ücretin yükseltilmesi ve gelirdeki ek ders oranının azaltılarak tatillerde ve emeklilikte öğretmenlerin gelir kaybının önlenmesini,

6)  Eğitime hazırlık ödeneğinin her yıl eylül ayı başında 1 maaş tutarında tüm öğretmenlere verilmesini,

7) Atama, görevde yükselme gibi süreçlerin şeffaf işletilerek somut kriterlere bağlanmasını,

8) Özel okullarda çalışan öğretmenlerin taban ücretlerinin belirlenmesini talep ediyoruz.

 ÖĞRETMENLERİN AZ ÇALIŞTIĞI İDİAASINA

OECD ÜLKELERİNDE ÖĞRETMENLERİN YILLIK ÇALIŞMA SAATLERİ

  ÜLKELER YILLIK ÇALIŞMA SAATLERİ

İskoçya 1365

İspanya 1425

Portekiz 1456

Çek Cumhuriyeti 1696

Hollanda 1659

Danimarka 1680

Almanya 1793

İzlanda 1800

İsveç 1767

Türkiye 1816

OECD Ortalaması 1675

ÜLKELER AYLIK MAAŞ TUTARLARI

Almanya 5.500 EURO

Finlandiya 4.500 EURO

İsviçre 7.000 EURO

Hollanda 5.000 EURO

Lüksemburg 10.000 EURO

Yunanistan 2.800 EURO

Türkiye 560 EURO