معرفی و خلاصه کتاب پنج نقطه قوت برتر خود را بشناسید

استعدادیاب کلیفتون

در بحث استعدادیابی و شناسایی استعدادها ، کلیفتون بود که برای نخستین بار، مفهوم نقطه قوت (به انگلیسی: Strength) را به صورت جدی مطرح کرد.

او یک روانشناس آمریکایی است که تقریباً تمام عمر مطالعاتی خود را برای تبیین بهتر دیدگاهش در مورد شناسایی استعدادها و استعدادیابی صرف کرده است.

به همین دلیل عموماً دونالد کلیفتون را پدر روانشناسی نقاط قوت میدانند (انجمن روانشناسی آمریکا در سال ۲۰۰۳ این عنوان را برای او به کار برد).

آغازگر بودن، آینده نگر بودن، توانمندی در پرورش دیگران، دربرگیرنده بودن و مشارکت دادن دیگران در بازی و توانمندی رابطه سازی، تنها بخش کوچکی از توانمندیهایی هستند که کلیفتون در مدل استعدادیابی و شناسایی استعدادها و اگر دقیق‌تر بگوییم در مدل کشف توانمندی‌ها مطرح می‌کند.

کلیفتون با اشاره به اینکه استعداد (به انگلیسی: Aptitude) به سادگی قابل مفهوم پردازی نیست و حتی گاهی تشخیص دقیق مرز بین استعداد و توانمندی و مهارت دشوار می‌شود، ترجیح می‌دهد به جای شناسایی استعدادها از عبارت پرورش نقطه قوت استفاده کند.

او گاهی هم از مفهوم تم استعداد استفاده می‌کند. به این معنا که مثلاً پرورش دادن دیگران را یک تم استعداد می‌داند و بر این باور است که هر یک از این تم‌ها، نیازمند مجموعه‌ای از استعدادها و توانمندی‌ها هستند تا بتوانند در یک فرد بروز کنند.

کلیفتون، با اشاره به جمله بنجامین فرانکلین، این نکته را مورد توجه قرار می‌دهد که استعداد، شبیه ساعت آفتابی است. تا زمانی که آن را به کار نگرفته‌ایم، در سایه است و وقتی آن را به نور آوردیم و مورد توجه قرار دادیم، می‌توان آن را توانمندی نامید.

شناسایی استعدادها و تست استعدادیاب کلیفتوندونالد کلیفتون به همراه تام راث و گروهی از دانشمندان موسسه گالوپ، پرسشنامه ای آنلاین برای استعدادیابی و ارزیابی توانمندی‌ها طراحی و تولید کرد که نهایتا در کتابی تحت عنوان پنج نقطه قوت خود را بشناسید یا استعدادیاب کلیفتون عرضه میشود.

این ابزار بیش از ۴۰ سال قدمت دارد و در دنیا به عنوان یک ابزار معتبر برای شناسایی استعدادها شناخته میشود.

کتاب تام راث، تحت عنوان پنج نقطه قوت خود را بشناسید توسط امیر کامکار و مهتاب بیات ریزی در سال ۱۳۹۱ به زبان فارسی ترجمه شده است.

آیا کتاب پنج نقطه قوت خود را بشناسید، برای مطالعه توصیه می‌شود؟

نباید فراموش کنیم که این کتاب، در اصل برای معرفی یک ابزار تجاری شناسایی استعدادها طراحی و تولید شده است.

بنابراین، نحوه تنظیم آن، بیش از آنکه به یک منبع آموزشی نزدیک باشد، به یک کاتالوگ علمی نزدیک است.

اما از سوی دیگر، باید این مسئله را هم پذیرفت که این کتاب، یکی از کتابهای کلاسیک استعدادیابی و شناسایی استعدادهاست و اگر کسی بخواهد این حوزه را به شکل دقیق و علمی بشناسد، منطقی است که با این کتاب آشنا باشد و محتوای آن را مورد بررسی قرار دهد.

این کتاب، یکی از منابع تدوین درس #پرورش استعدادهااست.

مهم‌ترین نقد وارد بر این کتاب چیست؟

نقدهایی که در مورد این کتاب وجود دارند، مشخصاً در مورد خود کتاب نیستند.

بلکه در مورد مدل و پیش فرض‌های دونالد کلیفتون هستند که مبنای مطالعات وی و طبیعتاً عصاره‌ی کتاب را تشکیل می‌دهند.

با توجه به نظرسنجی گسترده و طراحی ابزار سنجش توسط موسسه گالوپ که در این زمینه تخصص و توانمندی زیادی دارد، عمده‌ی نقدها به طراحی ابزار بازنمی‌گردد.

اما نکته‌ای کلیدی در فلسفه‌ی نقاط قوت وجود دارد که منتقدان جدی خود را داراست:

آیا واقعاً توجه به نقاط قوت و تلاش برای تقویت بیشتر آنها کافی است؟

آیا لازم نیست که به نقاط ضعف هم توجه شود؟

معمولاً در بیان دیدگاه کلیفتون به این شکل مثال می‌زنند که:

اگر یک نفر به جای تلاش برای افزایش معدل مدرسه خود از ۱۵ به ۱۷، نمره‌‌ی انشای خود را از ۱۷ به ۲۰ برساند و از تلاش برای بهبود نمره‌ی ۱۰ ریاضی صرف نظر کند، ممکن است به نویسنده‌ی بهتری تبدیل شود.

شاید این مثال را بتوان درک و تصور کرد. اما با مرور شکست‌های بزرگ خود در زندگی، آیا می‌توان گفت که عمده‌ی آنها ناشی از نقاط قوتی است که به اندازه‌ی کافی رشد نکرده بودند؟ یا اینکه نقاط ضعف فراموش شده ما را به تجربه‌ی شکست سوق داده‌اند؟