PART 2

ΕΡ.: - Προφανώς! Αυτό σημαίνει, ότι αυτή η απρόβλεψιμότητα είναι μέρος των ιδιοτήτων του, σωστά;

ΑΠ.: - Λοιπόν, και αυτός ο ίδιος δεν το περίμενε αυτό από τον εαυτό του! Δεν πρόκειται για έναν άνθρωπο που, όπως ξέρουμε, κάθε πολιτικός έχει μια δυνατή φιλοδοξία, την οποία δεν μπορεί να συγκρατήσει και είναι αυτή που τον φέρνει στην εξουσία. Δεν είχε τέτοιες φιλοδοξίες. Δεν ήθελε εξουσία. Το αντιμετώπισε αυτό με τον ίδιο τρόπο σαν την υπηρεσία:

«Λοιπόν, διορίστηκα σε αυτό το πόστο, θα ασκήσω τα καθήκοντά μου». Ποτέ όμως δεν φιλοδοξούσε να πάρει την εξουσία. Και μπορώ να το πω με βεβαιότητα, γιατί τον είχα δει πριν και στην αρχή της καριέρας του, και όταν ήταν διευθυντής της FSB - έκανε απλώς τη δουλειά του επαγγελματικά. Μιλήσαμε και για το πόστο που ανέλαβε τότε.

Απλώς εκτελούσε τα καθήκοντά του όπως κάθε άλλος αξιωματικός που του είχε ανατεθεί να τα εκτελέσει. Αλλά υπάρχει, για παράδειγμα, ένα γεγονός που τον χαρακτηρίζει: όταν διορίστηκε αρχηγός της FSB, ήρθαν κοντά του και του είπαν: «Είσαι ο επικεφαλής της FSB, θέλουμε να σου δώσουμε τον βαθμό του στρατηγού, αυτό το πόστο είναι θέση για στρατηγό», είπε:

«Οι τίτλοι στρατηγού κερδίζονται στο πεδίο της μάχης. Δεν θέλω τίτλους». Και παρέμεινε με τον ίδιο τίτλο με τον οποίο είχε αποχωρήσει στην εφεδρεία. Αυτό χαρακτηρίζει τον άνθρωπο και τον ηθικό του κόσμο, αν και εκ πρώτης όψεως είναι ασήμαντο. Αλλά δεν τον ενδιέφερε αυτό και ήταν ο μόνος διευθυντής της FSB, της υπηρεσίας ασφαλείας γενικά, που δεν πήρε κανέναν τίτλο.

Ως αντισυνταγματάρχης, ήταν μάλιστα ταγματάρχης, αλλά όταν παραιτήθηκε έλαβε τον τίτλο αντισυνταγματάρχης και δεν πήρε άλλους τίτλους. Αν και θα μπορούσε άνετα να γίνει στρατηγός. Του ήταν ξένο, αφύσικο. Αυτό μιλάει για τις φιλοδοξίες του, τη στάση του απέναντι στη δημόσια διοίκηση γενικότερα και το πώς πρέπει να αξιολογείται ένας άνθρωπος.

ΕΡ.: - Yakov Yosifovich, μια τελευταία ερώτηση: στη Ρωσία συχνά διαφωνούν για την ιδεολογία. Ο καθένας έχει τη δική του άποψη, αλλά κατά κάποιο τρόπο τον παρασύρει... Υπάρχει μια αίσθηση ανεπάρκειας λόγω του ότι το Σύνταγμα απαγορεύει την ύπαρξη κρατικής ιδεολογίας. Μου φαίνεται ότι ο Πούτιν είναι πέρα από κάθε ιδεολογία, είναι απόλυτος realpolitik, πραγματιστής, αλλά η κοινωνία το χρειάζεται - και η αριστερά και οι συντηρητικοί, όλοι τους. Κατά τη γνώμη σας, η Ρωσία χρειάζεται μια ιδεολογία, ένα άλλο ουτοπικό έργο;

ΑΠ.: - Θα σας πω το εξής: κάθε έθνος χρειάζεται κάποια εθνική ιδέα…

ΕΡ.: - Ναι φυσικά! Αλλά αυτά είναι διαφορετικά πράγματα…

ΑΠ.: - …στην αντίθετη περίπτωση τι τον κάνει λαό;

ΕΡ.: - … - Λοιπόν, αυτό είναι ιδεολογία - η εθνική ιδέα; Δεν είναι πάντα!

ΑΠ.: - Είναι κοντά στην ιδεολογία, αλλά δεν είναι πάντα ιδεολογία.

ΕΡ.: - Ναι, προφανώς.

ΑΠ.: - Κάθε έθνος πρέπει να το λύσει αυτό. Ο λαός μου, αν και αρχαίος λαός - τώρα έχουν βρεθεί επιγραφές από τον 12ο αιώνα π.Χ., μερικές προσευχές, κατάρες, δεν έχει σημασία: είναι 1200 π.Χ. - αλλά αναρωτιόμαστε και σήμερα: τι είναι για εμάς η εθνική βάση του λαού μας; Τι μας κάνει λαό; Αν και έχουμε τη δική μας θρησκεία, τη δική μας ιστορία, εξακολουθούμε να ασχολούμαστε με αυτό το θέμα.

Και στη Ρωσία, μετά από αυτό που συνέβη, μετά την κατάρρευση του κράτους - δύο φορές τον εικοστό αιώνα, την κατάρρευση του κράτους και όλων των θεμελίων του, και την κατάρρευση αυτού που λανθασμένα ονομάζεται κομμουνισμός, κομμουνιστική ιδεολογία - πιο συγκεκριμένα, αυτό είναι η Μπολσεβίκικη-ρωσική εκδοχή της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Σήμερα το ερώτημα είναι: τι ακριβώς είναι η Ρωσία; Αυτοί είναι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε αυτό το έδαφος - τι τους ενώνει; Τι θα τους ενώνει στο μέλλον;

Γιατί να βρίσκονται σε μια χώρα; Στη Ρωσία αυτό το πράγμα δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή, γιατί πέταξαν το «γέννημα» μαζί με την κομμουνιστική ή ψευτοκομμουνιστική ιδεολογία, μαζί με το βρόμικο νερό. Και τώρα βρίσκονται σε μια κατάσταση όπου οι άνθρωποι ρωτούν: "Γιατί χρειαζόμαστε τη Ρωσία;" Το ότι η Δύση δεν την χρειάζεται είναι απολύτως βέβαιο, αλλά, κοιτάξτε, οι άνθρωποι που ζουν στη Ρωσία, γιατί χρειάζονται τη Ρωσία; Και τι είδους Ρωσία χρειάζονται;

Και γιατί η Ρωσία να φτάνει στα δυτικά της σύνορα από την Καμτσάτκα (*στον Ειρηνικό ωκεανό) και πού να πάνε τα δυτικά της σύνορα; Και τι ακριβώς είναι ο λαός της Ρωσίας; Ποιους ενώνει; Είναι η Ρωσία ένα ορθόδοξο κράτος ή είναι μια αυτοκρατορία που ενώνει όλες τις θρησκείες και τους λαούς; Και αυτή τη στιγμή, η Ρωσία προσπαθεί να το καταλάβει μόνη της, να βρει μια λύση, πετώντας από το ένα άκρο στο άλλο. Αλλά αυτό είναι μια φυσική αναζήτηση. Αν το ψάχνουμε εμείς, γιατί να μην κάνει το ίδιο και η Ρωσία;

Από αυτή την άποψη, εξεπλάγην και εντυπωσιάστηκα πολύ με αυτά που είπε ο Kadyrov. Ο Καντίροφ είναι ο πρόεδρος της Τσετσενίας. Ο ίδιος λέει: «Σκότωσα τον πρώτο μου Ρώσο στα 16 μου». Ο πρώτος του Ρώσος στρατιώτης… Και λέει σήμερα: «Για τον λαό μου, μπορεί να υπάρξει μέλλον μόνο μέσα στο κράτος της Ρωσίας. Γιατί μόνο μέσα στη Ρωσία μπορούμε να εξασφαλίσουμε τη μέγιστη ασφάλεια και τη μέγιστη ανάπτυξη ως Τσετσένοι, ως Μουσουλμάνοι. Διαφορετικά, θα εξαφανιστούμε». Νομίζω ότι αυτός ο ορισμός δεν είναι φυλετικός, δεν είναι θρησκευτικός, είναι παγκόσμιος. Είναι κατάλληλος για όλους τους λαούς της Ρωσίας.

Η ιστορία αποδεικνύει ότι μόνο μέσα σε ένα μεγάλο, ενωμένο, πολυεθνικό, πολυθρησκευτικό κράτος μπορεί κάθε έθνος να διασφαλίσει την ασφάλειά του και την καλύτερη, βέλτιστη ανάπτυξη. Δεν ξέρω πώς οι λαοί της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένου του ρωσικού λαού, θα καταλήξουν σε αυτήν την κατανόηση, αλλά εσείς, οι Βούλγαροι, έχετε το ίδιο πρόβλημα:

Πού και πώς μπορεί ο βουλγαρικός λαός να εξασφαλίσει την καλύτερη ανάπτυξη ως λαός, ως πολιτισμός, ως πολιτιστική, ανεξάρτητη και αυτάρκης κοινότητα; Σε τι θα βασίσετε την ιστορία σας, το μέλλον σας; Αυτό το πρόβλημα είναι μπροστά σας, αυτό το πρόβλημα είναι μπροστά στη Ρωσία, αυτό το πρόβλημα είναι μπροστά στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτό το πρόβλημα είναι μπροστά στη Γαλλία, μπροστά σε κάθε έθνος.

Υπάρχουν έθνη που είναι αυτάρκη και μπορούν να ζήσουν ανεξάρτητα, να φροντίσουν τον εαυτό τους. Και υπάρχουν λαοί που, με βάση το περιβάλλον τους, την ιστορία τους, τα προβλήματά τους, καταλαβαίνουν: αν είναι μόνοι, θα καταστραφούν. Θα σας δώσω ένα τέτοιο παράδειγμα: υπάρχουν 40 εκατομμύρια Κούρδοι στη Μέση Ανατολή.

ΕΡ.: - Ναι, αλλά αυτοί είναι διαιρεμένοι.

ΑΠ.: - Γεγονός! 40 εκατομμύρια Κούρδοι! Το πρόβλημά τους είναι, ότι δεν υπάρχει κουρδικό κράτος. Και ποια είναι η κατάσταση του κουρδικού λαού; Θέλω να σας θυμίσω ότι ο μεγάλος μουσουλμάνος στρατηγός Saladin ήταν Κούρδος. Δεν ήταν Άραβας, ήταν Κούρδος!

Δηλαδή, η μία ή η άλλη κατεύθυνση ανάπτυξης, αυτοανάπτυξης, μπορεί να είναι καθοριστική για το μέλλον: θα υπάρχει αυτό το έθνος ή όχι; Δεν ξέρω τι θα είχε συμβεί με τους Βούλγαρους αν δεν ήταν ο πόλεμος της Ρωσίας με τους Τούρκους…

ΕΡ.: - Αυτό ανέστησε τον λαό μας.

ΑΠ.: - …και σε τι κατάσταση θα ήσασταν τώρα και θα υπήρχατε καθόλου; Ίσως να σας συνέβαινε η μοίρα των Αρμενίων ή των Ελλήνων της Ανατολίας;

ΕΡ.: - Απολύτως σωστό. Yakov Yosifovich, αυτή είναι σίγουρα η τελευταία ερώτηση: τι είναι η Ρωσία για σας - υπάρχει κάποια εικόνα που να συνδέετε με τη Ρωσία, κάτι φωτεινό, κάτι παράλογο, αν θέλετε;

ΑΠ.: - Πρώτον, είμαι γεννημένος στην Ρωσία.

ΕΡ.: - Ναι. Στην Σοβιετική Ένωση, αλλά είναι το ίδιο.

ΑΠ.: - Η ρωσική γλώσσα, η ρωσική κουλτούρα είναι μέρος του εαυτού μου, μέρος του εγώ μου. Η βάση όλων όσων έχω στη ζωή μου συνδέεται με τη Ρωσία, ανάμεσα στον ρωσικό λαό. Και αν έχω πετύχει κάτι στη ζωή μου, είναι επειδή έχω αναπτύξει αυτό το θεμέλιο που δεν το έχω χάσει. Δεν έχω χάσει όλες αυτές τις ιδιότητες. Η Μόσχα είναι η πιο κοντινή μου πόλη.

Γνωρίζω τη Μόσχα πολύ καλύτερα από πολλούς από τους σημερινούς κατοίκους της. Περπατώ στους δρόμους της παιδικής μου ηλικίας. Τους θυμάμαι, όπως θυμάμαι -όπως είπες- τον Στάλιν από την ηλικία των έξι ετών, έτσι θυμάμαι αυτούς τους δρόμους από ακόμη μικρότερος. Αλλά αυτή δεν είναι η χώρα μου. Όταν με ρωτούν «Είναι η Ρωσία η πατρίδα σου;» λέω «Όχι, εδώ γεννήθηκα».

Η πατρίδα είναι η χώρα για την οποία είσαι έτοιμος να πολεμήσεις, να πεθάνεις και να σκοτώσεις. Για τη Ρωσία, δεν είμαι έτοιμος να πεθάνω, να πολεμήσω ή να σκοτώσω, και δεν θέλω να κάνουν το ίδιο τα παιδιά μου. Πολέμησα, ρίσκαρα τη ζωή μου και σκότωσα για τη χώρα μου, το Ισραήλ. Αυτή είναι η διαφορά.

ΕΡ.: - Καταλαβαίνω. Σας ευχαριστώ πολύ για αυτήν την τόσο ενδιαφέρουσα συζήτηση. Θα ήθελα να σας πω ότι στη Βουλγαρία σας αγαπούν πολύ, παρακολουθούν προσεκτικά τις δηλώσεις σας. Παρ' όλη αυτή τη λογοκρισία και τα ΜΜΕ, που εκπλήσσουν με τη βλακεία τους, οι Βούλγαροι γνωρίζουν την κατάσταση και για αυτούς αυτό θα είναι πολύ σημαντικό.

ΑΠ.: - Κι εγώ ευχαριστώ! Είμαι πολύ συγκινημένος, έχω μια ιδιαίτερη σχέση με τη Βουλγαρία…